به نظر می‌رسد این آخرین سالی است که همه مشمولانی که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده اند، با ارزش اولیه یکسان سهام عدالت خود، سود یکسان دریافت میکنند و از سال آینده که تکلیف اعضای هیات مدیره شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و پروژه‌هایی که این شرکت‌ها در آن سرمایه گذاری خواهند کرد، مشخص شود، میزان سودی که مشمولان هر استان دریافت میکنند، با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
به نظر می‌رسد واریز سود سالیانه سهام عدالت چند تفاوت مهم با سال‌های قبل دارد. نخست آنکه مشمولانی که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند، چنانچه اقدام به فروش بخشی از سهام خود کرده باشند، فقط سود بخشی از سهام را که نفروخته اند، دریافت خواهند کرد. برای مثال درصورتی که ۳۰ درصد سهام عدالت خود را فروخته اند، ۷۰ درصد از سود سال ۱۳۹۸ را دریافت خواهند کرد.
سود سهام عدالت
تفاوت دیگر لزوم ثبت نام در سامانه سجام است. هر کدام از ۳۶ شرکت سرمایه‌گذاری استانی و ناشران بورسی که برای واریز سود مشمولان سهام عدالت، شرکت سپرده گذاری مرکزی را انتخاب کرده باشند این سود براساس شماره حساب اعلام شده در سجام واریز خواهد شد. چنانچه مشمول سهام عدالت بخواهد سود خود را به صورت متمرکز دریافت کند و خود به دنبال سود شرکت‌ها نرود تنها راه این اقدام، ثبت‌نام در سامانه سجام به نشانی www.sejam.ir است.
البته به نظر می‌رسد این آخرین سالی است که همه مشمولانی که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده اند، با ارزش اولیه یکسان سهام عدالت خود، سود یکسان دریافت میکنند و از سال آینده که تکلیف اعضای هیات مدیره شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و پروژه‌هایی که این شرکت‌ها در آن سرمایه گذاری خواهند کرد، مشخص شود، میزان سودی که مشمولان هر استان دریافت میکنند، با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
بر اساس این گزارش، تاکنون به مشمولان سهام عدالت سه دوره سود پرداخت شده است به این ترتیب که در سال ۱۳۹۵ به ازای یک میلیون تومان سهم ۱۵۰ هزار تومان، در سال ۱۳۹۶، ۱۷۵ هزار تومان و در سال ۱۳۹۷، ۲۰۵ هزار تومان پرداخت شد.
با توجه به اینکه فرایند آزادسازی سهام عدالت از ۹ اردیبهشت سال جاری شروع شده و سهامداران در دو روش مدیریت مستقیم و غیر مستقیم قرار گرفته‌اند، یکی از سؤالات مخاطبان این بود که سود سهام عدالت در سال جاری چه میشود؛ در این زمینه در گفت‌وگو با محمدرضا معتمد عضو هیأت مدیره سازمان بورس این سؤال را مطرح کرد که وی اظهار داشت: اگر سود سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر عدالت محقق شود، برای کسانی که روش مدیریت مستقیم را انتخاب کرده‌اند، مانند سایر سهامداران معمولی به حساب‌شان واریز میشود و در پرتفوی آنها قرار داده میشود.
اما کسانی که روش مدیریت غیر مستقیم و از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی برگزیده‌اند سود امسال سهام عدالت به حساب شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واریز میشود که صرف افرایش سرمایه آنها و اختصاص به سهامداران میشود.
وی افزود: سود سهام عدالت در روش مستقیم ارتباطی با آزادسازی بخشی از سهام عدالت ندارد چون سهامدار می‌خواهد سود سهام خود را دریافت کند او فعلاً نمی‌تواند سهام خود را به فروش برساند، بنابراین تعلق سود به شرط سهامدار بودن در روز مجمع است و ارتباطی به فروش سهام ندارد.
فرزین طهماسبی، کارشناس بازار سرمایه گفت: در هر زمانی، محدودیت در بازار، باعث کاهش نقدشوندگی میشود و واکنش منفی در پی خواهد داشت.
وی در ادامه سه پیشنهاد برای برون رفت بازار از وضعیت فعلی مطرح کرد: با توجه به اینکه سهم‌های شاخص ساز و کامودیتی محور به قیمتی ارزنده رسیده‌اند، میتوان با انتشار اوراق تبعی و ورود پول حقوقی به بازار، کف بازار را ببندند.
پیشنهاد دوم طهماسبی بازگشت دامنه نوسان به حالت قبلی بود. در ادامه وی درباره پیشنهاد سوم گفت: پیشنهاد دیگری که از همه راه‌های دیگر اثرگذارتر است، این است که میتوان به جای تغییر دامنه نوسان، حجم مبنا را تغییر داد. یعنی حجم مبنا در رنج مثبت کم شده و در رنج منفی، ۱۰برابر شود. در این صورت میتوان دامنه نوسان را به منفی ۱۰ تا مثبت ۱۰ گسترش داد.
