بعد ازگزارش کمیته ملی، رسیدگی به پلاسکو روز گذشته اعضای کمیته فنی و حقوقی پلاسکو هم نتیجه بیش از دوماه بررسی را درصحن شورای شهر تهران ارایه کردند اما ابهامات این حادثه درباره تخلیه دیر ساختمان، سکوت شهرداری دربرابر تغییر کاربری واحدها، قصور مدیریت شهری در برنامه پنجساله، استفادهنکردن از تشک نجات، استفاده آب به جای فوم و چرایی استفادهنکردن از دستگاههای ارتباطی همچنان باقی است.
به گزارش جی پلاس، پیش از گزارش کمیته فنی و حقوقی، اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورا گفت که شهرداری تا مرحله ابلاغ اخطار، کار خود را انجام داده و سازمان آتشنشانی هم بازدیدهایی را برای شناسایی ساختمانهای پرخطر انجام داده است.
بعد هم که «حمزه شکیب» از اعضای کمیته تخصصی پشت تریبون رفت، مباحث تخصصی مهندسی سازه، تاسیسات برقی و مکانیکی را توضیح داد و گفت که چون نقشههای ساختوسازهای و معماری از ساختمان پلاسکو، اطلاع از مقاومت مصالح ساختمان و اطلاع دقیق از درجه حرارت قسمتهای مختلف ساختمان درطول حادثه و مکان و شدت خرابیهای کوچک و بزرگ داخل ساختمان مشخص نبوده است. کمیته مطالعات جامعی برای آگاهی ازشرایط ساختمان قبل از فروریزش انجام داد.
او ازمحتملترین سناریوی فروریزش پلاسکو در سه مرحله حرف زد: «سه مرحله فروریزش جزیی، فروریزش پیشرونده محدود و فروریزش پیشرونده کلی ساختمان است.»
عضو کمیته فنی و حقوقی گفت که پلاسکو نیازمند بازنگری و انجام اصلاحات بوده است: «درمیان عوامل ذکرشده در زمینه تأسیسات برقی ساختمان پلاسکو مهمترین موارد تأثیرگذار شامل سیمکشیهای غیراستاندارد و خارج از ضوابط، بازرسی و کنترل ساختمان، الزامات مبحث ٢٢ مقررات ساختمان و فقدان سیستم اعلام حریق است.»
او به وجود ١٤هزار لیتر گازوییل درمخازن پلاسکو اشاره کرد: «ساختمان قبل از حادثه، مجهز به سیستم تولید سرمایش عمومی نبوده است.»
به اعتقاد شکیب، ریشه اصلی ریزش ساختمان پلاسکو، مراقبت و نگهدارینکردن اصولی از این ساختمان درطول دوره ٥٤ساله قابل بهرهبرداری بوده که مسئولیت را متوجه مالک، مسئول نگهداری و بازرس ساختمان میکند: «آتشسوزی به دلیل وضع نادرست ناشی از بهرهبرداری و رعایتنکردن روابط مبحث سوم مقررات ملی ساختمان پس از شروع، به سرعت توسعه یافت.»
بررسی فرآیند مدیریت بحران دراین گزارش، یکی از پرچالشترین موضوعات بود که درگزارش هیأت ویژه رئیسجمهوری هم ایرادات جدی به آن وارد شد اما درمتن گزارش این کمیته مدیریت بحران مثبت ارزیابی شده است: «با توجه به حضور بهموقع شهردارتهران و پذیرش فرماندهی حادثه و تعیین جانشین مناسب برای فرماندهی عملیات (معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران با سوابق مدیریت بحران) چالشهای جدی درمدیریت عملیاتی حادثه رخ نداده است.»
درشرایطی که شهردار تهران از این حادثه بهعنوان بحران ملی یاد کرد، اما سخنان عضو کمیته فنی و حقوقی نشان میدهد که حادثه ازیک نقطه شروع شده و بعد از گسترش به شکل یک بحران درآمده است؛ موضوعی که درگزارش هیأت ویژه رئیسجمهوری هم وجود داشت.
