به گزارش خبرنگار ایرنا، علیرضا حسینی بهشتی شامگاه دوشنبه در آیین بزرگداشت سی و ششمین سالگرد شهادت آیت الله دکتر بهشتی با عنوان «مروت و مدارا» در خانه موزه شهید بهشتی اظهار کرد: براساس این دیدگاه ما به جای اینکه به دنبال حذف یکدیگر و به دنبال نادیده گرفتن یکدیگر باشیم، باید در عرصه سیاست به حضور همدیگر و موقعیت های یکدیگر احترام بگذاریم.
وی با اشاره به انسان شناسی از منظر اندیشه های شهید بهشتی اظهار کرد: به عقیده شهید بهشتی مهمترین وجه ممیزه انسان از سایر جانداران، وجه انتخاب گری اوست که برای انتخاب گری نیازمند به 2 پیش شرط؛ آزادی و آگاهی است و در پیامد این انتخاب گری مسئولیت است که در آثار شهید بهشتی و دکتر شریعتی برجسته می شود.
وی گفت: شهید بهشتی این مسئولیت ها را در پنج رابطه؛ رابطه انسان با خالق هستی، رابطه انسان با خویشتن خویش، رابطه انسان با محیط پیرامون، طبیعت و محیط زیست، رابطه انسان با دیگران و جامعه، رابطه انسان با تاریخ تعریف می کند.
بهشتی افزود: براساس دیدگاه شهید بهشتی و دکتر شریعتی، بزرگترین مشکل جامعه بشری این است که انسان ها منحصر به فرد بوده و هر کس درباره جهان پیرامونش متفاوت می اندیشد و براین اساس حق دارند الگوی زیستی خاصی را به عنوان زندگی سعادتمندانه همراه با شادکامی برای خود تصور و انتخاب کرده و در پی تحقق این الگوی زیستی بربیایند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه تنوع و تعدد در جامعه محوناشدنی است، اظهار کرد: اینها را می شود سرکوب کرد و به صورت موقتی نادیده گرفت اما نمی شود محوش کرد اگر این تنوع و تعدد در جامعه را سرکوب کنیم، زندگی منافقانه به افراد تحمیل می شود.
وی با طرح این سئوال که چگونه یک حکومت و یک ساختار قدرت به عنوان ساختار قدرت رسمی جامعه متکثر، متعدد و متنوع را اداره خواهد کرد؟، گفت: براساس دیدگاه شهید بهشتی، گفتمان‌ها و الگوهای مختلف زیستی در جامعه وجود دارد، این گفتمان های مختلف که هر کدام می تواند دیدگاهی را مطرح می کند، چطور قرار است در یک جامعه در کنار هم زندگی کند؟ این مشکل امروز ما است هر چند مشکل دیروز ما هم بوده است.
بهشتی افزود: ما زمانی فکر می کردیم که وحدت یعنی همه یک جور باشند اما انقلاب اسلامی نشان داد که اکثریت زندگی فردی اجتماعی مردم این مرز و بوم برخاسته از ارزش های اجتماعی و آیین زیستن است، اما همه افرادی که انقلاب کردند، یک جور فکر نمی کنند، درست است که ما یک رهبری داریم اما با این وجود قرار نیست که تفاوت ها نادیده گرفته شود.
بهشتی با تاکید بر اینکه ما فعلا در تجربه بشری هیچ مکانیزم بهتری از مسئله اکثریت و اقلیت نداریم، گفت: ما مجبوریم که به رای اکثریت تمکین کنیم، برای این کار باید احزابی باشند که گفتمان های مختلف را نمایندگی و ارائه کنند و شهروندان براساس دیدگاه انسان شناسی آزادانه و آگاهانه دست به انتخاب بزنند، این به معنی این است که ما در نظام جمهوری اسلامی، نظام تک حزبی نداریم، قطعا احزاب مختلف وجود دارد.
وی افزود: شهید بهشتی، روابط حزب جمهوری اسلامی با احزاب دیگر به جز گروه هایی که اعتقاد به جنگ مسلحانه برای براندازی نظام دارد، بررسی و نوعی ارتباط را تنظیم می کند، به عنوان مثال شهید بهشتی می گوید ما با مارکسیست ها، غرابت و اشتراک فکری نداریم اما با آنها می توانیم وارد گفت و گو شویم که مناظره های سال 60، نمونه ای از آنهاست.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به توجه به رای اکثریت مردم با طرح این سوال که آیا اکثریت همیشه درست عمل می کند؟ اظهار کرد: در این رابطه باید به این موضوع توجه شود که درباره مسئله اقلیت ها، حقوق و حفظ شان آنها، بحث های زیادی شده و جلوگیری و تمهیداتی برای جلوگیری از استبداد اقلیت طرح شده است.
