تجمع هایی که در روزهای اخیر در شهرهای مختلف کشور ابتدا در اعتراض به مسائل اقتصادی شکل گرفت و همانطور که پیش بینی می شد در ادامه از سوی عده ای با شعارهای انحرافی و ساختارشکنانه همراه شد و سپس به درگیری و ناآرامی در برخی شهرها انجامید، بار دیگر فرصتی را برای مسئولان، نخبگان و صاحبنظران برای واکاوی چرایی وقوع این اتفاقات تلخ و آسیب شناسی فراهم کرده که در حال انجام است.
همزمان با تدابیر انتظامی و امنیتی طی روزهای گذشته برای کنترل و مهار تبعات ناشی از تجمعات اخیر در عرصه نظر و سخن نیز کلیدواژه هایی پدید آمد که باید آن را مصداق تبدیل تهدید به فرصت دانست و به فال نیک گرفت؛ نه اینکه قبلا این مباحث نبوده ولی به نظر می رسد اکنون مسئولان کشور و فعالان سیاسی و اجتماعی جدی تر و عمیق تر به آنها اندیشیده اند.
یکی از این کلیدواژه ها که شاید از این به بعد بیشتر درباره آن و روش هایش در محافل مختلف صحبت شود، 'اعتراض' است اما کدام اعتراض؟
1- بهتر است برای پرداختن به هر موضوعی ابتدا به معنای لغوی آن رجوع کرد. از بین معانی مختلف اعتراض به فارسی آنها که عمومی تر است می توان انتقاد، ایراد، بازخواست، تعرض، خرده گیری و واخواهی را ذکر کرد که به نظر می رسد از زمان خلقت بشر تاکنون از زندگی فردی تا سطوح مختلف زندگی اجتماعی ما انجام شده است و در واقع ما بی آنکه لزوما با کسی درگیر شویم یا به خود و کسی آسیب برسانیم، همواره اعتراض می کنیم؛ بارزترین نمونه آن اعتراض به احکام بدوی دادگاه هاست.
2- اعتراض فی نفسه بد نیست که لازم است، چون اگر به روش درست ابراز شود، دفاع از حق و انتقاد به بی عدالتی محسوب می شود و تا اینجا کسی با چرایی آن مشکلی ندارد بلکه آنچه طی سال های گذشته در جامعه ما چالش برانگیز شده، این است که چگونه نقد و اعتراض شود؟
3- مدل تجمع های اخیر که از روز پنجشنبه هفتم دی در چند شهر کشور شروع شد، نوعی تطابق سازی با حوادث تلخ سال ها و دهه های گذشته را پیش روی ما قرار می دهد که ابتدا شماری از قشرهای مختلف مردم حضور و مجالی برای طرح مسائل و مشکلات خود می یابند؛ این مسائل ممکن است زمانی از جنس سیاسی و وقتی دیگر از نوع اقتصادی و معیشتی باشد که اگر به اینجا ختم می شد نامش همان انتقاد و اعتراض بود ولی روز یا روزهای بعد افرادی وارد اجتماعات مردمی می شوند به قصد طرح شعارهای تند و ساختارشکنانه و اینگونه است که اعتراضات مردمی و مدنی به انحراف و در نهایت به ناآرامی اجتماعی کشیده می شود.
4- اینکه این افراد تنش زا و آشوب طلب چه کسانی هستند و از کجا می آیند را دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی در دست بررسی دارند و بتدریج اعلام می کنند اما وقتی مردم به سرعت صف خود را از مروجان هراس و خشونت، جدا می کنند یعنی حس تشخیص خوب و بد را دارند، بصیر و فهیم هستند و بهتر و بیشتر از هر فرد یا مجموعه ای به منافع ملی و امنیت ملی پی می برند، واقعیتی که در حوادث سال 88 هم به عینه آن را دیدیم و وقتی کیان کشور به خطر افتاد آحاد جامعه با گرایش های مختلف فکری و سیاسی حتی معترضان به نتایج انتخابات در راهپیمایی عظیم 9 دی شرکت کردند.
