در غرب جاده خرمشهر – آبادان منتهی به کوی آریا حدود یک کیلومتر به سمت رودخانه اروند وارد منطقه ای می شوم که هنوز آثار جنگ و بمباران بر روی ساختمان های اطراف این منطقه هویداست.
به نظر می رسد پیش از جنگ تحمیلی اینجا بازارچه کوچکی بوده که ترکش های خمپاره ها هنوز بر روی بدنه این ساختمان مشهود است.
مشاهده این ساختمان ترکش خورده، تانک، قایق های موتوری و خاکریز ها در کنار این بازارچه ذهن بینده را به خود جلب می کند و اتقاقاتی که در این نقطه افتاده را به خوبی می توان تصور کرد.
وجود نیزارها، باتلاق ها و طبیعت بکر در این منطقه، جنگیدن و دفاع رزمندگان در شرایط آب و هوای گرم و طاقت فرسا و یا در زمستان های سرد و شب های پر از استرس را در ذهن تداعی می کند.
حضور رزمندگان در این منطقه با کمترین امکانات در سنگر، از خودگذشتگی و ایثار شهدا و جانبازان را می توان به خوبی تصور کرد که چه اتفاقاتی در این منطقه رخ داده است.
عملیات کربلای 4، سوم دیماه سال 1365 با رمز 'یا محمد رسول الله (ص)' راس ساعت 10 شب آغاز شد و در این عملیات رزمندگان غواص از شهرهای مختلف شمال، جنوب، شرق و غرب کشور شرکت داشتند.
آب اروند به ظاهر آرام بود اما در دل بسیار خروشان و سرد بود و حالت گردایی داشت، ولی رزمندگان غواص که آموزش های لازم را در نقاط مختلف دیده بودند و همه در خرمشهر مستقرشدند و هر روز تمرین می کردند.
مسئول یادمان شهدای علقمه با بیان اینکه یکی از محل های اجرای عملیات کربلای 4 در این محل یادمان انجام شده، گفت:در عملیات کربلای 4 تمامی نیروهای نظام جمهوری اسلامی اعم از سپاه و ارتش و بسیج گردهم آمدند که عملیات سرنوشست ساز انجام دهند.
سرهنگ مهدی سرور افزود:با توجه به اینکه جمهوری اسلامی دو هزار و 200 کیلومتر مرز با کشور عراق داشت، منطقه عمومی جنوب خرمشهر از کانال ماهی تا شمال جزیره مینو به طول 15 تا 20 کیلومتر برای انجام عملیات انتخاب شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه بیشترین استعدادهای جمع آوری شده برای اجرای عملیات کربلای 4 را 300 گردان رزم عنوان کرد و گفت:گردان های رزم در قالب یگان های مختلف لشکری بیش از 23 یگان رزم درگیر این عملیات تحت امر قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء در چهار قرارگاه فرعی از شمال قرارگاه نجف، قرارگاه کربلا، قرارگاه قدس و قرارگاه نور که جنوبی ترین قرار گاه بود، منطقه عملیات سازماندهی شدند.
سرهنگ سرور اظهار داشت:شلمچه ، ابوالخطیب، ام الرصاص، جزیره قطعه و سهیل و محاصره شبه جزیره فاو که روبروی منطقه علقمه در خاک عراق از اهداف عملیات تعریف شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه در ادامه سخنانش گفت:شبه جزیره فاو که در عملیات والفجر 8 سال 64 تصرف شده، هنوز پشتیبانی عراق از جاده بهار و جاده بصره – فاو انجام می شد اگر این پشتیبانی از جبهه فاو از بین می رفت، عملا محاصره تکمیل می شد.
سرهنگ سرور افزود:بصره در جنگ تحمیلی گلوگاه عراق محسوب می شد و در قالب عملیات سنگین جمهوری اسلامی در منطقه شلمچه، جرف انجام شده و تدبیر درست فرماندهان نظامی ما این بود که اگر جنوب عراق را بگیریم عراق تحت فشار زیاد یا تمکین می کند و به خواسته های جمهوری اسلامی عمل کرده و یا شکست می خورد به همین خاطر عملیات کربلای 4 طراحی شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:تعداد زیادی از یگان ها در قالب گردان های غواص با بیش از سه هزار غواص در این عملیات به کار گرفته شد.
