به گزارش ایرنا، تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی ها و محدودیت منابع آبی از یک سو و کشت خودسرانه محصولات کشاورزی از سویی دیگر، فشار برمنابع آبی را هر روز بیشتر از گذشته می کند.
در چنین شرایطی چاره جویی برای مدیریت بهنیه و بهره ورانه آب در بخش کشاورزی به عنوان مصرف کننده عمده منابع آبی، ضرورت توجه به اصلاح الگوی کشت کشاورزی را بیش از پیش برجسته ساخته است.
افزایش بهره وری منابع آب در بخش کشاورزی، جایگزین کردن محصولات با نیاز آبی کمتر و تولید محصولات متناسب با نیاز بازار از جمله اهداف مهم طرح اصلاح الگوی کشت است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در خصوص پیگیری برنامه های اصلاح الگوی کشت در این استان گفت: برای این منظور به تفکیک هر شهرستان و دهستان و پهنه های تولیدی در استان برنامه داریم، در این زمینه روال به این نحو است که هر سال میزان تولید هر محصولی درمناطق مختلف اعلام می شود و کارشناسان تلاش می کنند این موارد را در پهنه های تولیدی عملیاتی کنند.
حسین جعفری با بیان اینکه هر چقدر در زمینه اصلاح الگوی کشت کار انجام دهیم باز هم نیاز هست تا کار بیشتری انجام شود، افزود: اجرای طرح اصلاح الگوی کشت بیشتر جنبه توصیه ای دارد و بیشتر سعی بر این است تا کشاورزان نسبت به کشت محصولات مورد نظر اقناع شوند.
وی اظهار کرد: با پیگیری های انجام شده در استان طی چهار سال گذشته 60 درصد رقم گندمی که آب مصرفی بیشتری با ارقامی که آب مصرفی کمتری دارند جایگزین شده است.
جعفری ادامه داد: در مورد دیگر محصولات نیز حر کت هایی انجام شده است، به طور مثال اکنون رقم لوبیایی در بین کشاورزان توزیع می شود که نسبت به رقم های گذشته سه دور آب کمتری مصرف می کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه خود کشاورزان نیز با مشکل کمبود منابع آب دست و پنجه نرم می کنند، گفت: اکنون از اکثر چاههای کشاورزی استان پایین تر از دبی که در پروانه بهره برداری درج شده، آب برداشت می شود، البته تعداد اندکی از کشاورزان اضافه برداشت هم دارند.
وی با بیان اینکه کشت محصولات با نیاز آبی مثل هندوانه در استان زنجان روند کاهشی دارد، اظهار کرد: طی سه سال گذشته میزان کشت هنداونه در این استان از 2 هزار و 500 هکتار به یک هزار و 800 هکتار رسیده است.
جعفری گفت: یک روزه نمی شود کشت محصولی مثل هندوانه را جمع کرد چون از لحاظ قانونی چنین اختیاری نداریم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان برخی مسائل فنی را از جمله موانع گسترش تغییر الگو کشت عنوان کرد و گفت: کشاورزانی که عادت کرده اند محصول خاصی را کشت کنند، ادوات کشت و برداشت همان محصول را دارند، آنان سالیان سال در کشت یک محصول تبحر پیدا کرده اند، میزان آب مصرفی و تقسیم آب خود را با همان محصول تنظیم کرده اند، در این شرایط اگر به کشاورز بگوییم محصول دیگری بکار، به طور طبیعی با مقاومت هایی مواجه می شویم.
وی با بیان اینکه بخش دیگری از موانع پیش روی اصلاح الگوی کشت، مسائل اقتصادی است، افزود: سودی که در کشت برخی محصولات همچون گندم و کلزا وجود دارد، سود مشخص و متعارفی است ولی در مواردی کشاورزان با وجود چند بار ضرر در کشت محصولاتی مثل هندوانه، باز سراغ کشت همان محصول می روند.
به گفته این مسئول، کشاورزان معتقدند اگر یک سال محصول با قیمت خوبی فروش برود حتی جبران سال های ضرر کرده را هم می کند؛ در حالی که در محصولات استراتژیکی مثل گندم و کلزا همواره یک سود مشخص و معمولی وجود دارد که بیشتر از آن سود دست کشاوز نمی آید.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان مدیریت مناسب منابع آب را ضرورتی حیاتی عنوان کرد و گفت: ذخایر آبی کشور و استان وضعیت مطلوبی ندارد و باید این موضوع را به طور جدی مورد توجه قرار دهیم.
یوسف رضاپور افزود: مدیریت صحیح منابع آبی، بهترین راهکار برای مقابله با کم آبی است و لازمه آن نیز مشارکت همه مردم و مسئولان است.
وی با بیان اینکه سطح آب های زیرزمینی در دشت های استان زنجان افت چشمگیری دارد، گفت: بیشتر قنات ها و چاه های کم عمق استان خشک شده و آبدهی چاه های عمیق در اثر خشکسالی ها با کاهش زیادی مواجه است.
به گزارش ایرنا، طبق آمار رسمی، زنجان بیش از هفت هزار حلقه چاه غیرمجاز دارد، که سالانه بیش از 310 میلیون مترمکعب آب از آنها برداشت می شود.
منابع آبی استان زنجان یکهزار و 677 میلیون مترمکعب در سال است.
از این تعداد 549 میلیون مترمکعب آبهای سطحی شامل رودخانه ها، سدها و نهرها و یکهزار و 128 میلیون مترمکعب نیز برای آبهای زیرزمینی شامل چشمه ها، قنات، چاه های غیرمجاز و مجاز است.
به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان اگر میزان مصرف آب از سوی مردم به ویژه در بخش کشاورزی مدیریت نشود، استان با مشکل شدید بیابان زایی، از بین رفتن باغ ها، کاهش شدید آب دهی چاه ها، کاهش روان آب ها، فرونشست و از دست رفتن نفوذپذیری زمین مواجه خواهد شد.
سهیل نصرتی، مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه 135 کارشناس مروج مسئول در سطح حدود 900 روستای این استان مشغول انجام فعالیت های ترویجی در خصوص اصلاح الگوی کشت و افزایش بهره وری آب در پهنه های کشت هستند، گفت: تلاش کارشناسان این است تا با معرفی محصولات و روشهای مناسب آبیاری، زمینه مدیریت صحیح منابع آب در بخش کشاورزی و از طرفی ارتقا بهره وری و تولید محصولات متناسب با کشش بازار را فراهم کنند.
7312/8068
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.