معلولیت به منزله پدیده ای زیستی و اجتماعی، واقعیتی است که تمام جوامع،صرف نظر از میزان توسعه یافتگی،اعم از کشورهای صنعتی و غیر صنعتی با آن مواجه هستند.
ارزیابی فضاهای عمومی با توجه به نیازهای معلولان و جانبازان و برنامه ریزی برای آنان یکی از ضروریات هر جامعه،بخصوص جامعه ماست که بعد از جنگ تحمیلی با جمع زیادی از جانبازان و معلولان مواجه شده است.
مناسب سازی فضاهای شهری، برای معلولین جسمی و عابران پیاده از جمله رویکردهای عدالت محورانه در برنامه ریزی و مدیریت شهری معاصر محسوب می شود.
با وجود این بسیاری از عرصه های عمومی شهری همچون گذرگاه ها،پارک ها و مراکز شهری در اغلب شهرهای ایران نظیر اهواز با معضل نامناسب بودن فضا برای استفاده از معلولین و عابران پیاده مواجه هستند.
پیاده روی و تنفس هوای سالم یکی از نیازهای مهم و اساسی انسان است که متاسفانه در شهر اهواز مورد بی توجهی و بی مهری قرار گرفته و شاید هم به فراموشی سپرده شده است. شهر محل زندگی و ارتباط انسانها با یکدیگر است، این ارتباط در فضایی به نام پیاده رو، زندگی اجتماعی شهر را رقم می زند و هر چقدر این فضاها ایمن،امن، روشن،زیبا، متنوع و متفاوت باشد زندگی اجتماعی شهر قوی تر، واضح تر و پایدارتر خواهد بود.
شهر را نباید فقط محل سکونت دسته ای از افراد و مرکز قراردادها دانست بلکه شهر فضای تعامل افرادی با توانایی ها، روحیات،افکار، آداب و رسوم، اعتقادات و احساسات مختلف است.
از این رو شهر سالم را می توان شهری دانست که همه شهروندان بتوانند از خدمات آن جامعه بهره مند شوند.
این محیط شهری باید ارائه دهنده خدمات بیشتر به اقشار آسیب پذیر باشد تا این گروه از صحنه جامعه محو نگردد و به فراموشی سپرده نشوند.
مناسب سازی فضاهای شهری بستر کالبدی در جهت رسیدن به فرصت های برابر برای همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابجایی در سطح شهر و دسترسی هر فرد به تمامی فضاهای شهری از ضروریات رشد و توسعه جامعه محسوب می شود.
از آنجایی که شهر اهواز،شهری با شدت میزان حرارت هوا، طولانی بودن فصل گرما،شدت رطوبت در مواقع شرجی هوا، وزش بادهای گرم و پر گردوغبار اهمیت و ضرورت توجه به مناسب سازی پیاده روها و فضاهای شهری با توجه به نیازهای معلولان و جانبازان دو چندان می شود.
شهر اهواز نسبت به سایر شهرهای پیشرفته در زمینه طراحی و مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولان و جانبازان بسیار عقب است.
با نگاهی به تجربیات شهرهای مختلف درمی یابیم که عملا شهر اهواز هیچ گونه فعالیتی مبنی بر طراحی و یا مناسب سازی پیاده رو صورت نپذیرفته است.
- مجهز نبودن چهارراه ها و تقاطع های شهر به علایم هشدار دهنده برای معلولان
- نبود آسانسور مناسب در پاساژها و ساختمان های اداری
- ناصافی معابر و خیابان ها در سطح شهر اهواز
- شیب نامناسب و عدم کف سازی معابر به خصوص در فصل زمستان
- نبود امکانات اجتماعی در محیط های شهری مانند توالت فرنگی، سرویس های بهداشتی مناسب
- وجود پستی و بلندی و عدم یکنواختی و عدم اتصال مناسب پیاده رو و خیابان (اختلال بین پیاده و خیابان)
- لغزندگی،کف های خاکی، عرض کم پیاده روها، شیب طولی و عرض نامناسب ،سدمعبر کیوسک ها، وجود پله در پیاده رو ، پارک اتوموبیل ها در پیاده رو و بستن راه عبور، وجود مصالح ساختمانی و بنایی در پیاده روها، نبود تجهیزات لازم برای سوار شدن به ناوگان حمل و نقل عمومی از مهم ترین مشکلات فضاهای شهری اهواز برای این گروه از شهروندان می باشد.