سرهنگ سرور افزود:یکی از ویژگی های این عملیات شناسایی سخت آن بود و غواصان باید زمان بندی بسیار دقیقی داشته باشند، زیر آب اروندرود به دلیل جزر و مد، مرتب تغییر جهت می داد و به سختی حرکت در آب را افزایش می داد و از سوی دیگر غواصان به دلیل حمل سلاح های سنگین نمی توانستند در عمق آب حرکت کنند و باید 20 تا 30 سانتیمتر زیر آب بدون کپسول اکسیژن حرکت می کردند.
وی در ادامه گفت:به دلیل سرعت زیاد آب طناب هایی پیش بینی شده بود که هرکدام از نیروها یک گره از طناب را می گرفت تا ستون از یکدیگر جدا نشود سپس همگی با هم پا می زدند و در یک ستون به دنبال هم پیش می رفتند، تا به مرحله رسیدن به موانع سیم خاردارهای خورشیدی، حلقوی، فرشی، نیزارها و باتلاق های عراق عملیات دشواری بود.
سرهنگ سرور افزود:در حالت عادی بدون ترس از درگیری عبور از این موانع غیرممکن بود چه برسد به اینکه دشمن در رو برو آتش شدید و احتمال زیاد لو رفتن عملیات، هوشیاری کامل دشمن و نامهربانی جغرافیا دشواری های زیادی را برای رزمندگان پیش آورد.
مسئول یادمان شهدای شلمچه اظهار داشت:تنها جان پناه غواصان آب و لباس اسفنجی غواصی بود که با این وضع غواصان عبور کردند و در آن سوی مرز خط را شکستند و سرپل (قطعه زمینی دشمن) تصرف می شود.
سرهنگ سرور گفت:در موج اول عبور غواصان عده ای از این غواصان بعضا نرسیدن و در وسط آب اروند شهید شدند و استعداد مناسب برای اجرا و ادامه عملیات نداشتند.
وی ادامه داد: هر حرکت پدافندی، پدافند کننده نقاطی از دشمن در نظر می گیرد که احتمال تحرک دارد و آن را با آتش پشتیبانی ثبتی می گیرد و اگر اراده کرد آن نقطه را می زند قالب نیروهای موج دوم که عبور قایق ها هستند، زیر آتش دشمن قرار گرفتند و بسیاری از یگان ها امکان تحرک برای آنها ایجاد نشد و تنها، نیروهای غواص رفتند و آن هم با استعداد خیلی محدود که قالب آنها مجروج، شهید و یا اسیر شدند و خیلی از یگان ها به علت جزر و مد آب به جایی که برنامه عملیات طراحی شده بود، خارج شدند.
سرهنگ سرور افزود:مشکلاتی که در شب عملیات اتفاق افتاد و تلفات رزمندگان بالا رفت فرماندهان تصمیم گرفتند که برای حفظ نیروها در انجام عملیات در زمان و مکان مناسب تری عملیات را متوقف کنند که ساعت 10 صبح قطع عملیات اعلام شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:بیشتر افرادی که به آن سمت رسیدند و اعزام قایق امکانپذیر نبود، بسیاری اسیر شدند و یا مفقود و با موج اروند آسمانی شدند و به خیل شهدا پیوستند.
*** عملیات کربلای 4 از عملیات های ناموفق بود
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:عملیات کربلای 4 در زمره عملیات ناموفق محسوب شد، چون عملیات وقتی موفق است که به اهداف یا قسمتی از اهداف برسد و اهداف عملیات کربلای 4 که تصرف جاده بهار و جاده فاو – بصره، و محاصره شبه جزیره فاو بود، محقق نشد.
سرهنگ سرور گفت:به اذعان همه فرماندهان و سیاستگذاران جنگ، عملیات کربلای 4 فتح بابی برای انجام عملیات بزرگ و موفق کربلای 5 شد که جزو اعجاز دفاع مقدس بود و پس از دو هفته بعد از عملیات کربلای 4 در 19 بهمن ماه سال 1365 آغاز شد و به مدت سه ماه به طول انجامید که منجر به تصرف قسمتی از منطقه شلمچه خاک عراق شد.
