به گزارش ایرنا محمد سالاری روز یکشنبه در سی امین جلسه شورای شهر در بیان گزارشی از رویکردها و راهبردهای کمیسیون شهرسازی ومعماری مهمترین ماموریت های حوزه شهرسازی و معماری را اینگونه بیان کرد: پیگیری و نظارت جهت تحقق مأموریت های شهرسازی و معماری مصوب در اسناد فرادست شامل طرح جامع، طرح تفصیلی و نیز مصوبات شورای اسلامی شهر تهران، سیاستگذاری، راهبری، بررسی و اصلاح احکام و سیاست های برنامه 5ساله و بودجه های سالیانه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و سازمان های مرتبط ، نظارت تخصصی بر عملکرد شهرداری تهران در حوزه های مرتبط با مأموریت های شهرسازی و معماری، یکسان سازی و شفاف سازی مقررات شهرسازی و معماری و تدوین قوانین جهت پیشگیری از انجام تخلفات ساخت و ساز در شهر تهران و حریم آن، بررسی گزارش های ارائه شده از سوی شهرداری بویژه مرتبط با مأموریت شهرسازی و معماری، تعامل با سازمان ها و نهادهای برون سازمانی مرتبط با ماموریت های شهرسازی و معماری، بررسی طرح ها و لوایح و ارجاعات هیئت رئیسه و سایر اعضاء شورا و درخواست های مردمی مرتبط با کمیسیون از راهبردهای کمیسیون شهرسازی است.
وی با اشاره به اینکه امروز سعی داریم بیشتر در خصوص وضعیت موجود ماموریت های شهرسازی و معماری صحبت کنیم گفت: اگر ما یک شناختی نسبت به ماموریت ها و برنامه ها و سیاسیت های حوزه شهرسازی ومعماری مطرح کنیم به یک درک مشترک می رسیم و در راستای تحقق ان ها می توانیم بهتر کمک کنیم.
*طرح های توسعه شهری
سالاری در ادامه طرح های توسعه شهری را دارای سه سطح عنوان کرد و در توضیح آن ها اظهار داشت: سطح اول؛ طرح جامع شهر تهران است که در سال 86 مصوب شد. سطح دوم؛ طرح تفصیلی شهر تهران است که در سال 91 ابلاغ شد، این طرح مشتمل بر ضوابط استفاده از اراضی و ساخت و ساز در هر یک از پهنه های شهر است و سطح سوم؛ برنامه ها و طرح های موضعی و موضوعی می باشد.
*طرح جامع شهر تهران
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در توضیح راهبرد های طرح جامع شهر تهران گفت: این طرح دارای 17 راهبرد شامل ساماندهی و صیانت از محدوده و جلوگیری از هرگونه گسترش شهر، سامانـدهـی و صیـانت از حریـم پایـتخت، ارتقاء نقش و جایگاه شهر تهران در سطوح فراملی، ملی و منطقه ای، توسعه اجتماعی و ساماندهی اسکان جمعیت، تـوسعه اقتـصادی و رونـق فعـالیـت شهر تـهران، بهبود وضعیت شبکه های ارتباطی و نظام حمل و نقل و ترافیک حفـاظت از مـحیـط زیـست، ایـمن سـازی در برابر سـوانـح طـبیعی، بهبود سیستم مدیریت بحران و ارتقاء کیفیت دفاع غیرعامل شهر تهران، تأمین آب موردنیاز و توسعه و تجهیز تأسیسات آب و فاضلاب تهران و ساماندهی حریم و بستر رودخانه ها، بهبود و ارتقاء وضعیت و ساماندهی کالبدی شهر تهران، ارتقاء کیفیت کارایی محیط شهری با پهنه بندی نحوه استفاده از اراضی وساماندهی ساخت و ساز، احیاء و حفاظت فعال از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی شهر تهران، ساماندهی و ارتقاء هویت سیما و منظرشهری تهران در جهت احیاء معماری وشهرسازی ایرانی-اسلامی. توسعه فضاهای سبز، عمومی، تفرجگاهی و گردشگری. تـأمیـن نیـازهـا و سـامـانـدهی خـدمـات شـهری تهـران .بهسازی، نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر تهران است، البته لازم بذکر است تمام این راهبردها مربوط به حوزه شهرسازی ومعماری نیست.
وی در ادامه گزارش با تاکید بر اینکه طرح جامع دارای 26 تکلیف است اظهارداشت: مهم ترین مشکل ما و اینکه می گوییم به اهداف طرح جامع نرسیدیم اینست که این تکالیف انجام نشده است و این تکالیف شامل : طرح های موضوعی شامل 78 طرح و طرح ها موضعی شامل 46 طرح و همچنین تعدادی برنامه و پروژه های موضعی در مقیاس مناطق، نواحی و محلات شهر است که تهیه و تصویب بیشتر این طرح ها می بایست تا پایان سال 1390 و برخی نیز تا سال 1395 به پایان می رسید.
*مهم ترین تکالیف محقق نشده طرح جامع
سالاری همچنین مهم ترین تکالیف محقق نشده طرح جامع را به شرح ذیل اعلام کرد: تهیه، تصویب و اجرای طرحهای مبادی و محورهای ورودی و خروجی شهر. تهیه، تصویب و اجرای طرح های توسعه فضاهای زیرسطحی شهر تهران، استقرار مدیریت یکپارچه حریم پایتخت و نظارت بر تحولات آن، تدوین ضوابط ساخت وساز ساختمانهای بلند مرتبه شهر تهران در زیر پهنه های مصوب و مجاز، شناسایی دقیق گسل ها و پهنه های خطر پذیری زلزله در شهر تهران، ساماندهی و مکان یابی و تدوین ضوابط و مقررات طراحی و توسعه پارکینگ های عمومی و طبقاتی از تکالیف محقق نشده طرح جامع بیان کرد.
