تحریم‌های ظالمانه علیه ایران و نداشتن امید به مشارکت سایر کشورها برای به روزآوری صنایع این کشور موجب شد فراگیری ویروس کرونا، مردم ما در زمینه تهیه مواد ضد عفونی کننده و رعایت مسائل بهداشتی و رسیدگی به امور خانواده و جامعه دچار نگرانی‌هایی کند.
اما در همان روزهای اولیه کادر پزشکی و سلامت کشور با از خودگذشتگی دست به کاری شگرف زده و باعث کاهش این نگرانی‌ها شدند.
افراد و تشکل‌های مختلف نیز در قالب گروه‌های جهادی دست به کار شدند تا با تهیه لوازم بهداشتی و ضد عفونی کننده در کاهش شیوع این بیماری وظیفه انسانی خود را به نمایش بگذارند.
اقدامات اجتماعی و علمی دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاهیان نیز با تعطیلی کلاس‌ها و روی آوردن به آموزش مجازی، کار علمی و تحصیل دانش را به تاخیر نیانداختند و این امر مَحک خوبی برای شناساندن نقاط ضعف و قوت نظام آموزش مجازی در کشور شد.
علاوه برآن دانشجویان در کنار آموزش مجازی سعی کردند کلاس‌های دانشگاه را به کارگاه‌هایی برای تهیه و آماده سازی ماسک و دیگر اقلام پزشکی برای توزیع میان کادر درمان و سایر نیازمندان، تبدیل کنند.
مسوول قرارگاه جهادی دانشگاه فردوسی مشهد در این باره گفت: با هماهنگی انجام شده، خط تولید لباس ایزوله و ماسک توسط دانشجویان در این دانشگاه راه‌اندازی شد.
مهدی حافظ افزود: این دانشجویان بر اساس وظیفه اجتماعی خود در این حرکت جهادی شرکت کردند تا در رفع نیاز جامعه به این محصولات حرکت جهادی خود را به سرانجام برسانند.
مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: با کمک دانشجویان و استادان این دانشگاه طراحی و ساخت روبات ضدعفونی کننده سریع بیمارستان مبتنی بر اشعه UV-C، طراحی و ساخت ونتیلاتور (دستگاه اکسیژن ساز و تنفس مصنوعی) با همکاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشکده‌های مهندسی و کشاورزی، طراحی نرم‌افزار موبایلی برای ارتباط بیمار، پزشک و مشاوران توسط دانشکده مهندسی و همچنین بررسی موارد احتمالی انتقال بیماری از دام و طیور و مدیریت آن توسط دانشکده‌های کشاورزی و دامپزشکی صورت گرفته است.
دکتر عادل سپهر افزود: با توجه به نیاز به الکل و مواد ضد عفونی کننده، این دانشگاه با تشکیل کارگروهی در زمینه تولید و بهینه سازی مواد ضدعفونی کننده با استفاده از فورمولاسیون‌های معتبر استاندارد و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی مواد ضد عفونی کننده سطوح و دست تولید کرده است.
وی ادامه داد: از فعالیت های دیگر این دانشگاه و با توجه به ظرفیت علمی آن در حوزه های مختلف، اقداماتی جهت مستند سازی و مدیریت گردآوری و تحلیل آمارها و اطلاعات مربوط به بیماری و ارایه گزارش‌های علمی است تا نتایج آن در اختیار مدیران تصمیم گیر استانی قرار گیرد.
وی گفت: خاطره و واقعه نگاری و همچنین گردآوری دانش تجربی کادر درمان کرونا توسط دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تهیه سند ارزیابی مکانی "آسیب‌پذیری شهر مشهد از منظر جمعیتی و ظرفیت بستری بیماران کرونا با انواع مدل‌های پیش‌بین" توسط آزمایشگاه فتوگرامتری، سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی به همراه مدل‌سازی شیوع بیماری توسط دانشکده‌های مهندسی و ادبیات و علوم انسانی، تحلیل محتوای رد و بدل شده در شبکه‌های اجتماعی در خصوص کرونا برای تشخیص خبرهای جعلی توسط دانشکده مهندسی برخی از این فعالیت‌هاست.
