اسلام بخاطر جامعیت و شمول این دین مبین و فقه شیعی بخاطر ارتباط تنگاتنگ آن با عقل به عنوان یکی از منابع مهم اجتهاد، نیز در چنین مواردی تکلیف مومنان را روشن کرده و از منظر دین، تکالیف و مسوولیتهایی را متوجه اعضای جامعه برای مواجهه با بحران فراگیر اجتماعی و مبارزه با آن دانسته است.
بر همین اساس خراسان رضوی و شهر مشهد بخاطر وجود مضجع نورانی هشتمین امام شیعیان جهان حضرت علی بن موسی‌الرضا(ع) نیز در هنگامه بلایی که بر کل جامعه مومنان مستطولی شده و طلب تعیین مسوولیت برای مسلمانان می‌کند، همیشه پیشرو و الگو بوده چنانکه در پی بحران شیوع بیماری همه‌گیر، بارگاه مطهر رضوی بنا بر تکلیفی دینی و عقلانی که همان لزوم حفظ جان و سلامتی انسانها است به منظور پیشگیری از شیوع بیماری و تلاش برای قطع زنجیره انتقال ویروس منحوس آن درهای خود را به روی عموم مردم بست.
اسلام بخاطر جامعیت و شمول این دین مبین و فقه شیعی بخاطر ارتباط تنگاتنگش با عقل، مسوولیتهایی را متوجه اعضای جامعه برای مواجهه با بحران فراگیر اجتماعی و مبارزه با آن دانسته است. ویروس کووید ۱۹ عامل بیماری مسری کرونا تاکنون افزون بر ۹۰ درصد کشورهای جهان از جمله ایران را تحت تاثیر قرار داده است. طبق آمار دانشگاه علوم پزشکی مشهد ظرف روزهای ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۸ تا سوم فروردین ماه ۱۳۹۹ چهار هزار و ۴۳۵ بیمار مبتلا به عفونت حاد تنفسی و مشکوک به بیماری کرونا در بیمارستانهای خراسان رضوی بستری شده‌اند.
تعداد جانباختگان بیماری کرونا در این استان هم که آزمایش آنها به طور قطعی مثبت بوده ۹۷ نفر هستند.
به این ترتیب شیوع بیماری نوپدید و بشدت مسری کرونا شرایطی را تحمیل کرده که سابقه نداشته است. از جمله این شرایط لزوم در خانه ماندن همه شهروندان تا قطع شیوع و توقف زنجیره انتقال برای مهار این ویروس است.
اینک محافظت از خود و دیگران، خودسازگاری و دوری از هر اقدامی که منجر به تشدید این بحران می‌شود به عنوان مسوولیتی عام بر گردن آحاد جامعه قرار گرفته است.
دین و مذهب هم در شرایط بحرانی نقش مهمی در کاهش آلام و همچنین ایجاد شرایط مناسب در جامعه دارد و توصیه‌های علکمای دین در چنین شرایطی موثر است.
یک استاد حوزه و دانشگاه در مشهد طی گفتگو با خبرنگار ایرنا بر لزوم عمل به توصیه متخصصان مبنی بر "در خانه نشستن" تاکید و بیان کرد: در این شرایط بر خلاف مغالطه دشمنان که دین را در برابر علم می‌دانند، شرع مقدس اسلام با آنچه که عقل حکم می‌کند همراهی کرده است.
محسن پیشاهنگ افزود: موضع و دستور مراجع معظم تقلید و رهبر معظم انقلاب اسلامی پیروی از دستورات و توصیه‌های پزشکان و همان "در خانه ماندن" و پرهیز از حضور در اجتماعات است.
وی ادامه داد: هر یک از اعضای جامعه به نوبه خود وظایفی در خصوص پیشگیری از انتقال ویروس عامل بیماری کرونا دارد، عقل سلیم هم حکم می‌کند در این وضعیت هر فردی به توصیه‌های متخصصان عمل نماید. سخن متخصصان هم این است که اگر بخواهیم کرونا را شکست دهیم باید زنجیره انتقال ویروس آن را قطع کنیم.
این مدرس حوزه و دانشگاه گفت: برای جلوگیری از گسترش ویروس عامل بیماری کرونا باید ابتدا از آن دوری کرد که درخانه ماندن و مسافرت نرفتن مهمترین روش جلوگیری است. به گفته متخصصان با توجه به این که بحران ویروس کرونا مرز جغرافیایی نمی شناسد ابتدا باید از رفت و آمدها جلوگیری نمود تا این چرخه قطع و بحران مهار شود.
وی افزود: شکست دادن بیماری کورنا نیازمند کار جمعی است لذا تک تک ما در این زمینه مسوول هستیم. در اسلام هم قاعده "لاضرر و لاضرار فی‌الاسلام" وجود دارد و حفظ جان انسانها بسیار مهم شمرده می شود.
پیشاهنگ گفت: هر کس که در این مسیر کوتاهی کند در واقع به ضرر جامعه عمل نموده لذا اگر با اقدام ما ویروس عامل بیماری به دیگران منتقل شود گناهکار هستیم.
موضع و دستور مراجع معظم تقلید و رهبر معظم انقلاب اسلامی پیروی از دستورات و توصیه‌های پزشکان و همان "در خانه ماندن" و پرهیز از حضور در اجتماعات است.
