نتایج یک مطالعه نشان میدهد میانگین کشوری شیوع مصرف الکل در کارکنان محیطهای صنعتی ۲.۳ درصد است.
به گزارش جی پلاس؛ مصرف الکل یکی از معضلهای جدی در محیطهای شغلی به شمار می رود. از جمله مشکلات ناشی از آن، غیبت از کار، کاهش نرخ کارآمدی، بروز رفتارهای غیرقابل پیشبینی و مخرب حین کار و ایجاد خسارت به تجهیزات محیط کار است. محققان در یک پژوهش بر اساس خوداظهاری کارکنان محیطهای صنعتی کشور، مصرف الکل در میان آنها را بررسی کردهاند.
در این پژوهش آمده است:« این بررسی، یک مطالعه توصیفی مقطعی است که از آذر ۱۳۹۲ آغاز و به مدت یک سال ادامه یافت. دادهها از طریق مصاحبه پرسشگر آموزشدیده بر مبنای پرسشنامه ساختارمند گردآوری شدند. جهت اجرای مطالعه، ۳۷ نفر به عنوان پرسشگران مرد و ۲۹ نفر به عنوان پرسشگران زن در سطح استانها تعیین و توسط تیم پژوهش، آموزش داده شدند.»
بر اساس آن چه در این مقاله بیان شده است، جامعه آماری پژوهش حاضر، مشتمل بر کلیه کارکنان مراکز صنعتی کشور است که لیست آنها با همکاری اداره کل کار و امور اجتماعی به دست آمد. انتخاب نمونهها با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بر اساس جمعیت شاغلان کارگری و مراکز استانها بود. نهایتا حجم نمونه، ۱۳۵۰۰ نفر در مجموع استانها به دست آمد.
به گفتهی نویسندگان این مقاله، این مطالعه جزئی از طرح ملی بزرگمقیاس برای تعیین شیوع مصرف مواد مخدر، محرک و الکل بوده است.
در این مقاله نوشته شده است:« در مجموع ۱۳۱۲۸ نفر از نمونهها در مطالعه شرکت کردند و نرخ پاسخگویی مطالعه ۹۷.۲ درصد به دست آمد. محدوده و میانگین سن افراد به ترتیب ۸۲-۱۴ سال و ۸±۳۶ سال بود. در میان شاغلان شرکتکننده ۱۲۰۷۷ نفر مرد و ۱۰۵۱ نفر زن بودند. مصرف فعلی الکل بر اساس خوداظهاری در مجموع برابر ۲.۳ درصد است. مصرف فعلی الکل براساس خوداظهاری در مردان برابر ۲.۵ درصد و در زنان برابر ۰.۵ درصد است.»
یافتههای این پژوهش نشان میدهد شیوع مصرف الکل در شاغلین شهرهای اردبیل، ۱۰.۷ درصد، کرمانشاه ۱۰.۶ درصد و گیلان ۷.۱ درصد بوده است.همچنین استانهای چهارمحال و بختیاری، لرستان، هرمزگان، سمنان، کردستان، ایلام، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، کرمان، خراسان رضوی و خراسان شمالی کمترین شیوع مصرف الکل در میان شاغلین را دارا هستند.
پژوهشگران میگویند:« بیشترین شیوع مصرف الکل در نوع کار نقلیه(۳ درصد) و کمترین شیوع در نوع کار فنی(۱.۸ درصد) است. بر اساس خوداظهاری شاغلین، درصد قابل توجهی(۱۲.۴ درصد) در طول عمرشان سابقه مصرف الکل داشتهاند و ۴.۷ درصد از آنها در طول سال گذشته از زمان مرجع پرسشگری، الکل مصرف کرده بودند.»
میزان شیوع مصرف الکل در شاغلان محیطهای صنعتی به تفکیک استانها در جدولهای زیر آمده است:
میزان شیوع مصرف الکل به تفکیک مشاغل در جدول زیر نشان داده شده است:
در بخش پایانی این مقاله آمده است:« از آن جایی که در این مطالعه، از پرسشنامه خوداظهاری استفاده شده است بنابراین نرخ شیوع برآورد شده پایینتر از وضعیت واقعبینانه تلقی میشود. به نظر میرسد به منظور برآورد دقیقتری از شیوع مصرف بایستی این روش با سایر آزمایشها به صورت ترکیبی به کار گرفته شود. همچنین براساس یافتههای این بررسی، در محیطهای کاری کشور به ویژه در مناطقی با شیوع بالاتر نیاز به سیاستگذاری و مداخله جهت کاهش شیوع مصرف الکل و به حداقل رساندن صدمات ناشی از آن احساس میشود.»
این پژوهش توسط بهزاد دماری، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، مریم چگینی، دانشجوی دکترای اپیدمیولوژی، ایرج اسماعیلی، پزشک عمومی، حمید صرامی، مدیر کل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر، حسین المدنی، کارشناس ارشد روانشناسی، هومن نارنجیها، پزشک عمومی و پژوهشگر حوزه اعتیاد، فریما مینائی، پژوهشگر موسسه ملی تحقیقات سلامت و مهین احمدی پیشکوهی، دانشجوی دکترای اپیدمیولوژی انجام شده است.
مقاله حاصل از این مطالعه در چهارمین شمارهی پانزدهمین دورهی مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران منتشر شده است.