براساس مصوبه هیات وزیران در سال90 عمر مفید اتوبوس‌ها هشت سال تعیین شده است، آنچه که در یک برآورد اجمالی حکایت از فرسودگی بیش از سه هزار دستگاه اتوبوس به عبارتی نیمی از این وسایل در پایتخت دارد که موجب آلودگی هوا و آلودگی‌هایی نظیر آلودگی صوتی، بصری و غیره می‌شود بنابراین هرچه سریع‌تر باید نوسازی شوند. البته به این تعداد باید حدود 700دستگاه اتوبوسی را نیز افزود که به گفته مازیار حسینی، معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران در تعمیرگاه هستند.
*آمارها چه می‌گویند؟
واقعیت این است که کلانشهر تهران دارای 6هزار و 268دستگاه اتوبوس فعال در 241خط اتوبوسرانی است. از این آمار بیشترین تعداد اتوبوس‌های گازسوز تک‌کابین به عبارتی دو هزار و 669 دستگاه بوده، ضمن اینکه تعداد اتوبوس‌های برقی و هیبریدی انگشت‌شمار و تنها چهار دستگاه است. آن هم در شرایطی که سال‌هاست بحث خروج خودروهای فرسوده، نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و حل بحران آلودگی هوا مطرح شده است، اما به نظر می‌رسد به دلایل متعدد از جمله پرداخت نشدن سهم دولت برای تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی این امر محقق نشده است. این در حالی است که به طور مثال طبق قانون باید دولت و شهرداری هر کدام نیمی از بودجه ساخت و توسعه مترو را پرداخت کنند، اما در 11سال اخیر مدیریت شهری همواره سهم قابل توجهی از ساخت مترو را تقبل کرده و برای نمونه نیز در سال94 دولت تنها 10درصد هزینه ساخت مترو را پرداخت و 90درصد آن توسط شهرداری تامین شده است.
*نبود انسجام در از رده خارج کردن خودروهای فرسوده
از سوی دیگر خروج خودروهای فرسوده درحالی سال‌هاست در دستور کار متولیان امر قرار دارد که به اعتقاد رییس فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس، هیچ انسجامی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده وجود ندارد. هیچ‌گونه اقدام موثری در این رابطه انجام نشده و برنامه منسجم و منظمی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده وجود نداشته است. نتیجه این شد که روند خروج این خودروها به کندی پیش می‌رود، آن هم در شرایطی که اتوبوس‌های شرکت واحد مهمترین و نخستین وسیله حمل‌ونقل شهری به‌شمار می‌رود.
*چشم انتظاری برای پرداخت سهم دولت
با این وجود اما ناوگان حمل‌ونقل عمومی همچنان با کمبود مواجه بود و چشم انتظار خرید دستگاه‌های جدید از جمله اتوبوس، واگن قطار از سوی دولت است. اما به‌نظر می‌رسد حداقل به زودی قرار نیست گره‌از مشکلات موجود برسر راه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی باز‌شود. زیرا طبق اظهارات مجتبی شاکری، عضو شورای اسلامی شهر تهران دولت کمترین توجهی به بخش حمل‌ونقل عمومی و ایمنی ندارد و حدود 17هزار میلیارد تومان به شهرداری بدهکار است و باید در راستای آرامش مردم تلاش بیشتری کند. چراکه ریشه بیش از 80درصد آلودگی هوای تهران ناشی از تردد خودروها و سوخت‌های فسیلی است. هرچند که سنندجی به فرسودگی حدود سه هزار اتوبوس اشاره کرده است، اما محسن پیرهادی، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران نیاز ناوگان اتوبوسرانی به 19هزار دستگاه اتوبوس جدید سخن گفته است. البته وی به این موضوع هم اشاره کرده است که بودجه مترو به‌سختی تأمین می‌شود و از سویی احداث هر کیلومتر خط مترو، 240میلیارد تومان هزینه نیاز دارد. بحثی که شاید در بردارنده این موضوع باشد که بودجه‌ای برای خرید و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی در دست مدیریت شهری نیست و هرآنچه در چنته دارد را در بخش قطارشهری هزینه می‌کند.