شرکت‌های دانش‌بنیان در بحران کرونا
یکی از گروه‌های دیگر علمی که توانستند از این محدودیت راه به سوی فرصت‌های نوین باز کنند، شرکت‌های دانش بنیان هستند.
رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی گفت: برخی شرکت‌های دانش‌بنیان محصولات خود را تغییر دادند و برخی دیگر نیز ساخت محصول خود را توسعه دادند که بخشی از این محصولات بسیار راهبردی مانند دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) است.
دکتر رضا قنبری افزود: مجوز تولید این دستگاه برای این شرکت تا قبل از شیوع بیماری کرونا پنج دستگاه بود و با توجه به شرایط پیش آمده و در راستای تحقق شعار امسال و همچنین نیاز کادر درمان به این دستگاه، تولید آن به ۳۰ دستگاه در روز رسیده است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از شرکت ها نیز، که از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را با تولید دستگاه بیهوشی آغاز نمود، اکنون در حال ساخت دستگاه سی. تی.اسکن است.
وی گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان دیگری هم وجود دارند که در زمینه ساخت بیمارستان صحرایی، تست کرونا و دیگر موارد فعالیت داشتند.
وظیفه اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه فردوسی مشهد در راستای ایفای نقش فعالانه و نیکوکارانه دانشگاهیان در خدمت رسانی به شهروندان برای مبارزه با ویروس کرونا و لزوم استفاده بیشتر از ظرفیت های گسترده این دانشگاه، هسته اولیه پویش نیکوکاری با عنوان "سپَند" را ایجاد کرد.
دکتر محمد کافی رییس این دانشگاه با حمایت از تشکیل این پویش، بر لزوم مشارکت و استفاده از تمام بخش‌های دانشگاه فردوسی مشهد دراین فعالیت خداپسندانه تاکید کرد.
همدلی مومنانه
از سوی دیگر افرادی از جامعه نیز به خاطر اجرای طرح فاصله گذاری هوشمند و تعطیلی برخی صنوف به منظور جلوگیری از شیوع کرونا دچار مشکلات معیشتی شدند که رهبر انقلاب در سخنرانی روز نیمه شعبان به طرح مواسات و همدلی مومنانه اشاره کردند.
مردم ایران که تجربه همدلی و ایثار را در سال‌های گذشته همانند روزگار دفاع مقدس یا مشارکت در تامین اقلام زندگی و مایحتاج افرادی که در بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله زندگی خود را از دست داده بودند، دارد این بار نیز به میدان عمل وارد شدند.
با شکل گیری گروه های جهادی که خیابان‌های شهر را ضد عفونی کردند، گروهی نیز دست به کار شدند تا در آستانه ماه مبارک رمضان، بسته‌های معیشتی را برای خانواده های کم برخوردار و نیازمند آماده کنند.
مواسات فقط بسته معیشت نیست بلکه به معنی مشارکت دادن اقشار ضعیف در زندگی و درآمد اغنیا و کسانی است که قدرت دارند و در این قسمت حرکت‌های مختلف انجام شده است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم گفت: در پی شیوع ویروس کرونا و لزوم ماندن افراد در منزل، برخی دچار اختلال در اقتصاد و معاش خانواده خود شدند که می‌تواند زمینه درگیر شدن این افراد با بیماری را افزایش دهد زیرا وقتی مردم از نظر تغذیه تحت فشار قرار گیرند، سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف می‌شود.
دکتر شاپور بدیعی افزود: برای کمک به این افراد و با توجه به نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان، بسته‌های معیشتی که شامل اقلام پروتئینی و تغذیه‌ای می‌باشد بسیار راهگشا ومناسب است تا سیستم بدنی افراد دچار ضعف نشود.