عضو کمیسیون تخصصی تبلیغ حوزه علمیه خراسان نیز در خصوص نقش دین در شرایط کنونی و مقابله با بحران کرونا به خبرنگار ایرنا گفت: حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) فرموده‌اند "از خدا بترسید درباره بندگان او و سرزمینهایش، زیرا شما حتی نسبت به قطعه‌های زمین و چارپایان نیز باید پاسخگو باشید. از خدا اطاعت کنید و نافرمانی او نکنید."
حجت‌الاسلام احمد صابری تولایی افزود: این حدیث بر اصل مسوولیت‌پذیری ابنا بشر نسبت به یکدیگر و محیط زندگی جمعی تاکید دارد. بر این اساس همه ما در سطح اجتماع نسبت به بندگان خدا و جامعه مسوول هستیم، حتی نسبت به حیوانات مسوولیت داریم.
وی ادامه داد: در انجام مسوولیت گاهی نیاز به مقوم داریم که به ما در انجام کار کمک کند. آن مقوم "اراده و حس مسوولیت‌پذیری" را در انجام وظیفه افزایش می‌دهد. از جمله این مقومها "کسب رضایت الهی" است، یعنی وقتی متوجه باشیم که برای کاری پاداش اخروی و الهی در نظر گرفته شده این معرفت به ما کمک کند تا در انجامش جدی‌تر باشیم.
این عالم دینی گفت: در شرایط کنونی هیچ چیز مانند یک مسلمان بصیر و عاقل در مقابله با بحران موثر نیست.
وی افزود: پس از شیوع بیماری کرونا مطابق فتوای مراجع تقلید، اگر احتمال خطر بدهیم و باعث شیوع مریضی شویم حضور ما در اجتماعات، اماکن عمومی و دیدار با دیگران اشکال شرعی دارد و اگر باعث انتقال بیماری شود ضامن هستیم.
حجت‌الاسلام صابری تولایی ادامه داد: همچنین یک فرد مومن، متدین علاوه بر اطاعت از نظر مراجع که حکم اسلام است، به نظر متخصصان پزشکی که راه انتقال ویروس عامل بیماری کرونا را اجتماعات و سفر اعلام کرده‌اند، توجه کرده و از انجام آنها خودداری می‌کند.
وی گفت: هر کدام از ما رسالت خاصی بر عهده داریم. در هر مشکل و بحرانی مثل سیل، زلزله و یا بیماری همه‌گیر شرایط و نیازمندیهای جدیدی شکل می‌گیرد.
عضو کمیسیون تخصصی تبلیغ حوزه علمیه خراسان افزود: بیماران کرونا نیازمند پرستاری و درمان مناسب هستند. در درجه نخست این کار بر عهده پزشک، پرستار است. در کنار آنها دانشجویان، معلمان، طلاب و دیگر شهروندان هم می‌توانند کمک کار پرستاران و پزشکان بوده لذا باید وارد عرصه شده و خدمت کنند.
فرد مومن و متدین علاوه بر اطاعت از نظر مراجع که حکم اسلام است، به نظر متخصصان پزشکی که راه انتقال ویروس عامل بیماری کرونا را اجتماعات و سفر اعلام کرده‌اند، توجه کرده و از انجام آنها خودداری می‌کند.
وی ادامه داد: از دیگر شرایطی که ایجاد شده نیاز به ارتقای روحیه مبتلایان به کرونا است. روانشناسان، مشاوران، انسانهای معنوی و فرهنگی می‌توانند با دلداری دادن به این افراد آنها را آرام نموده و در این زمینه فعالیت کنند.
حجت‌الاسلام صابری تولایی گفت: همچنین با مشکلاتی که بر اثر تعطیلی بنگاههای اقتصادی و خرد بوجود آمده باید جمعی از خیران و ثروتمندان واسطه کار خیر شوند و دست به دست هم دهند تا مشکلات مالی و معیشت ن افرادی که در این زمینه دچار مشکل هستند تا جایی که امکان دارد رفع شود. مسوولان دولتی هم تسهیلات و برنامه‌ریزیهایی برای جبران مشکلات ارائه دهند.
وی افزود: بطور کلی در شرایط بحرانی کنونی هر یک از مردم قادر به ارائه خدمات و نقشهای مثبت مختلفی هستند. تولید ماسک، دستکش و شیلد از جمله کارهایی است که در جهت مقابله با بیماری کرونا هر کسی به نوعی می تواند انجام دهد. برخی می توانند وقت و زمان خود را برای تولید وسایل مورد نیاز بگذارند، برخی می‌توانند مواد اولیه را تهیه و برخی دیگر نیاز کارگاه و فضای تولیدی را تامین نمایند. ضدعفونی اماکن هم از دیگر کارها است که در این زمینه گروههای جهادی، طلاب، دانشجویان و نیروهای مسلح وارد عمل شده‌اند.
عضو کمیسیون تخصصی تبلیغ حوزه علمیه خراسان ادامه داد: اگر کسی نتواند هیچکدام این کارها را انجام دهد، بزرگترین کار و خدمتی که از او برمی‌آید ماندن در خانه است. این اقدام می‌تواند بزرگترین کمک به مسوولان و کادر پزشکی برای قطع زنجیره انتقال ویروس باشد.
وی در ادامه همچنین گفت: بی‌توجهی نسبت به مسئولیت اجتماعی نیز مشکلات را چند برابر و کار دیگران را بیشتر می‌کند.
