به گزارش ایرنا، شب یلدا یا همان آخرین شبی که فردایش زمستان نامیده می‌شود، در تمام ایران با آداب و رسوم و سنت های دیرینه ای همراه بوده و مردمان استان خراسان شمالی هم با جمع شدن دورهم بلندترین شب سال را به صبح می‌رسانند.
اقوام ترکمن، کرمانج، ترک، تات و بلوچ در این استان 863 هزار نفری با آداب و رسوم ویژه که بیشتر آن ها شبیه هم هستند، علیرغم گسترش فضای مجازی، در کنار خانواده و اقوام به شب نشینی در طولانی ترین شب سال می پردازند.
یلدا یعنی تولد؛ تولد خورشید در انتهای یک شب سرد و طولانی زمستان، یلدا برای ایرانیان نماد غلبه بر دیو تاریکی و رفتن به سوی روشنی است، در آیین مردم ایران قدیم، خورشید نماد اهورامزدا و شب نماد اهریمن بود به همین خاطر شبی که غلبه تاریکی بر نور به زوال می‌رفت، شب مقدسی محسوب می‌شد.
یلدا فرصتی است تا بزرگ و کوچک زیر سقف خانه دور هم جمع شوند، حافظ بخوانند، درد دل کنند، هندوانه و انار بخورند خاطرات را زنده کنند پای نصیحت پدربزرگ و مادر بزرگ بنشینند و در یک قاب لبخند بزنند.
یلدا از پس روزگاران به ما رسیده و به خانه‌هایمان سرک کشیده تا دوباره در هوایش نفسی تازه کنیم و سرمایش را به گرمای خانواده بسپاریم.
یکی کارشناس ارشد جامعه شناسی در خراسان شمالی می گوید: ما می‌توانیم از فرصت این شب برای عمق بخشی به برخی رفتارهای دینی مانند صله رحم استفاده کنیم تا دل‌ها به هم نزدیک شود.
علی نظری در گفت و گو با ایرنا شکاف میان نسل‌ها را یکی از مشکلات دنیای مدرن می داند که یلدا می‌تواند حداقل برای یک شب آن را ترمیم کند، در این شب کوچک‌ترها و بزرگ‌ترها با هم هم‌صحبت می‌شوند و خاطرات و عبرت‌ها را مرور می‌کنند.
وی گفت: تمام دغدغه یلدا را می‌توان از سنت‌ها و رسوم نشانی گرفت به طوریکه دوری از این رسوم که بر اساس اخلاقیات، همسویی با طبیعت، قناعت و خردورزی بوده یلدای جوان و شاداب را به پیرزنی غرغرو بدل ساخته که کسی تمایلی به هم‌صحبتی با آن ندارد.
نظری بابیان اینکه در رسوم یلدا عنصر غریبه جایگاه ندارد افزود: امروز در مهمانی‌های شب یلدا هر یک از افراد خانواده ممکن است با یک گوشی تلفن همراه مشغول باشد و به‌خصوص کودکان در دنیای بازی‌های مجازی غرق باشند و فراموش کنند شب یلدا چه بوده و چه طعمی دارد.
این استاد دانشگاه می گوید: یلدا درواقع پیوند نسل‌های مختلف است و اینکه پند و اندرزهایی از سوی بزرگ‌ترها به کوچک‌ترها انتقال یابد تا به واسطه آن دلگرم باشند و سختی‌ها و سردهای زندگی را از سر بگذرانند.
نظری گفت: با وجود اینکه امروز محافل خانوادگی شب چله جای خود را به مراسم دورهمی جوانان داده و گسترش وسایل ارتباطی از جمله موبایل و اینترنت از صفا و صمیمیت شب چله کاسته است اما هنوز هم در بسیاری از مناطق خراسان شمالی این آیین و رسوم به قوت خود باقی است.
وی افزود: متل گویی یکی از مراسم‌هایی است که در این شب رواج داشته و فرصت خوبی است تا این شکاف بین نسل‌ها به حداقل رسیده و پیرها فرصت کنند تا تجربیات خود را در اختیار جوان ترها بگذارند.
