خوشه صنعتی مبلمان مشهد یکی از پنج خوشه ای است که کار مطالعاتی آن در شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی به اتمام رسیده و وارد مرحله اجرا شده و علت شکل گیری آن را می توان وجود روستای ویرانی در کیلومتر 10 بزرگراه مشهد- شاندیز دانست.
حوالی این روستا چندین نمایشگاهها و فروشگاههای عرضه انواع مبلمان که به شهرک مبل ویرانی نیز مشهور است خودنمایی می کند و همین امر انگیزه ای برای ایجاد یک خوشه صنعتی در این خصوص شد.
این محصولات یا به طور کامل تولید خود منطقه است و یا بخشی از کار تولید آنها در این منطقه به انجام رسیده است و نقش مهمی در اشتغالزایی برای اهالی ایفا می کنند.
گفته می شود منشاء اصلی تبدیل این روستا به بورس مبل به سال ۱۳۵٤ و تاسیس یک کارخانه ساخت مبلمان بر می گردد و این که بعد از پیروزی انقلاب و تعطیلی موقت کارخانه، برخی از کارگران آن با استفاده از تجربیات کسب شده، اقدام به راه‌اندازی کارگاه‌هایی در روستای خود کردند و بدین ترتیب به تدریج این حرفه به بستگان و آشنایان آنها و سایر ساکنان منطقه سرایت و در منطقه رشد کرد.
خوشه صنعتی مبلمان در شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز با استفاده از این ظرفیت راه اندازی شده که در زمینه تولید محصولاتی چون مبل، سرویس خواب، میزهای اداری و کابینت فعالیت می کند.
** ویژگی های خوشه های صنعتی
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی گفت:خوشه ها ساماندهی جدیدی برای صنایع کوچک هستند که زیر نظر شرکت شهرکهای صنعتی بیش از یک دهه قبل ایجاد شده تا بتواند پشتیبانی برای این صنایع باشد.
مسعود مهدی زاده گفت:خوشه های صنعتی مجموعه ای از واحدهای تولیدی فعال و همگن هستند که در یک منطقه جغرافیایی خاص فعالیت کرده و با کمک سازمان ها و انجمن های صنفی و صنعتی، تشکیل یک شبکه می دهند تا بتوانند توانمندیها و ظرفیتهایشان را افزایش دهند.
وی افزود:فرایند کار خوشه های صنعتی که گاه به آنها خوشه های کسب و کار نیز گفته می شود به ترتیب با شناسایی، امکان سنجی و مطالعه شناختی آغاز می شود تا شناختی از صنعت مورد نظر حاصل گردد و بعد از آن در حدود سه سال از طریق شناختی که نسبت به آن صنعت پیدا شده برنامه های عملی شکل می گیرد که از جنس تولید و مسایل آموزشی است.
او گفت: از توانمندی های خوشه صنعتی مبلمان مشهد می توان به همجواری با کشورهای دارای تقاضای بالا یعنی افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان، تنوع در تولیدات، فعالیت واحد تخصصی چوب خشک کنی تحت خلاء، فراوانی نیروی انسانی متخصص و وجود شهرک صنعتی چوب و مبلمان مشهد اشاره کرد.
وی افزود: از این خوشه صنعتی سالانه حدود دو میلیون دلار به کشورهای افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان و عراق کالا صادر می شود.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز تعداد اعضای خوشه را حدود 772 کارگاه و بنگاه ، میزان اشتغال ایجاد شده در آن را هزار و 64 نفر،حجم تولید را حدود 200 هزار دست به ارزش حدود شش هزار میلیار ریال عنوان کرد.
جواد دریادل گفت:این آمار تعداد و اشتغال، رسمی است و مقادیر آمار غیر رسمی بیشتر از این تعداد است.
**نبود نمایشگاه و فروشگاه عرضه محصولات
یک فعال حوزه صنعت مبل مشهد که عضو خوشه صنعتی مبلمان این شهر هم هست به ایرنا گفت: نبود یک واحد فروش برای عرضه تولیدات از مهمترین مشکلات خوشه صنعتی مبلمان این شهر است.
ناصر شکر گزار افزود: برای راه اندازی یک نمایشگاه فروش مبلمان در جاده شاندیز یا طرقبه به غیر از هزینه دارایی ماهیانه حداقل باید 200میلیون ریال اجاره و حدود 100 تا 200 میلیون ریال هم هزینه جانبی پرداخت کرد که از توان صنعتگران خارج است.