*طرح تفصیلی شهر تهران
این عضو شورای شهر تهران در خصوص طرح تفصیلی شهر تهران نیز گفت: طرح تفصیلی ابلاغ شد تا ضوابط و مقررات شفاف برای ساخت و ساز شهر ایجاد و بارگذاری‌های شهر کنترل شود ، فضاهای شهری ساماندهی شود، دستیابی توامان به حقوق عمومی و خصوصی محقق شود، پاسخگویی به صاحبان اراضی برای هر گونه ساخت و ساز مجاز صورت گیرد، از تداخل غیر ضروری و نامناسب کارکردها، کاربری‌ها و فعالیت‌ها جلوگیری شود و در نهایت کیفیت زندگی شهری افزایش یابد اما متاسفانه بیشترین بخش این اهداف محقق نشده است.
*تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی
سالاری تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی را نیز بدین شرح اعلام کرد: تهیه و تنظیم طرح، لایحه و سایر برنامه های مقاوم سازی بافت های ناپایدار شهری و تصویب آن در مراجع ذیربط با همکاری سایر دستگاه ها. فراهم سازی موجبات اجرای طرحهای موضعی پیوست چهارم طرح جامع به منظور تحقق‌پذیری تامین خدمات شهری و ساماندهی آن در زیرپهنه‌های مربوطه. تدوین ضوابط و مقررات منطقه‌ای پیاده‌راه‌ها و مسیرهای دوچرخه، با توجه به ویژگی‌ها و تمایزات منطقه‌ای. شناسایی و اعلام محورهایی از شهر،که احداث بنا در آنها بر مبنای ضوابط تراکم و طبقات ساخته شده بیش از 60 درصد قطعات طرفین گذرها که همان بند 3-7 است.
وی ادامه داد :از دیگر تکالیف محقق نشده تعیین عملکردهای مجاز به استقرار در کلیه زیر پهنه های کار و فعالیت، شامل کلیه واحدهای تجاری ، فروشگاه های بزرگ، پاساژها، دفاتر تجاری، شعب بانکها، بنگاهها واست است و این همان موضوعی است که مال ها و مگامال ها را برای شهر تبدیل به تهدید کرده است چراکه این بناها که در پهنه کار و فعالیت احداث می شود و مهم ترین مشکل در این بخش اینست که نوع بهره برداری آن ها مشخص نشده است در حالیکه شهرداری باید نوع بهره برداری را در هنگام صدور مجوز مشخص کند . از دیگر تکالیف محقق نشده می توان به تعیین سهم و ساماندهی، کم و کیف عملکرد و کاربری های خدماتی و اداری در زیر پهنه های 1S و S2.تدوین و تصویب دستورالعمل طراحی شهری برای ساخت وساز در کلیه پلاک هایی که در زیرپهنه S211 ،S122 ،S121 و S125 قرار گرفته اند. تهیه و تصویب دستورالعمل حق انتقال توسعهTDR اشاره کرد.
وی ادامه داد: تهیه طرح های موضعی ویژه برای باغات به منظور جلوگیری از تفکیک باغات پیوسته و انبوه. فراهم سازی موجبات احداث پارکینگ در کلیه محلات شهر تهران طبق استانداردهای لازمه و بر اساس اسناد توسعه و عمران محله. شناسایی محدوده هایی در پهنه های سکونت دارای شرایط خاص(از جمله اراضی باغات کن، شهرک آزادشهر در منطقه 22، شهرک گلستان در منطقه 4 و حریم امنیتی کاخ سعدآباد) و اعمال آن در نقشه های طرح تفصیلی تهیه و تصویب دستورالعمل طراحی ساختمانهای بلند مرتبه . تهیه دستورالعمل برای املاک و اراضی ذخیره توسعه ونوسازی شهری و نحوه مداخله و اقدام. تدقیق گستره های مختلط سکونت و فعالیت غیرتجاری به منظور تامین فضاهای خدماتی مورد نیاز شهر در سال اول. تدقیق منطقه ای حداقل اندازه قطعه و عرض معابر برای کلیه زیرپهنه های استفاده از اراضی طی فرایند اجرای طرح تفصیلی. ثبت بناهایی ارزشمند تاریخی شهر تهران(که می‌باید ثبت تاریخی شوند) با همکاری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی . رعایت ضوابط و مقررات معلولین، مطابق مفاد مقررات موضوعه در کلیه ساخت و سازها، شناسایی و برنامه ریزی برای قطعات کمتر از 50 مترمربع، به ویژه در محدوده ی بافتهای ناپایدار شهری نیز از تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی هستند.
*عوامل عدم تحقق پذیری طرح تفصیلی
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران با اشاره به برخی از عوامل عدم تحقق پذیری طرح تفصیلی اظهارداشت: یکی از این عوامل، تاخیر در ابلاغ طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع است که این طرح در سال 86 تصویب شد اما در سال 91 با 5 سال فاصله ابلاغ می شود و اساسا در این فاصله بسیاری از الزامات طرح ازبین رفت . عامل بعدی مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع است وقتی طرح تفصیلی ابلاغ شد بخشنامه های متعددی تعداد 1100در سطح شهرداری تهران ابلاغ شد در حالیکه قرار بود طرح تفصیلی ابلاغ شود تا بخشنامه ها جمع آوری شود اما این اتفاق نیفتاد تا در دوره گذشته توانستیم آن ها را باطل کنیم بنابراین از دیگر دلایل عدم تحقق طرح تفصیلی صدور بخشنامه های نظارتی - ستادی حمایتی مغایر با ضوابط طرح تفصیلی شهر تهران بود.
وی ادامه داد: تاثیر تخلفات ساختمانی و آراء کمیسیونهای ماده 100 بر تحقق طرح تفصیلی، شوراهای معماری و توافقات مناطق 22 گانه، مصوبات کمیسیون ماده 5 و مفاد طرح تفصیلی، طرح تفصیلی منطقه 22 ، بافت ناپایدار، جمعیت پذیری از دیگر عوامل عدم تحقق طرح تفصیلی بوده اند.
