سم زدایی (detoxification) که با عنوان detox هم شناخته میشود، یک رمزواژه معروف است.
خوشبختانه بدن شما به خوبی میتواند سم زدایی شود و برای این کار نیازی به رژیمهای غذایی خاص و یا مکملهای گران قیمت نیست. گفته میشود که شما میتوانید سیستم سم زدایی طبیعی بدن خود را ارتقاء دهید.
در حالی که رژیمهای سم زدایی یک جذابیت اغوا کننده دارند، بدن شما کاملا مجهز به اداره سموم و دیگر مواد ناخواسته است.
ما در این مقاله از مجله سلامت برخی تصورات نادرست رایج درباره سم زدایی را همراه با ۹ روش اثبات شده برای احیای سیستم سم زدایی بدن شما توضیح میدهیم. با ما همراه باشید.
سوء تفاهمات متداول درباره سم زدایی
گفته میشود که رژیم غذایی سم زدایی؛ سموم را از بدن شما حذف میکند، سلامتی را بهبود میبخشد و کاهش وزن را ترویج میکند.
آنها اغلب شامل استفاده از ملین ها، دیورتیک ها، ویتامین ها، مواد معدنی، چایها و سایر مواد غذایی هستند که فکر میکنند خواص ضد عفونی کننده و سم زدا دارند.
عبارت “توکسین” در شرایط رژیم سم زدایی کاملا تعریف شده است. این عبارت نوعا شامل آلاینده ها، مواد شیمیایی مصنوعی، فلزات سنگین و غذاهای فرآوری شده است که به طور منفی بر سلامتی تاثیر میگذارند.
با این حال، رژیمهای غذایی سم زدایی به ندرت سموم ویژهای که هدفشان حذف یا مکانیسمی است که آنها را حذف میکند، را شناسایی میکند.
علاوه بر این، هیچ مدرکی از استفاده از این رژیمها برای حذف سم یا کاهش وزن پایدار پشتیبانی نمیکند.
بدن شما دارای یک روش پیچیده برای از بین بردن سموم است که شامل کبد، کلیه ها، سیستم گوارش، پوست و ریهها است.
با این حال، تنها زمانی که این ارگانها سالم هستند، میتوانند به طور موثر مواد ناخواسته را حذف کنند.
تاثیر خواب بر روی سیستم سم زدایی بدن
تضمین خواب کافی و کیفی هر شب یک اجبار برای تامین سلامتی بدن و سیستم سم زدایی طبیعی بدن است.
خوابیدن به مغز شما اجازه میدهد تا دوباره خود را مرتب و شارژ کند و همچنین ضایعات سمی را که در طول روز انباشته شده اند را از بین میبرد. یکی از این محصولات ضایعات، پروتئینی به نام بتا آمیلوئید است که به ایجاد بیماری آلزایمر کمک میکند.
با محرومیت از خواب، بدن شما وقت کافی برای انجام این کارها ندارد، بنابراین سموم میتوانند ایجاد شوند و بر چندین جنبه از سلامتی تاثیر بگذارند.
خواب ضعیف به پیامدهای سلامتی کوتاهمدت و بلندمدت مانند استرس، اضطراب، فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت نوع ۲ و چاقی ارتباط دارد. شما باید هفت تا نه ساعت در شب به طور منظم بخوابید تا سلامت خود را ارتقا دهید.
اگر در خواب شبانه مشکل دارید، تغییر سبک زندگی مثل استفاده از یک برنامه خواب منظم و محدود کردن نور آبی ساطع شده از دستگاههای همراه و صفحات کامپیوتر قبل از خوابیدن برای بهبود خواب مفید هستند.
آب بیشتری بنوشید
آب دمای بدن شما را تنظیم میکند، به هضم غذا و جذب مواد غذایی کمک میکند و بدن شما را با حذف مواد زائد سم زدایی میکند.
سلولهای بدن شما باید به طور مداوم برای عملکرد مطلوب ترمیم شوند و مواد مغذی را برای بدن شما به عنوان انرژی استفاده کنند.
با این حال، فرایند آزادسازی ضایعات – به شکل اوره و دیاکسید کربن – باعث آسیب میشود.
آب این محصولات زائد را به طور موثر از طریق ادرار کردن، تنفس و یا عرق کردن به طور موثر از بین میبرد؛ بنابراین مرطوب ماندن به طور مناسب برای سم زدایی مهم است.
مقدار موردنیاز روزانه آب ۱۲۵ اونس (۳.۷ لیتر) برای مردان و ۹۱ اونس (۲.۷ لیتر) برای زنان است. این مقدار ممکن است بسته به رژیم غذایی شما، جایی که در آن زندگی میکنید و سطح فعالیت تان، متفاوت باشد.
مصرف شکر و غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید
به نظر میرسد که قند و غذاهای فرآوری شده در ریشه بحرانهای سلامت عمومی امروزه قرار دارند.
مصرف زیاد غذاهای حاوی قند زیاد و فرآوری شده با چاقی و سایر بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت ارتباط دارد.
این بیماریها با آسیب زدن به اندامهایی مثل کبد و کلیه ها، که نقش مهمی را در سلامت و سم زدایی بدن ایفا میکنند مانع توانایی بدن شما برای تصفیه سموم میشود.
به عنوان مثال، مصرف بالای نوشیدنیهای قندی میتواند باعث کبد چرب شود، شرایطی که بر عملکرد کبد تاثیر منفی میگذارد. با مصرف کمتر مواد غذایی ناسالم، میتوانید سیستم سم زدایی بدن خود را سالم نگه دارید.
شما میتوانید مواد غذایی ناسالم را با قرار دادن آن در قفسه فروشگاه محدود کنید. نداشتن این مواد غذایی ناسالم در خانه، شما را از وسوسه استفاده از آنها باز میدارد.
جایگزینی غذاهای کم ارزش با انتخابهای سالم تری مثل میوهها و سبزیجات نیز یک روش سالم برای کاهش مصرف آنها است.
تغذیه سالم برای سم زدایی بدن
آنتی اکسیدانها از سلولهای شما در برابر آسیب ناشی از مولکولهایی به نام رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. استرس اکسیداتیو شرایطی است که ناشی از تولید بیش از حد رادیکالهای آزاد است.
بدن شما به طور طبیعی این مولکولها را برای فرآیندهای سلولی، مثل گوارش تولید میکند. با این حال، الکل، استعمال دخانیات، رژیم غذایی ضعیف، و قرار گرفتن در معرض آلایندهها میتواند رادیکالهای آزاد اضافی را تولید کند.
این مولکولها با ایجاد آسیب به سلولهای بدن، در تعدادی از شرایط مثل جنون، بیماریهای قلبی، بیماری کبد، آسم و انواع خاصی از سرطانها دخیل هستند.
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدانها به بدن شما کمک میکند تا با استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد اضافی و دیگر سمومی که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند، مبارزه کند.
برای دریافت آنتی اکسیدانها از غذاهای آنتی اکسیدان دار استفاده کنید و از مصرف مکملها خودداری کنید. چرا که ممکن است در هنگام مصرف زیاد این مکمل ها، خطر بیماریهای خاص افزایش یابد.
نمونههایی از آنتی اکسیدانها شامل ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم، لیکوپن، لووتیان و زاکسنتین هستند.
توت ها، میوه ها، آجیل، کاکائو، سبزیجات، ادویه جات و نوشیدنیها مانند قهوه و چای سبز دارای بیشترین مقدار آنتی اکسیدان هستند.
روده برای حفظ سلامت سیستم سم زدایی شما مهم است. سلولهای روده شما یک سیستم سم زدایی و دفع دارند که از شکم و بدن شما در برابر سموم مضر مانند مواد شیمیایی محافظت میکند.
سلامت روده با پروبیوتیکها شروع میشود. پروبیوتیک نوعی از فیبر است که از باکتریهای خوب در روده شما به نام پروبیوتیکها تغذیه میکند. با پروبیوتیک ها، باکتریهای خوب شما قادر به تولید مواد مغذی به نام اسیدهای چرب کوتاه مدت هستند که برای سلامت مفید هستند.
باکتریهای خوب روده شما میتوانند با استفاده از آنتی بیوتیک ها، سدی در مقابل بهداشت دندان ضعیف و کیفیت رژیم غذایی نا متعادل شود.
تغییر ناسالم در این باکتریها میتواند سیستم ایمنی و سم زدایی شما را ضعیف کرده و ریسک بیماری و التهاب شما را افزایش دهد.
خوردن غذاهای غنی از پرویبیوتیکها میتواند سیستم ایمنی و سم زدایی شما را سالم نگه دارد. منابع غذایی پروبیوتیکی شامل گوجه فرنگی، کنگر فرنگی، موز، مارچوبه، پیاز، سیر و جو میباشند.
