از ابتدای هفته جاری و در پی روند ماندگاری و افزایش میزان آلاینده های هوا، مشهد تاکنون پنج روز پیاپی هوای ناسالم و در وضعیت هشدار را تجربه کرده و این در حالی است که 2 هفته پیش نیز شاهد شدت بار آلودگی در هوای این کلانشهر بود و تجربه تنفس چندین روز هوای آلوده، ریه های شهروندان مشهد را تنگ کرد.
طی هفته گذشته سه روز و نخستین روز هفته جاری نیز هوای این کلانشهر دچار شدت بار آلاینده ها در هوای تنفسی شهروندان مشهد بوده و در اغلب روزهای دیگر بین چهار تا هفت منطقه این کلانشهر شاهد بار آلودگی بیش از حد مجاز بوده اند.
اگر چه در این میان نمی توان از رفت و آمد روزانه یک میلیون و 200 هزار خودرو و سهم بالای وسایل نقلیه در آلودگی هوای این کلانشهر به سادگی عبور کرد اما باید وقوع پدیده وارونگی هوا (اینورژن) و پدیده گرد و غبار به واسطه وزش بادها و توفان های شدید را نیز در نظر داشت.
* گرد و غبار عامل اصلی آلودگی روزهای اخیر
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در این زمینه به خبرنگار ایرنا اظهار کرد: موضوع آلودگی هوا یکی از مسائل و موضوعات مهم زیست محیطی در کلانشهری مانند مشهد است که عوامل و دلایل متعددی دارد.
مهندس حمید صالحی بیان کرد: عوامل ثابت و متحرک از جمله خودروها، واحدهای صنعتی، سوخت های مصرفی و غیره، همه و همه در وقوع این پدیده و آلودگی هوا موثرند.
وی اظهار کرد: در چند روز گذشته گرد و غبار مهمترین عامل آلودگی هوای این کلانشهر بوده است زیرا با ورود سامانه کم فشار به استان شاهد ورزش بادهای شدید از منطقه قره قوم به سمت مشهد بوده ایم که همین امر موجب افزایش میزان گرد و غبار موجود در هوای مشهد شده است.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر این وقوع پدیده اینورژن(وارونگی هوا) نیز موجب تشدید آلودگی هوا و عدم تخلیه آلاینده ها با لایه های بالایی جو شده است، افزود: شرایط جوی و جغرافیایی مهمترین عامل آلودگی هوای این کلانشهر در روزهای اخیر هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تاکید کرد: البته در این بین مردم نیز در کاهش بار آلودگی نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارند که به 2 بخش قابل تقسیم است.
وی افزود: نخستین راه کاهش استفاده از خودرو شخصی و افزایش بهره گیری از ناوگان حمل و نقل عمومی و نیز حضور و تردد کمتر در مناطق آلوده است و حذف ترددهای غیرضرور در سطح شهر نیز دومین راه برای مدیریت و کاهش تخلیه آلاینده ها در هوای شهر است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: باید هر یک از ما با کاهش استفاده از وسایل شخصی و استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی، هر چند در این زمینه ضعفهای روشنی برای خدمات دهی به همه مردم وجود دارد، به ایفای نقش خود در کاهش آلودگی هوا کمک کنیم.
وی افزود: باید هر یک از شهروندان با رعایت برخی اصول از جمله حذف رفت و آمدهای غیرضرور در سطح شهر، کاهش سفرهای درون شهری، استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی و خودداری از حرکت با وسیله نقلیه تک سرنشین، در کاهش بار آلودگی مشارکت کنند.
صالحی ادامه داد: آسیبها و عوارض ناشی از آلودگی هوا بر تک تک انسانها و به خصوص کودکان تاثیرات فراوانی دارد بنابراین توجه به سلامت، امری ضروری و لازم است.
* 18 کانون بحران گرد و غبار
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی همچنین تداوم پدیده خشکسالی را از عوامل شدت گرفتن آلودگی هوای کلانشهر مشهد ذکر و بیان کرد: از عوامل مهم موثر در بروز آلودگی هوای این شهر می توان به وجود کانونهای بحران ریزگرد داخلی و نیز در کشورهای همسایه شمالی و شرقی اشاره کرد.
صالحی افزود: در خراسان رضوی 16 کانون بحران گرد و غبار وجود دارد که تعدادی از آنها کلانشهر مشهد را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی ادامه داد: علاوه بر این، 2 کانون گرد و خاک قره قوم در ترکمنستان و نیز کشور افغانستان شهرهای مشهد و سرخس را تحت تاثیر جدی قرار می دهد.