رکورد صدور پروانه های ساخت و ساز یکسال قبل از ابلاغ طرح تفصیلی
سالاری در خصوص تاثیر تاخیر در ابلاغ و اجرای طرح تفصیلی در ساخت و ساز های شهر گفت: قبل از ابلاغ طرح شهرداری اعلام کرد که این طرح قرار است ابلاغ شود و مردم متوجه شدند که اگر طرح تفصیلی بیاید از تعداد طبقاتی که باید بسازند کاسته می شود بنابراین سرمایه های خود را جمع کردند و اقدام به دریافت پروانه قبل از ابلاغ طرح کردند و همین موضوع موجب شد صدور پروانه ساختمانی در شهر تهران در سال قبل از ابلاغ طرح تفصیلی با 33 هزار پروانه صادره رکورد بزند.
*مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع
این عضو شورای شهر تهران در ادامه در خصوص مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع بیان کرد: تغییرات در سطوح پهنه ها در طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع . مصوبه 8 بندی و تغییرات در زیر پهنه های سکونت و افزایش جمعیت پذیری، این بند همان مصوبه ای است که با حضور یک ساعته احمدی نژاد در شورای عالی شهر سازی و معماری 5/2 میلیون نفر به جمعیت تهران اضافه شد.
وی ادامه داد: افزایش جمعیت پذیری به سبب تعریف بافت های ناپایدار. بعد خانوار در محاسبه ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی. پیشنهاد شبکه معابر در گستره وسیعی از باغات ارزشمند شهری. انحراف در تصمیمات کمیسیون ماده 5 نسبت به طرح تفصیلی . مغایرت ها در دفترچه ضوابط و مقررات طرح تفصیلی . صدور بخشنامه ها بعد از طرح تفصیلی نیز از مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع است.
*جمعیت و ظرفیت سکونت پذیری شهر تهران
سالاری در تشریح وضعیت جمعیت و ظرفیت سکونت پذیری شهر تهران نیز گفت: بر اساس ظرفیت سکونت پذیری طرح جامع ، پس از تعیین حداکثر زیر بنای قابل ساخت با پایه قرار دادن اصول طرح جامع ظرفیت جمعیت پذیری شهر تهران 10.570000 نفر برآورد شد. اما بر اساس ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی، پس از تعیین حداکثر زیر بنای قابل ساخت و با اعمال متوسط زیر بنای مسکونی ده سال اخیر هریک از مناطق و بعد خانوار معادل 3 نفر ، ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی شهر تهران 12.950.000 نفر برآورد شد.
وی دلایل این مغایرت را تغییر بعد خانوار از 3 به 12/ 3 نفر ، عدم اعمال ضوابط بلند مرتبه سازی، عذم اعمال برخی از ضوابط تشویقی ، ملحوظ نکردن ساخت و سازهای منطقه 22، عدم برداشت وضع موجود(ساخت و سازهای موجود فراتر از ضوابط به حساب نیامده) بیان کرد.
خلفات ساختمانی و آراء کمیسیون های ماده 100
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در خصوص تاثیر تخلفات ساختمانی و آراء کمیسیون های ماده 100 در عدم تحقق طرح تفصیلی اظهار داشت: حجم قابل توجه پرونده‌های ارسالی به کمیسیون های ماده 100 و عملکرد ماده صد در سال 94 نشان میدهد ماهانه 1000 پرونده ماده صدی در شهر تهران وجود د، میزان تحقق آراء صادره از تخریب و اعاده کمتر از %1 بوده است، روندها نشان میدهد که میزان وقوع تخلفات در کاربری های غیر مسکونی نسبت به کاربری های مسکونی رشد قابل توجهی دارد.
*شوراهای معماری مناطق
وی همچنین با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از ناهنجاری‌های حوزه شهرسازی و معماری ناشی از عملکرد شوراهای معماری مناطق است گفت: از ابتدای سال 93 تا 9 ماهه سال 95 ، بیش از 38000 پرونده در شورای معماری مناطق طرح و بررسی شده که به طور متوسط روزانه 38 پرونده و ماهانه بیش از 1150 شورا تشکیل شده است که این نشان می دهد تصمیمات بصورت سلیقه اعمال شده است.
تفصیلی منطقه 22
سالاری در خصوص طرح تفصیلی منطقه 22 اظهارداشت: در برنامه‌های بالادستی، در خصوص نقش فرامنطقه‌ای با تاکید بر خدمات تفریحی و تفرجگاهی منطقه 22 تاکید شده است . بر اساس پیشنهادات طرح جامع تهران و طرح تفصیلی یکپارچه شهر تهران در خصوص منطقه 22 مقرر بوده که نقش‌پذیری آن فعالیت محور و فرامنطقه‌ای و با محور فراغت و دانش باشد، جمعیت پذیری آن نیز 500 هزارنفر پیش بینی شده است و با توجه به اهمیت منطقه 22 به لحاظ زیست محیطی و حفظ ارزش‌های اکولوژیک آن از الزامات بوده که انجام نشده است.
