شیخ مهدی واعظ خراسانی، در دوازدهم مهر سال ۱۲۴۸ در مشهد متولد شد. او به محدث کبیر و محدث شیعی شهرت داشت. وی در پنجم ربیع الاول ۱۳۷۰ رحلت کرد.
به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی شیخ مهدی واعظ خراسانی اختصاص دارد.
زندگینامه مهدی واعظ خراسانی
شیخ مهدی واعظ خراسانی (زاده ۱۲ مهر ۱۲۴۸ در مشهد - درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۲۹ در تهران) مشهور به محدث کبیر، محدث شیعی و خطیب مشهور خراسانی بود.[۱][۲]
اطلاعات فردی
مهدی واعظ خراسانی
زاده ۱۲۸۶ (قمری)
مشهد، ایران
آرامگاه حرم علی بن موسی‌الرضا علیهما السلام (رواق دارالضیافه)
فرزندان حسین خراسانی، محمد واعظ زاده خراسانی
دین اسلام
زندگی
مهدی واعظ خراسانی حدود سال ۱۲۸۶ (قمری) در مشهد به دنیا آمد. پدرش حاج ملّا احمد واعظ (۱۲۴۰–۱۳۰۳هجری قمری) بن محمد حسین واعظ مشهدی (متولد ۱۱۴۰ هجری قمری) بن محمد محسن مدرس (متولد حدود ۱۰۸۰ هجری قمری) بود. در چهارده سالگی پدرش را از دست داد و در محضر استادان بزرگ آن زمان حاج فاضل خراسانی و حاج سید عباس شاهرودی فقه و اصول، تفسیر و حکمت آموخت و تحت ارشاد شیخ مهدی کبیر و آخوند بمانعلی به تمرین وعظ و خطابه پرداخت. از فرزندش استاد محمد واعظ زاده خراسانی که از اوان جوانی و در هنگام تحصیل در جوار پدر بود، نقل می شود که مهدی واعظ خراسانی به دلیل حافظه قوی بیش از ۳۰۰۰ حدیث از حفظ بود و درس‌ها و خطابه های علمی، حدیثی و تفسیری وی تا ۳ ساعت به طول می کشید.[۳]
واعظ خراسانی سالیان متمادی در ایوان رواق دارالسیاده حرم علی بن موسی‌الرضا علیهما السلام و زمستان‌ها در شبستان مسجد گوهرشاد به وعظ و نقل حدیث می پرداخت و همه ساله در ماه رمضان در زمینه عقاید و تفسیر قرآن بحث می کرد و خطابه ها حدیثی-تفسیری او توسط طلاب حوزه همچون درس دنبال می شد. وی در مجالس ترحیم علما و مراجع تقلیدی چون علامه سید محسن امینی منبر رفت و آیات قرآن را به مناسبت مجالس گزینش می کرد.[۴]
مباحث وی علاوه بر نقل حدیث شامل مطالب فلسفی، فقهی، کلامی، ادبی و تاریخی بود و بارها مورد تمجید آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی قرار گرفت.
مهدی واعظ خراسانی بجز مشهد به شهرهای سبزوار، نیشابور، یزد، اصفهان، تهران و کرمانشاه سفر کرد و چون از خطبای شناخته شده در بخارا (شهری در ازبکستان فعلی)، و در عراق بود بارها به بخارا و نیز شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و سامرا برای ایراد وعظ و ارشاد دعوت شد.
در واقعه مسجد گوهرشاد مشهد (۱۳۱۴) زمانی که حکومت رضاخان برای دستگیری وی تلاش می‌کرد شب هنگام به کمک اهل خانه و همسایگان از شهر متواری شد و مدت چهار سال زندگی مخفیانه داشت، سپس به اتفاق پسرش محمد واعظ زاده خراسانی به عتبات رفت و تا سال ۱۳۲۱ خورشیدی در نجف بود و در مسجد هندی آن شهر و نیز در کربلا در صحن حرم حسین بن علی علیهما السلام و منزل علمای بزرگ منبر می‌رفت. وی ضمناً با مراجع و علمای حوزه علمیه نجف و کربلا مانند میرزا محمدحسین نائینی، آقا ضیاء الدین عراقی، حاج سید عباس شاهرودی، حاج میرزا حسن بجنوردی، شیخ محمد علی کاظمینی و دیگران رابطه صمیمی داشت.
واعظ خراسانی در نجف خطابه های زیادی ایراد کرد. شب ها در صحن حرم علی بن ابی‌طالب علیه السلام در زاویه نزدیک مسجد خضراء منبر می رفت. آخوند خراسانی در شمار کسانی بود که به سخنرانی‌های وی ارج می‌نهاد و در زمان مرجعیت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی سالیان متمادی به دعوت او به نجف می رفت و خود وی شخصاً در پای منبرش می‌نشست.
وی پس از خلع رضاشاه به اشاره آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به ایران بازگشت و تا سال ۱۳۲۹ خورشیدی در مشهد و شهرهای دیگر منبر می‌رفت.
درگذشت
وی سرانجام پس از حدود هفتاد سال تبلیغ تشیع، طی سفری به تهران در روز ۲۴ آذر ۱۳۲۹ خورشیدی، برابر ۵ ربیع الاول ۱۳۷۰ (قمری) در این شهر درگذشت. آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی بر وی نماز خواند. پیکر او را در رواق دارالضیافه حرم علی بن موسی‌الرضا علیهما السلام، زیر طاق سمت چپ چسبیده به رواق دارالسیاده و در میان قبرهای قائم مقام و میرزا مهدی اصفهانی به خاک سپردند.
منابع
واعظ زاده خراسانی، محمد. میراث ماندگار. انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۸۲.
جلالی نائینی، غلامرضا. واعظ شهیر، شیخ مهدی واعظ خراسانی. نشریه نگاه حوزه. ص. ۲۳۲–۲۳۰.
پایگاه اطلاع‌رسانی بصیرت
پانویس
۱. پایگاه اطلاع‌رسانی بصیرت (۸۶/۲/۲۷). «حاج شیخ مهدی واعظ خراسانی».
۲. «شیخ مهدی واعظ خراسانی (ره) – الشیعه».
۳. ابراهیم زنگنه -غلامرضا جلالی، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، جلد اول، بنیاد پژوهشهای اسلامی
۴. میراث ماندگار. ص. ۱۴–۱۳.