طهماسبی در ادامه به درگیری‌های اخیر بین دولت و مجلس اشاره کرد و گفت: بازار در این شرایط، بیشتر از مجلس سو می‌گیرد و این اتفاقات برای بازار ناخوشایند هستند و باعث قفل شدن بازار می‌شوند. وی در ادامه اضافه کرد: مشخص شدن تکلیف بودجه و صنایع، بازار را به تعادل می‌رساند.
طهماسبی تصمیمات اخیر شورای عالی بورس را به سود سازمان بورس، و نه سهامداران دانست. زیرا در این شرایط شاخص چندان افت نمی‌کند اما زیان سهامداران پابرجا است. وی افزود: این صف فروش‌های هر روزه، جو بسیار بدی ایجاد می‌کند و باعث میشود حجم این صف‌ها، هر روز از روز قبل بیشتر شود. بهترین حالت در این شرایط بازگشت دامنه نوسان به شکل گذشته است.
طهماسبی در قالب پیشنهادی به سهامداران خرد بیان کرد: از آنجایی که سهامداران در خرید سهم‌های خود، استراتژی ویژه خود را دارند، به استراتژی خود پایبند باشند، به آن سهم‌ها مهلت دهند و در فروش آنها عجله نکنند. همچنین وی علاوه بر دو نماد «فملی» و «فولاد» از صنعت فلزات اساسی، از گزارش‌های سهام‌های کامودیتی محور همانند سنگ آهنی‌ها، پالایشی‌ها و پتروشیمی‌ها تمجید کرد و آنها را ارزنده خواند.
طهماسبی در نهایت از مسئولان سازمان بورس خواست که بازار سهام را به حال خود رها نکنند. وی در ادامه افزود: متاسفانه سازمان عملیات روانی را هم فراموش کرده است و در این شرایط هیچ مصاحبه‌ای انجام نمی‌دهند و باعث دلگرمی سهامداران نمی‌شوند. شاید حتی درصد کوچکی از سهامداران، با همین مصاحبه‌ها از صف فروش خارج شوند. وی در ادامه از مسئولان سازمان خواست با بازار در ارتباط باشند و با دعوت از فعالین بازار، نظرات آنها را بپرسند. طهماسبی اضافه گفت: متاسفانه فقط افراد نزدیک به هر مدیرعامل سازمان می‌توانند نظراتشان را بیان کنند و افرادی که به جلسات سازمان دعوت می‌شوند، ثابت هستند. وی پیشنهاد کرد سازمان از بین شرکت‌های حقوقی کوچک، متوسط و بزرگ قرعه‌کشی کند و از نظرات آنها و نماینده سهامداران خرد استفاده کند.
شاخص بورس امروز با نزولی بیش از ۸ هزار واحدی روبه‌رو شد اما ارزش سهام عدالت با افزایش روبرو شد. در پایان معاملات امروز بازار سرمایه ارزش سهام عدالت با افزایش ۰.۱ درصدی روبه‌رو شد که سبب شد ارزش سهام عدالت ۵۳۲ هزار تومانی به ۸ میلیون و ۳۱ هزار و ۹۷۴ تومان رسید که بیش از ۱۴ هزار تومان افزایش داشته است.
در پایان معاملات امروز ارزش ۶۰ درصد قابل فروش سبد ۵۳۲ هزار تومانی سهام عدالت به ۴ میلیون ۸۱۹ هزار تومان رسید.
سعید توتونچی با اشاره به فرآیند آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت ماه سال جاری اظهار کرد: مطابق با ابلاغیه مقام معظم رهبری در نهم اردیبهشت ماه سال جاری و متعاقب درخواست رئیس جمهور آزادسازی سهام عدالت صورت گرفت و دولت این فرآیند را به وزارت اقتصاد واگذار کرد.
وی با بیان اینکه تعداد مشمولان سهام عدالت ۴۹ میلیون نفر است، گفت: در زمان آزادسازی انتخاب نحوه مدیریت سهام به مردم واگذار شد و مردم می توانستند یکی از دو روش مستقیم یا غیر مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند.
مدیرکل دفتر امور استان های وزارت اقتصاد ادامه داد: بر این اساس ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم و ۳۰ میلیون نفر روش غیر مستقیم را برای مدیریت خود انتخاب کردند و بر این اساس این ۳۰ میلیون نفر سهامدار شرکت های سرمایه گذاری استانی شدند. تعداد این شرکت ها با توجه به تفکیک تهران و البرز از یکدیگر ۳۱ شرکت است.
توتونچی با تاکید بر اینکه نخستین گام شرکت های مذکور ثبت افزایش سرمایه و طی کردن فرآیند پنج گانه برای ورود به بازار سرمایه بود اظهار کرد: تا کنون بورسی شدن ۲۸ شرکت نهایی شده و امور مربوط به شرکت های باقی مانده نیز در حال نهایی شدن است.