وی اظهار : چنانکه صنعتگر و تولید کننده، نمایشگاه فروش و عرضه محصولات نداشته باشد باید محصولش را به نمایشگاه دار بفروشد مثلا یک دست مبلمان را 10 میلیون ریال به نمایشگاه دار می فروشد و او جلوی چشم تولید کننده همان محصول را به 20 میلیون ریال می فروشد یعنی تولید کننده در 10 میلیون ریالی که فروش کرده یک میلیون و دویست هزار ریال عایدش می شود و نمایشگاه دار که تنها کرایه حمل یک وانت را پرداخت کرده، عایدی بیشتری داشته است.
او افزود: تولید کنندگان مبلمان در قم، ملایر و تهران و دیگر نقاط کشور درگیر این ماجرا هستند یعنی یک نظامی شکل گرفته که هر کس توانست برای خودش یک نمایشگاه ایجاد کند که باقی می ماند و اگر نه باید تا آخر عمر محصولش را با قیمت نازل به نمایشگاه دار عرضه کند.
وی با بیان اینکه خواسته اعضای خوشه صنعتی مبلمان مشهد راه اندازی یک مرکز فروش است، اظهار کرد: ما بزرگ شده این صنعت و تحصیل کرده آن هستیم و می دانیم زخم آن چیست ولی کسان دیگری برای آن تصمیم گیری می کنند و به کارشناسی توجهی ندارند و مثلا بر راه اندازی دستگاههای چوب خسک کن تاکید می ورزند.
این فعال حوزه صنعت مبلمان مشهد گفت: راه اندازی این نمایشگاه فروش نیازمند مساعدت مسئولان برای پرداخت هزار میلیون ریال وام با حداقل دو، سال استراحت است تا 50 تولید کننده امکان ارائه محصولات خود را به دست آورند..
شکرگزار ایجاد نمایشگاه را به نفع مصرف کننده نیز دانست و افزود: به طور مثال ، در صورت راه اندازی چنین نمایشگاهی، خریدار به جای پرداخت 20 میلیون ریال 12 میلیون ریال می پردازند چون چون دست واسطه کوتاه شده است.
**تجارت الکترونیک روش پیشنهادی دیگر برای عرضه تولیدات خوشه صنعتی مبلمان
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی اما نظری متفاوت دارد و معتقد است تجارت الکترونیکی راهکار مناسب تری برای عرضه محصولات مبلمان است.
دریادل گفت:مبلمان به خاطر حجم بالایی که دارد به فضای زیادی نیازمند است و تعداد محدودی مبلمان را می توان در یک فروشگاه جای داد در حالی که تجارت الکترونیک و عرضه و نمایش مبلمان در فضای مجازی راه حل بهتری است که با روندهای جهانی هم مطابقت دارد.
وی اظهار کرد: برای خوشه صنعتی کفش یا طلا و جواهرات نمایشگاه فروش و عرضه توجیه دارد چون با 200 متر مربع می توان یک جایگاه بنکداری کفش ایجاد کرد اما برای مبلمان فضای بسیار زیادی نیاز است و حتی هم اکنون عرضه جواهرات هم بیشتر به صورت الکترونیکی است یعنی خریدار جنس را در فضای مجازی پسند کرده و با مراجعه به کارگاه اصل آن را خریداری می کند.
دریادل گفت:واحدهای کارگاهی خوشه صنعتی مبلمان ضعف مالی برای راه اندازی نمایشگاه فروش دارند و اگر هم نداشتند تضمینی وجود ندارد که آنها هم مبلمان تولیدی خود را به قیمت پایین به خریدار عرضه کنند.
وی افزود: راه اندازی واحدهای فروش هم ریسک ( خطرپذیری) و هزینه بالایی دارد ، به طور مثال تولید کننده محصولات کشاورزی هیچ وقت ریسک چپ کردن کامیون حامل محصول، ریسک فروش نرفتن محصول در میدان بار یا مغازه و نیز ریسک خرابی محصول را پرداخت نمی کند و طبیعی است که کسی که بهای این ریسکها را می پردازد سود بیشتری نیز از محصول ببرد.