مصرف نمک را کاهش دهید
برای برخی افراد، سم زدایی وسیلهای برای از بین بردن آب اضافی بدنشان است. مصرف بیش از حد نمک میتواند باعث حفظ مایعات اضافی شود، به ویژه اگر شرایطی دارید که کلیهها یا کبد شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
این تجمع مایع اضافی میتواند موجب نفخ و باد کردن شود. اگر بیش از حد نمک مصرف کنید، میتوانید وزن اضافی آب را دفع کنید.
در حالی که ممکن است متناقض به نظر برسد، افزایش مصرف آب شما یکی از بهترین راهها برای حذف وزن آب اضافی ناشی از مصرف بیش از حد نمک است.
این به این دلیل است که وقتی بیش از حد نمک مصرف کنید و بدنتان آب کافی نداشته باشد، بدن شما هورمونی آنتی دیورتیک را آزاد میکند که از ادرار کردن و در نتیجه سم زدایی بدن شما جلوگیری میکند.
با افزایش مصرف آب، بدن شما ترشح هورمون آنتی دیورتیک را کاهش میدهد و ادرار کردن را افزایش میدهد و باعث حذف محصولات زائد میشود.
افزایش میزان مصرف غذاهای غنی از پتاسیم – که برخی از اثرات سدیم را نیز متعادل میکند – نیز به این هدف کمک میکند. از جمله غذاهای غنی از پتاسیم میتوان به سیب زمینی، اسکواش (کدو)، لوبیا قرمز، موز و اسفناج اشاره کرد.
اثرات ورزش بر سلامت بدن برای سم زدایی
ورزش منظم – بدون در نظر گرفتن وزن بدن – با عمر طولانیتر و کاهش خطر بسیاری از بیماریها از جمله دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی، فشار خون بالا و سرطانهای خاص مرتبط است.
در حالی که مکانیزمهای متعددی در پشت پرده فواید سلامتی ورزش وجود دارد، اما کاهش التهاب یک نکته کلیدی است.
در حالی که برخی التهابات برای درمان عفونت و یا التیام زخمها ضروری هستند، خیلی از آنها باعث تضعیف سیستم بدن شما و باعث افزایش بیماری میشوند.
ورزش میتواند با کاهش التهاب، به سیستمهای بدن شما از جمله سیستم سم زدایی، کمک کند که به درستی عمل کرده و در برابر بیماریها از بدن محافظت کند.
توصیه میشود که حداقل ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته ورزش با شدت متوسط مانند پیاده روی سریع و یا ۷۵ الی ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیتهای فیزیکی شدید – مانند دویدن – را انجام دهید.
سایر نکات مفید سم زدایی:
اگرچه هیچگونه مدرکی استفاده از رژیمهای سم زدایی برای حذف سموم از بدن را پشتیبانی نمیکند، اما تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی شما ممکن است به کاهش بار سم و حمایت از سیستم سم زدایی بدن شما کمک کند.
غذاهای حاوی گوگرد بخورید. غذاهایی که از گوگرد غنی هستند مثل پیاز، بروکلی و سیر باعث افزایش دفع فلزات سنگین مثل کادمیوم میشوند.
کلرلا را امتحان کنید. بر اساس مطالعات حیوانی، کلرلا یک نوع جلبک است که دارای مزایای زیادی برای تغذیه است و ممکن است حذف سموم مانند فلزات سنگین را افزایش دهد.
غذایتان را با گشنیز طعم دار کنید. گشنیز باعث افزایش دفع سموم خاصی نظیر فلزات سنگین مانند سرب و مواد شیمیایی، از جمله فتالات و حشره کشها میشود.
گلوتاتیون را پشتیبانی کنید. خوردن غذاهای غنی از گوگرد مثل تخم مرغ، کلم بروکلی و سیر باعث افزایش عملکرد گلوتاتیون، آنتی اکسیدان اصلی تولید شده توسط بدن شما میشود که به شدت در سم زدایی نقش دارد.
به محصولات تمیزکننده طبیعی سوئیچ کنید. انتخاب محصولات تمیز کننده طبیعی مثل سرکه و جوش شیرین به جای عوامل تمیز کننده تجاری، میتواند قرار گرفتن شما در معرض مواد شیمیایی سمی را کاهش دهد.
مراقبت از بدن طبیعی را انتخاب کنید. استفاده از با استفاده از دئودورانت ها، لوازم ارایش، مرطوب کننده ها، شامپوها و سایر محصولات مراقبت شخصی طبیعی نیز میتوانید قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی را کاهش دهید.
در عین حال، بسیاری از این تاثیرات تنها در مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان داده شده است. بنابراین، برای تایید این یافتهها نیاز به بررسی و مطالعه بر روی انسانها خواهد بود.