بهشتی افزود: رای اکثریت بخشی از سازوکار تجربه بشری است و در زندگی اجتماعی بهتر است بر خردورزی همگانی تکیه کنیم که سازوکار آن را کتاب و سنت هم امضا کرده و حداقل در زمان غیبت معصوم(ع) چاره‌ای بهتر از این نیست که متکی به خردورزی همگانی شویم.
وی گفت: اکثریت هم اشتباه می کنند اما نگاه تاریخی می گوید که خطاهای اکثریت و عقلانیت جمعی در مجموع کم هزینه تر از خطاهای عقلانیت فردی در جامعه بوده و در اندیشه شهید بهشتی هم دیکتاتوری صالح که در پی نجات جامعه است مغایر با فلسفه خلقت انسان و توهین به انسانیت به انسان ها و جایگاه او در دستگاه آفرینش است.
*شهید بهشتی معمار نظام بود
احسان شریعتی نویسنده و مدرس و فرزند دکتر علی شریعتی نیز در این آیین با اشاره به تفاوت ها و شباهت های اندیشه شهید بهشتی و علی شریعتی اظهار کرد: گفته می شد که دکتر شریعتی معلم نهضت انقلاب و شهید بهشتی معمار نظام بود و بین این 2 تفاوت است؛ وقتی نهضت تبدیل به نظام می‌شود مشکلاتی مانند امروز ایجاد می‌شود.
وی همچنین درباره دیدگاه های دکتر شریعتی درباره حرکت انسان در جستجوی رسیدن به خدا، تعریف انسانیت در فلسفه، انسان محوری و آزادی‌خواهی انسان و اومانیسمی و دموکراسی سخن گفت.
فرزند دکتر شریعتی با بیان اینکه دموکراسی مبتنی بر تنوع، تحمل و تساهل و تناوب است، اظهار کرد: دکتر شریعتی در نظریه خود موضوع تناوب را مدنظر قرار نداده، در صورتی که در تناوب، قدرت دور می‌زند و تمرین در دموکراسی موجب آگاهی در جامعه می‌شود و برگزاری دوره‌های مختلف انتخابات تمرین دموکراسی و ارتقای آگاهی جامعه است.
وی با اشاره به اینکه دموکراسی در مهد خودش یعنی در غرب هم ایده‌آل نبوده و به این علت ترامپ و پوپولیسم به وجود آمده، افزود: شریعتی طرفدار دموکراسی متعهد و هدایت شده بود و با توجه به اجرای دموکراسی در سایر کشورها از جمله کوبا متوجه شد که وظیفه روشنفکر در دست گرفتن قدرت نیست بلکه نشان دادن راه است که از مسیر تجربه و تمرین می‌گذرد.
عباس منوچهری عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر حوزه علوم سیاسی نیز در این آیین درباره موضوع انسان‌شناسی و رابطه آن با مقوله هویت و شهروندی در اندیشه شهید بهشتی و دکتر شریعتی سخن گفت و اظهار کرد: هیچ مکتب فکری تاثیرگذار در غرب و شرق به خصوص در اندیشه سیاسی و اجتماعی بدون انسان‌شناسی مشخص تاثیرگذار نیست.
وی با اشاره به تفاوت میان مقوله منش و اخلاقیات گفت: اخلاقیات در اندیشه دکتر شریعتی و شهید بهشتی به چگونه باهم زندگی کردن انسان‌ها می‌پردازد.
منوچهری توجه به آزادی مثبت را از اشتراکات دکتر شریعتی و شهید بهشتی دانست و افزود: در آزادی مثبت انسان آزاد است تا سرنوشت خویش را تعیین کند و این 2 اندیشمند از آزادی مثبت به عنوان فلاح یاد می کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اظهار کرد: رابطه یاد دادن اسما به انسان و خلیفه خدا شدن، اصرار و تاکید بر مساله اختیار در مقابل جبر و تقابل حق و مسئولیت در حوزه مسائل شهروندی و تاکید بر مسئولیت انسان در زندگی اجتماعی از دیگر نقاط اشتراک اندیشه شهید بهشتی و دکتر شریعتی است.