یک محقق و پژوهشگر در استان خراسان شمالی گفت: مراسم شب یلدا، از همان گذشته تا امروز معمولا با دعوت ریش‌سفید قوم یا طایفه انجام می‌شود و لذا چند خانوار در خانه ریش‌سفید قوم دورهم جمع می‌شوند و در کنار خوردن میوه‌ها و تنقلات جویای حال یکدیگر می‌شوند.
محمد اسماعیل مقیمی اظهار کرد: در مراسم شب یلدا غذاهای معروفی طبخ و مورداستفاده خانواده‌ها قرار می‌گیرد که به معروف‌ترین این غذاها می‌توان قورمه، گوشت سرخ‌کنی، نون روغنی و برنج اشاره کرد.
وی گفت: فلسفه برگزاری شب چله یا همان شب یلدا بیشتر علاوه بر جنبه سرگرمی محفل آموزشی و پندآمیز برای خانواده‌ها است چرا که خانواده‌ها با جمع شدن دورهم و خوردن آجیل و میوه به‌ویژه هندوانه آن را به‌عنوان یک سرگرمی شبانه قلمداد می‌کنند.
مقیمی افزود: از مهم‌ترین برنامه‌های شب یلدا می‌توان به بیت خوانی، نقل و قول داستان توسط مادربزرگ‌ها، کتاب‌خوانی و نقل داستان‌های قدیمی و داستان‌های پیامبران و ائمه اطهار اشاره کرد.
محقق و پژوهشگر در استان خراسان شمالی گفت: معروف‌ترین خوراکی‌هایی که در شب یلدا خانواده‌ها مورداستفاده قرار می‌دهند عبارت‌اند از آجیل، هندوانه، خربزه زمستانی، سیب، انار، گردو، بادام، نخود و کشمش، که این خوراکی توسط بزرگ فامیل برای پذیرایی از میهمانان آماده می‌شود.
مقیمی افزود: هندوانه جزو میوه‌های لاینفک مراسم شب یلدا است و این میوه حتماً باید کنار سفره باشد
چرا که هندوانه سمبل شیرینی، خونگرمی، سرسبزی و شادابی است و اکثر مردم خرید شب چله خود را با انتخاب هندوانه شروع می کنند و هندوانه خریدن از رسومی است که از گذشته تاکنون باقی مانده است.
وی با بیان اینکه میوه شب چله بیشتر هندوانه و انار بوده و آجیل های مخصوص شب چله هم بیشتر میوه های خشک شده و محصولات باغی است گفت: مردم براین عقیده‌اند که اگر در شب چله زمستان هندوانه بخورند از گرما چله تابستان در امان خواهند بود.
وی تصریح کرد: شاهنامه خوانی، حافظ خوانی و برگزاری مراسم و آیین کف زنی از دیگر مراسم شب چله استان خراسان شمالی است.
وی گفت: امروز در کنار خوراکی‌هایی که به آن اشاره کردم، معمولاً از سایر میوه‌ها مثل پرتقال، موز، لیموشیرین، کیوی و سایر خوراکی‌ها مثل انواع شیرینی‌ها استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه برخی از خانواده‌ها هم هستند که تازه عروس و داماد دارند و رسم بر این است که در شب چله خانواده داماد برای عروس هدیه یا به اصطلاح شب چله می برند افزود: این مراسم مخصوص پسرانی است که با دختری نامزد کرده‌اند و دختر هنوز در خانه پدرش است.
وی تصریح کرد: همچنین خانواده داماد هدایای مرسوم از جمله کفش و لباس زمستانی، میوه و شیرینی و سایر...، به شکل‌های زیبا بسته می‌کنند و داخل سینی های بزرگ یا همان مجمع قرار می‌دهند و با خواندن شعر به همراه بزرگان فامیل برای عروس می‌برند.
مقیمی گفت: به علاوه هر خانواده به تناسب بضاعتشان ممکن است یک النگو یا انگشتر طلا هم برای عروسشان در شب چله ببرند که البته این مراسم هنوز هم برگزار می‌شود.
مردم استان خراسان شمالی از اقوام کرمانج، فارس (تات)، ترک و ترکمن و اقلیت های قومی گوناگون دیگر تشکیل شده و این استان کانون وحدت قومیت ها و مذاهب مختلف است.
