در این مطلب تعدادی از بهترین تصاویر زیبای مریخ که توسط مدارگرد MRO آژانس فضایی ناسا، از مناظر شگفتانگیز این سیاره سرخ تهیه شدهاند را خواهیم دید؛ با ما همراه باشید.
مدارگرد شناسایی مریخ از سال ۲۰۰۶ تاکنون در مدار مریخ بوده و بسیار بیشتر از آنچه دانشمندان انتظار داشتهاند، اطلاعات مفید و تصاویر دیدنی را از سطح این جرم آسمانی تهیه کرده است. این تصاویر با یکی از تجهیزات مدارگرد مورد نظر به نام “HiRISE” تهیه شدهاند و آنچه در زیر میبینیم، در میان جنجالیترین و دیدنیترین عکسهایی بوده که توسط دانشمندان مسئول کار با دادههای کاوشگر MRO در اختیار عموم علاقهمندان قرار گرفته است:
نمونهای از تصاویر زیبای مریخ
این مورد از تصاویر زیبای مریخ مربوط به منطقه مریدیانی پلانوم (Meridiani Planum) در نزدیکی خط استوای مریخ بوده و گفته شده که کاوشگر اپورتونیتی (Opportunity) آژانس فضایی ناسا هم در سال ۲۰۰۴، در این منطقه مشغول کاوش بوده است.
در عکس بالا سنگهای رسوبی داخل دهانهای بزرگ را میبینیم که لبههای آن در داخل کادر تصویر جا نشدهاند؛ در عکس پایین، مربع کوچک و سفید رنگ قسمت راست دهانهای که سنگهای رسوبی مورد نظر در آن قرار گرفتهاند را نشان میدهد:
گفته شده که در طول میلیونها و میلیاردها سال پیش، لایههای گوناگون سنگی به واسطه جریان آب و یا هوا، در دهانه مورد نظر روی هم جمع شدهاند و آنچه هماکنون از این دهانه باقی مانده، ساختاری پلهای بوده که به واسطه گذر جریان باد بخشی از لایههای گوناگون رسوبات را آشکار کرده است. البته در گذشته مواد رسوبی داخل دهانه بسیار بیشتر بودند و آنچه هماکنون در این مورد از تصاویر زیبای مریخ میبینیم تنها بخش کوچکی از رسوبات اولیه را تشکیل میدهند.
اما منطقه مریدیانی پلانوم بیشتر از همه به واسطه نوعی ماده معدنی حاوی آهن با نام هماتیت (Hematite) مورد توجه قرار گرفته است؛ گفته شده که جریان آب باعث تشکیل رسوبات معدنی هماتیت در مناطق گوناگون میشود و کشف چنین مادهای در دهانه مورد نظر مدرکی دیگر برای اثبات این نظریه بوده که سیاره سرخ میلیاردها سال پیش مقادیر زیادی آب روی خود داشته است.
منابع آب مریخی
به همین دلیل بوده که فضاپیمای اپورتونیتی ناسا سالها پیش برای کاوش بیشتر به این منطقه فرستاده شد؛ اپورتونیتی پس از استقرار در مریدیانی پلانوم موفق به کشف بقایای کروی شکلی از هماتیت شده بود که نشان دهنده وجود منابع آب باستانی در آن منطقه بودند.
در ادامه به تصویر دهانه ویکتوریا در همان منطقه مریدیانی پلانوم میرسیم؛ قطر این دهانه تقریبا ۸۰۰ متر اندازهگیری شده و همانطور که میبینیم، در طول سالها لبههای آن در اثر خوردگیهای گوناگون به شکل کنونی درآمدهاند. از طرف دیگر حرکت روبه داخل دیوارههای دهانه باعث شده تا بخشی از سنگهای رسوبی این قسمت از حفره هم قابل رویت باشد:
این تصویر پنج روز بعد از رسیدن مریخنورد اپورتونیتی به دهانه ویکتوریا ثبت شده و پس از شروع ماموریت، کاوشگر مورد نظر ۹ مسافت را برای رسیدن به دهانه طی کرده بود. مابقی تصاویر زیبای مریخ هم که در ادامه خواهیم دید، توسط تجهیزات HiRISE کاوشگر شناسایی مریخ به ثبت رسیدهاند:
البته همانطور که اشاره شد، عکسهای که دیدیم تنها گلچینی از تصاویر ثبت شده توسط مدارگرد MRO بودهاند و بیش از ۶۴ هزار تصویر دیگر از ماموریت این کاوشگر در وبسایت دانشگاه آریزونا آمریکا، از طریق این لینک در دسترس هستند.
در مورد مدارگرد شناسایی مریخ هم انتظار میرود که تا مدتها بتوان از امکانات شگفتانگیز آن در مدار مریخ استفاده کرد و علاوه بر ثبت تصاویر زیبای مریخ و تهیه دادههای ارزشمند از جغرافیای سیاره سرخ، این مدارگرد به عنوان نوعی پل ارتباطی بین مریخنورد کنجکاوی عمل میکند؛ گفته شده که پس از رسیدن مریخنورد استقامت یا همان مریخ ۲۰۲۰ به همسایه ما در منظومه شمسی، دادههای این کاوشگر هم در آینده به کمک MRO به زمین مخابره خواهند شد.
مطلب مرتبط: