بار دیگر، خاورمیانه منتظر است. تصمیم اسرائیل برای ضربه نزدن به با ارزش ترین دارایی های ایران ممکن است به تهران این فرصت را بدهد که پاسخ را به تعویق بیندازد، حداقل به اندازه ای که دیپلمات ها بتوانند کار خود را انجام دهند. در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه گذشته، ایرانی‌ها پیشنهاد می‌کردند که برای دور جدیدی از مذاکرات هسته‌ای آماده هستند.

پایگاه خبری جماران: آیا جمهوری اسلامی ایران به دومین حمله نظامی مستقیم رژیم اسرائیل به خاک این کشور پاسخ می دهد؟ آیا کمیت و کیفت این پاسخ به گونه ای خواهد بود که تشدید تنش در منطقه غرب آسیا را به دنبال داشته باشد؟

به گزارش جماران، بی بی سی انگلیسی در تحلیلی در این باره می نویسد: حمله اسرائیل به ایران جنگ در خاورمیانه را عمیق تر می کند. تصمیم تهران می تواند به تشدید تنش در منطقه و یا جلوگیری از این اتفاق منتهی شود. تصمیمی که در حوزه اختیارات رهبر ایران و مقام های عالی نظام است. در حقیقت انتخاب های ایران میان بد و بدتر است. یکی از تصمیم های تهران می تواند این کشور را با موج دیگری از موشک های بالستیک ایران روبه رو کند، چرا که اسرائیل پیش از این تهدید کرده بود در صورت تکرار حمله ایران، مجدداً تلافی خواهد کرد. تصمیم دیگر تهران می تواند پایان دادن به مبادله آتش میان ایران و اسرائیل باشد؛ خطر این روش این است که ایران را کشوری ضعیف، مرعوب و ترسیده از قدرت نظامی و عزم سیاسی اسرائیل با حمایت ایالات متحده نشان می دهد.

رسانه‌های رسمی ایران در ساعات قبل و بعد از حملات اسرائیل اظهارات ضد و نقیضی را منتشر کردند که در ظاهر نشان می‌داد که تصمیم برای پاسخ از قبل گرفته شده است. آنها درست مانند اسرائیل به حق خود در دفاع از خود در برابر حمله اشاره کردند. اما خطرات تشدید تنش آنقدر زیاد است که ممکن است ایران تصمیم بگیرد تهدیداتش را کنار بگذارد.

نخست وزیر بریتانیا پس از حمله اسرائیل به ایران پشت پافشاری آمریکا مبنی بر اینکه اسرائیل برای دفاع از خود عمل کرده است، ایستاد. وی گفت: اسرائیل حق دارد از خود در برابر تجاوز ایران دفاع کند. همزمان باید از تشدید بیشتر در منطقه اجتناب کنیم و از همه طرف ها بخواهیم که خویشتنداری نشان دهند. ایران نباید پاسخ دهد.

اظهارات مقام های ایران از زمان ارسال موشک بالستیک به اسرائیل در اول اکتبر ثابت بوده است. یک هفته پیش، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به شبکه NTV ترکیه گفت: هر گونه حمله به ایران برای ما عبور از خط قرمز تلقی خواهد شد، چنین حمله ای بی پاسخ نخواهد ماند.

ساعاتی قبل از حملات اسرائیل، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: هرگونه تجاوز رژیم اسرائیل به ایران با تمام قوا پاسخ داده خواهد شد.

در حالی که هواپیماهای اسرائیلی در حال بازگشت به پایگاه بودند، وزارت امور خارجه ایران به حق خود برای دفاع از خود «آنطور که در ماده 51 منشور سازمان ملل آمده است» استناد کرد. در بیانیه وزارت خارجه ایران آمده است که ایران معتقد است هم حق دارد و هم موظف است به اقدامات تجاوزکارانه خارجی پاسخ دهد.