7186/6042
خبرنگار: فاطمه مقدسی باجگیران** انتشار دهنده: سید حسین قدسی
انتهای پیام اقوام ترکمن، کرمانج، ترک، تات و بلوچ در این استان 863 هزار نفری با آداب و رسوم ویژه که بیشتر آن ها شبیه هم هستند، علیرغم گسترش فضای مجازی، در کنار خانواده و اقوام به شب نشینی در طولانی ترین شب سال می پردازند.
یلدا یعنی تولد؛ تولد خورشید در انتهای یک شب سرد و طولانی زمستان، یلدا برای ایرانیان نماد غلبه بر دیو تاریکی و رفتن به سوی روشنی است، در آیین مردم ایران قدیم، خورشید نماد اهورامزدا و شب نماد اهریمن بود به همین خاطر شبی که غلبه تاریکی بر نور به زوال می‌رفت، شب مقدسی محسوب می‌شد.
یلدا فرصتی است تا بزرگ و کوچک زیر سقف خانه دور هم جمع شوند، حافظ بخوانند، درد دل کنند، هندوانه و انار بخورند خاطرات را زنده کنند پای نصیحت پدربزرگ و مادر بزرگ بنشینند و در یک قاب لبخند بزنند.
یلدا از پس روزگاران به ما رسیده و به خانه‌هایمان سرک کشیده تا دوباره در هوایش نفسی تازه کنیم و سرمایش را به گرمای خانواده بسپاریم.
یکی کارشناس ارشد جامعه شناسی در خراسان شمالی می گوید: ما می‌توانیم از فرصت این شب برای عمق بخشی به برخی رفتارهای دینی مانند صله رحم استفاده کنیم تا دل‌ها به هم نزدیک شود.
علی نظری در گفت و گو با ایرنا شکاف میان نسل‌ها را یکی از مشکلات دنیای مدرن می داند که یلدا می‌تواند حداقل برای یک شب آن را ترمیم کند، در این شب کوچک‌ترها و بزرگ‌ترها با هم هم‌صحبت می‌شوند و خاطرات و عبرت‌ها را مرور می‌کنند.
وی گفت: تمام دغدغه یلدا را می‌توان از سنت‌ها و رسوم نشانی گرفت به طوریکه دوری از این رسوم که بر اساس اخلاقیات، همسویی با طبیعت، قناعت و خردورزی بوده یلدای جوان و شاداب را به پیرزنی غرغرو بدل ساخته که کسی تمایلی به هم‌صحبتی با آن ندارد.
نظری بابیان اینکه در رسوم یلدا عنصر غریبه جایگاه ندارد افزود: امروز در مهمانی‌های شب یلدا هر یک از افراد خانواده ممکن است با یک گوشی تلفن همراه مشغول باشد و به‌خصوص کودکان در دنیای بازی‌های مجازی غرق باشند و فراموش کنند شب یلدا چه بوده و چه طعمی دارد.
این استاد دانشگاه می گوید: یلدا درواقع پیوند نسل‌های مختلف است و اینکه پند و اندرزهایی از سوی بزرگ‌ترها به کوچک‌ترها انتقال یابد تا به واسطه آن دلگرم باشند و سختی‌ها و سردهای زندگی را از سر بگذرانند.
نظری گفت: با وجود اینکه امروز محافل خانوادگی شب چله جای خود را به مراسم دورهمی جوانان داده و گسترش وسایل ارتباطی از جمله موبایل و اینترنت از صفا و صمیمیت شب چله کاسته است اما هنوز هم در بسیاری از مناطق خراسان شمالی این آیین و رسوم به قوت خود باقی است.
وی افزود: متل گویی یکی از مراسم‌هایی است که در این شب رواج داشته و فرصت خوبی است تا این شکاف بین نسل‌ها به حداقل رسیده و پیرها فرصت کنند تا تجربیات خود را در اختیار جوان ترها بگذارند.
یک محقق و پژوهشگر در استان خراسان شمالی گفت: مراسم شب یلدا، از همان گذشته تا امروز معمولا با دعوت ریش‌سفید قوم یا طایفه انجام می‌شود و لذا چند خانوار در خانه ریش‌سفید قوم دورهم جمع می‌شوند و در کنار خوردن میوه‌ها و تنقلات جویای حال یکدیگر می‌شوند.