وی تصریح کرد:فرماندهان عراقی اسم کربلای 4 را دروی بزرگ نیروهای ایرانی دانستند که در این عملیات ماشین جنگ ایران را از کار انداختند و تصور این فرماندهان عالی این بود که ایران پس از شکست در عملیات کربلای 4 تا یکسال، امکان اجرای عملیات بزرگ را نخواهد داشت که از باب عوامل فیزیکی یک تصور و برآورد درستی بود.
سرهنگ سرور اضافه کرد:همه ما می دانیم که در مکتب اسلام آن موضوع فیزیکی تاثیر گذار است و شهادت طلبی مکتبی و ولایی بودن رزمنده تاثیر گذار است و به همین خاطر پس از دو هفته بعد از عملیات کربلای 4 عملیات کربلای 5 آغاز شد.
**** عملیات کربلای 4 به واسطه نتایج حاصله کمتر به آن پرداخت شد/ اجحاف در حق شهدای غواص
مسئول یادمان شهدای علقمه در ادامه سخنانش با بیان اینکه عملیات کربلای 4 به واسطه نتایج حاصله کمتر به آن توجه شده و این اجحافی در حق شهدای غواص عملیات کربلای 4 است، گفت:بیشتر شهدای عملیات کربلای 4 غواص بودند و غواصان موج اول عملیات بودند که یکی از محورهای عملیات همین منطقه یادمان بود که به نام علقمه نامگذاری شده است.
سرهنگ سروری افزود:یکی از محورهای عملیاتی دقیقا در منطقه علقمه بود حدفاصل لشکر 33 المهدی از لشکرهای جنوب فارس شهر فارس و لشکر 32 انصار الحسین از رزمندگان استان همدان که خط تلاقی و خط الحاق خط میانی این دو یگان بود.
راوی یادمان شهدای علقمه اظهار داشت:گردان فجر المهدی دقیقا از این محور یادمان علقمه عمل کرده و یکی از گردان هایی بود که تعداد شهید زیادی داده و موج غواصان به آن سمت آب رسیدند و سرپل مناسب را گرفتند ولی کلیه عملیات با عدم توفیق همراه بود و مجبور شدند سرپل را رها کنند و برگردند و موج تعداد قایق محدود رزمندگان امکان مراجعه آنها وجود نداشت.
**** عملیات کربلای 5 جرقه ای در ذهن فرماندهان عراقی
مسئول یادمان شهدای علقمه اظهار داشت:در عملیات آفندی همیشه یک تلاش اصلی و یک تلاش پشتیبان خارج از محدوده اصلی شکل می گیرد که دشمن را از اهداف عملیات منحرف کند و آن خط قسمت شلمچه بود و قرارگاه نجف آن را به عهده داشت.
وی ادامه داد:بعد دوم عدم آمادگی عراق در مقابل عملیات کربلای 5 بود چون تصور عراق این بود که با دروی بزرگی که در کربلای 4 انجام داد نیروها و استعدادهای زیادی از یگان ها را از بین برد و ایران دیگر توان اجرای عملیات بزرگ را نخواهد داشت، به همین خاطر رخوت، رکود و سکوتی در جبهه دشمن ایجاد شد مطلقا توقف اجرای عملیات کربلای 5 با آن فاصله زمانی کوتاه و به روز کردن یگان ها را نداشت.
به گزارش ایرنا روزانه بین دو هزار تا سه هزار نفر از اعضای کاروان های راهیان نور از مناطق عملیاتی دفاع مقدس همچون یادمان شهدای شلمچه، یادمان شهدای نهر خین، مرکز فرهنگی دفاع مقدس(موزه جنگ) و یادمان شهدای علقمه در خرمشهر دیدن می کنند.
7100/6125 خبرنگار:کمیله حجازی **انتشاردهنده: سیدبهادر حسینی
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار استان خوزستان به کانال خبری ایرنا خوزستان :
http://www.telegram.me/irnaahvaz irnaahvaz@
بپیوندید.