او گفت: در مورد مبلمان هم راه اندازی چنین نمایشگاه فروشی حداقل پنج میلیون ریال نقدینگی لازم است و اگر 50 دست مبلمان 30 میلیون ریالی هم در آن عرضه شود هزار و 500 میلیون ریال هم جنس می شود که معلوم نیست به فروش برود، به همین دلیل ریسک و هزینه این کار بسیار بالاست.
**کاهش تولید کنندگان کلاف مبل در مشهد
ناصر شکزگزار تولید کننده مبل گفت: سود تعریف شده در صنعت مبلمان نسبت به سایر کارها بسیار پایین است نیست ، به طوری که تولید کنندگان مبل استیل از تعداد انگشتان دست کمتر شده اند و آنهایی هم که باقی مانده اند واحدهای کوچک هستند، و واحدهای کارخانه ای در این زمینه فعالیتی ندارند.
وی افزود:مبل فروشی های جاده شاندیز واحدهای ساخت مبل نیستند بلکه از خارج از استان کلافها را به مشهد می آورند و عمده مصرف از کلاف مشهد شهرهای ملایر و قم تامین می شود.
او اظهار کرد: میزان تعطیلی کارگاههای تولید مبلمان جاده شاندیز 10 برابر افزایش یافته است و این مجموعه در عمل به یک مجموعه نمایشگاهی تبدیل شده است و تولید مبل فاقد توجیه اقتصادی است.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز گفت:این درست است که در صنعت مبلمان و در حوزه کلاف و منبت شهرهای ملایر و قم متبحر شده اند اما این تبحر فقط در کلاف مبلمان استیل است و در مشهد کلاف مبلمان عادی ساخته می شود ضمن آن که کلاف مبلمان استیل هم در مشهد ساخته می شود اما به تعداد زیاد نیست.
دریادل افزود: دلیلی وجود ندارد که وقتی منطقه ای در کاری صاحب قدمت و فوت و فن شده و مزیت یافته ما هم بخواهیم در همان کار ورود پیدا کنیم.
وی اظهار کرد: کار رنگ و رویه کوبی هم بخشی از کار مبلمان است که در مشهد انجام می شود مهم این است که با رنگرزی کلافهای ملایر و قم در مشهد این کلافها دارای ارزش افزوده می شوند.
وی گفت: در همه صنایع به این شکل است مثلا الان بدنه خودروها در یک واحد ایران خودرو ساخته می شود و موتور در واحدی دیگر تولید می شود و همه اینها ایران خودرو هستند.
او افزود: این که منطقه ای مثل قم و ملایر در بخشی از صنعت مبلمان مثل کلاف، مزیت می یابند به این خاطر است که جو آنجا برای انجام این کار مناسب است و از طرفی به تهران هم نزدیک هستند و به راحتی می توانند کلاف ساخته شده را به پایتخت بفرستند در حالی که مشهد چنین امکانی ندارد ضمن این که نیروی انسانی ماهر با ابزارهای دست ساز در این مناطق ایجاد شده است که ناشی از قدمت این صنعت است.
وی تاکید کرد: با دستور و توصیه نمی توان صنعتی را در منطقه ای ایجاد کرد بلکه باید خود بازار خودجوش به این مرحله برسد که صنعتی در آن رشد و نمو کند.
**راه اندازی دستگاه چوب خشک کن خلاء
فعال حوزه صنعت مبلمان در مشهد گفت: در گذشته چوبها به شکل سنتی در هوای آزاد چیده می شد یعنی چوب را جلوی نور خورشید خشک می کردند که معایب عمده ای داشت و زمان و پروسه طولانی برای خشک کردن چوب سپری می شد و باز هم چوبها ترک می خورد.
ناصر شکرگزار افزود: دستگاه چوب خشک کن خلاء، زمان را فوق العاده کم می کند و کار اصلی اش غنی سازی چوب است یعنی عمر چوب و کیفیت و دوام آن را افزایش می دهد به صورتی که تمام قارچها و باکتریها را از بین می برد.
این فعال حوزه صنعت مبلمان مشهد گفت:سال گذشته وقتی این دستگاه را وارد کشور کردیم فقط دو مورد از آن در کشور وجود داشت و اولین دستگاه چوب خشک کنی در خلاء بود که در شرق کشور راه اندازی می شد و هنوز هم در این منطقه کسی این کار را انجام نداده است.
