خراسان شمالی با مساحت بالغ بر دو میلیون و 259 هزار و 283 هکتار دارای 434 هزار و 550 هکتار جنگل است که 94 درصد از سطح اراضی جنگلی استان را جنگل های ناحیه رویشی ایران تورانی تشکیل می دهد.
به گزارش ایسنا، منطقه خراسان شمالی، علاوه بر آن 25 هزار هکتار از جنگل های این استان را نیز جنگل های پهن برگ تشکیل می دهد که درصد زیادی از عناصر گیاهی آن با شرق استان گلستان مشترک بوده و بدین لحاظ از آن به عنوان جنگل های هیرکانی یاد می شود که طی ماه جاری این جنگل ها به ثبت جهانی نیز رسیدند.
جنگل های هیرکانی برای خراسان شمالی یک مزیت بسیار بزرگ محسوب می شود که برخی از عوامل برای این جنگل ها تهدیدزا هستند و باید برای حفظ این مزیت به دنیال حذف تهدیدها بود.
تغییرات آب و هوایی جنگل های هیرکانی استان را با آفات درگیر کرده است
جلال حسن نژاد دکتری جنگلداری در خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه 25 هزار هکتار از مساحت جنگل های این استان متعلق به جنگل های هیرکانی است، گفت: اما عوامل مختلفی این جنگل را تهدید می کند که یکی از آن ها تغییرات آب و هوایی است.
وی افزود: تغییرات آب و هوایی موجب شده تا این جنگل با امراض و بیماری های مختلفی مواجه شوند که بیماری ذغالی بلوط و ابریشم باف ناجور از جمله این آفت هاست.
وی با بیان اینکه بیماری ابریشم باف ناجور در سال جاری مشاهده نشده اما در سال های گذشته وجود داشته است، ادامه داد: ولی بیماری ذغالی بلوط در این جنگل در حال گسترش است.
حسن نژاد اظهار کرد: این بیماری بیشتر تحت فشارهای محیطی و تغییرات آب و هوایی تشدید می شود و تنها راه کنترل آن اعمال صحیح مدیریت است.
وی تصریح کرد: حذف درختان دچار این بیماری شده مهمترین راهکار برای کنترل این بیماری است که در این راستا درخت به منظور جلوگیری از شیوع آلودگی در همان محل سوزانده می شود.
این دکترای جنگلداری بیان کرد: تاکنون در سطح 400 هکتار عملیات بهداشتی در جنگل های هیرکانی خراسان شمالی انجام شده است.
طرح هایی مطالعاتی که کمتر به مرحله اجرا رسیده است
وی در ادامه به طرح های مطالعاتی انجام شده نیز اشاره کرد و گفت: برای حدود 19 هزار هکتار در این جنگل طرح های مطالعاتی انجام شده است اما به علت کمبود اعتبارات در سطح کمی از این مطالعات به مرحله اجرا درآمده است.
حسن نژاد افزود: هر ساله کمتر از 50 هکتار از این طرح مطالعاتی که شامل انجام اقداماتی همچون بذرکاری، غنی سازی جنگل کاری با نهال کاری، جایگزینی سوخت فسیلی و ... است انجام شود که این هدف به تحقق نمی رسد.
به گفته وی تاکنون 37 آبگرمکن خورشیدی به روستاییان اطراف به منظور جلوگیری از قطع درختان برای تهیه هیزم داده شده اما این تعداد کفاف نمی دهد و باید بیشتر شود.
تخریب سرزمینی از تهدیدهای جنگل های هیرکانی استان
وی ادامه داد: تخریب سرزمینی یکی دیگر از تهدیدهای جنگل های هیرکانی در خراسان شمالی است، بطوریکه قبل از انقلاب تعدادی به این جنگل ها هجوم آورده و آن ها را تصاحب کرده و بعد از آن با پیگیری هایی که انجام دادند توانستند جزء مستثنیات قرار دهند.
حسن نژاد اظهار کرد: حال می توان با تشویق صاحبان این زمین ها آن ها را ترغیب کرد تا در این زمین ها امر زراعت انجام ندهند و فقط باغبانی داشته باشند تا جلوی برخی از خطرات همچون آتش سوزی جلوگیری شود.
وی تاکید کرد: اگر آتش سوزی در زمین های مستثنیات صورت گیرد و به جنگل سرایت پیدا کند، آسیب های جیران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
احیاء جنگل‌های هیرکانی خراسان‌شمالی نیازمند اجرای طرح قرق
ابراهیم محمودی رئیس جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا گفت: چرای دام یکی از مشکلات جنگل‌های هیرکانی در این استان است.
