شهر زنجان هم از این قاعده مستثنی نیست و این روز‌ها تعداد زیادی دستفروش خیابان‌ها و معابر عمومی را اشغال کرده اند.
شهروندان زنجانی خیلی وقت است که با بساط عینک‌فروشان، روسری فروشان و جوراب فروشان ومیوه‌فروشان آشنا شده‌اند و گاه به مشتری دائم آنها بدل شده‌اند. اما فعالیت این افراد هم دردسرهای خود را دارد، از برخورد ماموران شهرداری گرفته تا زد و خورد بر سر جایی که باید بساط کاسبی را در آنجا پهن کنند. همین چند ماه پیش بود که زد و خورد 2 دستفروش موجب مرگ یکی از آنان شد.
بعد از وقوع این اتفاق همه نگاه‌ها به دستفروشان سنگینی کرد. تا آنجا که دادستان وارد عمل شده و از شهردار خواسته هر چه سریع با کسانی که سد معبر می‌کنند برخورد کند. همین موضوع بهانه‌ای شد تا پای صحبت‌های «حبیب‌الله یگانه» شهردار زنجان بنشینم و از او در مورد راهکارهای پیشنهادی برای ساماندهی به دستفروشی و سد معبر بپرسیم.
در سال‌های اخیر تعداد دستفروشان در زنجان روند رو به افزایشی داشته است، شما دلیل آن را در چه می‌دانید؟
با گسترش شهر شاهد گسترش مشاغل غیررسمی هستیم و هر روز بر تعداد کسانی که در سطح معابر عمومی دستفروشی می‌کنند اضافه می‌شود. در سال‌های گذشته تعداد این افراد محدود بود و با اعمال نظارت بر فعالیت آنها که بیشتر در مرکز شهر بود می‌شد آنان را متفرق کرد یا این‌که فعالیت این افراد مشکلی برای عابران پیاده ایجاد نمی‌کرد. اما با گذشت زمان و به دلیل افزایش مشکلات و گرفتاری‌های اقتصادی و معیشتی و گسترش شهرنشینی شاهد افزایش این افراد در مشاغل غیر رسمی هستیم.
شهرداری به عنوان نهاد مدیریت شهری وظیفه ساماندهی به این موضوع را دارد. شما در این خصوص چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
شهرداری برای جلوگیری از معضلات دستفروشی اقدام به ایجاد محل‌هایی برای استقرار دستفروشان کرد تا این افراد با خیالی آسوده به فعالیت بپردازند و دیگر شاهد مشکل عبور و مرور عابران پیاده در معابر نباشیم. از جمله این اقدامات می‌توان به ساخت جمعه بازار که با هزینه زیادی به بهره‌برداری رسید اشاره کرد. با احداث این محل انتظار می‌رفت دستفروشان در روزهای دیگر نیز برای فروش کالاهایشان به این نقطه مراجعه کنند. اما استقبالی زیادی از این طرح نشد. اقدام دیگری که شهرداری برای ساماندهی دستفروشان انجام داد این بود که دست به ساخت پارک بازار در کمربندی جنوبی زد. این بازارچه با هزینه بیش از 2 میلیارد تومان ساخته شد. این محل سرویس بهداشتی، نمازخانه و محلی برای عرضه کالا دارد، اما دوباره افراد فعال در این حوزه تمایلی برای رفتن به این محل‌ها از خود نشان ندادند.
دلیل این اتفاق چه بود؟
هدایت دستفروشان به محل‌های تعیین شده کار بسیار سختی است. چرا که آنان اظهار می‌کنند نقاط تعیین شده محل گذر عابران نیست.
راهکار شما در این خصوص چه بود؟
برای حل این معضل و پیشنهادی مبنی بر ایجاد بازارچه شبانه در برخی از نقاط شهر را به فرمانداری زنجان اعلام کردیم. بر اساس این طرح پیشنهادی در برخی از نقاط شهر و بعد از این‌که کسبه از فعالیت خود در ساعات 8 تا 9 شب دست کشیدند دستفروشان می‌توانند در محل‌های تعیین شده به عرضه کالای خودشان مشغول شوند. در این طرح طبق پیش‌بینی‌های انجام شده ممکن است مسیری بسته شود و بار ترافیکی با خود به همراه بیاورد به همین دلیل برای عملیاتی شدن آن نیاز به همکاری ارگان‌های مختلف به خصوص در زمینه امنیت است. به این روش دستفروشانی که توانایی اجاره واحد تجاری را ندارند می‌توانند با خیالی آسوده به کار خود مشغول شوند.
نتیجه نامه‌نگاری شما با فرمانداری چه شد؟
6 ماه از آن زمان می‌گذرد اما هنوز نه تاییدیه به دست ما رسیده و نه در مورد نقاط پیش‌بینی شده نظری داده شده است. از طرفی برخی از افراد با نوشتن نامه‌های تند و فرافکنی سعی دارند شهرداری را در این قضیه بد جلوه دهند. این افراد نمی‌دانند که جمع کردن مساله با حل کردن آن تفاوت دارد. نامه ارسالی ما به فرمانداری باید در یکی از کارگروه‌های استانداری مطرح شود تا مسائل امنیتی و انتظامی آن مورد بررسی قرار بگیرد. چرا که برای اجرای طرح بازارچه شبانه نیاز به خط‌کشی و نور داریم که از مسئولان ارگان‌های مختلف انتظار داریم با ما همکاری کنند. در مورد جمعه بازار با توجه به این‌که در این روز نزدیک به 2هزار نفر به این محل مراجعه می‌کنند هنوز اداره بهداشت کنترل‌های لازم را ندارد. سازمان صنعت، معدن و تجارت و نیروی انتظامی هم همکاری ضعیفی دارند. اگر در ایجاد بازارچه شبانه همکاری‌های لازم نشود دچار مشکلات متعددی خواهیم شد.
شهرداری برخوردهای خود با دستفروشان را تا چه زمانی ادامه خواهد داد؟
ما به همکاران خود تأکید کرده‌ایم با دستفروشانی که بساط کوچکی دارند و در ایجاد سد معبر نقشی ندارند برخورد نداشته باشند. اما در این میان افرادی هستند که کالاهای خود را از وانت پیاده کرده و در پیاده‌رو بساط می‌کنند. حتی در مواردی مشاهده شده که بساط دستفروشان بیشتر از وسایل مغازه‌داران است. در چنین مواردی قطعا با این افراد برخورد می‌کنیم. به طور کلی اگر دستفروشی به معابر عمومی تجاوز نکند و در رفت و آمد خللی ایجاد نکند ماموران شهرداری برخورد خاصی با این افراد ندارد.
46