*بافت فرسوده و ناپایدار شهر تهران
وی با اشاره به بافت فرسوده و ناپایدار شهر تهران گفت: بافت فرسوده شهر تهران به وسعت 3268هکتار از 205 هزار قطعه زمین تشکیل می‌شود که 5 درصد مساحت شهر و 15 درصد جمعیت پایتخت را در خود جای داده و حدود 35 درصد این فرسودگی را بافتهای مسکونی در بر می‌گیرند. حدود 60 درصد بافت فرسوده دارای قطعات زیر 100 مترمربع که حدود 122هزار و 691 پلاک را شامل می شود ،به عبارتی دیگر 417 هکتار بافت فرسوده زیر 100 متر در شهر تهران وجود دارد.بر اساس تکالیف برنامه عملیاتی، می‌بایست سالانه 10 درصد از بافت فرسوده نوسازی شود، اما با توجه به میزان صدور پروانه برای نوسازی بافت فرسوده در طول پنج سال اخیر (متوسط سالانه 6000 صدور پروانه در بافت فرسوده) به نظر می‌رسد در راستای نوسازی بافت فرسوده شهر تهران راهی طولانی در پیش است. همچنین شهر تهران 14792 بافت ناپایدار دارد که 2873811 نفر در آن زندگی می کنند و مصوبه اعمال یک طبقه تشویقی به بافت های ناپایدار شهر 650000 نفر به جمعیت این محدوده افزود.
*سرانه های خدماتی شهر تهران
او در ادامه در خصوص سرانه های خدماتی شهر تهران بیان کرد: خدمات شهری در طرح جامع، به استثنای فضای سبز، مشتمل بر هفت زمینه 1- خدمات آموزشی با آموزش عالی 2- درمانی – بهداشتی 3- فرهنگی 4- مذهبی 5- ورزشی 6- گردشگری 7- تاسیسات و تجهیزات است. در مجموع براساس سرانه های طرح جامع و همچنین برآورد جمعیت در افق طرح، 18950 هکتار خدمات عمومی در شهر تهران مورد نیاز است که در قیاس با خدمات موجود حدود 5900 هکتار کمبود فضای خدماتی، وجود دارد که مناطق (8)، (10)، (13) و (17) با بافت متراکم، ریز دانگی و تراکم جمعیتی زیاد، وضعیت بحرانی تری نسبت به سایر مناطق دارند.
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در ادامه گزارش خود اجرای کامل مقررات ملی ساختمان پیگیری بازنگری مبحث دوم (2) مقررات ملی ساختمان ، پیگیری اجرایی شدن مبحث 22 مقررات ملی ساختمان، اجرایی کامل ماده 33 در شهر تهران و حضور مجری ذی صلاح در تمامی ساخت وسازها و پیگیری تحقق شناسنامه فنی و ایجاد زیرساخت های شناسنامه فنی هوشمند را به منظور کنترل ساخت و ساز در شهر تهران مورد تاکید قرار داد.
وی در خصوص ساماندهی سیما و نظر شهر تهران اظهارداشت: فعالیت کمیته های نمای مناطق قطعا باید ادامه پیدا کند و این شائبه که قرار است این کمیته ها منحل شوند صحت ندارد.
*ابطال مصوبه برج باغ ها
سالاری با اشاره به مصوبه برج باغ ها گفت: ما و کمیسیون سلامت طی جلساتی که داشتیم ابطال مصوبه برج باغ ها را در دستور کار داریم و معاونت شهرسازی شهرداری تهران می بایست طرح جایگزین را جهت تصویب ارائه دهد.
سیاست ها و برنامه های کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران
وی در پایان سیاست ها و برنامه های کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران را به شرح ذیل بیان کرد: مشارکت تشکل‌های حرفه‌ای و جامعه دانشگاهی، مهندسان مشاوران و نخبگان در تصمیم‌سازی‌های حوزه شهرسازی و معماری و حضور در نهادهای تصمیم ساز مانند کمیسیون ماده 5. پیگیری تحقق مدیریت هماهنگ و یکپارچه در حوزه ماموریتهای شهرسازی و معماری و حذف موازی کاری ها. ارتقا ساختار سازمانی معاونت شهرسازی و معماری و بازگشت به حوزه ماموریت های اصلی خود را از سیاست های کمیسیون شهرسای شورا است.
وی پیگیری به منظور استقرار سامانه هوشمند جهت رصد تحولات کالبدی ،میزان صدور پروانه ها و گواهی های ساخت و سازهای شهری و تغییرات سرانه فضاهای سبز و خدمات هفتگانه (آموزشی ، درمانی ، مذهبی ،ورزشی ، تفریحی ، گردشگری و فرهنگی) ، تغییرات کیفی و کمی باغات شناسایی میزان تخلفات ساختمانی ، تغییر و تبدیل استفاده از اراضی ذخیره نوسازی و انطباق ظرفیت جمعیت پذیری شهر تهران.
نظارت و تاکید بر تهیه پیوست مطالعاتی برای کلیه طرح ها و پروژه های شهر تهران از جمله پدافند غیر عامل ، پیگیری برنامه عملیاتی ایمن‌سازی ساختمانهای ناایمن شهر تهران. پیگیری تکمیل و تصویب مطالعات طرح توسعه فضاهای زیرسطحی شهر تهران. پایبندی به اسناد بالادستی و پیگیری پایش و بازنگری در طرح جامع و تفصیلی از دیگر سیاست های کمیسیون اعلام کرد.
سالاری تحقق تکالیف معوقه طرح جامع و تفصیلی و طرح های موضوعی و موضعی براساس اولویت‌ها. تشکیل «نهاد مطالعات و تهیه طرحهای توسعه شهری در تهران». نهایی شدن مدل مداخله در بافت فرسوده و اجرایی شدن آن، حداقل در سطح شهر . تحقق مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص انطباق طرح تفصیلی و جامع . بازنگری در شیوه تهیه و تدوین طرح های توسعه شهری تهران( به موازات انجام ماموریت ها). تحقق مرکز تجارت جهانی جنوب شهر بر اساس پیشنهادات طرح های جامع و تفصیلی شهر تهران. اصلاح رویه ها وفرآیندها در بررسی تخلفات ساختمانی و ساماندهی کمیسیونهای ماده 100. اجرایی شدن کامل صدور پروانه ساختمانی 2 مرحله ای. هوشمند سازی حوزه شهرسازی و معماری و تعیین تکلیف دفاتر خدمات الکترونیک .پیگیری بهبود فرآیندها و هوشمند سازی صدور انواع پروانه و گواهی ساختمانی . پیگیری اصلاح مباحث مقررات ملی ساختمان از جمله مبحث 2 و مبحث 22 . اجرایی شدن ماده 33 قانون نظام مهندسی در شهر تهران و مجری ذی صلاح . پیگیری تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی مبحث 22 مقررات ملی ساختمان. نظارت و پایش مستمر عملکرد شورای معماری مناطق و انعکاس تخلفات را از سیاست های کمیسیون و شهرسازی شورای شهر تهران بیان کرد.