شکرگزار افزود: درصد خیلی کمی از چوبهای صنایع مبل مشهد با این دستگاه خشک می شود چون این دستگاه مقیاس کوچکی دارد و درست کردنش در مقیاس بزرگ هزینه می برد.
وی گفت:این دستگاه به ظاهر ساده است، ولی چون قطعات آن وارداتی و بیشتر از کشور فنلاند است ، راه اندازی اش زیاد توجیه ندارد از طرفی دانش فنی و مهندسی این کار در خراسان رضوی وجود ندارد و فقط در تهران تعداد معدودی هستند که آنها هم سرشان به خاطر وجود دستگاههای دیگر شلوغ است.
او افزود:متاسفانه در استان ما با وجود این که به خصوص در صنعت مبلمان و رشته مبل استیل منبتی که عمده مصرفش چوب جنگلی است به این دستگاه نیاز مبرم هست اما راه اندازی اش خیلی توجیه اقتصادی نداشته و به شکل واقعی از وارد کردن این تکنولوژیها به بازار و صنعت کشور حمایت نمی شود.
وی اظهار کرد: وارد کردن این دستگاه یک بار مالیاتی 2000 میلیون ریالی را به مدت حدود سه سال برای ما ایجاد کرد که بیچاره شدیم چون دارایی معتقد بود که با وارد کردن این دستگاه، سود زیادی نصیب ما شده و به تبع آن باید در سال فعالیت تولیدی افزایش یابد و همین امر موجب افزایش میزان مالیات شد و این وضعیت دل صنعت چوب را در استان و شهر مشهد خون کرده است.
وی گفت: ورود این دستگاه به صنعت مبل سازی استان خراسان رضوی یک پدیده خیلی مهم بود اما به شرط این که حمایت واقعی هم از آن صورت می گرفت و ما اگر می دانستیم که از 430 میلیون ریال قرارداد، 270 میلیون ریال کسر می شود اصلا به دنبال وارد کردن این دستگاه نمی رفتیم.
او با بیان این که فقط بیمه برای خودش 130میلیون ریال کسر کرد در حالی که در این مرحله از قرارداد ما یک نفر بیمه شده هم نداشتیم افزود:در انتها کار به جایی رسید که به دارایی و بیمه گفتیم از این 430 میلیون ریال سهم خود را بردارید و اگر چیزی باقی ماند بگویید تا ما هم به دنبالش بیاییم.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی هم معتقد است فشار دارایی و مالیات بر کسب و کارهای خرد و متوسط به حدی است که بیشتر آنها به دنبال فعالیت غیر رسمی هستند.
دریادل گفت:این فشار به حدی است که صاحبان این صنایع حتی قید وام گرفتن و سند به نام خوردن را هم زده اند در حالی که به اعتقاد من باید مالیات بر تولید را کم کرد اما اگر کسی همین مقدار کم را پرداخت نکرد با او به شدت برخورد کرد.
شکرگزار گفت:هم اکنون از دستگاه چوب خشک کنی در خلاء برای ذی نفعان خوشه صنعتی مبلمان مشهد در مقیاس کم استفاده می شود و اگر بخواهیم در مقیاس گسترده از این دستگاه استفاده کنیم چون هزینه دارد برای سایر تولید کنندگان به صرفه نیست.
وی افزود: تولید کننده متری 20 میلیون ریال چوب می خرد و با این روش باید متری سه میلیون ریال برای خشک کردن چوب پرداخت کند که برایش مقرون به صرفه نیست.
او گفت: تولید کننده این حساب را هم با خودش می کند که چوب می خواهد با این روش به مبل تبدیل شود و در خانه مشتری 50 سال کار کند خوب بگذار با روش سنتی پنج سال کار کند تا مشتری دوباره از من مبل بخرد.
وی افزود:عدم نظارت اتحادیه هم مزید بر علت است یعنی هر کسی با هر چوب خیسی کارش را می سازد و به هر قیمتی که بخواهد می فروشد پس استاندارد سازی نمی شود و اتحادیه ها و دستگاههای ذی ربط نظارت و رتبه بندی نمی کنند به همین دلیل کیفیت به فراموشی سپده می شود.