انتهای پیام به نظر می رسد پیش از جنگ تحمیلی اینجا بازارچه کوچکی بوده که ترکش های خمپاره ها هنوز بر روی بدنه این ساختمان مشهود است.
مشاهده این ساختمان ترکش خورده، تانک، قایق های موتوری و خاکریز ها در کنار این بازارچه ذهن بینده را به خود جلب می کند و اتقاقاتی که در این نقطه افتاده را به خوبی می توان تصور کرد.
وجود نیزارها، باتلاق ها و طبیعت بکر در این منطقه، جنگیدن و دفاع رزمندگان در شرایط آب و هوای گرم و طاقت فرسا و یا در زمستان های سرد و شب های پر از استرس را در ذهن تداعی می کند.
حضور رزمندگان در این منطقه با کمترین امکانات در سنگر، از خودگذشتگی و ایثار شهدا و جانبازان را می توان به خوبی تصور کرد که چه اتفاقاتی در این منطقه رخ داده است.
عملیات کربلای 4، سوم دیماه سال 1365 با رمز 'یا محمد رسول الله (ص)' راس ساعت 10 شب آغاز شد و در این عملیات رزمندگان غواص از شهرهای مختلف شمال، جنوب، شرق و غرب کشور شرکت داشتند.
آب اروند به ظاهر آرام بود اما در دل بسیار خروشان و سرد بود و حالت گردایی داشت، ولی رزمندگان غواص که آموزش های لازم را در نقاط مختلف دیده بودند و همه در خرمشهر مستقرشدند و هر روز تمرین می کردند.
مسئول یادمان شهدای علقمه با بیان اینکه یکی از محل های اجرای عملیات کربلای 4 در این محل یادمان انجام شده، گفت:در عملیات کربلای 4 تمامی نیروهای نظام جمهوری اسلامی اعم از سپاه و ارتش و بسیج گردهم آمدند که عملیات سرنوشست ساز انجام دهند.
سرهنگ مهدی سرور افزود:با توجه به اینکه جمهوری اسلامی دو هزار و 200 کیلومتر مرز با کشور عراق داشت، منطقه عمومی جنوب خرمشهر از کانال ماهی تا شمال جزیره مینو به طول 15 تا 20 کیلومتر برای انجام عملیات انتخاب شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه بیشترین استعدادهای جمع آوری شده برای اجرای عملیات کربلای 4 را 300 گردان رزم عنوان کرد و گفت:گردان های رزم در قالب یگان های مختلف لشکری بیش از 23 یگان رزم درگیر این عملیات تحت امر قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء در چهار قرارگاه فرعی از شمال قرارگاه نجف، قرارگاه کربلا، قرارگاه قدس و قرارگاه نور که جنوبی ترین قرار گاه بود، منطقه عملیات سازماندهی شدند.
سرهنگ سرور اظهار داشت:شلمچه ، ابوالخطیب، ام الرصاص، جزیره قطعه و سهیل و محاصره شبه جزیره فاو که روبروی منطقه علقمه در خاک عراق از اهداف عملیات تعریف شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه در ادامه سخنانش گفت:شبه جزیره فاو که در عملیات والفجر 8 سال 64 تصرف شده، هنوز پشتیبانی عراق از جاده بهار و جاده بصره – فاو انجام می شد اگر این پشتیبانی از جبهه فاو از بین می رفت، عملا محاصره تکمیل می شد.
سرهنگ سرور افزود:بصره در جنگ تحمیلی گلوگاه عراق محسوب می شد و در قالب عملیات سنگین جمهوری اسلامی در منطقه شلمچه، جرف انجام شده و تدبیر درست فرماندهان نظامی ما این بود که اگر جنوب عراق را بگیریم عراق تحت فشار زیاد یا تمکین می کند و به خواسته های جمهوری اسلامی عمل کرده و یا شکست می خورد به همین خاطر عملیات کربلای 4 طراحی شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:تعداد زیادی از یگان ها در قالب گردان های غواص با بیش از سه هزار غواص در این عملیات به کار گرفته شد.
