دکتر زهره سپهری شاملو روز سهشنبه در ششمین نشست تخصصی موزه دانشگاه فردوسی مشهد با عنوان "موزه و بهداشت روان" افزود: انسان در دنیای امروز دچار پیچیدگیها و شرایط خاصی است که باید راه نجات و تامین بهداشت روان او را شناسایی و به کار بست.
وی با بیان اینکه قرن ۲۱ به دلیل ویژگیهایی که دارد موجب شده است انسانها احساس تنهایی بیشتری داشته باشند ادامه داد: در این شرایط خانواده نقش کمرنگتری نسبت به ۵۰ سال پیش در فرد دارد و انتظارات خانواده نیز از فرزندان افزایش چشمگیر یافته است.
وی گفت: انتظار والدین از ورود زودهنگام کودکان به دنیای بزرگسالی موجب شده کودکان در آینده دچار آسیبهای فراوان شوند که این قرن را به قرنی عجیب از نظر روابط انسانی بدل میکند.
این استاد روانشناسی افزود: علاوه بر این دنیای اطلاعاتی گسترده و گسترش فضای مجازی از دیگر اتفاقاتی است که با توجه به رشد غول آسا و قارچگونهای که دارد موجب شده انسانها مشاهدات و دانستههای فراتری نسبت به گذاشته داشته باشند و همین امر موجب افزایش و تغییر در تقاضا و درخواستهای بشر شده است.
وی ادامه داد: انسان قرن ۲۱ دنیایی مملو از فشار و استرس را تجربه میکند در شرایطی که هیچ کس هم نمیتواند پاسخگوی چنین شرایطی باشد.
سپهری شاملو گفت: علم روانشناسی طی دهههای اخیر به اهمیت بهداشت روان و ضرورت سنجش و ارزیابی آن با هدف بهبود زندگی پرداخته است.
این استاد دانشگاه افزود: بشر امروز روزانه خرده استرسها و فشارهایی را تجربه میکند که در برابر این فشارها دچار خودخوری و بیتوجهی به خود میشود و همین امر آثار ناشی از استرس را مداوم و سنگین میکند.
وی ادامه داد: این در حالی است که انسانها در زمان تجربه استرس و فشار سنگین در ابتدا به خود حق میدهند، سایرین هم حمایت روانی از آنان را در شرایط استرس بزرگ دارند در حالی که این وضعیت در خرده استرسها مشاهده نمیشود.
سپهری گفت: بهداشت روان به افراد کمک میکند که به تمامیت و یکپارچگی روان خود دست یابند به این معنا که به گونهای هیجانی را تجربه نکنند اما به گونه دیگری رفتار کنند.
وی افزود: در چنین شرایطی اگر عوامل اقتصادی قابل پیشبینی نباشد، فشار روانی بر افراد بیشتر میشود.
وی ادامه داد: علم روانشناسی از دو بخش عوامل درونی و بیرونی موثر در بهداشت روان افراد سخن میگوید و از این بین عوامل درونی از اهمیت بیشتری برخوردارند به این معنا که اگر مراقبت از خود را مورد توجه قرار دهیم در شرایط فشار و استرس خرد یا کلان کمتر آسیب میبینیم.
این روانشناس گفت: از متغیرهای مهم در زندگی و سلامت روان انسانها، ارتباطهای سالم است به این معنا که افرادی که درون خانواده روابط خوب و داد و ستد خوب دارند بهتر میتوانند از آسیبهایی که وجود دارد به سلامت عبور کنند.
وی با بیان اینکه انسان با ویژگیهای مطرح شده به بسیاری چیزها برای ارتقای بهداشت روان نیاز دارد که یکی از این متغیرها میتواند هنر باشد، افزود: قسمتی از هنر در شهر مانند ساختمانها و مراکز هستند که قابل مشاهده است اما قسمت بزرگی از این هنر در موزهها نگهداری میشوند که برای ارتباط گیری با آنها باید به موزهها سر زد.
وی ادامه داد: موزه در حقیقت محلی به دور از اهداف مادی با درهای باز و در خدمت جامعه است که هدف اصلی آن پژوهش در آثار بجا مانده از گذشتگان،حفظ و بهره وری معنوی و نمایش آثار برای مردم است.
سپهری گفت: انسانها باید قبل از ورود به موزه تمرین کنند تا مشاهدهگر دقیق باشند یعنی دید همه جانبه و بدون جانبدارانه به اشیا و اقلام موجود در موزه داشته باشند.
وی افزود: در روند بازدید از موزه باید مراحل مشاهده، تامل، ارتباط، تاثیرپذیری و تغییر برای اثرگذاری در فرد طی شود تا شاهد نتایج مثبت و موثر ناشی از بازدید موزه در فرد باشیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: موزه در حقیقت جهانی است که کمک میکند در وسعت زمان و مکان حرکت کنیم و با وجود همه تفاوتها درک بهتری از دنیا داشته باشیم.