او گفت:وقتی اتحادیه و دستگاههای ذی ربط محصولات را رتبه بندی نمی کنند مشتری از کجا قرار است تشخیص دهد که کدام مبل استاندارد است و مواد اولیه اش با مبل دیگر تفاوت دارد لذا چرا باید قیمت بالاتری را بپردازد؟
6012 /1922 گزارشگر:کامیار اسماعیل پور** علی حیدر شاه حسینی
انتهای پیام حوالی این روستا چندین نمایشگاهها و فروشگاههای عرضه انواع مبلمان که به شهرک مبل ویرانی نیز مشهور است خودنمایی می کند و همین امر انگیزه ای برای ایجاد یک خوشه صنعتی در این خصوص شد.
این محصولات یا به طور کامل تولید خود منطقه است و یا بخشی از کار تولید آنها در این منطقه به انجام رسیده است و نقش مهمی در اشتغالزایی برای اهالی ایفا می کنند.
گفته می شود منشاء اصلی تبدیل این روستا به بورس مبل به سال ۱۳۵٤ و تاسیس یک کارخانه ساخت مبلمان بر می گردد و این که بعد از پیروزی انقلاب و تعطیلی موقت کارخانه، برخی از کارگران آن با استفاده از تجربیات کسب شده، اقدام به راه‌اندازی کارگاه‌هایی در روستای خود کردند و بدین ترتیب به تدریج این حرفه به بستگان و آشنایان آنها و سایر ساکنان منطقه سرایت و در منطقه رشد کرد.
خوشه صنعتی مبلمان در شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز با استفاده از این ظرفیت راه اندازی شده که در زمینه تولید محصولاتی چون مبل، سرویس خواب، میزهای اداری و کابینت فعالیت می کند.
** ویژگی های خوشه های صنعتی
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی گفت:خوشه ها ساماندهی جدیدی برای صنایع کوچک هستند که زیر نظر شرکت شهرکهای صنعتی بیش از یک دهه قبل ایجاد شده تا بتواند پشتیبانی برای این صنایع باشد.
مسعود مهدی زاده گفت:خوشه های صنعتی مجموعه ای از واحدهای تولیدی فعال و همگن هستند که در یک منطقه جغرافیایی خاص فعالیت کرده و با کمک سازمان ها و انجمن های صنفی و صنعتی، تشکیل یک شبکه می دهند تا بتوانند توانمندیها و ظرفیتهایشان را افزایش دهند.
وی افزود:فرایند کار خوشه های صنعتی که گاه به آنها خوشه های کسب و کار نیز گفته می شود به ترتیب با شناسایی، امکان سنجی و مطالعه شناختی آغاز می شود تا شناختی از صنعت مورد نظر حاصل گردد و بعد از آن در حدود سه سال از طریق شناختی که نسبت به آن صنعت پیدا شده برنامه های عملی شکل می گیرد که از جنس تولید و مسایل آموزشی است.
او گفت: از توانمندی های خوشه صنعتی مبلمان مشهد می توان به همجواری با کشورهای دارای تقاضای بالا یعنی افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان، تنوع در تولیدات، فعالیت واحد تخصصی چوب خشک کنی تحت خلاء، فراوانی نیروی انسانی متخصص و وجود شهرک صنعتی چوب و مبلمان مشهد اشاره کرد.
وی افزود: از این خوشه صنعتی سالانه حدود دو میلیون دلار به کشورهای افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان و عراق کالا صادر می شود.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز تعداد اعضای خوشه را حدود 772 کارگاه و بنگاه ، میزان اشتغال ایجاد شده در آن را هزار و 64 نفر،حجم تولید را حدود 200 هزار دست به ارزش حدود شش هزار میلیار ریال عنوان کرد.
جواد دریادل گفت:این آمار تعداد و اشتغال، رسمی است و مقادیر آمار غیر رسمی بیشتر از این تعداد است.
**نبود نمایشگاه و فروشگاه عرضه محصولات
یک فعال حوزه صنعت مبل مشهد که عضو خوشه صنعتی مبلمان این شهر هم هست به ایرنا گفت: نبود یک واحد فروش برای عرضه تولیدات از مهمترین مشکلات خوشه صنعتی مبلمان این شهر است.
ناصر شکر گزار افزود: برای راه اندازی یک نمایشگاه فروش مبلمان در جاده شاندیز یا طرقبه به غیر از هزینه دارایی ماهیانه حداقل باید 200میلیون ریال اجاره و حدود 100 تا 200 میلیون ریال هم هزینه جانبی پرداخت کرد که از توان صنعتگران خارج است.