سرهنگ سرور افزود:یکی از ویژگی های این عملیات شناسایی سخت آن بود و غواصان باید زمان بندی بسیار دقیقی داشته باشند، زیر آب اروندرود به دلیل جزر و مد، مرتب تغییر جهت می داد و به سختی حرکت در آب را افزایش می داد و از سوی دیگر غواصان به دلیل حمل سلاح های سنگین نمی توانستند در عمق آب حرکت کنند و باید 20 تا 30 سانتیمتر زیر آب بدون کپسول اکسیژن حرکت می کردند.
وی در ادامه گفت:به دلیل سرعت زیاد آب طناب هایی پیش بینی شده بود که هرکدام از نیروها یک گره از طناب را می گرفت تا ستون از یکدیگر جدا نشود سپس همگی با هم پا می زدند و در یک ستون به دنبال هم پیش می رفتند، تا به مرحله رسیدن به موانع سیم خاردارهای خورشیدی، حلقوی، فرشی، نیزارها و باتلاق های عراق عملیات دشواری بود.
سرهنگ سرور افزود:در حالت عادی بدون ترس از درگیری عبور از این موانع غیرممکن بود چه برسد به اینکه دشمن در رو برو آتش شدید و احتمال زیاد لو رفتن عملیات، هوشیاری کامل دشمن و نامهربانی جغرافیا دشواری های زیادی را برای رزمندگان پیش آورد.
مسئول یادمان شهدای شلمچه اظهار داشت:تنها جان پناه غواصان آب و لباس اسفنجی غواصی بود که با این وضع غواصان عبور کردند و در آن سوی مرز خط را شکستند و سرپل (قطعه زمینی دشمن) تصرف می شود.
سرهنگ سرور گفت:در موج اول عبور غواصان عده ای از این غواصان بعضا نرسیدن و در وسط آب اروند شهید شدند و استعداد مناسب برای اجرا و ادامه عملیات نداشتند.
وی ادامه داد: هر حرکت پدافندی، پدافند کننده نقاطی از دشمن در نظر می گیرد که احتمال تحرک دارد و آن را با آتش پشتیبانی ثبتی می گیرد و اگر اراده کرد آن نقطه را می زند قالب نیروهای موج دوم که عبور قایق ها هستند، زیر آتش دشمن قرار گرفتند و بسیاری از یگان ها امکان تحرک برای آنها ایجاد نشد و تنها، نیروهای غواص رفتند و آن هم با استعداد خیلی محدود که قالب آنها مجروج، شهید و یا اسیر شدند و خیلی از یگان ها به علت جزر و مد آب به جایی که برنامه عملیات طراحی شده بود، خارج شدند.
سرهنگ سرور افزود:مشکلاتی که در شب عملیات اتفاق افتاد و تلفات رزمندگان بالا رفت فرماندهان تصمیم گرفتند که برای حفظ نیروها در انجام عملیات در زمان و مکان مناسب تری عملیات را متوقف کنند که ساعت 10 صبح قطع عملیات اعلام شد.
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:بیشتر افرادی که به آن سمت رسیدند و اعزام قایق امکانپذیر نبود، بسیاری اسیر شدند و یا مفقود و با موج اروند آسمانی شدند و به خیل شهدا پیوستند.
*** عملیات کربلای 4 از عملیات های ناموفق بود
مسئول یادمان شهدای علقمه گفت:عملیات کربلای 4 در زمره عملیات ناموفق محسوب شد، چون عملیات وقتی موفق است که به اهداف یا قسمتی از اهداف برسد و اهداف عملیات کربلای 4 که تصرف جاده بهار و جاده فاو – بصره، و محاصره شبه جزیره فاو بود، محقق نشد.
سرهنگ سرور گفت:به اذعان همه فرماندهان و سیاستگذاران جنگ، عملیات کربلای 4 فتح بابی برای انجام عملیات بزرگ و موفق کربلای 5 شد که جزو اعجاز دفاع مقدس بود و پس از دو هفته بعد از عملیات کربلای 4 در 19 بهمن ماه سال 1365 آغاز شد و به مدت سه ماه به طول انجامید که منجر به تصرف قسمتی از منطقه شلمچه خاک عراق شد.