وی گفت: آلودگی هوای مشهد در روزهای اخیر بیشتر مربوط به افزایش ذرات معلق بود که از کانونهای بحران ریزگردها در اطراف به حرکت درآمده و این شهر را تحت تاثیر قرار داده است.
*کاهش 50 درصدی روزهای پاک در مشهد
مدیر مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: شمار روزهای پاک از ابتدای امسال تا روز ششم آبان ماه جاری در مقایسه با پارسال 50 درصد کاهش داشته است.
رضا اسماعیلی افزود: بر این اساس از مجموع 222 روز گذشته از امسال 9 روز هوای پاک در این کلانشهر ثبت شده و حال آنکه در مدت مشابه پارسال این رقم 17 روز بوده است.
وی با بیان اینکه در سال جاری مردم مشهد 180 روز هوای سالم را تنفس کرده اند، افزود: این کیفیت هوا در مدت مشابه پارسال 171 روز بوده است .
این مسئول اظهار کرد: روزهای ناسالم برای گروه های حساس در سال گذشته و امسال مشابه و به مدت 33 روز ثبت شده است اما در سال جاری هیچ روزی آلوده برای کلیه گروه های سنی نبوده است اما در سال گذشته یک روز با چنین کیفیتی ثبت شده است.
مدیر مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد علت آلودگی هوا در روزهای اخیر مشهد را مربوط به وقوع پدیده وارونگی هوا در ساعات اولیه صبح و پایداری هوا دانست و افزود: پدیده اینورژن موجب می شود تا ارتفاع 2 هزار متری از سطح زمین شاهد ثبات در هوا و عدم جابه جایی هوا باشیم.
این مسئول تاکید کرد: مردم با رعایت مسائل زیست محیطی و استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی می توانند با کاهش استفاده از خودرو شخصی در تخلیه بار آلاینده ها در هوا تاثیر و نقش بسزایی داشته باشند.
وی بر تاثیر خودروها بر آلایندگی هوا نیز تاکید و بیان کرد: نتایج کار تحقیقاتی و میدانی در تهران نشان می دهد 85 درصد سهم آلودگی هوای این کلانشهر مربوط به وسایط حمل و نقل و منابع آلاینده متحرک و 15 درصد سایر عوامل ثابت بوده است.
او افزود: با کمی تغییر در این نسبتها می توان گفت وسایل نقلیه در مشهد نیز سهم بالایی در آلودگی هوا دارند.
*برنامه های ناکافی طرح جامع کاهش آلودگی
مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی همچنین گفت: مطالعات اولیه طرح جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهر مشهد مربوط به سال ١٣٨٢ است بنا براین زمینه ها، اهداف و برنامه های مورد پیگیری در اجرای آن نیازمند تغییر است.
صالحی افزود: بازنگری در این طرح انجام شده و اجرای خطوط بی.آر.تی و قطار شهری و نیز بنزین و گازوئیل استاندارد همه از مزایا و پیشنهادهای طرح جامع کاهش آلودگی هوای مشهد هستند.
وی گفت: اگرچه این طرح با تلاش با هدف تامین نیاز کلانشهر مشهد تغییرات متعدد و مطلوبی به خود دیده است اما با توجه به توسعه سریع شهری و افزایش چشمگیر فعالیت های شهری به نظر می رسد اقدامات و برنامه های این طرح کافی نیست و همچنان نیازمند افزایش همکاری ارگانها، مجموعه ها و دستگاه های مختلف در انجام فعالیت های مرتبط با کاهش آلودگی هوا هستیم.
وی تاکید کرد: سرعت انجام و شمار برنامه های موثر در کاهش بار آلودگی هوای مشهد باید از سوی دستگاه ها و بخش های مختلف افزایش یابد تا شاهد کنترل و کاهش بار آلودگی در این کلانشهر باشیم.
وی در خاتمه با اشاره به اینکه جابه جایی فرودگاه مشهد نیز یکی از مهمترین طرح ها و برنامه های مد نظر در کاهش بار آلودگی هوای مشهد است، بیان کرد: اگرچه جابه جایی محل فرودگاه جزو برنامه ها و سیاست های این اداره کل قرار دارد اما تصمیم گیری در این زمینه در سطح ملی باید انجام شود .
وی تاکید کرد: جابه جایی فرودگاه مشهد برای مطلوبیت هوای این کلانشهر یک ضرورت است اما تصمیم گیری قاطعانه و نهایی در این زمینه به سیاست ها و برنامه های کلان باز می گردد.