آنچه در دانش طراحی شهری برای فضاهای شهری ارزش می باشد نقش اجتماعی و تعاملی است که این فضا در زندگی جمعی شهروندان ایفا کند.
پس با طراحی مناسب فضاهای شهری اهواز و مناسب سازی آن می توان با معلولین در تعامل اجتماعی بود. رفع موانع در شهر، می تواند اقدامات مهمی که مشارکت هر چه بیش تر معلولان در فعالیت های اجتماعی و حضور در فضاهای شهری را برای آنان تضمین می کند.
تامین شرایط زندگی از مهم ترین عوامل جذب معلولین در جامعه به شمار می رود.
معلولان و جانبازان به عنوان شهروندان جامعه دارای حق و حقوقی هستند که باید به آن ها توجه شود. از جمله این موارد که باید در نظر قرار گیرد، موضوع طراحی و مناسب سازی فضاهای شهری برای این قشر است به صورتی که اگر معلول یا جانباز به دلیل نامناسب بودن فضاهای مختلف شهری قادر به دسترسی به مکان ها و فضاهای مورد نیاز خود نباشد با مشکلات و تنگناهای متعددی مواجه خواهد شد.
در یک نتیجه گیری می توان بحرانی و نامناسب بودن این موضوع در سطح شهر اهواز را ذکر نمود. پیاده رو موضوعی حیاتی و بسیار مهم در ارتباط با افراد دارای معلولیت در فضاهای شهری است و آثار مستقیمی بر روی زندگی تمام افراد به خصوص معلولان و جانبازان دارد.
درپایان می توان پیشنهاداتی در جهت بهبود شرایط فعلی بمنطور مناسب سازی فصاهای شهری اهواز با تاکید بر نیازهای افراد کم توان ارائه داد که عبارتند از:
- احداث پیاده روهای غیرلغزنده و سخت
- جلوگیری از اختلاف پوشش های کف در یک مسیر کوتاه و هماهنگ کردن کف پوشها برای ممانعت از خطر لغزندگی افراد.
- برای دستیابی به محیط مناسب برای معلولان و جانبازان، لازم است شبکه معابر شهری اهواز شبکه پیاده و شبکه ارتباطی پیاده به گونه ای طراحی شود که معلولان و جانبازان به خوبی بتوانند به نقاط مختلف شهری دسترسی پیدا کنند.
9887
ارزیابی فضاهای عمومی با توجه به نیازهای معلولان و جانبازان و برنامه ریزی برای آنان یکی از ضروریات هر جامعه،بخصوص جامعه ماست که بعد از جنگ تحمیلی با جمع زیادی از جانبازان و معلولان مواجه شده است.
مناسب سازی فضاهای شهری، برای معلولین جسمی و عابران پیاده از جمله رویکردهای عدالت محورانه در برنامه ریزی و مدیریت شهری معاصر محسوب می شود.
با وجود این بسیاری از عرصه های عمومی شهری همچون گذرگاه ها،پارک ها و مراکز شهری در اغلب شهرهای ایران نظیر اهواز با معضل نامناسب بودن فضا برای استفاده از معلولین و عابران پیاده مواجه هستند.
پیاده روی و تنفس هوای سالم یکی از نیازهای مهم و اساسی انسان است که متاسفانه در شهر اهواز مورد بی توجهی و بی مهری قرار گرفته و شاید هم به فراموشی سپرده شده است. شهر محل زندگی و ارتباط انسانها با یکدیگر است، این ارتباط در فضایی به نام پیاده رو، زندگی اجتماعی شهر را رقم می زند و هر چقدر این فضاها ایمن،امن، روشن،زیبا، متنوع و متفاوت باشد زندگی اجتماعی شهر قوی تر، واضح تر و پایدارتر خواهد بود.
شهر را نباید فقط محل سکونت دسته ای از افراد و مرکز قراردادها دانست بلکه شهر فضای تعامل افرادی با توانایی ها، روحیات،افکار، آداب و رسوم، اعتقادات و احساسات مختلف است.
از این رو شهر سالم را می توان شهری دانست که همه شهروندان بتوانند از خدمات آن جامعه بهره مند شوند.
این محیط شهری باید ارائه دهنده خدمات بیشتر به اقشار آسیب پذیر باشد تا این گروه از صحنه جامعه محو نگردد و به فراموشی سپرده نشوند.