5- مسئول یا شخصیتی را طی روزهای اخیر ندیدیم که به مردم حق ندهد و به برخی نارسایی ها و مشکلات اقتصادی اذعان نکند. رئیس جمهوری نیز در جلسه هفتگی هیات دولت گفت: 'مردم علاوه بر حل مشکلات اقتصادی، خواستار شفافیت و ریشه کنی فساد هستند. دولتمردان مشکلات را بدون وقفه با مردم مطرح کنند و مردم و جوانان روی راه حل ها متمرکز شوند'. دکتر حسن روحانی افزود: 'نقد با خشونت و تخریب اموال عمومی متفاوت است و دستگاه ها زمینه نقد و اعتراض قانونی را فراهم کنند.'
6- در نظر داشته باشیم که مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مختص این دوران و دولت نیست و همواره وجود داشته است، در همه دولت ها به ویژه دولت تدبیر و امید کار و برای رفع انبوه مشکلات و کمبودها در کشور تلاش شده اما در مقاطعی بعضی مشکلات تشدید و باعث فشار مضاعف به قشر آسیب پذیر جامعه می شود که گرانی برخی کالاها و خدمات از این جمله است. مردم فقط به رفع مشکلات خود فکر می کنند در حالی که بازخورد برخی اظهارات و سخن پراکنی ها در جامعه به وضوح نشان می دهد سیاه نمایی، زیرسئوال بردن عملکرد دستگاه ها و مدام از فساد و غارت ثروت ملت سخن گفتن باعث بی اعتمادی مردم به ویژه جوانان و شکل گیری بسترهای پرخاشگری اجتماعی می شود.
7- به نظر کارشناسان و تحلیلگران ارتباط بخش های مختلف دولت که برای اصلاح و بهبود امور کشور تلاش وافری دارند، با مردم باید تقویت شود و چون رسانه پل ارتباط مسئولان و مردم به شمار می رود، شایسته است مسئولان محترم دستگاه ها و رده های مختلف از ظرفیت عظیم رسانه بیش از پیش برای اطلاع رسانی و تنویر افکار عمومی بهره بگیرند، همچنین وقت آن رسیده ساز و کارهای اعتراض مدنی برای قشرهای مختلف جامعه فراهم و در واقع فرهنگ اعتراض قانونی در جامعه نهادینه شود که تقویت احزاب و بهره گیری از سازمان های مردم نهاد یکی از راهکارها می تواند باشد و در نهایت هوشیاری و همدلی ملت ایران باعث غلبه بر همه توطئه ها و دشمنی ها خواهد شد.
یادداشت: رسول محمدحسنی * رئیس ایرنا در خراسان جنوبی
3028
انتهای پیام همزمان با تدابیر انتظامی و امنیتی طی روزهای گذشته برای کنترل و مهار تبعات ناشی از تجمعات اخیر در عرصه نظر و سخن نیز کلیدواژه هایی پدید آمد که باید آن را مصداق تبدیل تهدید به فرصت دانست و به فال نیک گرفت؛ نه اینکه قبلا این مباحث نبوده ولی به نظر می رسد اکنون مسئولان کشور و فعالان سیاسی و اجتماعی جدی تر و عمیق تر به آنها اندیشیده اند.
یکی از این کلیدواژه ها که شاید از این به بعد بیشتر درباره آن و روش هایش در محافل مختلف صحبت شود، 'اعتراض' است اما کدام اعتراض؟
1- بهتر است برای پرداختن به هر موضوعی ابتدا به معنای لغوی آن رجوع کرد. از بین معانی مختلف اعتراض به فارسی آنها که عمومی تر است می توان انتقاد، ایراد، بازخواست، تعرض، خرده گیری و واخواهی را ذکر کرد که به نظر می رسد از زمان خلقت بشر تاکنون از زندگی فردی تا سطوح مختلف زندگی اجتماعی ما انجام شده است و در واقع ما بی آنکه لزوما با کسی درگیر شویم یا به خود و کسی آسیب برسانیم، همواره اعتراض می کنیم؛ بارزترین نمونه آن اعتراض به احکام بدوی دادگاه هاست.