وی تصریح کرد:فرماندهان عراقی اسم کربلای 4 را دروی بزرگ نیروهای ایرانی دانستند که در این عملیات ماشین جنگ ایران را از کار انداختند و تصور این فرماندهان عالی این بود که ایران پس از شکست در عملیات کربلای 4 تا یکسال، امکان اجرای عملیات بزرگ را نخواهد داشت که از باب عوامل فیزیکی یک تصور و برآورد درستی بود.
سرهنگ سرور اضافه کرد:همه ما می دانیم که در مکتب اسلام آن موضوع فیزیکی تاثیر گذار است و شهادت طلبی مکتبی و ولایی بودن رزمنده تاثیر گذار است و به همین خاطر پس از دو هفته بعد از عملیات کربلای 4 عملیات کربلای 5 آغاز شد.
**** عملیات کربلای 4 به واسطه نتایج حاصله کمتر به آن پرداخت شد/ اجحاف در حق شهدای غواص
مسئول یادمان شهدای علقمه در ادامه سخنانش با بیان اینکه عملیات کربلای 4 به واسطه نتایج حاصله کمتر به آن توجه شده و این اجحافی در حق شهدای غواص عملیات کربلای 4 است، گفت:بیشتر شهدای عملیات کربلای 4 غواص بودند و غواصان موج اول عملیات بودند که یکی از محورهای عملیات همین منطقه یادمان بود که به نام علقمه نامگذاری شده است.
سرهنگ سروری افزود:یکی از محورهای عملیاتی دقیقا در منطقه علقمه بود حدفاصل لشکر 33 المهدی از لشکرهای جنوب فارس شهر فارس و لشکر 32 انصار الحسین از رزمندگان استان همدان که خط تلاقی و خط الحاق خط میانی این دو یگان بود.
راوی یادمان شهدای علقمه اظهار داشت:گردان فجر المهدی دقیقا از این محور یادمان علقمه عمل کرده و یکی از گردان هایی بود که تعداد شهید زیادی داده و موج غواصان به آن سمت آب رسیدند و سرپل مناسب را گرفتند ولی کلیه عملیات با عدم توفیق همراه بود و مجبور شدند سرپل را رها کنند و برگردند و موج تعداد قایق محدود رزمندگان امکان مراجعه آنها وجود نداشت.
**** عملیات کربلای 5 جرقه ای در ذهن فرماندهان عراقی
مسئول یادمان شهدای علقمه اظهار داشت:در عملیات آفندی همیشه یک تلاش اصلی و یک تلاش پشتیبان خارج از محدوده اصلی شکل می گیرد که دشمن را از اهداف عملیات منحرف کند و آن خط قسمت شلمچه بود و قرارگاه نجف آن را به عهده داشت.
وی ادامه داد:بعد دوم عدم آمادگی عراق در مقابل عملیات کربلای 5 بود چون تصور عراق این بود که با دروی بزرگی که در کربلای 4 انجام داد نیروها و استعدادهای زیادی از یگان ها را از بین برد و ایران دیگر توان اجرای عملیات بزرگ را نخواهد داشت، به همین خاطر رخوت، رکود و سکوتی در جبهه دشمن ایجاد شد مطلقا توقف اجرای عملیات کربلای 5 با آن فاصله زمانی کوتاه و به روز کردن یگان ها را نداشت.
به گزارش ایرنا روزانه بین دو هزار تا سه هزار نفر از اعضای کاروان های راهیان نور از مناطق عملیاتی دفاع مقدس همچون یادمان شهدای شلمچه، یادمان شهدای نهر خین، مرکز فرهنگی دفاع مقدس(موزه جنگ) و یادمان شهدای علقمه در خرمشهر دیدن می کنند.
7100/6125 خبرنگار:کمیله حجازی **انتشاردهنده: سیدبهادر حسینی
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار استان خوزستان به کانال خبری ایرنا خوزستان :
http://www.telegram.me/irnaahvaz irnaahvaz@
بپیوندید.
کپی شد