وی اظهار : چنانکه صنعتگر و تولید کننده، نمایشگاه فروش و عرضه محصولات نداشته باشد باید محصولش را به نمایشگاه دار بفروشد مثلا یک دست مبلمان را 10 میلیون ریال به نمایشگاه دار می فروشد و او جلوی چشم تولید کننده همان محصول را به 20 میلیون ریال می فروشد یعنی تولید کننده در 10 میلیون ریالی که فروش کرده یک میلیون و دویست هزار ریال عایدش می شود و نمایشگاه دار که تنها کرایه حمل یک وانت را پرداخت کرده، عایدی بیشتری داشته است.
او افزود: تولید کنندگان مبلمان در قم، ملایر و تهران و دیگر نقاط کشور درگیر این ماجرا هستند یعنی یک نظامی شکل گرفته که هر کس توانست برای خودش یک نمایشگاه ایجاد کند که باقی می ماند و اگر نه باید تا آخر عمر محصولش را با قیمت نازل به نمایشگاه دار عرضه کند.
وی با بیان اینکه خواسته اعضای خوشه صنعتی مبلمان مشهد راه اندازی یک مرکز فروش است، اظهار کرد: ما بزرگ شده این صنعت و تحصیل کرده آن هستیم و می دانیم زخم آن چیست ولی کسان دیگری برای آن تصمیم گیری می کنند و به کارشناسی توجهی ندارند و مثلا بر راه اندازی دستگاههای چوب خسک کن تاکید می ورزند.
این فعال حوزه صنعت مبلمان مشهد گفت: راه اندازی این نمایشگاه فروش نیازمند مساعدت مسئولان برای پرداخت هزار میلیون ریال وام با حداقل دو، سال استراحت است تا 50 تولید کننده امکان ارائه محصولات خود را به دست آورند..
شکرگزار ایجاد نمایشگاه را به نفع مصرف کننده نیز دانست و افزود: به طور مثال ، در صورت راه اندازی چنین نمایشگاهی، خریدار به جای پرداخت 20 میلیون ریال 12 میلیون ریال می پردازند چون چون دست واسطه کوتاه شده است.
**تجارت الکترونیک روش پیشنهادی دیگر برای عرضه تولیدات خوشه صنعتی مبلمان
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی اما نظری متفاوت دارد و معتقد است تجارت الکترونیکی راهکار مناسب تری برای عرضه محصولات مبلمان است.
دریادل گفت:مبلمان به خاطر حجم بالایی که دارد به فضای زیادی نیازمند است و تعداد محدودی مبلمان را می توان در یک فروشگاه جای داد در حالی که تجارت الکترونیک و عرضه و نمایش مبلمان در فضای مجازی راه حل بهتری است که با روندهای جهانی هم مطابقت دارد.
وی اظهار کرد: برای خوشه صنعتی کفش یا طلا و جواهرات نمایشگاه فروش و عرضه توجیه دارد چون با 200 متر مربع می توان یک جایگاه بنکداری کفش ایجاد کرد اما برای مبلمان فضای بسیار زیادی نیاز است و حتی هم اکنون عرضه جواهرات هم بیشتر به صورت الکترونیکی است یعنی خریدار جنس را در فضای مجازی پسند کرده و با مراجعه به کارگاه اصل آن را خریداری می کند.
دریادل گفت:واحدهای کارگاهی خوشه صنعتی مبلمان ضعف مالی برای راه اندازی نمایشگاه فروش دارند و اگر هم نداشتند تضمینی وجود ندارد که آنها هم مبلمان تولیدی خود را به قیمت پایین به خریدار عرضه کنند.
وی افزود: راه اندازی واحدهای فروش هم ریسک ( خطرپذیری) و هزینه بالایی دارد ، به طور مثال تولید کننده محصولات کشاورزی هیچ وقت ریسک چپ کردن کامیون حامل محصول، ریسک فروش نرفتن محصول در میدان بار یا مغازه و نیز ریسک خرابی محصول را پرداخت نمی کند و طبیعی است که کسی که بهای این ریسکها را می پردازد سود بیشتری نیز از محصول ببرد.
او گفت: در مورد مبلمان هم راه اندازی چنین نمایشگاه فروشی حداقل پنج میلیون ریال نقدینگی لازم است و اگر 50 دست مبلمان 30 میلیون ریالی هم در آن عرضه شود هزار و 500 میلیون ریال هم جنس می شود که معلوم نیست به فروش برود، به همین دلیل ریسک و هزینه این کار بسیار بالاست.