آیین بزرگداشت سی و ششمین سالگرد شهادت آیتالله شهید بهشتی و 72 تن از یاران امام خمینی(ره) با عنوان «مروت و مدارا» با محوریت بازخوانی میراث فکری و منش رفتاری شهید بهشتی شامگاه دوشنبه با حضور علیرضا بهشتی، احسان شریعتی، عباس منوچهری، حجت الاسلام محمدهادی مفتح احمد مسجدجامعی، جمشید انصاری، حجت الاسلام محمدعلی زم و جمعی دیگر از اندیشمندان و مسئولان فرهنگی در خانه موزه شهید بهشتی برگزار شد.
در این آیین کتاب های «دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن» و «مناظرات شهید بهشتی با سران مارکسیست‌ها» به قلم دکتر بهشتی معرفی و مورد بررسی قرار گرفت.
آیت الله سیدمحمد حسینی بهشتی متولد 1307 در اصفهان، نخستین رئیس دیوان عالی کشور پس از انقلاب اسلامی، نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نایب رئیس مجلس خبرگان بود، وی علاوه بر تحصیل در حوزه علمیه، دکترای خود در رشته الهیات را دریافت کرد. آیت الله بهشتی دبیرستان دین و دانش قم را تاسیس کرد و اسفند 1343 به آلمان رفت و در شکل‌گیری مرکز اسلامی هامبورگ و اتحادیه انجمن اسلامی دانش‌آموزان مسلمان - گروه فارسی‌زبانان ایفای نقش کرد.
روز هفتم تیر 1360 آیتالله سیدمحمد حسینی بهشتی، رئیس وقت دیوان عالی کشور و 72 نفر از مقامات و چهره‌های برجسته سیاسی از جمله چهار وزیر، چند معاون وزیر، 27 نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری اسلامی در جریان انفجار مقر اصلی این حزب به دست منافقین به شهادت رسیدند.
*برای اطلاع از اخبار متنوع انتشار یافته در شبانه روز با کانال ایرنا استان تهران در تلگرام به نشانی IRNATEHRAN@ همراه شوید.
خبرنگار: معصومه جوان معبودی انتشاردهنده:موسی فعالیان
تهرام/7245/ 1539
انتهای پیام وی با اشاره به انسان شناسی از منظر اندیشه های شهید بهشتی اظهار کرد: به عقیده شهید بهشتی مهمترین وجه ممیزه انسان از سایر جانداران، وجه انتخاب گری اوست که برای انتخاب گری نیازمند به 2 پیش شرط؛ آزادی و آگاهی است و در پیامد این انتخاب گری مسئولیت است که در آثار شهید بهشتی و دکتر شریعتی برجسته می شود.
وی گفت: شهید بهشتی این مسئولیت ها را در پنج رابطه؛ رابطه انسان با خالق هستی، رابطه انسان با خویشتن خویش، رابطه انسان با محیط پیرامون، طبیعت و محیط زیست، رابطه انسان با دیگران و جامعه، رابطه انسان با تاریخ تعریف می کند.
بهشتی افزود: براساس دیدگاه شهید بهشتی و دکتر شریعتی، بزرگترین مشکل جامعه بشری این است که انسان ها منحصر به فرد بوده و هر کس درباره جهان پیرامونش متفاوت می اندیشد و براین اساس حق دارند الگوی زیستی خاصی را به عنوان زندگی سعادتمندانه همراه با شادکامی برای خود تصور و انتخاب کرده و در پی تحقق این الگوی زیستی بربیایند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه تنوع و تعدد در جامعه محوناشدنی است، اظهار کرد: اینها را می شود سرکوب کرد و به صورت موقتی نادیده گرفت اما نمی شود محوش کرد اگر این تنوع و تعدد در جامعه را سرکوب کنیم، زندگی منافقانه به افراد تحمیل می شود.
وی با طرح این سئوال که چگونه یک حکومت و یک ساختار قدرت به عنوان ساختار قدرت رسمی جامعه متکثر، متعدد و متنوع را اداره خواهد کرد؟، گفت: براساس دیدگاه شهید بهشتی، گفتمان‌ها و الگوهای مختلف زیستی در جامعه وجود دارد، این گفتمان های مختلف که هر کدام می تواند دیدگاهی را مطرح می کند، چطور قرار است در یک جامعه در کنار هم زندگی کند؟ این مشکل امروز ما است هر چند مشکل دیروز ما هم بوده است.