ایران تاکنون بارها اعلام کرده که خواهان جنگ کامل با اسرائیل نیست، اما این بدان معنا نیست که آماده توقف فشار مداوم بر اسرائیل و متحدانش است. سیاستمداران در تهران فکر می کردند که ایده ای بهتر از جنگ همه جانبه دارند. ایران از متحدان و نیروهای نیابتی خود در به اصطلاح «محور مقاومت» برای حمله به اسرائیل استفاده کرد. حوثی‌ها در یمن مسیر کشتی‌ها را در دریای سرخ مسدود کردند. شلیک موشک های حزب الله از لبنان حداقل 60000 اسرائیلی را مجبور به ترک خانه های خود کرد.

اکنون انتقام‌جویی اسرائیل تعداد زیادی از لبنانی‌ها را مجبور به ترک خانه‌های خود در جنوب کرد، اما اسرائیل آماده انجام کارهای بیشتری بود و  هشدار داد که اگر حزب الله آتش خود را به سوی اسرائیل مهار نکند و از مرز عقب نشینی نکند، اقدام جدی تری خواهد کرد. تصمیم اسرائیل این بود: خروج از میدان جنگ محدود اما فرسایشی با ایران. اسرائیل با وارد کردن برخی ضربات قوی، تعادل و استراتژی ایران را بر هم زد.  به همین دلیل است که پس از آخرین حملات اسرائیل، ایران با انتخاب های سختی روبه رو است.

اسرائیل بی میلی ایران به جنگ همه جانبه را ضعف تفسیر کرد و فشار را هم بر ایران و هم بر محور مقاومت افزایش داد. نخست وزیر بنیامین نتانیاهو و فرماندهان اسرائیل می توانند ریسک کنند. آنها از حمایت بی چون و چرای رئیس جمهور جو بایدن برخوردار بودند، یک شبکه امنیتی که نه تنها به شکل تحویل انبوه مهمات، بلکه با تصمیم وی برای ارسال نیروی کمکی دریایی و هوایی قابل توجه آمریکایی به خاورمیانه برای حمایت از تعهد ایالات متحده برای دفاع از اسرائیل به دست آمد.

در اول آوریل، یک حمله هوایی اسرائیل بخشی از مجتمع دیپلماتیک ایران در دمشق، پایتخت سوریه را منهدم کرد. یک فرمانده ارشد ایرانی، سرتیپ محمدرضا زاهدی، به همراه دیگر افسران ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران جان خود را از دست دادند(به شهادت رسیدند).

آمریکایی ها از اینکه به آنها اخطار داده نشده بود خشمگین بودند، اما حمایت جو بایدن از اسرائیل ادامه داشت. در 13 آوریل ایران با هواپیماهای بدون سرنشین، کروز و موشک های بالستیک حمله کرد. اکثر آنها توسط دفاع اسرائیل و با کمک قابل توجه نیروهای مسلح ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و اردن سرنگون شدند.

بایدن ظاهراً از اسرائیل خواسته بود که این دفاع را برگ برنده اسرائیل در این مشاجره فرض کند، به این امید که ممکن است آنچه را که خطرناک‌ترین لحظه در گسترش جنگ به سرتاسر خاورمیانه شده بود، متوقف کند. زمانی که اسرائیل پاسخ خود را به حمله به یک سایت دفاع هوایی در ایران محدود کرد، به نظر می رسید که طرح بایدن کارساز بود.

اما از تابستان، اسرائیل بارها جنگ با ایران و محور متحدان این کشور را تشدید کرده است. بزرگترین ضربه ها در یک حمله بزرگ علیه مهم ترین متحد ایران، حزب الله لبنان وارد شد. ایران سال‌ها صرف ساخت زرادخانه تسلیحاتی حزب‌الله به‌عنوان بخش کلیدی دفاع پیشروی خود کرده بود. اسرائیل حرکت برای تضعیف حزب الله را آغاز کرد، انفجار پیجرها و واکی تاکی ها و حمله به جنوب لبنان و ترور سید حسن نصرالله، مردی که برای دهه ها نماد مقاومت در برابر اسرائیل بود. مقامات بیروت می گویند که حمله اسرائیل به لبنان تاکنون بیش از 2500 کشته، بیش از 1.2 میلیون نفر آواره و خسارات هنگفتی به کشوری وارد کرده که با فروپاشی اقتصادی هم روبه رو بوده است.