**کاهش تولید کنندگان کلاف مبل در مشهد
ناصر شکزگزار تولید کننده مبل گفت: سود تعریف شده در صنعت مبلمان نسبت به سایر کارها بسیار پایین است نیست ، به طوری که تولید کنندگان مبل استیل از تعداد انگشتان دست کمتر شده اند و آنهایی هم که باقی مانده اند واحدهای کوچک هستند، و واحدهای کارخانه ای در این زمینه فعالیتی ندارند.
وی افزود:مبل فروشی های جاده شاندیز واحدهای ساخت مبل نیستند بلکه از خارج از استان کلافها را به مشهد می آورند و عمده مصرف از کلاف مشهد شهرهای ملایر و قم تامین می شود.
او اظهار کرد: میزان تعطیلی کارگاههای تولید مبلمان جاده شاندیز 10 برابر افزایش یافته است و این مجموعه در عمل به یک مجموعه نمایشگاهی تبدیل شده است و تولید مبل فاقد توجیه اقتصادی است.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز گفت:این درست است که در صنعت مبلمان و در حوزه کلاف و منبت شهرهای ملایر و قم متبحر شده اند اما این تبحر فقط در کلاف مبلمان استیل است و در مشهد کلاف مبلمان عادی ساخته می شود ضمن آن که کلاف مبلمان استیل هم در مشهد ساخته می شود اما به تعداد زیاد نیست.
دریادل افزود: دلیلی وجود ندارد که وقتی منطقه ای در کاری صاحب قدمت و فوت و فن شده و مزیت یافته ما هم بخواهیم در همان کار ورود پیدا کنیم.
وی اظهار کرد: کار رنگ و رویه کوبی هم بخشی از کار مبلمان است که در مشهد انجام می شود مهم این است که با رنگرزی کلافهای ملایر و قم در مشهد این کلافها دارای ارزش افزوده می شوند.
وی گفت: در همه صنایع به این شکل است مثلا الان بدنه خودروها در یک واحد ایران خودرو ساخته می شود و موتور در واحدی دیگر تولید می شود و همه اینها ایران خودرو هستند.
او افزود: این که منطقه ای مثل قم و ملایر در بخشی از صنعت مبلمان مثل کلاف، مزیت می یابند به این خاطر است که جو آنجا برای انجام این کار مناسب است و از طرفی به تهران هم نزدیک هستند و به راحتی می توانند کلاف ساخته شده را به پایتخت بفرستند در حالی که مشهد چنین امکانی ندارد ضمن این که نیروی انسانی ماهر با ابزارهای دست ساز در این مناطق ایجاد شده است که ناشی از قدمت این صنعت است.
وی تاکید کرد: با دستور و توصیه نمی توان صنعتی را در منطقه ای ایجاد کرد بلکه باید خود بازار خودجوش به این مرحله برسد که صنعتی در آن رشد و نمو کند.
**راه اندازی دستگاه چوب خشک کن خلاء
فعال حوزه صنعت مبلمان در مشهد گفت: در گذشته چوبها به شکل سنتی در هوای آزاد چیده می شد یعنی چوب را جلوی نور خورشید خشک می کردند که معایب عمده ای داشت و زمان و پروسه طولانی برای خشک کردن چوب سپری می شد و باز هم چوبها ترک می خورد.
ناصر شکرگزار افزود: دستگاه چوب خشک کن خلاء، زمان را فوق العاده کم می کند و کار اصلی اش غنی سازی چوب است یعنی عمر چوب و کیفیت و دوام آن را افزایش می دهد به صورتی که تمام قارچها و باکتریها را از بین می برد.
این فعال حوزه صنعت مبلمان مشهد گفت:سال گذشته وقتی این دستگاه را وارد کشور کردیم فقط دو مورد از آن در کشور وجود داشت و اولین دستگاه چوب خشک کنی در خلاء بود که در شرق کشور راه اندازی می شد و هنوز هم در این منطقه کسی این کار را انجام نداده است.
شکرگزار افزود: درصد خیلی کمی از چوبهای صنایع مبل مشهد با این دستگاه خشک می شود چون این دستگاه مقیاس کوچکی دارد و درست کردنش در مقیاس بزرگ هزینه می برد.
