چکش هنرمندان مسگر از نوا افتاده است

دورانی بود که مادربزرگها در ظروف مسی غذاهایی لذیذ و آرام پز می پختند که عطر و رنگ آن جمع خانواده ها را بر سر سفره های گسترده می نشاند، روزگاری که دستهای هنرمند استاد مسگر، صفحه مسی را با قوت دست و ضرب چکش مسگری با صداهای بلند و مداوم می نواخت تا حاصل ساعت ها تلاش وی، هنر و خلاقیت و صد البته تجربه اش ظرفی شود که در نوع خود یگانه و بی نظیر و بی تکرار باشد، زیرا هنرصنعتی مانند ظروف مسی که با دست شکل می گیرند اگرچه ممکن است شبیه هم باشند، اما به دلیل دخالت دست هیچکدام با هم یکسان نیستند.
در گذر زمان و با تغییر سبک زندگی، آشپرخانه های ایرانی خود را میزبان ظروف جدیدی از نوع تفلون، استیل و شیشه ای دیدند که دیگر جای دیزی های سنگی و ظروف مسی را گرفته بود، غذا در این ظرفها راحت تر پخته می شد اما بین ما و هنر اجدادمان فاصله انداخت و هنر هنرمندان مسگر را از خاطرمان زدود.
هنر مسگری و ساخت دستی ظروف مسی، هنری است که به واسطه ظروف مسی که به صورت صنعتی ساخته می شوند و البته کمرنگ شدن فرهنگ مصرف ظرف مسی ، این روزها دیگر رونق گذشته خود را ندارد.
این روزها دیگر نوعروسان در جهیزیه خود ظروف مسی ندارند و اگر هم پیشنهادی در این زمینه به آنان بشود به بهانه قدیمی بودن این ظروف، به آن روی خوشی نشان نمی دهند.
اما این روزها فناوری جدید قدرتمندانه، هنرصنعت مسگری را از میدان به در کرده است و دیگر انگار هیچ‌ کس به دنبال احیای سلامت خانواده ها در سایه هنر مسگری و استفاده از ظروف مسی نیست.

*هنری نیازمند حمایت
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: محصولات هنرهای دستی مانند مسگری از ارزش فوق العاده ای برخوردار است.
محمد مطیع با بیان اینکه هنرمندان مسگر بدون استفاده از فناوری و به صورت طبیعی و دست ساز ظروفی در اندازه های مختلف می سازند، گفت: مسگری از صنایع دستی مردم این استان از گذشته بوده است که با هنر دستان استادکاران قدیمی ‌و نواختن ضرب چکش بر مس، خلاقیت و هنر را در این فلز به نمایش می گذارند.
وی تاکید کرد: برای تولیدات هنرهای دستی و سنتی به دلیل خلاقیت و هنر موجود در آن نمی توان قیمتی مشخص کرد.
مطیع بیان کرد: این روزها هنرمندان معدودی در حوزه ساخت ظروف مسی با دست فعالیت می کنند اما هنوز هم کارگاه های این هنر، اگرچه به تعداد محدود زنده اند اما این هنر به شدت نیازمند حمایت است که در این راستا برنامه هایی در دستور کار است.
وی گفت: اگر چه نمی توان گفت این هنر به فراموشی سپرده شده، اما به شدت کم رونق شده و همه دلخوشی مسگران هنرمند این شده که مردم برای خرید سوغات این ظروف را برگزینند.

*تسهیلات می دهیم ؛ حمایت جدی است
مطیع با بیان اینکه در حمایت از این هنرصنعت ارائه تسهیلات به هنرمندان با هدف توسعه و ایجاد کارگاه های ساخت این ظروف انجام می شود، افزود: حمایت از هنرها و صنایع دستی در این استان مورد توجه جدی و به عنوان یکی از سیاست های سازمان میراث فرهنگی است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی گفت: علاوه بر این برگزاری نمایشگاه های داخلی و خارجی از جمله سیاست هایی است که با هدف معرفی هنرمندان و هنرهای دستی آنان در دستور کار است.
وی با بیان اینکه بسته های تشویقی هم برای این هنرمندان در نظر می گیریم، افزود: هنرمندان رشته های مختلف می توانند با مراجعه به ادارات میراث فرهنگی از این حمایت ها برخوردار شوند.
مطیع تاکید کرد: آموزش محور و بنیاد اصلی در حفاظت و صیانت از صنایع دستی است که در این زمینه تلاش فراوان داریم تا با جذب جوانان و البته هنرمندان قدیمی در حوزه هنرهای دستی متفاوت اقدام به آموزش رشته های مختلف نماییم.
وی تاکید کرد: رشته مسگری و ساخت ظروف مسی یکی از رشته هایی است که جوانان با ورود به دوره آموزشی آن، علاقه مندی فراوانی از خود نشان می دهند.

*محدود شدن ظروف مسی به دکور منازل
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با بیان اینکه مسگری از صنایع دستی پرطرفدار و مهم صنعتگران ایرانی بوده است، گفت: علم، تجربه و هنر مسگری با تلاش و پشتکار به دست می آید و هنری است که با ذهن و خلاقیت هنرمند ارتباط فراوان و نزدیکی دارد.
ابوالفضل مکرمی فر گفت: نباید هنرمندان این حوزه به هنر خود صرفا به عنوان سوغات و یا اقلامی برای دکور و تزیین منازل نگاه کنند.
وی با بیان اینکه استفاده از ظروف مسی باید دوباره فرهنگ سازی شود تا به شیوه درست از این ظروف استفاده شود، افزود: هنر هنرمندان مسگر نباید در گذشته و خانه مادربزرگها باقی بماند بلکه نسل جوان باید با این هنر و مزایای منحصر به فرد آن آشنا شود.
وی گفت: حمایت از هنرهای سنتی و صنایع دستی از جمله ساخت ظروف مسی دستی، از محورهای کاری و برنامه ریزی این اداره است.

* حمایت از صنایع دستی جزو اولویتها
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: هنرها و صنایع دستی از اهمیت بالای فرهنگی برای هویت بخشی برخوردارند لذا برنامه ریزی های اولیه برای بازگرداندن صنایع دستی منسوخ شده و در شرف فراموشی در دستور است.
مکرمی فر افزود: برای ماندگاری چنین رشته ها و هنرهایی علاوه بر اعمال سیاستهای حمایتی باید نسبت به نمایش عمومی نحوه تولید آن به ویژه برای گردشگران اقدام کرد تا آنان نیز از زیبایی، سختی و خاص بودن روند تولید این محصول به خوبی آگاه شوند.
وی تاکید کرد: صنایع دستی هنرهای باقی مانده از اجداد و بزرگان ما هستند که باید در جهت حفاظت و صیانت از آنها کوشید.
7496/5132