به گزارش خبرنگار مهر، شرایط بحرانی ویروس کرونا و همچنین تلاش روزافزون مدافعان سلامت برای بهبود وضعیت کماکان ادامه دارد و این شرایط پیامدهایی را برای تمام اقشار و مشاغل جامعه به دنبال داشته است.
ویروس کرونا بر نیاز مردم به خرید اقلام اساسی و ضروری و همچنین کالاهایی همانند پوشاک و نوشت‌افزار تأثیر گذاشته و تا حدود زیادی سبک کسب و کار را تغییر داده، لذا بسیاری از مردم به خریدهای غیرحضوری روی آورده‌اند.
از طرفی نیز کسب و کارهای الکترونیک نیز در این شرایط رونق پیدا کرده و ظرفیت‌های خود را برای ارائه خدمات به مشتریان توسعه داده‌اند.
به همین منظور برای اطلاع از چالش‌ها و موانع تجارت الکترونیک سری به مسئولان و کارشناسان مربوط به این حوزه زدیم.
زیرساخت‌های خیلی خوبی از قبل برای حوزه تجارت الکترونیک در نظر نگرفتیم
محمد بنانژاد در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: زمینه‌سازی خیلی خوبی از قبل برای حوزه تجارت الکترونیک در نظر نگرفتیم. زیرساخت‌هایی از قبل برای بحث تجارت الکترونیک و فروشگاه‌های مجازی داشتیم که تقریباً نیم‌بند بوده است؛ در قسمت‌هایی رشدی از طرف تجارت الکترونیک نبوده و عدم استقبال مردم نیز مزید بر علت بوده است.
استقبال و هجمه ناگهانی مردم از فروشگاه‌های مجازی
رئیس اتاق اصناف مشهد افزود: با توجه به شرایط فعلی و شیوع ویروس کرونا با استقبال و هجمه ناگهانی از سمت مردم مواجه هستیم و این در صورتی است که ممکن است ظرفیت و تعدد فروشگاه‌های مجازی پاسخگوی این نیاز و استقبال نباشد.
وی عنوان کرد: بستر خرید و فروش برخی کالاها هنوز شکل نگرفته است، برای مثال برخی کالاها مانند کفش و پوشاک دیداری هستند و خریدار ترجیح می‌دهد حضوری خرید کند.
بنانژاد درخصوص خلاء و کمبودهای تجارت الکترونیک در استان عنوان کرد: یکی از مباحث پررنگ در فروش‌های اینترنتی، بحث شکایات است. اگر فروشگاه‌های فیزیکی وارد حوزه مجازی شوند با توجه به اعتمادی که در میان مردم وجود دارد، سطح شکایات کاهش پیدا می‌کند و به نوعی خیال مردم آسوده خواهد شد. اگر فروشگاه‌های فیزیکی را تشویق و ترغیب به حضور در این فضا کنیم، موفق‌تر خواهند بود و اعتماد مردم نیز بیشتر خواهد شد.
وی افزود: برخی فروشگاه‌های اینترنتی که صرفاً مجازی هستند ممکن است در خصوص پروانه کسب و یا موارد دیگر دچار نقص باشند و این موضوع، نظارت را برای نهادهای نظارتی مثل اتاق اصناف سخت می‌کند و ممکن است نتواند دقیق نظارت کند.
رئیس اتاق اصناف مشهد در خصوص استقبال مردم از کسب و کارهای اینترنتی، گفت: با توجه به شرایط قرنطینه، تعداد خریدهای اینترنتی افرادی که از قبل هم به این صورت خرید انجام می‌دادند، بیشتر شده و افرادی هم که خرید انجام نمی‌دادند وارد این حوزه شدند و تقاضا بیشتر شده است.