محمد اسماعیل مقیمی اظهار کرد: در مراسم شب یلدا غذاهای معروفی طبخ و مورداستفاده خانواده‌ها قرار می‌گیرد که به معروف‌ترین این غذاها می‌توان قورمه، گوشت سرخ‌کنی، نون روغنی و برنج اشاره کرد.
وی گفت: فلسفه برگزاری شب چله یا همان شب یلدا بیشتر علاوه بر جنبه سرگرمی محفل آموزشی و پندآمیز برای خانواده‌ها است چرا که خانواده‌ها با جمع شدن دورهم و خوردن آجیل و میوه به‌ویژه هندوانه آن را به‌عنوان یک سرگرمی شبانه قلمداد می‌کنند.
مقیمی افزود: از مهم‌ترین برنامه‌های شب یلدا می‌توان به بیت خوانی، نقل و قول داستان توسط مادربزرگ‌ها، کتاب‌خوانی و نقل داستان‌های قدیمی و داستان‌های پیامبران و ائمه اطهار اشاره کرد.
محقق و پژوهشگر در استان خراسان شمالی گفت: معروف‌ترین خوراکی‌هایی که در شب یلدا خانواده‌ها مورداستفاده قرار می‌دهند عبارت‌اند از آجیل، هندوانه، خربزه زمستانی، سیب، انار، گردو، بادام، نخود و کشمش، که این خوراکی توسط بزرگ فامیل برای پذیرایی از میهمانان آماده می‌شود.
مقیمی افزود: هندوانه جزو میوه‌های لاینفک مراسم شب یلدا است و این میوه حتماً باید کنار سفره باشد
چرا که هندوانه سمبل شیرینی، خونگرمی، سرسبزی و شادابی است و اکثر مردم خرید شب چله خود را با انتخاب هندوانه شروع می کنند و هندوانه خریدن از رسومی است که از گذشته تاکنون باقی مانده است.
وی با بیان اینکه میوه شب چله بیشتر هندوانه و انار بوده و آجیل های مخصوص شب چله هم بیشتر میوه های خشک شده و محصولات باغی است گفت: مردم براین عقیده‌اند که اگر در شب چله زمستان هندوانه بخورند از گرما چله تابستان در امان خواهند بود.
وی تصریح کرد: شاهنامه خوانی، حافظ خوانی و برگزاری مراسم و آیین کف زنی از دیگر مراسم شب چله استان خراسان شمالی است.
وی گفت: امروز در کنار خوراکی‌هایی که به آن اشاره کردم، معمولاً از سایر میوه‌ها مثل پرتقال، موز، لیموشیرین، کیوی و سایر خوراکی‌ها مثل انواع شیرینی‌ها استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه برخی از خانواده‌ها هم هستند که تازه عروس و داماد دارند و رسم بر این است که در شب چله خانواده داماد برای عروس هدیه یا به اصطلاح شب چله می برند افزود: این مراسم مخصوص پسرانی است که با دختری نامزد کرده‌اند و دختر هنوز در خانه پدرش است.
وی تصریح کرد: همچنین خانواده داماد هدایای مرسوم از جمله کفش و لباس زمستانی، میوه و شیرینی و سایر...، به شکل‌های زیبا بسته می‌کنند و داخل سینی های بزرگ یا همان مجمع قرار می‌دهند و با خواندن شعر به همراه بزرگان فامیل برای عروس می‌برند.
مقیمی گفت: به علاوه هر خانواده به تناسب بضاعتشان ممکن است یک النگو یا انگشتر طلا هم برای عروسشان در شب چله ببرند که البته این مراسم هنوز هم برگزار می‌شود.
مردم استان خراسان شمالی از اقوام کرمانج، فارس (تات)، ترک و ترکمن و اقلیت های قومی گوناگون دیگر تشکیل شده و این استان کانون وحدت قومیت ها و مذاهب مختلف است.
7186/6042
خبرنگار: فاطمه مقدسی باجگیران** انتشار دهنده: سید حسین قدسی
کپی شد
