حتما تا به حال وصف حمام‌ های قدیمی و بزرگ ایرانی چون حمام گنجعلی خان کرمان و یا حمام فین کاشان را شنیده اید و یا در سفر به کاشان و کرمان سری هم به این حمام‌های معروف تاریخی زده اید. باید بدانید که در مشهد نیز حمام کمتر شناخته شده ای هست که یکی از قدیمی‌ ترین و بزرگ‌ ترین حمام‌های ایرانی محسوب می شود و این حمام همان حمام 'مهدی قلی بیک' است که هم اکنون موزه مردم شناسی نیز هست.
این حمام یکی از حمام های معروف ایران است که قدمتش به زمان شاه عباس صفوی برمی گردد و معماری خارق العاده آن حکایت از شکوه و عظمت معماری اصیل ایرانی دارد.
این اثر در کنار حرم امام رضا(ع)، مسجد شاه و بازار فرش فروش های مشهد قرار دارد بنابراین برای بازدید از این موزه تنها کافیست بعد یا قبل از زیارت حرم امام رضا(ع)، ساعتی را به آن اختصاص داد. امروزه این حمام به موزه مردم شناسی مشهد بدل شده و در نتیجه می توانید در کنار حمام، از مجموعه ای از اشیا، وسایل، پوشاک و عکس های قدیمی شهر نیز دیدن کرد.
این اثر در تاریخ پنجم اردیبهشت 1356 با شمارهٔ ثبت 1374 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این حمام مجموعه‌ای از فضاهای متعدد بوده و بزرگترین و زیباترین بخش آن بخش بینه حمام با هشت ستون و تزئینات نقاشی است.
این بنا وقف آستان قدس رضوی شد که پس از مرمت و بازسازی در سال 1385 به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داد. در این موزه اشیایی از قبیل لوازم مورد نیاز در حمام‌های قدیمی، انواع سماورهای ذغالی، قندیل، ظروف مختلف، آبخوری، بخش نمایشگاه عکس قدیم و مردم‌شناسی به نمایش درآمده است.

*نقاشی سقفی بی نظیر
وقتی قدم به این حمام می گذارید ساختار زیبای حمام های قدیمی را می بینید و چیزی که در نگاه اول توجهتان را جلب می کند سقف زیبا و نقاشی شده ی این بناست که می توانید ساعت ها جزئیات این نقاشی های زیبا را از نزدیک ببینید.
این حمام در کنار مسجد قرار دارد و سال ها هم نام همین مسجد بود اما امروز، همه آن را به نام مسجد محمد قلی بیک می شناسند. تا همین چند سال قبل هم مردم برای حمام کردن به این حمام عمومی می رفتند اما بعد از مدتی دیگر استفاده ای از آن نشد تا اینکه در سال ۱۳۸۵ پس از مرمت و بازسازی به موزه تبدیل شد.

*سربینه
در سربینه (رخت کن حمام) نقاشی و کاشی های رنگی می بینید.این قسمت ساروج بری و گچ بری های ۲۸ لایه دارد که ۱۳ لایه از آن ها نقاشی های زیبا دارد. قوس های این قسمت از حمام از نوع پنج و هفت شاخ بزی است که از سبک معماری اصفهان الهام گرفته است. در این قسمت راهرو هست که از سه راهرو به عنوان رختکن استفاده می شد و یک راهرو هم شاه نشین بود.

*سقف حمام مهدی قلی بیک
برای اینکه از سربینه به گرمخانه بروید باید از هشتی بگذرید. در این هشتی، حوض کوچکی می بینید که افراد بعد از بیرون آمدن از گرمخانه پای خود را در آنجا شسته و به سربینه می رفتند.در این مکان سقف منقوش و ستون های بی نظیر با نقاشی های هنرمندانه چشم هر بیننده ای را به خود جذب می کند.

*گرمخانه
بعد از اینکه از هشتی گذشتید وارد گرمخانه می شود که محل اصلی شست و شو و استحمام بود. در وسط این گرمخانه مربع شکل،چهار ستون هست و بر روی آن سقفی گنبدی شکل قرار گرفته است. در اطراف این گرمخانه سه غرفه می بینید که فضایی برای نشستن و حمام کردن بود.

*آتشخانه
آتشخانه منبعی برای گرم نگهداشتن حمام بود. این قسمت از حمام در پشت خزینه قرار دارد و از آنجا کف و دیوارهای حمام گرم می شد.

*چاله حوض
چاله حوض جایی بود که مردم بعد از حمام برای آبتنی استفاده می کردند، این چاله حوض نسبت به حمام های دیگر بزرگ تر است. در ساخت این قسمت از حمام آنقدر به جزئیات توجه شده که با وجود ساده بودن، شکوه معماری ایران را نشان می دهد.
7496
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.