بهبود ضریب نفوذ اینترنت در دو سال گذشته
وی همچنین در خصوص خلاءهای برطرف شده در حدود دو سال گذشته گفت: این بهبودی بیشتر در بحث ضریب نفوذ اینترنت بوده است؛ خیلی از نقاط کشور ممکن است اینترنت ضعیف باشد و فردی نتواند خرید کند لذا میزان خریدش نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
در ادامه احسان براری، کارشناس حوزه تجارت الکترونیک در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: به طور کلی وضعیت تجارت الکترونیک خراسان رضوی در کشور بعد از تهران در جایگاه دوم است. این تجارت از لحاظ قانونی تابع قوانین کشوری است و اگر خلأ وجود داشته باشد فقط در خراسان رضوی نیست و بحث کشوری است.
این کارشناس حوزه تجارت الکترونیک عنوان کرد: بحث رمز دوم پویا و مشکلاتش، کسب و کار اینترنتی را با مشکل مواجه کرد اما با توجه به شرایط کرونا و اقبال مردم به خرید غیرحضوری، بخشی از این مشکلات را جبران شد.
بستر پیک خیلی خوب و گسترده در مشهد وجود ندارد
وی در خصوص مشکلات زیرساختی تجارت الکترونیک، بیان کرد: مشکلات زیر ساختی زیادی در حال حاضر وجود دارد از جنبه مواردی مثل پست در استان نقص داریم ولی این نقص شاید به میزانی مربوط به کم‌کاری بخش خصوصی باشد؛ برای مثال با توجه به اینکه یکی از ارکان تجارت الکترونیک، بحث پیک و دلیوری است، در حال حاضر بستر پیک خیلی خوب، مطمئن و گسترده به شکلی که در تهران است، در مشهد وجود ندارد.
براری اظهار کرد: علی‌رغم اینکه خیلی‌ها می‌گویند مردم نسبت به تجارت الکترونیک بی‌اعتماد هستند، آمارها بیان‌گر چیز دیگری است. گزارشات حاکی از آن است که روند رشد پرداخت‌هایی که از طریق درگاه‌های اینترنتی انجام می‌شود، بالا بوده است و این رشد سالانه حدود ۳۰ درصد است.
وی با بیان اینکه در مشهد سالانه بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان خرید اینترنتی صورت می‌گیرد، افزود: از طرفی نیز بسیاری از پرداخت‌ها از طریق کارت به کارت کردن صورت می‌گیرد اما این جزو درگاه پرداخت اینترنتی محسوب نمی‌شود و حجم بالایی را نیز به خود اختصاص می‌دهد.
این کارشناس حوزه الکترونیک به راهکارهای بهبودی در این حوزه اشاره کرد و گفت: یک سری مباحث کشوری مانند صدور مجوزها، مالیات و تسهیلات است که باید تسهیل شود. اما یک مورد که باید در خراسان رضوی به آن رسیدگی شود، حمایت از استارت‌آپ‌ها و افرادی است که ایده‌های خوبی دارند.
وی افزود: کار خوبی که در مشهد در حال انجام است اما هنوز به بهره‌برداری نرسیده، بحث کارخانه نوآوری است که شهرداری مشهد با همکاری چند نهاد دیگر در حال ایجاد این فضا هستند. این کارخانه وظیفه شناسایی، حمایت و مشاوره از استارت‌آپ‌ها را دارد و حدود دو سال آینده شاهد جهش تولید در مشهد خواهیم شد.
لزوم حمایت استانداری خراسان رضوی برای در اختیار گذاشتن ظرفیت‌های تبلیغاتی
برابری ادامه داد: طبق گفته و دستور رئیس جمهور در خصوص حمایت از کسب و کار اینترنتی در بحران کرونا، استانداری هم می‌تواند این حمایت را مشخص‌تر انجام دهد و کسب و کارهای خوب در مشهد را شناسایی و ظرفیت تبلیغاتی در اختیار آن‌ها قرار دهد.
