فرمانده عملیات فتح سوسنگرد که بود؟/کدام خلبانان در این عملیات حضور داشتند؟

جی پلاس: عملیات آزادسازی سوسنگرد در بیست و ششم آبان ماه سال ۵۹ یعنی حدود پنجاه روز از گذشت حمله ناجوانمردانه رژیم بعث به خاک جمهوری اسلامی ایران به منظور شکست حصر سوسنگرد انجام شد.

این عملیات قرار بود با مشارکت پاسداران وتیپ 2 لشکر 92 زرهی خوزستان و نیروهای ستاد جنگ های نامنظم انجام شود. کلیه هماهنگی‌ ها برای انجام عملیات و نجات مدافعان توسط حضرت آیت الله خامنه‌ای و شهید چمران انجام گرفته بود و قرار بود فردا صبح نیروی اصلی عملیات که همان تیپ 2 زرهی 92 بود حمله خود را به سوسنگرد آغاز کنند که شب ساعت حدود 12 شب فرمانده لشکر 92 زرهی امیر سرتیپ غلامرضا قاسمی نو در تماس تلفنی با حضرت آیت الله خامنه‌ای اظهار داشت که فرمانده نیروی زمینی ارتش تیمسار ظهیر نژاد اظهار داشته که تیپ 2 نباید در عملیات شرکت کند و چون احتمال انهدام تیپ وجود دارد به دستور بنی صدر از شرکت در این عملیات خودداری کند. با این دستور عملا عملیات لغو می شد و سوسنگرد نیز سقوط می کرد و تمام مدافعان به شهادت می رسیدند.

آشنایی با عملیات پدافندی سوسنگرد

بلافاصله آیت الله خامنه‌ای در تماس تلفنی این مساله را با حضرت امام در میان می گذارند و امام هم می فرمایند تیپ باید شرکت کند و نیازی به اجازه بنی صدر نیست حضرت آقا هم فورا نامه ای به فرماندهی لشکر 2 زرهی می نویسند که تیپ باید در عملیات شرکت کند و هرکس از این دستور سرپیچی کند مسئول است. شهید چمران نیز در زیر نامه متنی را اضافه می کند با این مضمون که اگر تیپ فردا عمل نکند 500 نفر از مدافعان فردا به شهادت می رسند و اگر من زنده باشم با مسئول متخلف برخورد خواهم کرد ((منظور بنی صدر بود)) ازآن طرف فرماندهی متعهد لشکر 2 هم که علاقه خاصی به رهبر معظم انقلاب داشتند تیپ را در حالت آماده باش قرار می دهند و فردا صبح عملیات به فرماندهی شهید چمران و امیر قاسمی نو در مورخه 26/8/59 اغاز می شود و باحمایت چند فروند بالگرد توپدار کبری محاصره سوسنگرد شکسته می شود.

در این عملیات که شهید چمران در خط مقدم شرکت داشتند از ناحیه پا به شدت مجروح می شوند و یکی از محافظانش هم به شهادت می رسد ولی شهید چمران با کشتن راننده یک کامیون عراقی و به همراه دیگر محافظش با کامیون به عقب برمی گردند و او را برای مداوا به تهران منتقل می کنند. این عملیات با فرماندهی مستقیم آیت الله خامنه ای و شهید چمران با موفقیت به پایان می رسد و سوسنگرد برای همیشه آزاد می شود. مناطق مرزی بستان و چزابه در اشغال دشمن باقی می ماند تا این که عملیات طریق القدس در نیمه شب دی ماه سال 60 به فرماندهی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی به اجرا درآمد و 650 کیلومتر مربع از سرزمین های جمهوری اسلامی ایران و مناطق بستان و چزابه آزاد شد و برای اولین بار نیروهای جمهوری اسلامی ایران به مرزهای بین المللی رسیدند.

خلبانان شهید نیروی هوایی در عملیات آزادسازی سوسنگرد

در عملیات آزاد‌سازی سوسنگرد که در بیست و ششم آبان‌ ماه سال ۱۳۵۹ صورت گرفت و به شکست حصر سوسنگرد منجر شد، ۲۴ خلبان نیروی هوایی شرکت داشتند که از این تعداد «هوشنگ کیان‌آرا»، «سید محمدتقی حسینی»، «محمد کام‌بخش ضیایی»، «نعمت‌الله اکبری سامانی»، « یونس خوش‌بین» و « ابراهیم‌ امیدبخش» به شهادت رسیدند.

هم‌چنین «استوار دوم شهید حسین سلمان‌زاده»، «گروهبان یکم شهید ابراهیم قهوه‌چی‌زاده»، «استوار دوم شهید غلامعلی حلاج قدوی»، «سروان فنی شهید عبدالله عیسی‌پور»، «ستوان دوم شهید سیدعلی اکبر حیدری» نیز از دیگر شهدای نیروی هوایی در جریان عملیات آزاد‌سازی سوسنگرد هستند.

لیست خلبانان هواپیمای F5 شرکت‌کننده در عملیات آزاد‌سازی سوسنگرد به شرح زیر اعلام شد: «داوود صادقی»، «محمود نعیمی»، «شیرافکن همتی»، «جلال آرام»، «پرویز نصری»، «بهنام غنامیان»، «احمد مهرنیا»،‌ «سید اسماعیل موسوی»، «سیاوش مشیری» «حبیب‌الله بقایی» ،«داوود سلمان»، «قاسم محمدامینی»، «ایرج عصاره»، «اکبر توانگریان» و همچنین خلبانان «محمد مسبوق»، «رضا رمضانی»، «فضل‌الله جاوید‌نیا» و «داوود عسگری» که اینها با هواپیمای F14 در جریان عملیات آزاد‌سازی سوسنگرد شرکت داشتند .

هدف عملیات: نجات سوسنگرد از خطر سقوط حتمی

بعد از شکست نخستین تلاش دشمن در اوایل مهرماه برای اشغال سوسنگرد و بعد از سقوط خرمشهر در اواسط آبان، دشمن یک بار دیگر برای تصرف شهر اقدام و آن را محاصره کرد . در شرایطی که مدافعان شهر آخرین مقاومت ها را انجام می دادند، دو گردان زرهی از ارتش با همراهی نیروهای سپاه، بسیج و ستاد جنگ های نامنظم دکتر چمران، در امتداد جاده سوسنگرد-حمیدیه دست به حمله زده و ضمن شکستن خط محاصره ، عراقی ها را از داخل شهر عقب راندند.

مشخصات عملیات سوسنگرد:

آغاز عملیات ۲۶/۸/۱۳۵۹

پایان عملیات ۲۶/۸/۱۳۵۹

جبهه جنوبی

مکان عملیات سوسنگرد

نوع تک نیمه گسترده

فرماندهی مشترک

سازمان عمل‌کننده مشترک (ارتش - سپاه - ستاد نیروهای نامنظم)

ایران : 6 گردان پیاده و زرهی

عراق : 8 گردان پیاده و زرهی

تلفات انسانی عراق : 795 نفر