2- اعتراض فی نفسه بد نیست که لازم است، چون اگر به روش درست ابراز شود، دفاع از حق و انتقاد به بی عدالتی محسوب می شود و تا اینجا کسی با چرایی آن مشکلی ندارد بلکه آنچه طی سال های گذشته در جامعه ما چالش برانگیز شده، این است که چگونه نقد و اعتراض شود؟
3- مدل تجمع های اخیر که از روز پنجشنبه هفتم دی در چند شهر کشور شروع شد، نوعی تطابق سازی با حوادث تلخ سال ها و دهه های گذشته را پیش روی ما قرار می دهد که ابتدا شماری از قشرهای مختلف مردم حضور و مجالی برای طرح مسائل و مشکلات خود می یابند؛ این مسائل ممکن است زمانی از جنس سیاسی و وقتی دیگر از نوع اقتصادی و معیشتی باشد که اگر به اینجا ختم می شد نامش همان انتقاد و اعتراض بود ولی روز یا روزهای بعد افرادی وارد اجتماعات مردمی می شوند به قصد طرح شعارهای تند و ساختارشکنانه و اینگونه است که اعتراضات مردمی و مدنی به انحراف و در نهایت به ناآرامی اجتماعی کشیده می شود.
4- اینکه این افراد تنش زا و آشوب طلب چه کسانی هستند و از کجا می آیند را دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی در دست بررسی دارند و بتدریج اعلام می کنند اما وقتی مردم به سرعت صف خود را از مروجان هراس و خشونت، جدا می کنند یعنی حس تشخیص خوب و بد را دارند، بصیر و فهیم هستند و بهتر و بیشتر از هر فرد یا مجموعه ای به منافع ملی و امنیت ملی پی می برند، واقعیتی که در حوادث سال 88 هم به عینه آن را دیدیم و وقتی کیان کشور به خطر افتاد آحاد جامعه با گرایش های مختلف فکری و سیاسی حتی معترضان به نتایج انتخابات در راهپیمایی عظیم 9 دی شرکت کردند.
5- مسئول یا شخصیتی را طی روزهای اخیر ندیدیم که به مردم حق ندهد و به برخی نارسایی ها و مشکلات اقتصادی اذعان نکند. رئیس جمهوری نیز در جلسه هفتگی هیات دولت گفت: 'مردم علاوه بر حل مشکلات اقتصادی، خواستار شفافیت و ریشه کنی فساد هستند. دولتمردان مشکلات را بدون وقفه با مردم مطرح کنند و مردم و جوانان روی راه حل ها متمرکز شوند'. دکتر حسن روحانی افزود: 'نقد با خشونت و تخریب اموال عمومی متفاوت است و دستگاه ها زمینه نقد و اعتراض قانونی را فراهم کنند.'
6- در نظر داشته باشیم که مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مختص این دوران و دولت نیست و همواره وجود داشته است، در همه دولت ها به ویژه دولت تدبیر و امید کار و برای رفع انبوه مشکلات و کمبودها در کشور تلاش شده اما در مقاطعی بعضی مشکلات تشدید و باعث فشار مضاعف به قشر آسیب پذیر جامعه می شود که گرانی برخی کالاها و خدمات از این جمله است. مردم فقط به رفع مشکلات خود فکر می کنند در حالی که بازخورد برخی اظهارات و سخن پراکنی ها در جامعه به وضوح نشان می دهد سیاه نمایی، زیرسئوال بردن عملکرد دستگاه ها و مدام از فساد و غارت ثروت ملت سخن گفتن باعث بی اعتمادی مردم به ویژه جوانان و شکل گیری بسترهای پرخاشگری اجتماعی می شود.
7- به نظر کارشناسان و تحلیلگران ارتباط بخش های مختلف دولت که برای اصلاح و بهبود امور کشور تلاش وافری دارند، با مردم باید تقویت شود و چون رسانه پل ارتباط مسئولان و مردم به شمار می رود، شایسته است مسئولان محترم دستگاه ها و رده های مختلف از ظرفیت عظیم رسانه بیش از پیش برای اطلاع رسانی و تنویر افکار عمومی بهره بگیرند، همچنین وقت آن رسیده ساز و کارهای اعتراض مدنی برای قشرهای مختلف جامعه فراهم و در واقع فرهنگ اعتراض قانونی در جامعه نهادینه شود که تقویت احزاب و بهره گیری از سازمان های مردم نهاد یکی از راهکارها می تواند باشد و در نهایت هوشیاری و همدلی ملت ایران باعث غلبه بر همه توطئه ها و دشمنی ها خواهد شد.
یادداشت: رسول محمدحسنی * رئیس ایرنا در خراسان جنوبی
3028
کپی شد