بهشتی افزود: ما زمانی فکر می کردیم که وحدت یعنی همه یک جور باشند اما انقلاب اسلامی نشان داد که اکثریت زندگی فردی اجتماعی مردم این مرز و بوم برخاسته از ارزش های اجتماعی و آیین زیستن است، اما همه افرادی که انقلاب کردند، یک جور فکر نمی کنند، درست است که ما یک رهبری داریم اما با این وجود قرار نیست که تفاوت ها نادیده گرفته شود.
بهشتی با تاکید بر اینکه ما فعلا در تجربه بشری هیچ مکانیزم بهتری از مسئله اکثریت و اقلیت نداریم، گفت: ما مجبوریم که به رای اکثریت تمکین کنیم، برای این کار باید احزابی باشند که گفتمان های مختلف را نمایندگی و ارائه کنند و شهروندان براساس دیدگاه انسان شناسی آزادانه و آگاهانه دست به انتخاب بزنند، این به معنی این است که ما در نظام جمهوری اسلامی، نظام تک حزبی نداریم، قطعا احزاب مختلف وجود دارد.
وی افزود: شهید بهشتی، روابط حزب جمهوری اسلامی با احزاب دیگر به جز گروه هایی که اعتقاد به جنگ مسلحانه برای براندازی نظام دارد، بررسی و نوعی ارتباط را تنظیم می کند، به عنوان مثال شهید بهشتی می گوید ما با مارکسیست ها، غرابت و اشتراک فکری نداریم اما با آنها می توانیم وارد گفت و گو شویم که مناظره های سال 60، نمونه ای از آنهاست.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به توجه به رای اکثریت مردم با طرح این سوال که آیا اکثریت همیشه درست عمل می کند؟ اظهار کرد: در این رابطه باید به این موضوع توجه شود که درباره مسئله اقلیت ها، حقوق و حفظ شان آنها، بحث های زیادی شده و جلوگیری و تمهیداتی برای جلوگیری از استبداد اقلیت طرح شده است.
بهشتی افزود: رای اکثریت بخشی از سازوکار تجربه بشری است و در زندگی اجتماعی بهتر است بر خردورزی همگانی تکیه کنیم که سازوکار آن را کتاب و سنت هم امضا کرده و حداقل در زمان غیبت معصوم(ع) چاره‌ای بهتر از این نیست که متکی به خردورزی همگانی شویم.
وی گفت: اکثریت هم اشتباه می کنند اما نگاه تاریخی می گوید که خطاهای اکثریت و عقلانیت جمعی در مجموع کم هزینه تر از خطاهای عقلانیت فردی در جامعه بوده و در اندیشه شهید بهشتی هم دیکتاتوری صالح که در پی نجات جامعه است مغایر با فلسفه خلقت انسان و توهین به انسانیت به انسان ها و جایگاه او در دستگاه آفرینش است.
*شهید بهشتی معمار نظام بود
احسان شریعتی نویسنده و مدرس و فرزند دکتر علی شریعتی نیز در این آیین با اشاره به تفاوت ها و شباهت های اندیشه شهید بهشتی و علی شریعتی اظهار کرد: گفته می شد که دکتر شریعتی معلم نهضت انقلاب و شهید بهشتی معمار نظام بود و بین این 2 تفاوت است؛ وقتی نهضت تبدیل به نظام می‌شود مشکلاتی مانند امروز ایجاد می‌شود.
وی همچنین درباره دیدگاه های دکتر شریعتی درباره حرکت انسان در جستجوی رسیدن به خدا، تعریف انسانیت در فلسفه، انسان محوری و آزادی‌خواهی انسان و اومانیسمی و دموکراسی سخن گفت.
فرزند دکتر شریعتی با بیان اینکه دموکراسی مبتنی بر تنوع، تحمل و تساهل و تناوب است، اظهار کرد: دکتر شریعتی در نظریه خود موضوع تناوب را مدنظر قرار نداده، در صورتی که در تناوب، قدرت دور می‌زند و تمرین در دموکراسی موجب آگاهی در جامعه می‌شود و برگزاری دوره‌های مختلف انتخابات تمرین دموکراسی و ارتقای آگاهی جامعه است.