مناسب سازی فضاهای شهری بستر کالبدی در جهت رسیدن به فرصت های برابر برای همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابجایی در سطح شهر و دسترسی هر فرد به تمامی فضاهای شهری از ضروریات رشد و توسعه جامعه محسوب می شود.
از آنجایی که شهر اهواز،شهری با شدت میزان حرارت هوا، طولانی بودن فصل گرما،شدت رطوبت در مواقع شرجی هوا، وزش بادهای گرم و پر گردوغبار اهمیت و ضرورت توجه به مناسب سازی پیاده روها و فضاهای شهری با توجه به نیازهای معلولان و جانبازان دو چندان می شود.
شهر اهواز نسبت به سایر شهرهای پیشرفته در زمینه طراحی و مناسب سازی فضاهای شهری برای معلولان و جانبازان بسیار عقب است.
با نگاهی به تجربیات شهرهای مختلف درمی یابیم که عملا شهر اهواز هیچ گونه فعالیتی مبنی بر طراحی و یا مناسب سازی پیاده رو صورت نپذیرفته است.
- مجهز نبودن چهارراه ها و تقاطع های شهر به علایم هشدار دهنده برای معلولان
- نبود آسانسور مناسب در پاساژها و ساختمان های اداری
- ناصافی معابر و خیابان ها در سطح شهر اهواز
- شیب نامناسب و عدم کف سازی معابر به خصوص در فصل زمستان
- نبود امکانات اجتماعی در محیط های شهری مانند توالت فرنگی، سرویس های بهداشتی مناسب
- وجود پستی و بلندی و عدم یکنواختی و عدم اتصال مناسب پیاده رو و خیابان (اختلال بین پیاده و خیابان)
- لغزندگی،کف های خاکی، عرض کم پیاده روها، شیب طولی و عرض نامناسب ،سدمعبر کیوسک ها، وجود پله در پیاده رو ، پارک اتوموبیل ها در پیاده رو و بستن راه عبور، وجود مصالح ساختمانی و بنایی در پیاده روها، نبود تجهیزات لازم برای سوار شدن به ناوگان حمل و نقل عمومی از مهم ترین مشکلات فضاهای شهری اهواز برای این گروه از شهروندان می باشد.
آنچه در دانش طراحی شهری برای فضاهای شهری ارزش می باشد نقش اجتماعی و تعاملی است که این فضا در زندگی جمعی شهروندان ایفا کند.
پس با طراحی مناسب فضاهای شهری اهواز و مناسب سازی آن می توان با معلولین در تعامل اجتماعی بود. رفع موانع در شهر، می تواند اقدامات مهمی که مشارکت هر چه بیش تر معلولان در فعالیت های اجتماعی و حضور در فضاهای شهری را برای آنان تضمین می کند.
تامین شرایط زندگی از مهم ترین عوامل جذب معلولین در جامعه به شمار می رود.
معلولان و جانبازان به عنوان شهروندان جامعه دارای حق و حقوقی هستند که باید به آن ها توجه شود. از جمله این موارد که باید در نظر قرار گیرد، موضوع طراحی و مناسب سازی فضاهای شهری برای این قشر است به صورتی که اگر معلول یا جانباز به دلیل نامناسب بودن فضاهای مختلف شهری قادر به دسترسی به مکان ها و فضاهای مورد نیاز خود نباشد با مشکلات و تنگناهای متعددی مواجه خواهد شد.
در یک نتیجه گیری می توان بحرانی و نامناسب بودن این موضوع در سطح شهر اهواز را ذکر نمود. پیاده رو موضوعی حیاتی و بسیار مهم در ارتباط با افراد دارای معلولیت در فضاهای شهری است و آثار مستقیمی بر روی زندگی تمام افراد به خصوص معلولان و جانبازان دارد.
درپایان می توان پیشنهاداتی در جهت بهبود شرایط فعلی بمنطور مناسب سازی فصاهای شهری اهواز با تاکید بر نیازهای افراد کم توان ارائه داد که عبارتند از:
- احداث پیاده روهای غیرلغزنده و سخت
- جلوگیری از اختلاف پوشش های کف در یک مسیر کوتاه و هماهنگ کردن کف پوشها برای ممانعت از خطر لغزندگی افراد.
- برای دستیابی به محیط مناسب برای معلولان و جانبازان، لازم است شبکه معابر شهری اهواز شبکه پیاده و شبکه ارتباطی پیاده به گونه ای طراحی شود که معلولان و جانبازان به خوبی بتوانند به نقاط مختلف شهری دسترسی پیدا کنند.
9887
کپی شد