البته این گزارش حتی رئیس کمیته ایمنی شورا را هم قانع نکرد و معصومه آباد گفت که به ابهامات پاسخ داده نشده است: «یکی از ابهامات این است که وقتی سازه ساختمان دچار شکنندگی میشود، تا چه زمانی میتوانستند آتشنشانان نسبت به تخلیه اقدام کنند و آیا اطفا از درون سازه باید انجام میشد و براساس برخی عکسها و تصاویر، بعضی کنار پنجره آمده و درخواست کمک داشتند که آیا میشد به آنها کمک کرد یا خیر؟ باید به این دقت کنیم که چرا این لوایح و طرحها ٣،٤ساله شورا درباره تجهیزات آتشنشانی مسکوت ماند؟»
محمد سالاری، رئیس کمیسیون معماری شورا هم انتقاد زیادی به جمعبندیها داشت، گفت که به نقش شهرداری دربروز این حوادث کمتر اشاره شده و براساس این گزارش، فرماندهی و مدیریت بحران شهرداری نقص و ایرادی نداشته است: «شهرداری ازهمه ظرفیتهای خود استفاده کرد اما مدیریت بحران و آواربرداری مشکل اساسی داشت و درساعات اولیه هیچکس نمیدانست مسئول کیست؟ و نواقص درحوزههای مختلف ازجمله آموزش و سرمایهگذاری کاملا مشهود و مشخص بود.»
او به تغییر کاربریها اشاره کرد که بخش زیادی از مسئولیت آن متوجه شهرداری است: «شهرداری درمقابل یک واحد صنفی که تغییر کاربری داده، آن را تعطیل میکند اما برای تغییراتی که کسبه درساختمان ایجاد کردند، هیچ اقدامی نداشته، اما ایمنسازی پلاسکو نیاز به تعطیلی کسبه نداشته است.»
به اعتقاد سالاری، همه اعضای شورا اعم از اصلاحطلب و اصولگرا درمورد قصور شهرداری در انجام برنامههای پنجساله و تکالیف سالانه اتفاقنظر دارند. غلامرضا انصاری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه هم به ابهاماتی مثل استفادهنکردن از تشک نجات، استفاده آب به جای فوم و چرایی استفادهنکردن از دستگاههای ارتباطی اشاره کرد که دراین گزارش هنوز باقی است.
محسن سرخو، رئیس کمیته حملونقل شورا اما حرف دیگری داشت: «گزارش تکلیفی برای ما روشن نمیکند. اعلام شد که امکان آبرسانی وجود نداشت، اما درسال ٩٤ مجوز خرید بالگرد به شهرداری داده شده بود. چرا بعد از ٣ساعت و ٢٠دقیقه دستور تخلیه داده شد تا شاهد زیر آوارماندن آتشنشانان بمانیم؟»
محمدمهدی تندگویان، عضو کمیسیون معماری شورا هم که از این گزارش و گزارش ملی هیأت ویژه رئیسجمهوری قانع نشده بود، پیشنهاد کرد که کمیته حقیقتیاب تشکیل شود.
حمزه شکیب هم البته بعد ازپایان جلسه، درباره این انتقادات به «شهروند» گفت که ما دنبال مقصر نبودیم: «اگر از ساختمان درست نگهداری میشد، این اتفاق نمیافتاد.» البته به اعتقاد او هم، این بخشی از ماجراست که به پیشگیری برمیگردد اما بخش دیگر آن درباره مدیریت بحران کار شهرداری بوده است: «وقتی اتفاق افتاد، شهرداری باید وارد میشد. شهرداری باید قبل از حادثه نیروهای خود را تمرین میداد و مانور برگزار میکرد و نقشه تخلیه را به دست میآورد، اما این کارها انجام نشده است.»
این سخنان درشرایطی بود که حکیمیپور، عضو دیگر شورا هم به «شهروند» گفت که سوالات ما درباره پلاسکو مانده است: «ما مسئول موضوعاتی هستیم که طبق قانون به ما مربوط است و دراین موضوع نظارت برعملکرد شهرداری وظیفه ماست. جالب اینکه شهرداری به نامه من هم دراین زمینه جواب نداده، درحالی که ٤٠روز از آن گذشته است.» البته این گزارش هنوز کامل نشده و ادامه آن قرار است درجلسه بعدی شورای شهر بررسی شود.