۱۰۹ هزار خانواده آسیب‌پذیر
نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی نیز گفت: قرارگاه مواسات این استان تاکنون ۱۰۹ هزار خانواده آسیب‌پذیر را که در جمعیت‌های جامعه هدف دستگاه‌های امدادی بوده یا از بیماری کرونا آسیب دیده‌اند شناسایی کرده است.
آیت الله سید احمد علم الهدی در مراسم آغاز رزمایش مواسات و کمک مومنانه خراسان رضوی در مشهد به تداوم این اقدام اشاره کرد و افزود: قرارگاه مواسات به منظور هماهنگی اقدامات دستگاه‌ها در راستای کمک مومنانه تشکیل شده است تا امکانات را جمع‌آوری، نظام مند و اقشار آسیب پذیر را شناسایی کند.
وی کمک به اقشار آسیب‌پذیر را "یک طرف قضیه" توصیف و بیان کرد: یکی از ویژگی‌های فرمانی که رهبری در این خصوص صادر کردند و رهنمود ایشان که باید به آن توجه شود این است که این قرارگاه باید برای عموم اقشار آسیب‌پذیر در موقعیتی که تامین معیشت مردم برای قشر زحمتکش دچار مشکل می‌شود، پناهگاه باشد.
امام جمعه مشهد گفت: شناسایی این افراد از طریق مساجد و ائمه جماعات در شهرستان‌ها با محوریت ائمه جمعه ادامه دارد که آنان این قرارگاه را به عنوان پناهگاهی برای خود حس کنند همچنین این قرارگاه برای خیرین مرجعی است که از این طریق به اقشار نیازمند کمک کنند.
ایرانی‌ها در مواجهه با این بحران دستپاچه نشدند و از تجربه و اندوخته فرهنگی دراز مدت خود در رویارویی با بحران‌های مختلف استفاده کردند.وی افزود: مواسات فقط بسته معیشت نیست بلکه به معنی مشارکت دادن اقشار ضعیف در زندگی و درآمد اغنیا و کسانی است که قدرت دارند و در این قسمت حرکت‌های مختلف انجام شده است.
وی ادامه داد: شهرداری مشهد هم که نهاد مردمی و حاکمیتی است برنامه های جالبی دارد و قرار گذاشته همه کارگران روزمزد را از اول ماه رمضان بکار گیرد و مشغول کار کند.
عظمت و قدرت نوین اسلامی
با شیوع بیماری کرونا و بستری شدن افراد مختلف در کشورهای جهان، تصاویری در رسانه‌های مختلف گروهی و اجتماعی از نبود امکانات اولیه بهداشتی و حفاظتی در میان کادر بهداشتی و درگیری بین مردم برای به دست آوردن اقلام بهداشتی منتشر شد.
آیت الله علم الهدی با اشاره به این موضوع گفت: نشان دادن عظمت و قدرت نوین اسلامی در یک مسابقه فرهنگی با فرهنگ و تمدن‌های مختلف جهان، ویژگی دوم اوامر مقام معظم رهبری در این موضوع بود.
وی افزود: فرهنگ غرب که خود را به عنوان پیشوای تمدن در دنیا معرفی می کند، در جریان بحران بیماری کرونا به اینجا رسید که مردم در کشورهای پیشرفته غربی اسلحه خریدند تا همدیگر را بکشند.
وی ادامه داد: ولی مردم کشور ما در چارچوب تمدن نوین اسلامی دست به دست هم دادند تا یکدیگر را از این بلا نجات دهند.
دانشیار گروه آموزشی علوم سیاسی دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: با توجه به شیوع بحران کرونا و ایجاد گروه‌های مردمی برای کمک به نیازمندان و ضد عفونی کردن شهرها، می‌توان گفت که ایرانیان نسبت به کشورهای غربی برخورد منطقی‌تری با کرونا داشته‌اند.
