دکتر پویا ناظران در یادداشتی تلگرامی نحوه محاسبه و پیش‌بینی دلار ۴۰ هزار تومانی را مورد واکاوی قرار داده است.
به گزارش جی پلاس، هفته پیش بود که دکتر حسین راغفر از اقتصاددانان کشور در هفدهمین کنگره حزب مردم‌سالاری پیش‌بینی کرد که قیمت دلار در آینده به 40 هزار تومان خواهد رسید و تورم نیز 60 درصد خواهد شد.
این ادعا واکنش‌های زیادی را به همراه داشت. دکتر پویا ناظران در مطلب در کانال تلگرامی خود ادعای حسین راغفر را مورد نقد قرار داده است.
ناظران در مطلبی با عنوان «پیش‌بینی دلار یا رمالی؟» نوشته است:
دیروز در مورد نحوه محاسبه پیش بینی نرخ ۴۰ هزار تومنی برای دلار پرسیدم، امروز، دستیار دکتر راغفر، فرمول این محاسبه را در کانالشان گذاشتند. اسم هر دو بزرگوار گوشه پایین سمت راست نمودار هست.
پیش از تحلیل این فرمول، یک مقدمه عرض کنم:
زیست‌شناس‌ها در مطالعه رشد باکتری‌ها، از تابع‌نمایی استفاده می‌کنند چون توابع‌نمایی برای مطالعه رشد خیلی مناسبند.
منتها در مطالعاتشان، محدودیت‌های زیست‌محیطی مثل منابع غذایی، اکسیژن، و فضا برای گسترش را هم لحاظ می‌کنند.
در مطالعه رشد مولفه‌های اقتصادی هم می‌شود از توابع نمایی استفاده کرد، اما باید محدودیت‌هایی که محیط اقتصادی اعمال می‌کند هم لحاظ شود. مثلا در مورد قیمت ارز، باید نقدینگی، تولید ناخالص داخلی، درآمد نفتی، ذخایر ارزی، سیاست خارجی، شرایط نظام بانکی، و ... را هم در محاسبات‌مان لحاظ کنیم.
یک محاسبه نمایی ساده، با چشم‌پوشی بر محدودیت‌های محیطی، به ارزیابی اشتباه منجر می‌شود.
پیرو پستی که به آن لینک دادم، حالا می‌دانیم دلار ۴۰ هزار تومنی درست از آب در می‌آید اگه نرخ دلار در هر ماه مساوی باشد با
3757 * e^(0.2048 * x)
فروردین ۱۳۹۷ متغیر x مساوی با ۱ است. اردیبهشت می‌شود ۲، خرداد می‌شود ۳ و ...
- اشکال این فرمول چیه؟
+ محدودیت‌های موجود در محیط اقتصادی کشور را لحاظ نمی‌کند.
- از کجا می‌دانیم لحاظ نمی‌کند؟
+ از نظر این فرمول، اسفند ۱۳۹۷ دلار از ۴۰هزار تومن رد می‌کند، اسفند ۱۳۹۹ قیمت دلار می‌شود ۶ میلیون تومن، و فروردین ۱۳۹۵ قیمت دلار ۲۷ تومن بوده! بله! ۲۷ تا تک تومنی.
- چقدر احتمالش هست که اسفند ۱۳۹۷ دلار از ۴۰ هزار تومن رد کند؟
+ همانقدر که احتمالش هست اسفند ۱۳۹۹ دلار بشود ۶ میلیون تومن!
- دلار ۶ میلیون تومانی در اسفند ۱۳۹۹ چقدر واقع بینانه‌ست؟
+ ارتباط این پیش بینی با واقعیت به اندازه ارتباط دلار ۲۷ تومانی با واقعیته!
۲۷ تومان دانستن دلار فروردین ۹۵ و ۶ میلیون تومن دانستن دلار اسفند ۹۹، اشکال لحاظ نکردن نقدینگی، تولید ناخالص داخلی، و سایر مولفه‌های اقتصادی، در تحلیل ارزی‌ست.
نتیجه: همانطور که دیدید، ۴۰ هزار تومن، و پیش‌بینی‌های مشابه بی‌اساسند. ذهن خودتان را درگیرشان نکنید، و از آن مهمتر، مریض خودتان را به رمال نسپارید؛ اقتصاد مریض کشور را هم به چنین تحلیل‌هایی نسپرید.