5132/7496
گزارشگر:آرزو جاودانی ** انتشار دهنده: علی اصغر ایزدی
انتهای پیام طی هفته گذشته سه روز و نخستین روز هفته جاری نیز هوای این کلانشهر دچار شدت بار آلاینده ها در هوای تنفسی شهروندان مشهد بوده و در اغلب روزهای دیگر بین چهار تا هفت منطقه این کلانشهر شاهد بار آلودگی بیش از حد مجاز بوده اند.
اگر چه در این میان نمی توان از رفت و آمد روزانه یک میلیون و 200 هزار خودرو و سهم بالای وسایل نقلیه در آلودگی هوای این کلانشهر به سادگی عبور کرد اما باید وقوع پدیده وارونگی هوا (اینورژن) و پدیده گرد و غبار به واسطه وزش بادها و توفان های شدید را نیز در نظر داشت.
* گرد و غبار عامل اصلی آلودگی روزهای اخیر
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در این زمینه به خبرنگار ایرنا اظهار کرد: موضوع آلودگی هوا یکی از مسائل و موضوعات مهم زیست محیطی در کلانشهری مانند مشهد است که عوامل و دلایل متعددی دارد.
مهندس حمید صالحی بیان کرد: عوامل ثابت و متحرک از جمله خودروها، واحدهای صنعتی، سوخت های مصرفی و غیره، همه و همه در وقوع این پدیده و آلودگی هوا موثرند.
وی اظهار کرد: در چند روز گذشته گرد و غبار مهمترین عامل آلودگی هوای این کلانشهر بوده است زیرا با ورود سامانه کم فشار به استان شاهد ورزش بادهای شدید از منطقه قره قوم به سمت مشهد بوده ایم که همین امر موجب افزایش میزان گرد و غبار موجود در هوای مشهد شده است.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر این وقوع پدیده اینورژن(وارونگی هوا) نیز موجب تشدید آلودگی هوا و عدم تخلیه آلاینده ها با لایه های بالایی جو شده است، افزود: شرایط جوی و جغرافیایی مهمترین عامل آلودگی هوای این کلانشهر در روزهای اخیر هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تاکید کرد: البته در این بین مردم نیز در کاهش بار آلودگی نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارند که به 2 بخش قابل تقسیم است.
وی افزود: نخستین راه کاهش استفاده از خودرو شخصی و افزایش بهره گیری از ناوگان حمل و نقل عمومی و نیز حضور و تردد کمتر در مناطق آلوده است و حذف ترددهای غیرضرور در سطح شهر نیز دومین راه برای مدیریت و کاهش تخلیه آلاینده ها در هوای شهر است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: باید هر یک از ما با کاهش استفاده از وسایل شخصی و استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی، هر چند در این زمینه ضعفهای روشنی برای خدمات دهی به همه مردم وجود دارد، به ایفای نقش خود در کاهش آلودگی هوا کمک کنیم.
وی افزود: باید هر یک از شهروندان با رعایت برخی اصول از جمله حذف رفت و آمدهای غیرضرور در سطح شهر، کاهش سفرهای درون شهری، استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی و خودداری از حرکت با وسیله نقلیه تک سرنشین، در کاهش بار آلودگی مشارکت کنند.
صالحی ادامه داد: آسیبها و عوارض ناشی از آلودگی هوا بر تک تک انسانها و به خصوص کودکان تاثیرات فراوانی دارد بنابراین توجه به سلامت، امری ضروری و لازم است.
* 18 کانون بحران گرد و غبار
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی همچنین تداوم پدیده خشکسالی را از عوامل شدت گرفتن آلودگی هوای کلانشهر مشهد ذکر و بیان کرد: از عوامل مهم موثر در بروز آلودگی هوای این شهر می توان به وجود کانونهای بحران ریزگرد داخلی و نیز در کشورهای همسایه شمالی و شرقی اشاره کرد.
صالحی افزود: در خراسان رضوی 16 کانون بحران گرد و غبار وجود دارد که تعدادی از آنها کلانشهر مشهد را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی ادامه داد: علاوه بر این، 2 کانون گرد و خاک قره قوم در ترکمنستان و نیز کشور افغانستان شهرهای مشهد و سرخس را تحت تاثیر جدی قرار می دهد.
وی گفت: آلودگی هوای مشهد در روزهای اخیر بیشتر مربوط به افزایش ذرات معلق بود که از کانونهای بحران ریزگردها در اطراف به حرکت درآمده و این شهر را تحت تاثیر قرار داده است.