خبرنگار: مهدی مقدر**انتشار: محمد آجورلو
تهرام/9343/7244//1348
انتهای پیام وی با اشاره به اینکه امروز سعی داریم بیشتر در خصوص وضعیت موجود ماموریت های شهرسازی و معماری صحبت کنیم گفت: اگر ما یک شناختی نسبت به ماموریت ها و برنامه ها و سیاسیت های حوزه شهرسازی ومعماری مطرح کنیم به یک درک مشترک می رسیم و در راستای تحقق ان ها می توانیم بهتر کمک کنیم.
*طرح های توسعه شهری
سالاری در ادامه طرح های توسعه شهری را دارای سه سطح عنوان کرد و در توضیح آن ها اظهار داشت: سطح اول؛ طرح جامع شهر تهران است که در سال 86 مصوب شد. سطح دوم؛ طرح تفصیلی شهر تهران است که در سال 91 ابلاغ شد، این طرح مشتمل بر ضوابط استفاده از اراضی و ساخت و ساز در هر یک از پهنه های شهر است و سطح سوم؛ برنامه ها و طرح های موضعی و موضوعی می باشد.
*طرح جامع شهر تهران
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در توضیح راهبرد های طرح جامع شهر تهران گفت: این طرح دارای 17 راهبرد شامل ساماندهی و صیانت از محدوده و جلوگیری از هرگونه گسترش شهر، سامانـدهـی و صیـانت از حریـم پایـتخت، ارتقاء نقش و جایگاه شهر تهران در سطوح فراملی، ملی و منطقه ای، توسعه اجتماعی و ساماندهی اسکان جمعیت، تـوسعه اقتـصادی و رونـق فعـالیـت شهر تـهران، بهبود وضعیت شبکه های ارتباطی و نظام حمل و نقل و ترافیک حفـاظت از مـحیـط زیـست، ایـمن سـازی در برابر سـوانـح طـبیعی، بهبود سیستم مدیریت بحران و ارتقاء کیفیت دفاع غیرعامل شهر تهران، تأمین آب موردنیاز و توسعه و تجهیز تأسیسات آب و فاضلاب تهران و ساماندهی حریم و بستر رودخانه ها، بهبود و ارتقاء وضعیت و ساماندهی کالبدی شهر تهران، ارتقاء کیفیت کارایی محیط شهری با پهنه بندی نحوه استفاده از اراضی وساماندهی ساخت و ساز، احیاء و حفاظت فعال از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی شهر تهران، ساماندهی و ارتقاء هویت سیما و منظرشهری تهران در جهت احیاء معماری وشهرسازی ایرانی-اسلامی. توسعه فضاهای سبز، عمومی، تفرجگاهی و گردشگری. تـأمیـن نیـازهـا و سـامـانـدهی خـدمـات شـهری تهـران .بهسازی، نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهر تهران است، البته لازم بذکر است تمام این راهبردها مربوط به حوزه شهرسازی ومعماری نیست.
وی در ادامه گزارش با تاکید بر اینکه طرح جامع دارای 26 تکلیف است اظهارداشت: مهم ترین مشکل ما و اینکه می گوییم به اهداف طرح جامع نرسیدیم اینست که این تکالیف انجام نشده است و این تکالیف شامل : طرح های موضوعی شامل 78 طرح و طرح ها موضعی شامل 46 طرح و همچنین تعدادی برنامه و پروژه های موضعی در مقیاس مناطق، نواحی و محلات شهر است که تهیه و تصویب بیشتر این طرح ها می بایست تا پایان سال 1390 و برخی نیز تا سال 1395 به پایان می رسید.
*مهم ترین تکالیف محقق نشده طرح جامع
سالاری همچنین مهم ترین تکالیف محقق نشده طرح جامع را به شرح ذیل اعلام کرد: تهیه، تصویب و اجرای طرحهای مبادی و محورهای ورودی و خروجی شهر. تهیه، تصویب و اجرای طرح های توسعه فضاهای زیرسطحی شهر تهران، استقرار مدیریت یکپارچه حریم پایتخت و نظارت بر تحولات آن، تدوین ضوابط ساخت وساز ساختمانهای بلند مرتبه شهر تهران در زیر پهنه های مصوب و مجاز، شناسایی دقیق گسل ها و پهنه های خطر پذیری زلزله در شهر تهران، ساماندهی و مکان یابی و تدوین ضوابط و مقررات طراحی و توسعه پارکینگ های عمومی و طبقاتی از تکالیف محقق نشده طرح جامع بیان کرد.
*طرح تفصیلی شهر تهران
این عضو شورای شهر تهران در خصوص طرح تفصیلی شهر تهران نیز گفت: طرح تفصیلی ابلاغ شد تا ضوابط و مقررات شفاف برای ساخت و ساز شهر ایجاد و بارگذاری‌های شهر کنترل شود ، فضاهای شهری ساماندهی شود، دستیابی توامان به حقوق عمومی و خصوصی محقق شود، پاسخگویی به صاحبان اراضی برای هر گونه ساخت و ساز مجاز صورت گیرد، از تداخل غیر ضروری و نامناسب کارکردها، کاربری‌ها و فعالیت‌ها جلوگیری شود و در نهایت کیفیت زندگی شهری افزایش یابد اما متاسفانه بیشترین بخش این اهداف محقق نشده است.
*تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی
سالاری تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی را نیز بدین شرح اعلام کرد: تهیه و تنظیم طرح، لایحه و سایر برنامه های مقاوم سازی بافت های ناپایدار شهری و تصویب آن در مراجع ذیربط با همکاری سایر دستگاه ها. فراهم سازی موجبات اجرای طرحهای موضعی پیوست چهارم طرح جامع به منظور تحقق‌پذیری تامین خدمات شهری و ساماندهی آن در زیرپهنه‌های مربوطه. تدوین ضوابط و مقررات منطقه‌ای پیاده‌راه‌ها و مسیرهای دوچرخه، با توجه به ویژگی‌ها و تمایزات منطقه‌ای. شناسایی و اعلام محورهایی از شهر،که احداث بنا در آنها بر مبنای ضوابط تراکم و طبقات ساخته شده بیش از 60 درصد قطعات طرفین گذرها که همان بند 3-7 است.
وی ادامه داد :از دیگر تکالیف محقق نشده تعیین عملکردهای مجاز به استقرار در کلیه زیر پهنه های کار و فعالیت، شامل کلیه واحدهای تجاری ، فروشگاه های بزرگ، پاساژها، دفاتر تجاری، شعب بانکها، بنگاهها واست است و این همان موضوعی است که مال ها و مگامال ها را برای شهر تبدیل به تهدید کرده است چراکه این بناها که در پهنه کار و فعالیت احداث می شود و مهم ترین مشکل در این بخش اینست که نوع بهره برداری آن ها مشخص نشده است در حالیکه شهرداری باید نوع بهره برداری را در هنگام صدور مجوز مشخص کند . از دیگر تکالیف محقق نشده می توان به تعیین سهم و ساماندهی، کم و کیف عملکرد و کاربری های خدماتی و اداری در زیر پهنه های 1S و S2.تدوین و تصویب دستورالعمل طراحی شهری برای ساخت وساز در کلیه پلاک هایی که در زیرپهنه S211 ،S122 ،S121 و S125 قرار گرفته اند. تهیه و تصویب دستورالعمل حق انتقال توسعهTDR اشاره کرد.
وی ادامه داد: تهیه طرح های موضعی ویژه برای باغات به منظور جلوگیری از تفکیک باغات پیوسته و انبوه. فراهم سازی موجبات احداث پارکینگ در کلیه محلات شهر تهران طبق استانداردهای لازمه و بر اساس اسناد توسعه و عمران محله. شناسایی محدوده هایی در پهنه های سکونت دارای شرایط خاص(از جمله اراضی باغات کن، شهرک آزادشهر در منطقه 22، شهرک گلستان در منطقه 4 و حریم امنیتی کاخ سعدآباد) و اعمال آن در نقشه های طرح تفصیلی تهیه و تصویب دستورالعمل طراحی ساختمانهای بلند مرتبه . تهیه دستورالعمل برای املاک و اراضی ذخیره توسعه ونوسازی شهری و نحوه مداخله و اقدام. تدقیق گستره های مختلط سکونت و فعالیت غیرتجاری به منظور تامین فضاهای خدماتی مورد نیاز شهر در سال اول. تدقیق منطقه ای حداقل اندازه قطعه و عرض معابر برای کلیه زیرپهنه های استفاده از اراضی طی فرایند اجرای طرح تفصیلی. ثبت بناهایی ارزشمند تاریخی شهر تهران(که می‌باید ثبت تاریخی شوند) با همکاری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی . رعایت ضوابط و مقررات معلولین، مطابق مفاد مقررات موضوعه در کلیه ساخت و سازها، شناسایی و برنامه ریزی برای قطعات کمتر از 50 مترمربع، به ویژه در محدوده ی بافتهای ناپایدار شهری نیز از تکالیف محقق نشده طرح تفصیلی هستند.
*عوامل عدم تحقق پذیری طرح تفصیلی
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران با اشاره به برخی از عوامل عدم تحقق پذیری طرح تفصیلی اظهارداشت: یکی از این عوامل، تاخیر در ابلاغ طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع است که این طرح در سال 86 تصویب شد اما در سال 91 با 5 سال فاصله ابلاغ می شود و اساسا در این فاصله بسیاری از الزامات طرح ازبین رفت . عامل بعدی مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع است وقتی طرح تفصیلی ابلاغ شد بخشنامه های متعددی تعداد 1100در سطح شهرداری تهران ابلاغ شد در حالیکه قرار بود طرح تفصیلی ابلاغ شود تا بخشنامه ها جمع آوری شود اما این اتفاق نیفتاد تا در دوره گذشته توانستیم آن ها را باطل کنیم بنابراین از دیگر دلایل عدم تحقق طرح تفصیلی صدور بخشنامه های نظارتی - ستادی حمایتی مغایر با ضوابط طرح تفصیلی شهر تهران بود.
وی ادامه داد: تاثیر تخلفات ساختمانی و آراء کمیسیونهای ماده 100 بر تحقق طرح تفصیلی، شوراهای معماری و توافقات مناطق 22 گانه، مصوبات کمیسیون ماده 5 و مفاد طرح تفصیلی، طرح تفصیلی منطقه 22 ، بافت ناپایدار، جمعیت پذیری از دیگر عوامل عدم تحقق طرح تفصیلی بوده اند.
رکورد صدور پروانه های ساخت و ساز یکسال قبل از ابلاغ طرح تفصیلی
سالاری در خصوص تاثیر تاخیر در ابلاغ و اجرای طرح تفصیلی در ساخت و ساز های شهر گفت: قبل از ابلاغ طرح شهرداری اعلام کرد که این طرح قرار است ابلاغ شود و مردم متوجه شدند که اگر طرح تفصیلی بیاید از تعداد طبقاتی که باید بسازند کاسته می شود بنابراین سرمایه های خود را جمع کردند و اقدام به دریافت پروانه قبل از ابلاغ طرح کردند و همین موضوع موجب شد صدور پروانه ساختمانی در شهر تهران در سال قبل از ابلاغ طرح تفصیلی با 33 هزار پروانه صادره رکورد بزند.
*مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع
این عضو شورای شهر تهران در ادامه در خصوص مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع بیان کرد: تغییرات در سطوح پهنه ها در طرح تفصیلی نسبت به طرح جامع . مصوبه 8 بندی و تغییرات در زیر پهنه های سکونت و افزایش جمعیت پذیری، این بند همان مصوبه ای است که با حضور یک ساعته احمدی نژاد در شورای عالی شهر سازی و معماری 5/2 میلیون نفر به جمعیت تهران اضافه شد.
وی ادامه داد: افزایش جمعیت پذیری به سبب تعریف بافت های ناپایدار. بعد خانوار در محاسبه ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی. پیشنهاد شبکه معابر در گستره وسیعی از باغات ارزشمند شهری. انحراف در تصمیمات کمیسیون ماده 5 نسبت به طرح تفصیلی . مغایرت ها در دفترچه ضوابط و مقررات طرح تفصیلی . صدور بخشنامه ها بعد از طرح تفصیلی نیز از مغایرت های طرح تفصیلی با طرح جامع است.
*جمعیت و ظرفیت سکونت پذیری شهر تهران
سالاری در تشریح وضعیت جمعیت و ظرفیت سکونت پذیری شهر تهران نیز گفت: بر اساس ظرفیت سکونت پذیری طرح جامع ، پس از تعیین حداکثر زیر بنای قابل ساخت با پایه قرار دادن اصول طرح جامع ظرفیت جمعیت پذیری شهر تهران 10.570000 نفر برآورد شد. اما بر اساس ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی، پس از تعیین حداکثر زیر بنای قابل ساخت و با اعمال متوسط زیر بنای مسکونی ده سال اخیر هریک از مناطق و بعد خانوار معادل 3 نفر ، ظرفیت سکونت پذیری طرح تفصیلی شهر تهران 12.950.000 نفر برآورد شد.
وی دلایل این مغایرت را تغییر بعد خانوار از 3 به 12/ 3 نفر ، عدم اعمال ضوابط بلند مرتبه سازی، عذم اعمال برخی از ضوابط تشویقی ، ملحوظ نکردن ساخت و سازهای منطقه 22، عدم برداشت وضع موجود(ساخت و سازهای موجود فراتر از ضوابط به حساب نیامده) بیان کرد.
خلفات ساختمانی و آراء کمیسیون های ماده 100
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در خصوص تاثیر تخلفات ساختمانی و آراء کمیسیون های ماده 100 در عدم تحقق طرح تفصیلی اظهار داشت: حجم قابل توجه پرونده‌های ارسالی به کمیسیون های ماده 100 و عملکرد ماده صد در سال 94 نشان میدهد ماهانه 1000 پرونده ماده صدی در شهر تهران وجود د، میزان تحقق آراء صادره از تخریب و اعاده کمتر از %1 بوده است، روندها نشان میدهد که میزان وقوع تخلفات در کاربری های غیر مسکونی نسبت به کاربری های مسکونی رشد قابل توجهی دارد.
*شوراهای معماری مناطق
وی همچنین با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از ناهنجاری‌های حوزه شهرسازی و معماری ناشی از عملکرد شوراهای معماری مناطق است گفت: از ابتدای سال 93 تا 9 ماهه سال 95 ، بیش از 38000 پرونده در شورای معماری مناطق طرح و بررسی شده که به طور متوسط روزانه 38 پرونده و ماهانه بیش از 1150 شورا تشکیل شده است که این نشان می دهد تصمیمات بصورت سلیقه اعمال شده است.
تفصیلی منطقه 22
سالاری در خصوص طرح تفصیلی منطقه 22 اظهارداشت: در برنامه‌های بالادستی، در خصوص نقش فرامنطقه‌ای با تاکید بر خدمات تفریحی و تفرجگاهی منطقه 22 تاکید شده است . بر اساس پیشنهادات طرح جامع تهران و طرح تفصیلی یکپارچه شهر تهران در خصوص منطقه 22 مقرر بوده که نقش‌پذیری آن فعالیت محور و فرامنطقه‌ای و با محور فراغت و دانش باشد، جمعیت پذیری آن نیز 500 هزارنفر پیش بینی شده است و با توجه به اهمیت منطقه 22 به لحاظ زیست محیطی و حفظ ارزش‌های اکولوژیک آن از الزامات بوده که انجام نشده است.
*بافت فرسوده و ناپایدار شهر تهران
وی با اشاره به بافت فرسوده و ناپایدار شهر تهران گفت: بافت فرسوده شهر تهران به وسعت 3268هکتار از 205 هزار قطعه زمین تشکیل می‌شود که 5 درصد مساحت شهر و 15 درصد جمعیت پایتخت را در خود جای داده و حدود 35 درصد این فرسودگی را بافتهای مسکونی در بر می‌گیرند. حدود 60 درصد بافت فرسوده دارای قطعات زیر 100 مترمربع که حدود 122هزار و 691 پلاک را شامل می شود ،به عبارتی دیگر 417 هکتار بافت فرسوده زیر 100 متر در شهر تهران وجود دارد.بر اساس تکالیف برنامه عملیاتی، می‌بایست سالانه 10 درصد از بافت فرسوده نوسازی شود، اما با توجه به میزان صدور پروانه برای نوسازی بافت فرسوده در طول پنج سال اخیر (متوسط سالانه 6000 صدور پروانه در بافت فرسوده) به نظر می‌رسد در راستای نوسازی بافت فرسوده شهر تهران راهی طولانی در پیش است. همچنین شهر تهران 14792 بافت ناپایدار دارد که 2873811 نفر در آن زندگی می کنند و مصوبه اعمال یک طبقه تشویقی به بافت های ناپایدار شهر 650000 نفر به جمعیت این محدوده افزود.
