فعالان فرهنگی خوزستان در حالیکه سینما و سالنهای سینما را یکی از شاخصهای مهم فرهنگی در شهرسازی می دانند از رشد سینماها در استان خوزستان راضی نبوده و آنرا کافی نمی دانند . با وجود این که مسئولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان از ساخت چند پردیس سینمایی و افزایش سالنها در سال جاری و سال های آینده در این استان خبر می دهند اما آنها معتقدند همچنان در بسیاری از شهرهای استان و همچنین کلانشهر اهواز نیاز به سینماهای بیشتری است.
در حال حاضر پنج سینما شامل سینما اکسین، قدس و بهمن با مالکیت حوزه هنری، سینما ساحل با مالکیت بنیاد مستضعفان و سینما هلال با مالکیت جمعیت هلال احمر در اهواز فعال هستند و فیلمهای روز سینمای کشور را اکران میکنند علاوه بر این سینماها، مجتمع فرهنگی سینمایی دنیا نیز با مالکیت بخش خصوصی در اهواز واقع شده که هیچ فعالیتی ندارد و تعطیل است.
در شهرستانها نیز سینما آبشار و سینما مهر و ماه در شوشتر، سینما خورشید در اندیمشک، سینما دریا در ماهشهر، سینما نخل در خرمشهر، سینما ساحل در بندر امام خمینی (ره)، سینما فجر و سینما کوچ در بهبهان، سینما آزادی، سینما نفت و سینما مهر در آبادان، مجتمع سینمایی دزفول و سینما ایذه در حال فعالیت هستند.
از چندی پیش در فضای مجازی و همچنین فعالان فرهنگی استان خبرهایی از فروش و واگذاری سینما قدس اهواز به گوش رسید، این سینما در سال ۱۳۳۰ با نام سینما "ایران" در خیابان امام خمینی (ره) تاسیس شد، سال ۱۳۴۷ با نام سینما "آریا" آغاز به کار کرد و روزگاری یکی از پرفروش ترین سینماهای اهواز به شمار می رفت، پس از انقلاب این سینما، "قدس" نام گرفت.
قدس در آستانه فروش
یک فعال فرهنگی در خصوص سینما قدس اهواز ادعا میکند: مسئولان موسسه بهمن سبز تخریب سینما را تکذیب میکنند و اعلام میکنند قصد مرمت سینما را دارند این در حالی است که آنها در آستانه فروش هستند و فردی تمامی املاک اطراف سینما را خریداری کرده و تنها ملک سینما قدس برای فروش مانده است.
مجتبی گهستونی بیان کرد: سالها پیش سینما دنیا در خیابان امام تخریب شد تا در کیانپارس راه اندازی شود اما هیچگاه در آن به روی مردم باز نشد.
وی بیان کرد: اگر این سینما به فروش برسد قطعا پول آن به تهران میرود و در خوزستان خرج نمیشود این در حالی است که کلانشهر اهواز هنوز در مناطقی مانند کوروش، زیتون، گلستان، پردیس و کیانشهر سالن سینما ندارد.
این فعال فرهنگی گفت: استان خوزستان از نظر سرانه فضای فرهنگی با کمبود رو به رو است برای همین ضرورت دارد مسئولان استان در این برهه همدل باشند و به راحتی از این مسائل عبور نکنند و تلاش کنند تا فضای فرهنگی استان افزایش پیدا کند.
از پاسخگو نبودن مسئولان سینما تا تکذیب فروش سینما از سوی ارشاد
موسسه فرهنگی تبلیغاتی بهمن سبز از دهه ۷۰ شمسی به عنوان زیر مجموعه حوزه هنری فعالیت خود را آغار کرد، این موسسه از جمله مهمترین سینماداران ایران و صاحب ۱۰۰ سالن است، موسسه بهمن سبز در استان خوزستان پنج سینمای اکسین، قدس و بهمن اهواز و سینماهای آزادی آبادان و سینما نخل خرمشهر را دارد.