*کاهش 50 درصدی روزهای پاک در مشهد
مدیر مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: شمار روزهای پاک از ابتدای امسال تا روز ششم آبان ماه جاری در مقایسه با پارسال 50 درصد کاهش داشته است.
رضا اسماعیلی افزود: بر این اساس از مجموع 222 روز گذشته از امسال 9 روز هوای پاک در این کلانشهر ثبت شده و حال آنکه در مدت مشابه پارسال این رقم 17 روز بوده است.
وی با بیان اینکه در سال جاری مردم مشهد 180 روز هوای سالم را تنفس کرده اند، افزود: این کیفیت هوا در مدت مشابه پارسال 171 روز بوده است .
این مسئول اظهار کرد: روزهای ناسالم برای گروه های حساس در سال گذشته و امسال مشابه و به مدت 33 روز ثبت شده است اما در سال جاری هیچ روزی آلوده برای کلیه گروه های سنی نبوده است اما در سال گذشته یک روز با چنین کیفیتی ثبت شده است.
مدیر مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی شهرداری مشهد علت آلودگی هوا در روزهای اخیر مشهد را مربوط به وقوع پدیده وارونگی هوا در ساعات اولیه صبح و پایداری هوا دانست و افزود: پدیده اینورژن موجب می شود تا ارتفاع 2 هزار متری از سطح زمین شاهد ثبات در هوا و عدم جابه جایی هوا باشیم.
این مسئول تاکید کرد: مردم با رعایت مسائل زیست محیطی و استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی می توانند با کاهش استفاده از خودرو شخصی در تخلیه بار آلاینده ها در هوا تاثیر و نقش بسزایی داشته باشند.
وی بر تاثیر خودروها بر آلایندگی هوا نیز تاکید و بیان کرد: نتایج کار تحقیقاتی و میدانی در تهران نشان می دهد 85 درصد سهم آلودگی هوای این کلانشهر مربوط به وسایط حمل و نقل و منابع آلاینده متحرک و 15 درصد سایر عوامل ثابت بوده است.
او افزود: با کمی تغییر در این نسبتها می توان گفت وسایل نقلیه در مشهد نیز سهم بالایی در آلودگی هوا دارند.
*برنامه های ناکافی طرح جامع کاهش آلودگی
مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی همچنین گفت: مطالعات اولیه طرح جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهر مشهد مربوط به سال ١٣٨٢ است بنا براین زمینه ها، اهداف و برنامه های مورد پیگیری در اجرای آن نیازمند تغییر است.
صالحی افزود: بازنگری در این طرح انجام شده و اجرای خطوط بی.آر.تی و قطار شهری و نیز بنزین و گازوئیل استاندارد همه از مزایا و پیشنهادهای طرح جامع کاهش آلودگی هوای مشهد هستند.
وی گفت: اگرچه این طرح با تلاش با هدف تامین نیاز کلانشهر مشهد تغییرات متعدد و مطلوبی به خود دیده است اما با توجه به توسعه سریع شهری و افزایش چشمگیر فعالیت های شهری به نظر می رسد اقدامات و برنامه های این طرح کافی نیست و همچنان نیازمند افزایش همکاری ارگانها، مجموعه ها و دستگاه های مختلف در انجام فعالیت های مرتبط با کاهش آلودگی هوا هستیم.
وی تاکید کرد: سرعت انجام و شمار برنامه های موثر در کاهش بار آلودگی هوای مشهد باید از سوی دستگاه ها و بخش های مختلف افزایش یابد تا شاهد کنترل و کاهش بار آلودگی در این کلانشهر باشیم.
وی در خاتمه با اشاره به اینکه جابه جایی فرودگاه مشهد نیز یکی از مهمترین طرح ها و برنامه های مد نظر در کاهش بار آلودگی هوای مشهد است، بیان کرد: اگرچه جابه جایی محل فرودگاه جزو برنامه ها و سیاست های این اداره کل قرار دارد اما تصمیم گیری در این زمینه در سطح ملی باید انجام شود .
وی تاکید کرد: جابه جایی فرودگاه مشهد برای مطلوبیت هوای این کلانشهر یک ضرورت است اما تصمیم گیری قاطعانه و نهایی در این زمینه به سیاست ها و برنامه های کلان باز می گردد.
5132/7496
گزارشگر:آرزو جاودانی ** انتشار دهنده: علی اصغر ایزدی
کپی شد
