رئیس میراث فرهنگی دزفول گفت: مسجد جامع شهرستان دزفول که یکی از مساجد تاریخی استان خوزستان است، به علت نشت فاضلاب آسیب دیده و نیاز فوری به تخصیص بودجه و مرمت دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا از اهواز، آریایی در پاسخ به پیگیری خبرنگار ایلنا در خصوص آسیب بنای تاریخی مسجد جامع این شهر، اظهار داشت: این مسجد یکی از قدیمی ترین مساجد استان خوزستان است که بارها مرمت شده است.
وی افزود: مشکل اصلی تخریب بخشی از این مسجد، نشت فاضلاب از کوچه ضلع جنوب شرقی آن است.
رئیس اداره میراث فرهنگی دزفول ادامه داد: طی چندین سری مکاتبه با شهرداری و علیرغم همکاری آنها، متاسفانه زمان از دست رفته بود و به دیوارهای مسجد نشت پیدا کرده بود.
آریایی ضمن اشاره به بارندگی ها به عنوان یکی از عوامل آسیب خانه های قدیمی و تاریخی، تصریح کرد: بارندگی های خوب امسال برای ما مشکل ساز شد؛ با وجود اینکه سال گذشته بام این مسجد ایزوگام شده بود، اما به دلیل اینکه کسی به صورت مستمر در آنجا حضور ندارد که مراقبت کند، قسمت هایی نشت پیدا کرده و چند آجر از سقف فرو ریخته است.
وی در خصوص نشست ستون های ضلع شرقی این مسجد، عنوان کرد: این نشست به دلیل نشت فاضلاب است که سازمان آبفا دزفول باید پاسخگوی آن باشد.
آریایی تصریح کرد: برنامه فاضلاب شهری دزفول باید جامع باشد. سالیان قبل مقداری برای برنامه فاضلاب هزینه کردند، اما حدود ۲ سال است که دیگر اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
رئیس اداره میراث فرهنگی افزود: در خوزستان به دلیل گرما، کانال های آب را بتنی می سازند که بر اثر نشت گاز فاضلاب لوله های انتقال ترک می خورد و یا حتی کانال های بتنی می شکنند؛ چرا که بدون مجرای نفس کش برای آنها درپوش می گذارند.
وی اظهار کرد: به دلیل همین نشت گاز فاضلاب خیلی از ساختمانها آسیب می بینند، از جمله پایه های مسجد جامع که نشست پیدا کرده است.
آریایی ادامه داد: البته سازمان آبفا دزفول مقدار اندکی از کوچه های قدیمی را با یک کار اصولی و لوله گذاری در زیر زمین تعمیر کرده است، اما با توجه به ۲۰۰ هکتار بافت قدیمی این شهر تأثیر گذار نیست.
وی خاطرنشان کرد: اصولا تعمیر و نگهداری بناهای مذهبی بر عهده اداره اوقاف و امور خیریه است، ولی آنها اعلام می کنند که به دلیل کمبود بودجه امکان مرمت نداریم در حال حاضر در حال مکاتبه با اداره کل میراث فرهنگی هستیم تا متولی این امر را مشخص کرده و اقدام کنیم.
ریزش بناها در دزفول ناشی از عدم مراقبت جدی از آنها است
در ادامه این گفتگو مجتبی گهستونی، فعال میراث فرهنگی به خبرنگار ایلنا در خصوص مسجد جامع دزفول، گفت: این مسجد به همراه مسجد جامع شوشتر از جمله مساجد کهن تاریخی ایران در خوزستان است.
وی افزود: مساجد جامع به دلیل اینکه مرکزیت یک شهر حول محور آنها می چرخد، باید به صورت ویژه مرمت شوند.
گهستونی ضمن اشاره این نکته که مساجد جامع تاریخی خوزستان باید در ردیف مساجد تاریخی ایران مورد توجه قرار بگیرند، تاکید کرد: اگر ردیف های بودجه اختصاصی برای مساجد تاریخی در نظر گرفته می شود، باید برای مساجد جامع دزفول و شوشتر نیز تخصیص یابد.
فعال میراث فرهنگی خوزستان با اشاره به این نکته که متاسفانه مسجد جامع دزفول در مسیر تورهای گردشگری قرار ندارد، تصریح کرد: تا کنون کلیه حوادث و رویدادهایی که در سده های مختلف در این مسجد رخ داده است، اطلاع رسانی نشده و به دلیل قرار نداشتن در محور گردشگری شهر دزفول به صورت محدود از آن بازدید به عمل می آید؛ انتظار می رود که در معرفی این مسجد بیشتر تلاش شود.
گهستونی در خصوص مرمت این بنا اظهار کرد: طبیعی است که مرمت مساجد تاریخی مانند بناهای تاریخی باید به صورت پایدار باشد؛ قطع به یقین از زمان ساخت این مسجد تا به امروز تحت تاثیر شرایط آب و هوایی و انسانی مختلف دستخوش تغییراتی شده است.
وی ادامه داد: اگر مرمت به صورت مستمر صورت نگیرد موجب تخریب این بناها می گردد.
فعال میراث فرهنگی خوزستان در خصوص چگونگی مرمت مساجد جامع، بیان کرد: باید کلیه ساخت و سازهایی که در پیرامون مسجد صورت می‌گیرد در مرمت مورد نظر قرار بگیرد که اگر آسیبی متوجه این بنا می شود، رفع خطر گردد.
وی افزود: همچنین هر بنایی عمر خاص خود را دارد؛ برای مسجد تاریخی مانند مسجد جامع دزفول بررسی تون ها و سقف مسجد همچنین عایق های رطوبتی، سنگ فرشها، رواق‌ها، صحن ها، کاشی‌ها و هرگونه مصالح به کار رفته باید مورد بررسی و مرمت قرار بگیرد و در صورت فرسودگی جایگزین شود.
گهستونی تاکید کرد: در بافت دزفول ساخت و سازها، زیرگذرها و حفاری ها برای اجرای برخی پروژه ها همچنین بارندگی و مرمت غیر مستمر باعث شده است که بخشی از مسجد جامع تاریخی این شهر آسیب ببیند؛ وقتی بنایی مستمر مرمت نمی شود، هر بار باید منتظر اتفاقات تلخ باشیم.
فعال میراث فرهنگی خوزستان ضمن اشاره به این نکته که اداره میراث فرهنگی و اداره اوقاف و امور خیریه باید به صورت ویژه به مرمت این مسجد بپردازند و توپ را در زمین یکدیگر نیندازند، بیان کرد: در ماه های گذشته به کرات با این موضوع مواجه بوده ایم که بناهای تاریخی در دزفول ریزش کرده اند که ناشی از عدم مراقبت جدی است؛ باید وظایف هر کس مشخص باشد.
گهستونی در پایان تاکید کرد: باید وضعیت پایداری بناهای تاریخی مشخص شود. اگر بنای تاریخی را به حال خود رها کنیم، نباید انتظار این را داشته باشیم که این بنا پایدار بماند و متاسفانه شاهد تخریب بناهایی باشیم که در گذشته به کرات ریزش آنها را مشاهده کرده بودیم.