میلاد تفتآشیان، سرپرست امور سینمایی سینماهای بهمن سبز استان خورستان حاضر به گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره وضعیت سینما قدس نشد و اعلام کرد هر اقدامی در سینما قدس را تنها به اداره کل فرهنگ ارشاد اسلامی استان ارایه میدهد.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان در این باره به ایرنا گفت: پس از مباحثی که پیرامون سینما قدس مبنی بر فروش و تخریب آن شکل گرفت نامهای به مسئولان این سینما نوشته شد و از آنها خواسته شد در این باره موضوع را به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان اعلام کنند.
ناصر آریایی بیان کرد: مسئولان سینما قدس تا این لحظه به صورت شفاهی به ما اعلام کرده اند که تنها قرار است تعمیرات در سینما قدس صورت گیرد و مساله تغییر کاربری و فروش سینما در دستور کار نیست که بنا شد به صورت رسمی و کتبی نیز این موضوع را به ما اعلام کنند.
وی افزود: در طول چند سال اخیر تمامی تلاش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان بر افزایش سرانه فضای سینمایی استان چه در کلانشهر اهواز و چه در دیگر شهرستانها بوده است، به عنوان مثال در اهواز سه سینما از سوی بخش خصوصی در حال احداث است که روند کمیسیونهای آنها انجام شده و پیشرفت فیزیکی داشته اند.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان ادامه داد: در شهرستان اندیمشک نیز یک پردیس سینمایی در حال ساخت است، این پردیس سینمایی پیشرفت فیزیکی بالایی داشته است.
تخریب یا واگذاری سینما را رد نمیکنم
رییس حوزه هنری خوزستان گفت: تخریب یا واگذاری سینما قدس را رد نمیکنم چراکه نمیتوان واقعیت را کتمان کرد و وظیفه و رسالت ما صداقت با مردم است نمیتوانیم حقیقت را فدای مصلحت کنیم، ممکن است واگذاری یا تخریب اتفاق بیفتد ولی تا این لحظه از منابع رسمی و معتبر چنین چیزی به ما ابلاغ نشده و مستندات آن نیز موجود است.
حجت الاسلام و المسلمین سیدشهابالدین طباطبایی با بیان این که سینما قدس دارای مالکیت شخصی است و سرقفلی آن متعلق به حوزه هنری است توضیح داد: در حال حاضر این سینما دارای مالکانی با سهمهای مختلف است و امکان دارد متناسب با همین سهمها و مالکیتها اتفاقاتی بیفتد که خارج از توان و اختیارات حوزه هنری باشد، در هر صورت مالکان خصوصی براساس قوانین میتوانند به دنبال احقاق حق و اعمال نظرشان باشند.
وی ادامه داد: نکته دیگر این که اگر سینما قدس جزو سینماهای ضرر ده و کم استفاده است و بناست به عنوان سینما استفاده نشود آن را به حوزه هنری واگذار کنند تا از آن به عنوان مجموعه فرهنگی، آموزشی استفاده شود و از لحاظ فضای آموزشی و فرهنگی ظرفیت بیشتری پیدا کنیم. از میراث فرهنگی استان نیز درخواست داریم به این مساله ورود کند تا سینما قدس برای حوزه هنری بماند و ما بتوانیم به عنوان یک فضای فرهنگی و هنری همچنان از آن استفاده کنیم.
رییس حوزه هنری خوزستان با اشاره به بازسازی سینما قدس در سال ۹۸ بیان کرد: اگر بنا بر فروش یا واگذاری این سینما بود قطعا پارسال این قدر هزینه برای بازسازی و مرمت آن نمیشد، پارسال هزینههای بسیاری از قبیل تعویض پرده سینما و مرمت نقاط مختلف آن را انجام دادیم تا برای برنامههایی مانند کنسرت و اجرای تئاتر هم مشکلی نداشته باشد.
