احیای خلیج گرگان و تالاب میانکاله اگرچه طی ماه‌های اخیر با شکل‌گیری یک کمیته ملی تخصصی در دستور کار قرار گرفته است اما اختلاف نظر میان کارشناسان سازمان محیط زیست به عنوان متولیان اصلی احیای این اکوسیستم عملکرد کمیته را با اما و اگرهایی همراه کرده است.
به گزارش جی پلاس، ارزیابی وضعیت حیاتی خلیج گرگان و تالاب میانکاله موضوعی است که شاهد اختلاف نظر درباره آن هستیم. گروهی شرایط خلیج را بحرانی و گروهی دیگر غیربحرانی و عادی عنوان می‌کنند.
اخیرا شهرام فداکار -مدیرکل دفتر سواحل و تالاب‌های ساحلی سازمان حفاظت محیط زیست- اعلام کرد که وضعیت خلیج گرگان و تالاب میانکاله بحرانی نیست و تاریخچه خلیج بیانگر آن است که در سال ۱۳۵۶ وضعیت خلیج بدتر از شرایط کنونی بود و با این وجود تبدیل به کانون گرد و غبار نشد.
او کم و زیاد شدن تراز خلیج را رفتار عادی این اکوسیستم دانست و تاکید کرد که گزارش‌های مرکز مطالعات دریای خزر و مرکز همکاری‌های هواشناسی منطقه‌ای نشان می‌دهد که نرخ کاهش تراز خلیج گرگان در سال ۲۰۱۷ روند مثبت پیدا کرده است یعنی از ۱۸ سانتی‌متر کاهش که در هر سال صورت می‌گرفت به ۱۱ سانتی‌متر رسیده بنابراین روند کاهش تراز خلیج گرگان هشت سانتی‌متر بهتر شده است. همه این شواهد نشان می‌دهد که تراز خلیج گرگان به شرایط قبل برمی‌گردد و آن را از شرایط اضطرار نجات می‌دهد.
وضعیت خلیج گرگان و تالاب میانکاله بحرانی است
این در حالیست که پروین فرشچی -معاون محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست- در پاسخ به این پرسش که آیا شرایط خلیج گرگان و تالاب میانکاله را بحرانی ارزیابی می‌کند یا خیر؟ می‌گوید: وضعیت تالاب به قدری بد است که اشک آدم را درمی‌آورد. وضعیت کنونی تالاب بحرانی است و کمیته‌ای که در سطح ملی برای احیای تالاب با محوریت سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده است سه نوع راهکار کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را دنبال می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه در احیای خلیج گرگان و تالاب میانکاله به اقدام ضرب العجلی نیاز داریم، می‌گوید: در راهکارهای کوتاه مدت تاکید بر این است که بدانیم برای آبرسانی به خلیج باید چه کارهای ضرب‌العجلی انجام شود.
وضعیت خلیج گرگان و تالاب میانکاله بحرانی نیست
مسعود باقرزاده کریمی -معاون دفتر زیستگاه‌های سازمان حفاظت محیط زیست- که به عنوان رئیس کمیته ملی کنوانسیون رامسر نیز فعالیت می‌کند با بیان اینکه خلیج گرگان و تالاب میانکاله دچار بحران نیست، می‌گوید: ادعا نمی‌کنم وضعیت خوب است. خوب نیست اما بحرانی هم ارزیابی نمی‌شود.
باقرزاده که پیش از این هم تاکید کرده بود که مشکل خلیج گرگان در خشکی است نه در دریا، معتقد است: جایی که وضعیت بحرانی دارد تالاب لپو زاغمرز؛ تالاب چسبیده به تالاب میانکاله و در انتهای خلیج گرگان است. این تالاب که از آب شیرین تغذیه می‌شود به دلیل کاهش ورودی آب شیرین است دچار مشکل شده و به تبع آن تالاب میانکاله و خلیج گرگان آسیب دیده است. به عبارت شفاف‌تر کاهش ورودی آب شیرین، خلیج و تالاب را دچار بحران کرده است نه پایین رفتن آب دریای خزر.
حال که سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت کمیته ملی احیای خلیج گرگان و تالاب میانکاله را برعهده دارد انتظار می‌رود با ارائه نظرات کارشناسی دقیق و برنامه‌های منسجم، در پروژه احیای خلیج گرگان و تالاب میانکاله قوی‌تر ظاهر شود تا از لحاظ شدن بعد زیست محیطی در تصمیمات و اقدامات احیاT اطمینان حاصل شود. اکنون سیاست‌های درون سازمانی رئیس جدید سازمان محیط زیست در حال شکل‌گیری است بنابراین در همین مقطع لازم است سازمان حفاظت محیط زیست به تصمیمات درست و یکدستی‌تری در مورد خلیج گرگان و تالاب میانکاله دست یابد.
بدیهی است که سازمان محیط زیست تنها زمانی می‌تواند اثربخشی کافی را در بستر جامعه و در تصمیمات کلان کشور داشته باشد که بتواند با ارائه ادله‌های علمی پایگاه قوی‌تری برای خود کسب کند.
