هنوز بازارها آرام نگرفته است؛ این موضوع را می‌شود به طور محسوس در بازارهای طلا، سکه و ارز مشاهده کرد، اما به گفته رییس کل بانک مرکزی، نرخ‌های ارز در بازار اقتصادی نیستند و دوام نخواهند داشت.
جی پلاس، عبدالناصر همتی تاکید دارد مردم دارایی خود را در معرض ریسک بازار ارز قرار ندهند. این اظهارات رییس کل بانک مرکزی از آنجا نشات می‌گیرد که سیاست‌گذار پولی در هفته جاری سه تصمیم مهم در جهت تعادل‌بخشی به بازار ارز انتخاب کرد: «حذف رانت ارزی با نزدیک کردن قیمت صرافی به بازار»، «حذف سقف قیمتی در معاملات سامانه نیما» و در گام آخر «صدور مجوز عرضه دلار صادرکنندگان به صرافی‌ها».
خبرآنلاین نوشت؛ در همین خصوص رییس کل بانک مرکزی در آخرین پست اینستاگرامی خود درباره بازار ارز، نوشت: ثبات بازار ارز برای بانک مرکزی اولویت دارد و در حاشیه نرخ بازار نسبت به عرضه سنگین اقدام و اجازه آربیتراژ و نوسان گیری نخواهد داد.
همتی تاکید کرد: بانک مرکزی ضمن افزایش عرضه در بازار ثانویه تسهیل و تسریع تامین ارز واردکنندگان در این بازار به پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و معدنی‌ها اعلام کرد که آنها نیز می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را علاوه بر صرافی‌های بانکی، مستقیم به صرافی‌های مجاز جهت واردات کالاهای دارای تخصیص ارز بفروشند.
پیش از این رییس کل بانک مرکزی در یادداشتی عنوان کرده بود: من و همکارانم با وجود تمام سختی‌ها مصمم به کنترل تورم و دستیابی به پایداری بازارها و تامین ارز برای ملزومات مردم به عنوان اولویت‌های اصلی هستیم. امیدوارم بعد از این‌که با سرافرازی از این شرایط بیرون آمدیم، مردم را در جریان اقدامات و سختی‌های راهی که آمده‌ایم، قرار دهم.
نقطه پایانی بر رانت ارزی
در حال حاضر رشد قیمت دلار در صرافی‌های بانکی و رفتن آن به کانال ۲۶ هزار تومانی، به باور تحلیلگران اقتصادی، سد راه نوسان‌گیران برای افزایش بیشتر قیمت این ارز در بازار آزاد شده و نقطه پایانی بر رانت ارزی خواهد بود.
در واقع افزایش قیمت دلار بر تابلوی صرافی‌های بانکی، دو امکان محدودکننده برای نوسان‌گیران ایجاد می‌کند؛ نزدیک کردن قیمت‌های بازیگران رسمی به بازار آزاد موجب می‌شود که صرافی‌ها انگیزه بیشتری برای عرضه ارز و فروش دلار داشته باشند.
در وهله بعدی، فروش ارز در نرخ‌های بالاتر باعث می‌شود که ریال بیشتری در دست بازیگران رسمی بازارساز قرار بگیرد؛ این ریال هم می‌تواند بخشی از هزینه‌های جاری را پوشش دهد و هم در صورتی که قیمت دلار افت کرد، توان صرافی‌ها برای خرید و جایگزین کردن ارز فروخته شده را بالاتر ببرد.
از سوی دیگر، تحلیلگران اقتصادی باور دارند برداشته شدن سقف قیمتی در سامانه نیما، زمینه‌ساز رفتن دلار نیمایی به کانال ۲۶ هزار تومانی شد. این افزایش از جهت آنکه کمک می‌کند، جریان تبادلات تجاری سرعت بگیرد و زمینه‌ساز افزایش عرضه ارز صادرکنندگان شود، می‌تواند در روزهای آینده، اثر کاهشی در بازار آزاد داشته باشد.