لزوم سجامی شدن سهام عدالتی ها
وی در ادامه با تاکید بر لزوم ثبت نام مشمولان سهام عدالت در سامانه سجام گفت: تا کنون از ۳۰ میلیون نفر مشمول سهام عدالت که روش غیر مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کردند ۵۶ درصد در سامانه سجام ثبت نام کرده اند.
مدیرکل دفتر امور استان های وزارت اقتصاد در مورد چرایی اهمیت سجامی شدن سهام عدالتی ها توضیح داد: مشمولان با ثبت نام در سامانه سجام شناسنامه دار می شوند و می توانند با شرکت های سرمایه گذاری استانی ارتباطی دو طرفه برقرار کنند. همچنین از طریق سامانه سجام می توانند اعمال رای کنند و سود خود را دریافت کنند.
نحوه انتخاب اعضای هیات مدیره شرکت های سرمایه گذاری
توتونچی در ادامه با اشاره به فرآیند انتخاب اعضای هیات مدیره شرکت های سرمایه گذاری استانی اظهار کرد: وزارت اقتصاد از طریق نهادهای ذیربط از صاحبنظران، کارآفرینان، فعالان اقتصادی و شرکت داران حرفه ای دعوت کرد تا به عنوان کاندید اعضای هیات مدیره شرکت ها در سامانه ستان به عنوان نامزد ثبت نام کنند.
وی با بیان اینکه مجموع ارزش دارایی ۳۱ شرکت سرمایه گذاری استانی ۳۸۰ هزار میلیارد تومان است، گفت: سرمایه شرکت ها بر اساس تعداد مشمولان در هر استان است و بر این اساس ارزش دارایی برخی شرکت ها ۵ هزار میلیارد و برخی دیگر ۲۳ هزار میلیارد تومان است. با توجه به این حجم از سرمایه جایگاه این شرکت ها در آینده اقتصاد استان ها بسیار برجسته است. به همین دلیل از صاحبنظران و نخبگان دعوت می شود که به عنوان کاندید ثبت نام کنند.
مدیرکل دفتر امور استان های وزارت اقتصاد در ادامه با اشاره به برگزاری مجامع عمومی عادی فوق العاده شرکت ها در ۲۰ اسفند گفت: با توجه به اهمیتی که سرنوشت شرکت ها در سرنوشت استان ها دارد از همه مشمولان دعوت می شود به صورت الکترونیکی در این مجامع شرکت کنند تا افراد صاحب صلاحیت و حرفه ای انتخاب شده و مدیریت را در دست بگیرند.
توتونچی ادامه داد: برای این منظور مشمولان حتما باید سجامی شوند تا در روز برگزار مجمع بتوانند به صورت الکترونیکی مشارکت کرده و به پنج نفر صاحب صلاحیت رای دهند.
وی ادامه داد: برای برگزاری مجمع عمومی عادی برای نخستین بار باید ۵۰ درصد دارندگان سهام عدالت استان+یک نفر در مجمع شرکت کند تا مجمع رسمیت پیدا کند. در این راستا مجمع در ۱۵ استان برگزار شد اما حد نصاب حائز نشد و باید این مجامع برای بار دوم برگزار شود اما در بار دوم طبق قانون تجارت حضور اکثریت مهم نیست و مجمع با تعداد کمی از دارندگان نیز برگزار خواهد شد.
مدیرکل دفتر امور استان های وزارت اقتصاد با تاکید بر اینکه افرادی که کاندیدای اعضای هیات مدیره شرکت ها می شوند باید صلاحیت حرفه ای و تخصصی را کسب کرده باشند، گفت: برای اینکه مدیریت شرکت های سرمایه گذاری استانی خانوادگی نشود مشمولان سهام عدالت باید پس از سجامی شدن در مجامع الکترونیکی شرکت کرده و افراد صاحب صلاحیت عمومی و حرفه ای را انتخاب کنند.
توتونچی در مورد نظارت بر عملکرد شرکت ها در آینده توضیح داد: سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر بر عملکرد شرکت ها نظارت می کند. همچنین این شرکت ها حسابرسی می شوند و اطلاعات آنها در کودال درج خواهد شد.
وی تاکید کرد: مردم باید در این فرآیند احساس مسئولیت کرده و مشارکت کنند.
مدیرکل دفتر امور استان های وزارت اقتصاد در مورد پروژه های شرکت های سرمایه گذاری استانی توضیح داد: پروژه ها توسط اعضای هیات مدیره شرکت ها در آینده انتخاب خواهد شد.
وضعیت سود سالانه سهام عدالت
توتونچی در ادامه در مورد وضعیت سود سالانه سهام عدالت نیز توضیح داد از آنجایی که مدیریت سهام عدالت در روش غیر مستقیم در اختیار شرکت های استانی قرار می گیرد میزان سود سالانه مشمولان متناسب با عملکرد اعضای هیات مدیره خواهد بود. به همین دلیل انتخاب اعضای هیات مدیره بسیار مهم است.
