ملا محمدباقر فشارکی از علمای نامدار شیعه در قرن چهاردهم هجری است. وی از مراجع تقلید و مدرسین حوزه علمیه اصفهان بود که آثار و تالیفات بسیاری بر جای گذاشته است.
آیت الله ملا محمدباقر فشارکی در سال ۱۲۴۴ ق در اصفهان به دنیا آمد. وی از علما و فقهای نامدار شیعه در قرن چهاردهم هجری، و از مراجع تقلید و مدرسین حوزه اصفهان و صاحب آثار متعدد در علوم اسلامی است.ایشان یکی از تحریم کنندگان استعمال توتون و تنباکو در اصفهان بود.
به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی آیت الله ملا محمدباقر فشارکی اصفهانی از علمای برجسته قرن چهاردهم اختصاص دارد.
اطلاعات فردی
نام کامل ملا محمدباقر فشارکی اصفهانی
زادروز ۱۲۴۴ قمری
زادگاه اصفهان
وفات ۱۳۱۴ قمری
مدفن اصفهان، تخت فولاد
اساتید شیخ محمدباقر نجفی، ملا اسدالله فرادنبه‌ای، میرزا محمدحسن شیرازی،...
آثار آداب الشریعه، ذخیرة المعاد، رسالة عشریه، عنوان الکلام، حاشیه بر فرائد،...
زندگینامه ملا محمدباقر فشارکی
ملا محمدباقر فشارکی فرزند ملا محمدجعفر، در ۱۲۴۴ ق در اصفهان به دنیا آمد. او در اصفهان نزد حاج شیخ محمدباقر نجفی و ملا اسدالله فرادنبه‌ای درس خواند، سپس برای ادامه تحصیل به نجف اشرف رفت و نزد استادان آنجا تحصیلاتش را تکمیل کرد و اجازه ای از میرزا محمدحسن شیرازی دریافت کرد.
ملا محمدباقر فشارکی پس از مراجعت به اصفهان در مسجد محله نو و مسجد قطبیه اقامه جماعت و تدریس کرد و عده بسیاری از فضلا در درسش حاضر شدند که برخی از آنها خود به مقام اجتهاد و استادی رسیدند. جلال‌الدین همایی تاریخ‌نگار معاصر اهل اصفهان، نوشته های شرعی و قضایی فشارکی را دلیل بر پختگی و درجه عالی فقاهت او توصیف می کند، به گونه ای که خواص از فهم دقیق احکام و نوشته های قضایی‌اش عاجزند.
در همین رابطه بخوانید:
بانو ربابه الهی که بود؟/او چه ارتباطی با بانو امین داشت؟
آیت الله ملا محمدباقر فشارکی عالمی خوش محضر بود که عالم و عامی جذب سخنان او می شدند. گفته شده او اولین کسی است که احیای شب های جمعه و دعای کمیل را در اصفهان آغاز کرد و با انجام این مراسم با سوز و گداز خاص در مسجد مصلای تخت فولاد اصفهان موجب شد به یک رسم ماندگار در اصفهان تبدیل شود.
ملا محمدباقر فشارکی در عرصه سیاسی نیز فعالیت داشت. چنانکه پس از انعقاد قرارداد تنباکو میان دولت ایران و کمپانی رژی در ۱۳۰۷ ق، انحصار خرید و فروش توتون و تنباکوی ایران در داخل و خارج از کشور در اختیار کمپانی مزبور قرار گرفت. متعاقب این قرارداد، کارمندان انگلیسی کمپانی به کشور وارد شدند و با حمایت دولت و مأموران حکومتی برای جمع آوری توتون و تنباکو، فشار و توهین زیادی به مردم می کردند. در اصفهان پس از اینکه به اشاره آقا نجفی اصفهانی دو نفر از علمای اصفهان فتوای تحریم استعمال توتون و تنباکو را صادر کردند، فتوای تحریم جمعی دیگر صادر شد که یکی از تحریم کنندگان "ملا محمدباقر فشارکی" بود.
خلاصه مضمون این فتوا چنین بود: «تحریم استعمال تنباکو، حکم ارتداد طرفداران کمپانی، نجس بودن کارکنان کمپانی، جلوگیری از ورود کارکنان ایرانی کمپانی به حمام ها و مساجد و استفاده از سقاخانه ها.» در نتیجه این فتوا، استفاده از قلیان در منازل و مجامع عمومی متوقف شد، طلاب قلیان ها را شکستند و کارکنان فرنگی کمپانی مورد اهانت و تمسخر مردم کوچه و بازار قرار گرفتند. پس از آنکه میرزای شیرازی فتوای تحریم استعمال توتون و تنباکو را صادر کرد، این تحریم جنبه ملی به خود گرفت که به لغو قرارداد مذکور انجامید.
آثار و تألیفات
آیت الله فشارکی حدود سی اثر در علوم مختلف اسلامی تدوین نمود، از جمله:
آداب الشریعه (تلخیص و تنظیم کتاب حلیة المتقین، شامل آداب و دستورات زندگی مشتمل بر ۱۴ باب)،
آداب نماز شب،
اعمال سه ماه (رجب، شعبان، رمضان)،
اسباب الفقر و الغنی و المغفره،
اصول دین،
اربعین (شرح چهل حدیث)،
تنزیه المؤمنین،
حواشی بر شرح لمعه،
حواشی بر فرائد،
حواشی بر قوانین،
حواشی بر متاجر،
ذخیرة المعاد (در اصول دین)،
رساله در خیار غبن،
رساله در حیض،
رساله در رضاع،
رساله شرط،
رساله در طهارت،
رساله در صحت عبادت جاهل،
رساله در عدم جواز حق الرجوع،
رساله در عدم لزوم تقلید اعلم،
رساله در غنا،
رساله در قرعه،
رساله در منجزات مریض،
رساله در معرفت اسامی چهارده معصوم (ع)،
رساله عملیه،
رسالة عشریه (مربوط به دهه اول و دوم و سوم محرم و دهه آخر صفر)،
عنوان الکلام (شرح دعاهای روزهای ماه مبارک رمضان).
وفات
مرحوم ملا محمدباقر فشارکی سرانجام در شب یکشنبه ۲۶ رجب ۱۳۱۴ در اصفهان وفات کرد و جنب قبر محقق خوانساری در تکیه خوانساری واقع در تخت فولاد اصفهان مدفون شد.
منابع
سایت شعائر.
فرهنگنامه علمای مجاهد، عنوان "فشارکی اصفهانی، ملامحمدباقر".
تخت فولاد اصفهان، سید احمد عقیلی، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۳، ص۶۱.
ویکی شیعه.