وی در خصوص کسب و کارهای آسیب‌دیده در دوران کرونا، گفت: باتوجه به اینکه پایه حوزه گردشگری، اینترنتی و استارت‌آپی بود، واقعاً آسیب دیده و تقریباً تعطیل شده است. کسب و کارهایی که پایه حضوری مثل خرید بلیط داشتند، تعطیل شدند.
براری افزود: از طرفی هم آن‌هایی که بر مبنای فروش کالا و تحویل در محل بودند، رشد چند برابری داشتند و به طور کلی یک وضعیت غیرعادی به وجود آمده که از یک طرف یک عده خیلی رشد کردند که پاسخگو نیستند و یک عده هم تعطیل شدند.
لازم به ذکر است که استاندار خراسان رضوی در جلسه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان در خصوص موانع موجود در کسب و کار بیان کرد که برای تحقق شعار «جهش تولید»، موانع کسب و کار را در استان رفع می‌کنند و در این راستا بخش خصوصی نیز باید در این حوزه مطالبه‌گری کند.
همچنین در این جلسه مطرح شد که ظرفیت‌های خوبی نظیر شورای تأمین، ستاد تسهیل، ستاد تدبیر و شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی در استان وجود دارد که مدیران دولتی می‌توانند از آن‌ها برای بهبود فضای کسب و کار استفاده کنند. در خراسان رضوی به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار هستیم و می‌خواهیم با همت مدیران، در حوزه سرمایه‌گذاری خط‌شکنی کنیم.
️️وی همچنین از تسهیل فرآیند صدور مجوزهای کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری در استان در سال جاری نیز خبر داد.
حامد نیک، معاون برنامه‌ریزی یکی از شرکت‌های کسب و کار مجازی و حضوری در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص خدماتشان، اظهار کرد: ارائه خدمات کالا ما با محوریت مواد غذایی است که در بسترهای مختلف محیطی و فضای مجازی تبلیغ می‌کنیم.
حمل و نقل ایمن را برای مشتریان در نظر گرفتیم
وی ضمن اشاره به شرایط کرونا، گفت: سعی کرده‌ایم در شبکه‌های اجتماعی حضور پررنگی داشته باشیم، حمل و نقل ایمن را برای مشتریان در نظر بگیریم و به طور ویژه توزیع نان را در برنامه داریم.
معاون برنامه‌ریزی یکی از شرکت‌های کسب و کار مجازی و حضوری ابراز کرد: کارکنان ما روزانه تست دما می‌شوند و اگر علائم داشته باشند، مرخصی با حقوق خواهند داشت.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی ویروس کرونا شاهد فروش پنج برابری بوده‌اند، عنوان کرد: علاوه‌بر مواد غذایی، اقلام بهداشتی و ماسک و ماده ضدعفونی کننده را نیز برای مشتریان در نظر گرفتیم. برای ماه مبارک رمضان نیز بسته‌های معیشتی را بر روی سایت در نظر گرفته‌ایم تا مردم اقلام ماه رمضان را با قیمت مناسب دریافت کنند.
نیک درخصوص چالش‌های تجارت الکترونیک، اظهار کرد: منابع انسانی آموزش‌دیده و ماهر، کم داریم و باید آموزش‌های لازم برای منابع انسانی در نظر گرفته شود. همچنین چالش‌هایی را در قوانین سنتی داریم؛ برای مثال علی‌رغم اینکه طیف وسیعی از اقلام مورد نیاز مردم را می‌فروشیم و غرفه مجازی به کسب و کارها می‌دهیم، اما مشخص نشده که ما در چه حوزه کسب و کاری قرار می‌گیریم.
وی با بیان اینکه برای کسب و کارهایی که با کاهش مراجعه مواجه شدند، غرفه مجازی در نظر گرفته‌اند، گفت: دولت می‌تواند از ظرفیت‌های این‌چنینی کسب و کارهای مجازی استفاده کند تا نقش ویژه‌ای را در توزیع عادلانه کالاهای اساسی که دولت برایش یارانه‌ای در نظر دارد، داشته باشیم.
