بادام یکی از محصولات خشکباری مهم در ایران و جهان است و ایران از نظر تولید این محصول رتبه پنجم جهانی را داراست و با توجه به ارزش غذایی، دارویی و بهداشتی بادام و محصولات جانبی بادام، این محصول اهمیت ویژه ای دارد.
طبق آمار جهانی سالانه حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن بادام در جهان تولید می‌شود که ایران با تولید سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن، پس از کشورهای آمریکا، اسپانیا، سوریه و ایتالیا در جایگاه پنجم تولید جهانی این محصول قرار دارد.
در حالی که سطح باغات بادام آبی و دیم در کشور بیش از ۲۰۰ هزار هکتار است که هشت درصد سطح زیر کشت بادام جهان را شامل می شود، استان خراسان رضوی با در اختیار داشتن حدود ۳۳ هزار هکتار از این سطح نقش و جایگاه برجسته ای در میان استانها دارد.
طبق آخرین اعلام وزارت جهاد کشاورزی، استان های فارس، چهار محال و بختیاری، خراسان شمالی، رضوی و جنوبی، آذربایجان شرقی، کرمان، مرکزی و زنجان بیشترین میزان تولید بادام در کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
۱۵ درصد صادرات بادام کشور از نظر وزنی و ارزش دلاری به استان خراسان رضوی اختصاص دارد اما همچنان ضرورت افزایش کیفیت و توجه به این حوزه و نیز توجه به کاشت ارقام جدید و مورد توجه در عرصه جهانی از نیازهای این حوزه محسوب می‌شود.
صادرات بادام ایران زمین به ۲۶ کشور جهان مانند ترکیه، کشور های حوزه خلیج فارس، هند و آلمان نشان از ظرفیت بالا و علاقه مصرفکنندگان به محصول تولیدی ایران دارد.
تولید ۱۱ هزار تن بادام خشک در خراسان رضوی
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه این استان دارای سطحی معادل ۳۲ هزار و ۶۰۰ هکتار باغات آبی و دیم بادام است افزود: امسال از باغهای آبی و دیم این استان ۱۱ هزار تن بادام خشک برداشت شد.
سیدهاشم نقیبی افزود: هم اکنون هشت هزار و ۹۰۰ هکتار باغ بارور و غیر بارور آبی بادام در این استان داریم که از این سطح هفت هزار و ۵۰۰ تن بادام خشک برداشت شده است.
وی میانگین عملکرد باغات آبی بادام در هر هکتار حدود یک تن اعلام کرد و ادامه داد: سطح باغات بارور و غیر بارور دیم بادام در این استان معادل ۲۳ هزار و ۷۰۰ هکتار است که از این سطح، سه هزار و ۵۰۰ تن بادام خشک برداشت شده است.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: میزان برداشت محصول از باغات دیم بادام حدود ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار است.
نقیبی افزود: تراکم زیاد مهمترین مشکل موجود باغ های بادام خراسان رضوی است که با ایجاد باغهای گسترده و زیاد هم مصرف آب و هم میزان برداشت محصول و مدیریت باغ‌ها کنترل می‌شود.
سهم ۱۵ درصدی در صادرات بادام کشور
کارشناس اداره توسعه تجارت سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در این زمینه گفت: این استان نه تنها در تولید بادام بلکه در عرصه صادرات و تولید محصول با کیفیت نیز جزء استانهای دارای رتبه و درجه در کشور محسوب می شود.
فرهاد فرخ‌منش افزود: سال گذشته معادل دو هزار و ۹۱تن بادام از کشور ایران به کشورهای مقصد صادر شده که این میزان ارزشی حدود ۱۹ میلیون دلار داشته است.
وی اضافه کرد: از این میزان سهم استان خراسان رضوی حدود ۳۰۰ تن به ارزش حدود سه میلیون دلار بوده است.
او ادامه داد: این استان از نظر وزنی ۱۵ درصد و از نظر ارزش صادرات نیز سهم ۱۵ درصدی از صادرات بادام کشور را به خود اختصاص داده است.
صنایع تبدیلی همچنان ضروری
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به جایگاه خراسان رضوی در تولید انواع آجیل و خشکبار گفت: مهمترین مشکل و مانع در جهت افزایش صادرات، بهبود کیفیت و بسته‌بندی و افزایش درآمد در این بخش، فقدان و حضور کمرنگ صنایع فراوری، تبدیلی و تکمیلی در حوزه کشاورزی است.
حمیدرضا اورانی افزود: بسیاری از محصولات کشاورزی دارای زمان تولید و مصرف محدودی هستند و تولید یا برداشت محصولات این بخش معمولا در یک زمان مشخص و کوتاه صورت می گیرد ولی مصرف در زمان طولانی‌تری صورت می‌گیرد و صنایع تبدیلی می‌توانند با حفظ و نگهداری محصولات، به گونه‌ای در آنها تغییر و تبدیل ایجاد کنند که امکان مصرفشان در طی سال میسر باشد.
وی ادامه داد: استان خراسان رضوی با توجه به فعالیت ۳۶۳ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی این استان و حجم تولید سالانه هشت میلیون تن انواع محصولات باغی، زراعی و دامی نقش و جایگاه مهمی در تامین محصولات کشاورزی و نیز تامین امنیت غذایی کشور دارد که با توسعه صنایع تبدیلی و فراوری می‌توان این نقش و جایگاه را دو چندان کرد.