وی با اشاره به اینکه دموکراسی در مهد خودش یعنی در غرب هم ایده‌آل نبوده و به این علت ترامپ و پوپولیسم به وجود آمده، افزود: شریعتی طرفدار دموکراسی متعهد و هدایت شده بود و با توجه به اجرای دموکراسی در سایر کشورها از جمله کوبا متوجه شد که وظیفه روشنفکر در دست گرفتن قدرت نیست بلکه نشان دادن راه است که از مسیر تجربه و تمرین می‌گذرد.
عباس منوچهری عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر حوزه علوم سیاسی نیز در این آیین درباره موضوع انسان‌شناسی و رابطه آن با مقوله هویت و شهروندی در اندیشه شهید بهشتی و دکتر شریعتی سخن گفت و اظهار کرد: هیچ مکتب فکری تاثیرگذار در غرب و شرق به خصوص در اندیشه سیاسی و اجتماعی بدون انسان‌شناسی مشخص تاثیرگذار نیست.
وی با اشاره به تفاوت میان مقوله منش و اخلاقیات گفت: اخلاقیات در اندیشه دکتر شریعتی و شهید بهشتی به چگونه باهم زندگی کردن انسان‌ها می‌پردازد.
منوچهری توجه به آزادی مثبت را از اشتراکات دکتر شریعتی و شهید بهشتی دانست و افزود: در آزادی مثبت انسان آزاد است تا سرنوشت خویش را تعیین کند و این 2 اندیشمند از آزادی مثبت به عنوان فلاح یاد می کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اظهار کرد: رابطه یاد دادن اسما به انسان و خلیفه خدا شدن، اصرار و تاکید بر مساله اختیار در مقابل جبر و تقابل حق و مسئولیت در حوزه مسائل شهروندی و تاکید بر مسئولیت انسان در زندگی اجتماعی از دیگر نقاط اشتراک اندیشه شهید بهشتی و دکتر شریعتی است.
آیین بزرگداشت سی و ششمین سالگرد شهادت آیتالله شهید بهشتی و 72 تن از یاران امام خمینی(ره) با عنوان «مروت و مدارا» با محوریت بازخوانی میراث فکری و منش رفتاری شهید بهشتی شامگاه دوشنبه با حضور علیرضا بهشتی، احسان شریعتی، عباس منوچهری، حجت الاسلام محمدهادی مفتح احمد مسجدجامعی، جمشید انصاری، حجت الاسلام محمدعلی زم و جمعی دیگر از اندیشمندان و مسئولان فرهنگی در خانه موزه شهید بهشتی برگزار شد.
در این آیین کتاب های «دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن» و «مناظرات شهید بهشتی با سران مارکسیست‌ها» به قلم دکتر بهشتی معرفی و مورد بررسی قرار گرفت.
آیت الله سیدمحمد حسینی بهشتی متولد 1307 در اصفهان، نخستین رئیس دیوان عالی کشور پس از انقلاب اسلامی، نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نایب رئیس مجلس خبرگان بود، وی علاوه بر تحصیل در حوزه علمیه، دکترای خود در رشته الهیات را دریافت کرد. آیت الله بهشتی دبیرستان دین و دانش قم را تاسیس کرد و اسفند 1343 به آلمان رفت و در شکل‌گیری مرکز اسلامی هامبورگ و اتحادیه انجمن اسلامی دانش‌آموزان مسلمان - گروه فارسی‌زبانان ایفای نقش کرد.
روز هفتم تیر 1360 آیتالله سیدمحمد حسینی بهشتی، رئیس وقت دیوان عالی کشور و 72 نفر از مقامات و چهره‌های برجسته سیاسی از جمله چهار وزیر، چند معاون وزیر، 27 نماینده مجلس و جمعی از اعضای حزب جمهوری اسلامی در جریان انفجار مقر اصلی این حزب به دست منافقین به شهادت رسیدند.
*برای اطلاع از اخبار متنوع انتشار یافته در شبانه روز با کانال ایرنا استان تهران در تلگرام به نشانی IRNATEHRAN@ همراه شوید.
خبرنگار: معصومه جوان معبودی انتشاردهنده:موسی فعالیان
تهرام/7245/ 1539
کپی شد