وی با اشاره به اینکه ۲۵ هزار هکتار از مساحت جنگل‌های این استان، جنگل‌های هیرکانی است، افزود: احیاء جنگل‌های هیرکانی در این استان نیازمند قرق است.
وی ادامه داد: البته قسمتی از این جنگل‌ها قرق شده است اما بخشی نیز با ارائه پروانه در دست بهره بردار است.
محمودی اظهار کرد: اجرای طرح قرق در بخشی از این جنگل‌ها که در اختیار بهره برداران است نیازمند حمایت به لحاظ اختصاص اعتبار است.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه تعدادی از این بهره برداران دارای دام هستند و چرای دام در این جنگل‌ها صورت می‌گیرد، برای اجرای طرح قرق باید معیشت این افراد در نظر گرفته شود.
به گفته این مقام مسئول، برداشت گیاهان دارویی از دیگر بهره برداری‌هایی است که توسط بهره برداران در این جنگل‌ها صورت می‌گیرد.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر باید فرهنگ سازی لازم صورت گیرد تا بهره برداران مشارکت لازم را در اجرای طرح به منظور احیا این جنگل‌ها صورت گیرد.
رئیس جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی توضیح داد: البته طرح‌های احیا، اصلاح و غنی سازی نیز توسط این اداره کل در این جنگل‌ها در حال انجام است.
اداره کل منابع طبیعی با اعمال قرق از گونه های موجود در جنگل های هیرکانی مراقبت می کند
علی اصغر مطهری مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا بیان کرد: جنگل های هیرکانی در خراسان شمالی تحت مدیریت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان است.
وی با اشاره به اینکه در جنگل های هیرکانی گونه های حیوانی و گیاهی مختلفی زیست می کنند، تصریح کرد: این اداره کل با اعمال قرق های انجام شده از گونه های حیوانی و گیاهی موجود حفاظت می کند.
وی تاکید کرد: به دنبال آن نیستیم که مدیریت را از اداره کل منابع طبیعی بگیریم چراکه گونه های موجود در این منطقه با مدیریت انجام شده در حال حفاظت هستند.
جنگل های هیرکانی در خراسان شمالی یک اکوتن محسوب می شود
کامبیز انصاری معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا با اشاره به ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی گفت: بخشی از این جنگل‌ها در خراسان شمالی واقع شده اند که جنگل‌های هیرکانی موجود در خراسان شمالی ادامه جنگل‌های شمال است.
وی ادامه داد: در حقیقت جنگل هیرکانی در خراسان شمالی به عنوان یک اکوتن تلقی می‌شود چراکه بین دو اکوسیستم جداگانه قرار داد، یعنی از یک اکوسیستم جنگلی شمالی به یک اکوسیستم نیمه استپی (ناحیه رویشی ایران تورانی) متصل می‌شود.
وی با بیان اینکه جنگل هیرکانی در این استان همانند یک موزه تلقی می‌شود، اظهار کرد: در این جنگل گونه بلوط وجود دارد که وجود گونه بلوط در خراسان شمالی با اکوسیستم نیمه استپی بسیار خاص است.
به گفته این مقام مسئول، بلوط، افرا، شیردار، نسترن، زرشک، سیاه تلو و زالزالک از گونه‌های موجود در جنگل هیرکانی خراسان شمالی است.
وی خاطرنشان کرد: جنگل‌های هیرکانی دومین میراث بزرگ طبیعی ایران بعد از بیابان‌های لوت است که به ثبت جهانی رسیده است.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی توضیح داد: قدمت جنگل‌های هیرکانی به ۴۰ میلیون سال گذشته بازمی گردد و تنها بازمانده جنگل‌های دوران ژوراسیک است.
جنگل های هیرکانی زیستگاه کوچکترین گوزن ایرانی
جعفری رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل محیط زیست خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا تصریح کرد: جنگل های هیرکانی خراسان شمالی زیستگاه مرال(گوزن قرمز) است.
وی افزود: علاوه بر آن کوچکترین گوزن ایران به نام شوکا نیز در این منطقه زندگی می کند.
به گفته جعفری در جنگل های هیرکانی خراسان شمالی گونه های حیوانی همچون کل و بز قوچ و میش پلنگ، خرس قهوه ای و .... نیز مشاهده می شود.
به گفته وی چرخ ریسک سر آبی، دارخزک، کبوتر جنگلی، انواع دارکوب، کمر کولی جنگلی، سارگپه جنگلی و....از جمله گونه های پرندگان موجود در این منطقه است.
انتهای پیام