بازاری‌ها این موضوع را با عنوان جبران یکی از اشتباه‌های بازارساز برشمرده و می‌گویند: یکی از اشتباهات بازارساز در سامانه نیما جبران شد. این امید می‌رود که دیگر شاهد اشتباه‌های این‌چنینی که در گذشته نیز اتفاق افتاده بود، نباشیم.
همچنین گفته می‌شد با توجه به افزایش قیمت دلار صرافی‌های بانکی، امکان آربیتراژ قیمتی از بین رفته است؛ در نتیجه عرضه ارز به هر فرد در میزان۲ هزار و ۲۰۰ دلار می‌تواند از سر گرفته شود.
پیش از این جمال رزاقی، رییس اتاق بازرگانی شیراز در یادداشتی عنوان کرده بود: وجود شکاف بیش از ۲ هزار تومانی در بازار آزاد و صرافی‌های بانکی باعث افزایش تقاضای آربیتراژی دلار در بازار ارز شده که خود به افزایش قیمت دلار منجر شده است. بانک مرکزی بایستی برای اثرگذاری عرضه ارز، قیمت‌های بالاتری را ارائه دهد.
به اعتقاد وی، همچنین ریزش شاخص سهام و ورود تقاضاهای جدید به بازار ارز و همچنین نگرانی‌ها از بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل بر صعودی بودن روند نرخ ارز موثر بوده است.
رشد قیمت دلار متوقف شد
پیگیری‌ها نشان می‌دهد که این اقدامات باعث شده تا رشد قیمت دلار در بازار متوقف شود؛ اگرچه روند قیمت هنوز نزولی نشده است. در حال دلار در کانال ۲۶ هزار تومان قرار دارد و افزایش قیمت دلار تا ۲۶ هزار تومان در شرایطی است که گزارش‌ها از روند بازار نشان می‌دهد که از ابتدای سال تاکنون دلار با افزایشی در حدود ۱۲ هزار تومان روبه‌رو شده است و در این میان، برخی از جریان‌های بازار، از هدایت قیمت‌ها به ارقامی بالاتر صحبت می‌کنند. به عبارتی، سفته‌بازان و دلالان در بازار و نیز در فضای مجازی، تحرکات برای قیمت‌سازی را بالا برده بودند.
اما با تصمیمات اخیر بانک مرکزی، برخی فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند که ریزش قیمت دلار آغاز شده است؛ چراکه اقدامات مهمی همچون از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای، برداشتن سقف قیمت در سامانه نیما و همچنین صرافی‌های بانکی، باعث شد بازار تا حدی تحت کنترل در آید.
علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی با پیش‌بینی کاهش قیمت دلار حداقل تا ۲۳ هزار تومان، اظهار داشت: با ورود جدی بازارساز به بازار و برداشتن سقف دلار نیمایی و کاهش آربیتراژ قیمتی صرافی ملی و بازار، نوید دیدن روند کاهشی قیمت ارز در بازار متصور است.
وی با بیان این‌که این شرایط به نفع صادرکننده و به ضرر دلالان تمام خواهد شد، افزود: ۲۳ تا ۲۳ هزار تومان، کف مقاومتی قیمت دلار خواهد بود.
شریعتی در پاسخ به این پرسش که پیشنهاد شما به دولت برای کنترل قیمت ارز چیست، متذکر شد: حذف سریع ارز ۴۲۰۰ تومانی و تسهیل بازگشت ارز صادرکنندگان، در کنترل قیمت ارز بسیار موثر خواهد بود.
علی‌اصغر سمیعی، رییس اسبق کانون صرافان نیز در پاسخ به این پرسش که آیا نرخ ارز پایین می‌آید، گفت: هیچ امری غیرممکن نیست، حتی پایین آمدن قیمت‌ها، ولی هر اتفاقی نیاز به دلیل دارد.
وی تاکید کرد: بانک مرکزی باید به دو وظیفه اصلی خود عمل کند، اول دلایلی که باعث بالا رفتن نرخ ارز شده را رفع کرده و باعث ثبات بازار شود، و در وهله دوم با تنظیم نرخ بهره، باعث ایجاد شغل و کم شدن نرخ بیکاری در کشور شود.
