استاد دانشگاه فردوسی مشهد گفت: قدرت نظم در آثار سعدی هویداست؛ وقتی از سعدی سخن می‌گوییم در واقع از کانونی در زبان فارسی سخن گفته‌ایم که نگهدارنده و نقطه ثقل و حفظ زبان ایران‌شهری است.
به گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان،محمود فتوحی استاد دانشگاه فردوسی مشهد درمراسم نکوداشت سعدی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز به ویژگی های شعر سعدی اشاره کرد و گفت: نظم پایه و مشخصی در کار سعدی وجود دارد که او را از دیگران و سایر شعرا متمایز می کند.
وی با بیان اینکه قدرت چینش کلام و بازی با کلمات از ویژگی های نظم است، افزود: نظم به عنوان سخن آهنگین نیست بلکه به عنوان چیدمانی است که مسیر اندیشه را عوض می کند.
فتوحی بیان کرد: تلقی عموم مردم در فرهنگ عمومی این است که زبان انبوهی از نشانه ها است و نظم را فراموش می کنند در حالی که تفاوت های زبانی افراد ناشی از نظمی است که به کلام می دهند.
وی گفت: تفاوت های سبک حافظ و سعدی از همین جا آغاز می شود، سعدی شاعر زبان و خداوندگار نظم است و دلیل اینکه صاحب زبان معیار فارسی است، همین نظم موجود در کلام اوست و به گواه بسیاری از بزرگان زبان فارسی باید گفت زبان فارسی معیار، از زمان سعدی به بعد شکل گرفت.
این استاد ادبیات با تاکید بر اینکه نظم حاصل سنجیدگی معنا در عقل است، بیان کرد: اینکه زبان سیاسی دچار اشکالات عمده‌ای است، به دلیل همین فقدان نظم است.
وی با بیان اینکه نظم در نحو تحقق می یابد، افزود: نظم شامل نظم پایه و نظم هنری است؛ نظم پایه همان زبان معیار مورد توافق عموم و درجه صفر نگارش است اما نظم هنری در سخنانی است که توجه مخاطب به نوع سخن و نه معنای آن جلب می شود.
فتوحی، سعدی را معلم نحو دانست و گفت: سعدی زیبارویی نحوخوان است که آگاهانه با نحو کار می‌کرد و دو نوع نظم پایه و هنری در اشعار سعدی وجود دارد که او را از دیگران متمایز می‌کند.
وی به دیگر ویژگی‌های شعر سعدی اشاره کرد و بیان داشت: قواعد کار سعدی سرشار از حذف است و همچنین یکی از هنرهای سعدی بازی با ضمیراست که در اشعار متعددی از وی به چشم می‌خورد.
وی در ادامه تصریح کرد: قدرت نظم در آثار سعدی هویداست، وقتی از سعدی سخن می‌گوییم در واقع از کانونی در زبان فارسی سخن گفته‌ایم که نگهدارنده و نقطه ثقل و حفظ زبان ایران‌شهری است.
وی ادامه داد: زبان سعدی، زبان تمدن، زبان فرهیختگی و عظمت است که از کلکته تا دروازه‌های اتریش گسترش یافته و فرهنگ ایران‌شهری به مدد این زبان تداوم یافته است.
فتوحی خاطر نشان کرد: زبان سعدی زبان فرهنگ و فرزانگی است و اگر دولتمردان بخواهند این عظمت و فرزانگی را استمرار دهند باید بتوانند به این زبان سخن بگویند.
وی با اشاره به ضعف سیاستمداران در زبان گفت: امروز سخن می‌گوییم بی آنکه بیندیشم و سیاستمداران ما به لحاظ زبانی با ضعف بسیاری مواجه هستند در حالی که سیاست چیزی جز زبان نیست.
وی با تأکید بر اینکه قلمرو سیاست جایی است که بیش از هر چیز به زبان و بلاغت نیاز دارد، اظهار کرد: متأسفانه این قلمرو امروز بیش از هر قلمرویی ضعیف است به طوری که بیانیه‌های پر غلط و اندیشه‌های به هم ریخته و کلمات آشفته و بدون نظم بزرگ‌ترین آُسیب به فرهنگ و تمدن ملت ماست.
فتوحی با بیان اینکه زبان ضعیف امروز وارد قانون و لوایح قضایی می‌شود، افزود: زبان را دست کم نگیرید، باید سوار بر زبان بود و به زبان با جدیت و دقت بیشتری پرداخته شود چرا که مسئله‌ای سیاسی، پژوهشی، اجتماعی و حیثیتی است.
گفتنی است، این رویداد به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی خوزستان و دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد.
