علیرضا پویا روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به "پویش اجتماعی سهم من از کرونا" که در جامعه شکل گرفته است افزود: مردم نیز در این موضوع سهم ویژه ای دارند زیرا شیوه سرایت این بیماری واگیردار بسیار ساده است به گونه‌ای که در سرایت یک بیماری واگیردار، باید یک فرد ناقل بیماری با یک فرد سالم در تماس باشد و احتمال سرایت به این بستگی دارد که فرد ناقل بتواند عامل بیماری را به فرد سالم منتقل کند و فرد سالم نیز استعداد پذیرش آن را داشته‌باشد در این صورت یک نفر از جمعیت سالم کم و به افراد ناقل بیماری اضافه می‌شود.
وی ادامه داد: سیاست‌گذار باید با لحاظ تمام جوانب، تصمیم مناسب را اخذ و به طور همه جانبه به آن پایبند باشد به عبارت دیگر شاید اجرای این سیاست‌ها در کوتاه‌مدت، بار هزینه‌ای زیادی برای دولت و جامعه در پی داشته باشد اما اجرای ناقص آن به‌منظور صرفه‌جویی، همان هزینه اندک صرف شده را به باد فنا می‌دهد و در بلندمدت نیز هزینه بسیار گزاف تری را تحمیل می‌کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: با این حال سیاست‌گذاری نیز به معنای حرف زدن نیست به عنوان نمونه توصیه کردن به مردم برای نشستن در خانه و از طرف دیگر اجبار به حضور کارکنان در ادارات دولتی مغایر یکدیگر است.
پویا با اشاره به شیوه سرایت این بیماری افزود: شکل انتقال و موتور محرکه رشد این بیماری در جامعه با افزایش تعداد ناقلان و همچنین تماس با افراد سالم بیشتر می‌شود و به همین دلیل با گذشت زمان تعداد بیماران ناقل رو به ازدیاد رفته و این چرخه ادامه می‌یابد.
وی ادامه داد: اگر این سیستم به حال خود رها شود کل جمعیت سالم به بیماری مبتلا می‌شوند و مشروط بر آنکه فرد بیمار پس از بهبود نسبت به بیماری واکسینه شده باشد چرخه این بیماری متوقف می‌شود.
مدیر منابع انسانی و تحول سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: ابتلای کل جامعه به این بیماری یک شوخی نیست همچنان که مرکز مدل‌سازی بیماری‌های واگیردار آمریکا تحت شرایطی خاص پیش‌بینی کرده است تعداد مبتلایان به این بیماری در آمریکا دو میلیون نفر و تعداد فوت ناشی از آن حدود ۴۰۰ هزار نفر شود.
پویا افزود: در شرایط به وجود آمده به واسطه فراگیری و درگیری ویروس کرونا اگر سیاست‌گذاری صحیحی اتخاذ و اجرا نشود کل مردم ایران، دارای علائم بیماری به صورت ظاهری شده و یا بدون علامت خواهند بود و باید دوره بهبود را طی کنند.
وی ادامه داد: با اتخاذ سیاست مناسب می‌توان جلوی رشد بیماری را با ایجاد اختلال در موتور رشد بیماری در جامعه گرفت بر همین اساس سیاست‌گذاران باید بر عوامل جمعیت سالم، نرخ تماس جمعیت ناقل با جمعیت سالم، احتمال سرایت و در نهایت جمعیت ناقل تمرکز کنند تا بتوان بر این بحران غلبه کرد.
عضو هیات علمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد گفت: قاعده این است که جمعیت افراد سالم با ابتلا به بیماری کم می‌شوند و هیچ اقدام مستقیمی نمی‌توان برای آنها انجام داد اما از طریق " کاهش نرخ تماس " بین جمعیت ناقل و سالم، "کاهش احتمال سرایت" در صورت تماس بین آنها و "کاهش جمعیت ناقل" می‌توان میزان سرایت این بیماری را کم کرد.