مهدی نجف‌زاده افزود: ایرانی‌ها در مواجهه با این بحران دستپاچه نشدند و از تجربه و اندوخته فرهنگی دراز مدت خود در رویارویی با بحران‌های مختلف استفاده کردند.
وی ادامه داد: جامعه ایرانی از تجربه‌های تاریخی خود آموخته است که برای کمتر ضربه خوردن در مقابل این گونه رخدادها باید به یاری دیگر همنوعان خود بشتابد و این بر خلاف رفتاری است که اکنون در جوامع غربی، شاهد آن هستیم.
وی گفت: اتفاقی که اکنون در کشورهای غربی شاهد آن هستیم در حقیقت به نحو واقعی، خود بحران است زیرا آنها سال‌هاست که با این گونه موضوعات روبرو نبوده‌اند و اکنون که این واقعه رخ داده است برای آنها یک بحران واقعی ایجاد کرده و مصادیق تئوری نظریه‌پرداز سیاسی انگلیس "توماس هابز" که می‌گوید "انسان، گرگ انسان است"در آنجا دیده می‌شود زیرا غرب دچار یک فرسایش هویتی شده است.
تبدیل کرونا به فرصت با هم بودن در خانواده
با گسترش ویروس کرونا و محدودیت های ارتباطی تعریف شده به خاطر عدم سرایت این بیماری، فرصتی ایجاد شده است تا خانواده ها بیشتر در کنار هم قرار گیرند، و به همین دلیل باید نسبت به اهمیت و جایگاه ارتباط انسانی نگاهی دوباره بیاندازیم و قدر لحظات با هم بودن را بیشتر درک کنیم.
دانشیارگروه آموزش مشاوره و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت: باید به این نکته توجه کرد که زندگی جاری است و فقط وقفه کوتاهی در روند اصلی آن رخ داده که با رعایت مسائل بهداشتی به زودی این مشکل نیز برطرف خواهد شد.
سید محسن اصغری نکاح افزود: مردم و والدین، نقش بسزایی در فراهم کردن ایجاد آرامش در شرایط فعلی برای کودکان دارند تا عملکرد سیستم ایمنی بدن افراد بهبود یابد، لذا باید خانواده را از تاثیر موج‌های منفی موجود در رسانه‌های مخرب مصون ساخت.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: اکنون که توصیه به ماندن در منزل به عنوان یکی از راه‌های پیشگیری از این بیماری تعریف شده است، باید از آن به عنوان یک فرصت مناسب استفاده کرد تا کمبود حضور در خانواده جبران شود و از این فرصت برای ارتباط با کودکان، بازی با آنها و فراهم کردن محیط با نشاط همراه با آرامش استفاده شود.
این روانشانس گفت: توصیه به مطالعه و خواندن کتاب قصه برای کودکان، همچنین پرداختن به انجام کارهای عقب افتاده و استفاده از فرصت معنوی مناجات و دعا در کنار ورزش و تحرک در محیط خانه می‌تواند همراه با مثبت اندیشی در افزایش روحیه و کاهش اضطراب کمک کند.
اصغری نکاح افزود: در این روزها که اخبار منفی به سرعت در میان مردم گردش می‌کند باید پیام‌های مثبت نیز به دیگران منتقل شود در غیر اینصورت توصیه می‌شود برای مدتی از رسانه‌ها شامل شبکه های اجتماعی و تلفن همراه دوری کرد و به دیگر فعالیت‌های روزانه پرداخت.
براساس آخرین آمار رسمی تاکنون ۸۸ هزار و ۱۹۴ نفر در ایران به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند. این بیماری تاکنون جان پنج هزار و ۵۷۴ نفر را در کشور گرفته است.
همچنین تاکنون ۶۶ هزار و ۵۹۶ نفر از مبتلایان به کرونا در ایران بهبود یافته‌اند.