وی گفت:این دستگاه به ظاهر ساده است، ولی چون قطعات آن وارداتی و بیشتر از کشور فنلاند است ، راه اندازی اش زیاد توجیه ندارد از طرفی دانش فنی و مهندسی این کار در خراسان رضوی وجود ندارد و فقط در تهران تعداد معدودی هستند که آنها هم سرشان به خاطر وجود دستگاههای دیگر شلوغ است.
او افزود:متاسفانه در استان ما با وجود این که به خصوص در صنعت مبلمان و رشته مبل استیل منبتی که عمده مصرفش چوب جنگلی است به این دستگاه نیاز مبرم هست اما راه اندازی اش خیلی توجیه اقتصادی نداشته و به شکل واقعی از وارد کردن این تکنولوژیها به بازار و صنعت کشور حمایت نمی شود.
وی اظهار کرد: وارد کردن این دستگاه یک بار مالیاتی 2000 میلیون ریالی را به مدت حدود سه سال برای ما ایجاد کرد که بیچاره شدیم چون دارایی معتقد بود که با وارد کردن این دستگاه، سود زیادی نصیب ما شده و به تبع آن باید در سال فعالیت تولیدی افزایش یابد و همین امر موجب افزایش میزان مالیات شد و این وضعیت دل صنعت چوب را در استان و شهر مشهد خون کرده است.
وی گفت: ورود این دستگاه به صنعت مبل سازی استان خراسان رضوی یک پدیده خیلی مهم بود اما به شرط این که حمایت واقعی هم از آن صورت می گرفت و ما اگر می دانستیم که از 430 میلیون ریال قرارداد، 270 میلیون ریال کسر می شود اصلا به دنبال وارد کردن این دستگاه نمی رفتیم.
او با بیان این که فقط بیمه برای خودش 130میلیون ریال کسر کرد در حالی که در این مرحله از قرارداد ما یک نفر بیمه شده هم نداشتیم افزود:در انتها کار به جایی رسید که به دارایی و بیمه گفتیم از این 430 میلیون ریال سهم خود را بردارید و اگر چیزی باقی ماند بگویید تا ما هم به دنبالش بیاییم.
کارشناس مسئول خوشه های صنعتی شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی هم معتقد است فشار دارایی و مالیات بر کسب و کارهای خرد و متوسط به حدی است که بیشتر آنها به دنبال فعالیت غیر رسمی هستند.
دریادل گفت:این فشار به حدی است که صاحبان این صنایع حتی قید وام گرفتن و سند به نام خوردن را هم زده اند در حالی که به اعتقاد من باید مالیات بر تولید را کم کرد اما اگر کسی همین مقدار کم را پرداخت نکرد با او به شدت برخورد کرد.
شکرگزار گفت:هم اکنون از دستگاه چوب خشک کنی در خلاء برای ذی نفعان خوشه صنعتی مبلمان مشهد در مقیاس کم استفاده می شود و اگر بخواهیم در مقیاس گسترده از این دستگاه استفاده کنیم چون هزینه دارد برای سایر تولید کنندگان به صرفه نیست.
وی افزود: تولید کننده متری 20 میلیون ریال چوب می خرد و با این روش باید متری سه میلیون ریال برای خشک کردن چوب پرداخت کند که برایش مقرون به صرفه نیست.
او گفت: تولید کننده این حساب را هم با خودش می کند که چوب می خواهد با این روش به مبل تبدیل شود و در خانه مشتری 50 سال کار کند خوب بگذار با روش سنتی پنج سال کار کند تا مشتری دوباره از من مبل بخرد.
وی افزود:عدم نظارت اتحادیه هم مزید بر علت است یعنی هر کسی با هر چوب خیسی کارش را می سازد و به هر قیمتی که بخواهد می فروشد پس استاندارد سازی نمی شود و اتحادیه ها و دستگاههای ذی ربط نظارت و رتبه بندی نمی کنند به همین دلیل کیفیت به فراموشی سپده می شود.
او گفت:وقتی اتحادیه و دستگاههای ذی ربط محصولات را رتبه بندی نمی کنند مشتری از کجا قرار است تشخیص دهد که کدام مبل استاندارد است و مواد اولیه اش با مبل دیگر تفاوت دارد لذا چرا باید قیمت بالاتری را بپردازد؟
6012 /1922 گزارشگر:کامیار اسماعیل پور** علی حیدر شاه حسینی
کپی شد