*سرانه های خدماتی شهر تهران
او در ادامه در خصوص سرانه های خدماتی شهر تهران بیان کرد: خدمات شهری در طرح جامع، به استثنای فضای سبز، مشتمل بر هفت زمینه 1- خدمات آموزشی با آموزش عالی 2- درمانی – بهداشتی 3- فرهنگی 4- مذهبی 5- ورزشی 6- گردشگری 7- تاسیسات و تجهیزات است. در مجموع براساس سرانه های طرح جامع و همچنین برآورد جمعیت در افق طرح، 18950 هکتار خدمات عمومی در شهر تهران مورد نیاز است که در قیاس با خدمات موجود حدود 5900 هکتار کمبود فضای خدماتی، وجود دارد که مناطق (8)، (10)، (13) و (17) با بافت متراکم، ریز دانگی و تراکم جمعیتی زیاد، وضعیت بحرانی تری نسبت به سایر مناطق دارند.
رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران در ادامه گزارش خود اجرای کامل مقررات ملی ساختمان پیگیری بازنگری مبحث دوم (2) مقررات ملی ساختمان ، پیگیری اجرایی شدن مبحث 22 مقررات ملی ساختمان، اجرایی کامل ماده 33 در شهر تهران و حضور مجری ذی صلاح در تمامی ساخت وسازها و پیگیری تحقق شناسنامه فنی و ایجاد زیرساخت های شناسنامه فنی هوشمند را به منظور کنترل ساخت و ساز در شهر تهران مورد تاکید قرار داد.
وی در خصوص ساماندهی سیما و نظر شهر تهران اظهارداشت: فعالیت کمیته های نمای مناطق قطعا باید ادامه پیدا کند و این شائبه که قرار است این کمیته ها منحل شوند صحت ندارد.
*ابطال مصوبه برج باغ ها
سالاری با اشاره به مصوبه برج باغ ها گفت: ما و کمیسیون سلامت طی جلساتی که داشتیم ابطال مصوبه برج باغ ها را در دستور کار داریم و معاونت شهرسازی شهرداری تهران می بایست طرح جایگزین را جهت تصویب ارائه دهد.
سیاست ها و برنامه های کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران
وی در پایان سیاست ها و برنامه های کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران را به شرح ذیل بیان کرد: مشارکت تشکل‌های حرفه‌ای و جامعه دانشگاهی، مهندسان مشاوران و نخبگان در تصمیم‌سازی‌های حوزه شهرسازی و معماری و حضور در نهادهای تصمیم ساز مانند کمیسیون ماده 5. پیگیری تحقق مدیریت هماهنگ و یکپارچه در حوزه ماموریتهای شهرسازی و معماری و حذف موازی کاری ها. ارتقا ساختار سازمانی معاونت شهرسازی و معماری و بازگشت به حوزه ماموریت های اصلی خود را از سیاست های کمیسیون شهرسای شورا است.
وی پیگیری به منظور استقرار سامانه هوشمند جهت رصد تحولات کالبدی ،میزان صدور پروانه ها و گواهی های ساخت و سازهای شهری و تغییرات سرانه فضاهای سبز و خدمات هفتگانه (آموزشی ، درمانی ، مذهبی ،ورزشی ، تفریحی ، گردشگری و فرهنگی) ، تغییرات کیفی و کمی باغات شناسایی میزان تخلفات ساختمانی ، تغییر و تبدیل استفاده از اراضی ذخیره نوسازی و انطباق ظرفیت جمعیت پذیری شهر تهران.
نظارت و تاکید بر تهیه پیوست مطالعاتی برای کلیه طرح ها و پروژه های شهر تهران از جمله پدافند غیر عامل ، پیگیری برنامه عملیاتی ایمن‌سازی ساختمانهای ناایمن شهر تهران. پیگیری تکمیل و تصویب مطالعات طرح توسعه فضاهای زیرسطحی شهر تهران. پایبندی به اسناد بالادستی و پیگیری پایش و بازنگری در طرح جامع و تفصیلی از دیگر سیاست های کمیسیون اعلام کرد.
سالاری تحقق تکالیف معوقه طرح جامع و تفصیلی و طرح های موضوعی و موضعی براساس اولویت‌ها. تشکیل «نهاد مطالعات و تهیه طرحهای توسعه شهری در تهران». نهایی شدن مدل مداخله در بافت فرسوده و اجرایی شدن آن، حداقل در سطح شهر . تحقق مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص انطباق طرح تفصیلی و جامع . بازنگری در شیوه تهیه و تدوین طرح های توسعه شهری تهران( به موازات انجام ماموریت ها). تحقق مرکز تجارت جهانی جنوب شهر بر اساس پیشنهادات طرح های جامع و تفصیلی شهر تهران. اصلاح رویه ها وفرآیندها در بررسی تخلفات ساختمانی و ساماندهی کمیسیونهای ماده 100. اجرایی شدن کامل صدور پروانه ساختمانی 2 مرحله ای. هوشمند سازی حوزه شهرسازی و معماری و تعیین تکلیف دفاتر خدمات الکترونیک .پیگیری بهبود فرآیندها و هوشمند سازی صدور انواع پروانه و گواهی ساختمانی . پیگیری اصلاح مباحث مقررات ملی ساختمان از جمله مبحث 2 و مبحث 22 . اجرایی شدن ماده 33 قانون نظام مهندسی در شهر تهران و مجری ذی صلاح . پیگیری تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی مبحث 22 مقررات ملی ساختمان. نظارت و پایش مستمر عملکرد شورای معماری مناطق و انعکاس تخلفات را از سیاست های کمیسیون و شهرسازی شورای شهر تهران بیان کرد.
خبرنگار: مهدی مقدر**انتشار: محمد آجورلو
تهرام/9343/7244//1348
کپی شد