ایران در مواجهه با فروپاشی نزدیک استراتژی خود، به این نتیجه رسید که باید پاسخ دهد. پاسخ آن حمله موشکی بسیار بزرگتر به اسرائیل در اول اکتبر بود. حملات هوایی روز جمعه 25 اکتبر پاسخ اسرائیل بود. این پاسخ بیشتر از آنچه بسیاری انتظار داشتند طول کشید. افشای نقشه های اسرائیل می توانست یک عامل باشد.

اسرائیل همچنین در حال انجام یک حمله بزرگ در شمال غزه است. فولکر ترک، مسئول حقوق بشر سازمان ملل متحد، آن را تاریک‌ترین لحظه جنگ غزه خواند، زیرا ارتش اسرائیل کل جمعیت را در معرض بمباران، محاصره و خطر گرسنگی قرار داده است. برای یک خارجی غیرممکن است که بداند آیا زمان حملات اسرائیل به ایران برای منحرف کردن توجه بین المللی از شمال غزه طراحی شده یا خیر. اما ممکن است بخشی از محاسبه بوده باشد.

بی بی سی در نتیجه گیری این مطلب می نویسد: زمانی که کشورهای درگیر به این نتیجه می رسند که اگر پاسخی ندهند، ضعیف دیده می شوند، توقف دورهای متوالی حملات و حملات متقابل دشوار است. به این ترتیب جنگ ها از کنترل خارج می شوند.

اکنون سوال این است که آیا ایران حاضر است حداقل در این مرحله از جنگ پاسخ اسرائیل را ندهد؟ جو بایدن از تصمیم اسرائیل برای تلافی پس از اول اکتبر حمایت کرد. اما یک بار دیگر سعی کرد از تشدید تنش مرگبارتر جلوگیری کند و علناً به اسرائیل گفت که مهمترین دارایی های ایران، تأسیسات هسته ای، نفت و گاز آن را بمباران نکند. او با استقرار سامانه ضد موشکی تاد در اسرائیل، دفاع اسرائیل را تقویت کرد و نتانیاهو پذیرفت که از توصیه های او استفاده کند.

انتخابات آمریکا در 5 نوامبر بخشی از محاسبات اسرائیل و ایران در مورد اتفاقات بعدی است. اگر دونالد ترامپ دومین دوره ریاست جمهوری خود را بدست آورد، ممکن است کمتر از بایدن نگران پاسخ انتقام جویانه ایران و حمله بعدی اسرائیل به تأسیسات هسته ای، نفت و گاز  ایران باشد.

بار دیگر، خاورمیانه منتظر است. تصمیم اسرائیل برای ضربه نزدن به با ارزش ترین دارایی های ایران ممکن است به تهران این فرصت را بدهد که پاسخ را به تعویق بیندازد؛ حداقل به اندازه ای که دیپلمات ها بتوانند کار خود را انجام دهند. در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه گذشته، ایرانی‌ها پیشنهاد می‌کردند که برای دور جدیدی از مذاکرات هسته‌ای آماده هستند.

اتفاق هایی که در خاورمیانه رخ می دهد می تواند برای جهان خارج از خاورمیانه اهمیت زیادی داشته باشد. ایران همیشه تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای را انکار کرده، اما تخصص هسته ای و غنی سازی اورانیوم مورد نیاز برای تولید سلاح را دارد. اکنون که رهبران آن باید به دنبال راهی جدید برای بازدارندگی دشمنان خود باشند توسعه کلاهک هسته ای برای موشک های بالستیک آنها ممکن است در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار بگیرد.

به گزارش جماران، جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که تولید سلاح هسته ای در دستور کار کشورمان نیست و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز روز گذشته یادآور شد:  موضع ما در مورد کشتار جمعی روشن است. ما، هم طبق فتوای عالی‌ترین مقام مذهبی و سیاسی کشورمان و هم بر اساس ارزیابی‌های منطقی، به هیچ عنوان قائل به نظامی شدن برنامه هسته‌ای ایران نیستیم و کماکان بر همین اصل تأکید داریم.

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
1 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.