وی گفت: به هر حال یکی از ایرادهای وارده بر واگذاری این بنا این است که این سینما بخشی از حافظه تاریخی و میراث خوزستان است و ما این مساله را به حوزه هنری کشور انتقال دادهایم.
طباطبایی با اشاره به نقش سینما قدس در سرانه فضای فرهنگی استان خاطرنشان کرد: مباحثی پیرامون پایین آمدن سرانه فضای فرهنگی استان با واگذاری یا تخریب سینما قدس مطرح شده اما باید گفت در هر صورت و به هر شکلی سینما از دست برود به زودی هشت سالن جدید در سینما اکسین به بهره برداری میرسد و سینما بهمن نیز برای تیدیل شدن به ۶ سالن آماده میشود یعنی اگر یک سالن حذف شود چندین سالن دیگر به شهر اضافه می شود.
وی بیان کرد: سینما اکسین جزو بهترین سینماهای جنوب غرب کشور از نظر فروش و استقبال مردمی شناخته شد و علت تغییر آن به پردیس همین موضوع است.
طباطبایی بیان کرد: نکته دیگری در خصوص سینما قدس این است که با وجود این که این سینما در بازار قرار دارد، از نظر موقعیت دسترسی در جای خوبی واقع شده است، برای جلب مخاطب فیلمهای پرفروش روی پرده آن نمایش داده شد، تبلیغات برای آن صورت گرفت اما مردم اقبالی نسبت به آن نشان نمی دادند.
الزام به گرفتن مجوز از میراث فرهنگی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری خوزستان گفت: حتی اگر فرض را بر این بگیریم که بنای سینما قدس اهواز تاریخی و واجد ارزش نیست، اما از آنجایی که این بنا در بافت تاریخی و با ارزش اهواز واقع شده باید از میراث فرهنگی برای دخل و تصرف در آن استعلام گرفته شود.
احمدرضا حسینی بروجنی تاکید کرد: وقتی یک اثر که حتی قدمت خاصی نداشته باشد واجد ارزش شناسایی میشود یا اینکه در فهرست آثار ملی به ثبت میرسد هر گونه دخل و تصرف در آن مانند مرمت، تغییر کاربری منوط به مجوز و نظر میراث فرهنگی است.
وی ادامه داد: وقتی درباره یک اثر صحبت میشود ابتدا باید شانیت اثر را در نظر گرفت، مساله شانیت نیز قائم به فرد نیست بلکه در یک جلسه و با حضور اعضای متولی این مساله مطرح و اعلام میشود.
معاون میراث فرهنگی خوزستان تصریح کرد: برای بررسی شانیت سینما قدس اهواز یک کارشناس برای تهییه گزارش اعزام شد، که کار بررسی و شناسایی را انجام دادند، تصاویر لازم و تاریخچه اثر هم گردآوری شد که باید در نشست مربوط به آن مساله به نتیجه نهایی رسید.
وی ادامه داد: شکل معماری سینماها شبیه به هم است تفاوت آنها بیشتر مربوط به دوره تاریخی و اتفاقاتی است که از نظر فرهنگی برای آن اثر رخ داده است.
حسینی بروجنی گفت: برای ثبت یک اثر نیز باید نشست شورای ثبت برگزار شود و اعضای نشست به این نتیجه برسند که این آیا اثر با توجه به پیشینه تاریخی یا فرهنگی می تواند ثبت شود یا خیر.
اکنون باید منتظر پاسخ ها و نشست های مسئولان ماند تا ببینیم چه آینده ای در انتظار این سینمای سن و سال دار خوزستان است،آیا دوباره روی پرده سینما قدس فیلم می بینیم یا شاهد یک پاساژ تجاری روی بخشی از تاریخ صنعت سینمایی خوزستان خواهیم بود؟
عاطفه جوادی؛ خبرنگار ایرنا