پویا با اشاره به نقش دولت برای هر یک از سه گروه ذکر شده افزود: برای " کاهش نرخ تماس"، از آنجایی‌که در واقعیت همه ناقلان بیماری، شناسایی نشده‌اند، باید به صورت عمومی تعداد تماس بین آحاد مردم را از طریق حذف تجمع‌ها، سفرهای درون و برون شهری و کاهش خرید و فروش‌های حضوری کاهش دهد.
وی اضافه کرد: دولت می‌تواند با وضع سیاست‌ها، قوانین و جرایمی درخصوص تجمع‌ها، تشویق خرید و فروش الکترونیکی، ایجاد تسهیلات برای ماندن مردم در منازل، تعطیلی مراکز اداری دولتی و قرنطینه نواحی پر آسیب و ایجاد تسهیلات برای تشویق به تعطیلی موقت اصناف و بخش خصوصی کم بضاعت از قبیل کمک‌های بلاعوض و حمایتی بر این امر فائق آید.
عضو هیات علمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد گفت: درخصوص " کاهش احتمال سرایت " باید زمینه‌های سرایت را کاهش داد و بر این اساس ضروری است تا راهکارهای بهداشتی پیشگیرانه، مقاوم سازی پیشگیرانه و واکسینه کردن مردم در دستور کار قرار گیرد.
پویا افزود: در مورد راهکارهای بهداشتی پیشگیرانه باید وسایل و امکانات بهداشتی از قبیل ماسک، مواد ضدعفونی کننده و مواد شوینده به وفور در اختیار مردم به خصوص اقشار کم بضاعت جامعه قرار گیرد همچنین لازم است بسته‌های کالایی مرتبط به صورت رایگان در بین اقشار کم بضاعت توزیع شود و در این راستا لازم است بسته‌های تشویقی به تولیدکنندگان مرتبط برای افزایش تولید، اضافه‌کاری و تغییر کاربری تولید داده شود و در عین حال باید جرایمی نیز برای محتکران و صادرکنندگان غیرقانونی این مواد وضع شود.
وی در مورد راهکارهای مقاوم سازی پیشگیرانه ادامه داد: این ویروس سیستم ایمنی بدن افراد ضعیف را هدف خود قرار می‌دهد پس باید برای این موضوع نیز برنامه‌ای وضع شود و بر همین اساس نیاز است تا طبق توصیه پزشکان اقلام دارویی و خوراکی معرفی، اطلاع‌رسانی و دسترسی افراد به تهیه آنها تسهیل شود.
عضو هیات علمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد گفت: متاسفانه هنوز به طور قطعی واکسن این ویروس کشف نشده است و دولت و قانونگذار البته در هماهنگی با جامعه بین الملل می‌توانند تسهیلاتی را در اختیار جوامع علمی قرار دهند و در این خصوص مطالبه‌گر نیز باشند.
پویا افزود: در خصوص " جمعیت بیماران ناقل"، هر چه این جمعیت بیشتر شود میزان سرایت بیماری نیز به دلیل افزایش کل تعداد تماس با افراد سالم بیشتر می‌شود. به همین دلیل، جمعیت بیماران ناقل یا بهبود پیدا کرده و یا متاسفانه فوت می‌شوند. دولت باید بخش‌های درمانی جامعه را برای افزایش بهبود بیماران مورد حمایت قرار دهد.
وی ادامه داد: ایجاد ظرفیت‌های مازاد درمانی از طریق احداث بیمارستان‌های موقت، صحرایی، تخصیص ظرفیت‌های مازاد سایر بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها، حمایت از تولید یا وارادات تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای درمان، استفاده از ظرفیت کامل بدنه پزشکی و پرستاری جامعه باید در دستور کار دولت قرار گیرد.
او اضافه کرد: دولت باید زمینه درمان رایگان اقشار آسیب پذیر را فراهم آورد تا این افراد برای درمان خود اقدام کنند تا ناقل بیماری در جامعه نباشند.