*اتوبوسرانی با 24درصد کمبود ناوگان مواجه است
نوسازی ناوگان اتوبوسرانی یک نیاز مبرم برای حمل و نقل عمومی و پایدار شهر تهران است، همچنین براساس آنچه که در برنامه پنج ساله دوم و طرح جامع حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران آمده است؛ تعداد اتوبوس‌های مورد نیاز تهران حدود هشت هزار و 253دستگاه بوده که این میزان در پایان برنامه پنج ساله یعنی سال97 باید 9هزار 53دستگاه باشد. براساس برنامه جامع حمل و نقل در افق 1404 ناوگان شرکت اتوبوسرانی تهران باید از 11هزار دستگاه اتوبوس بهره‌مند باشد تا بتواند در تحقق اهداف و ماموریت‌ها و نیز تحقق سهم 29درصدی در جابجایی مسافران موفق عمل کند. با این وجود مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران اعلام می‌کند؛ شرکت واحد اتوبوسرانی درسال جاری با 24درصد کمبود ناوگان مواجه است و در حالی به تهرانی‌ها خدمات رسانی می‌کند که نزدیک به نیمی از این وسایل نقلیه عمومی فرسوده هستند.
نکته دیگر اینکه طبق تبصره13 مصوبه هیات وزیران که در سال85 به تصویب رسیده است، برای نوسازی اتوبوس‌ها و خرید دستگاه‌های جدید دولیت باید 5/82 درصد از هزینه مورد نیاز را پرداخت کند. براین اساس با یک ضرب و تقسیم ساده سهم مدیریت شهری از این رقم تنها 5/17درصد خواهد بود. اما واقعیت مطابق آنچه در این مصوبه آمده است پیش نرفته است. به زبان ساده‌تر از سال89 تاکنون هیچ اتوبوسی از محل اعتبارات سالیانه دولت به شرکت واحد تحویل داده نشده، اوضاع و احوالی که سرانجام آن جابجایی شهروندان با اتوبوس‌های فرسوده و سهم اتوبوس‌ها در آلودگی هوا بوده است. البته شاید گفته شود درصد تولید ذرات آلاینده توسط این دسته از وسایل حمل و نقل عمومی چندان قابل توجه نباشد، اما اگر این دریچه به موضوع نگاه کنیم که تنها در پایتخت روزانه بیش از دومیلیون خودرو آمد و شد دارند که بیشتر آنها تک سرنشین هستند، ضمن اینکه به سرعت به تعداد آنها اضافه می‌شود؛ به این موضوع مهم پی خواهیم برد که درصورت تجهیز و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی به ویژه اتوبوس‌ها شاید سهم خودروهای تک سرنشین از آمار تردد در شهر کم و کمتر شود. به طبع نرخ تولید آلایندگی نیز به با همین روند کاهش خواهد یافت. البته نباید فراموش کرد اتوبوس‌ها نسبت به سواری‌های دیگر باید زودتر از رده خارج شوند. آنچه که اعتقاد علی اصغر رجبی، مدیر مرکز ملی هوا وتغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست نیز برآن تاکید دارد.
توجه داشته باشید؛ در کلان شهر تهران به‌منظور جابجایی بیش از چهار میلیون نفر مسافر در روز بیش از 6هزار دستگاه اتوبوس در حال خدمات‌رسانی هستند افزایش این آمار در صورت توجه مسئولان دولتی به پرداخت اعتبارات مورد نیاز نه تنها از بار ترافیک خواهد کاست بلکه همانطور که گفته شد آلودگی بصری و ... را نیز در سطح شهر کاهش خواهد داد. آنچه که باید مورد توجه دولت و مدیریت شهری قرار گیرد، پیش از اینکه خود به مشکلی در ناوگان حمل و نقل عمومی تبدیل شود.
*روزنامه حمایت*
تهرام/1109
انتهای پیام *آمارها چه می‌گویند؟
واقعیت این است که کلانشهر تهران دارای 6هزار و 268دستگاه اتوبوس فعال در 241خط اتوبوسرانی است. از این آمار بیشترین تعداد اتوبوس‌های گازسوز تک‌کابین به عبارتی دو هزار و 669 دستگاه بوده، ضمن اینکه تعداد اتوبوس‌های برقی و هیبریدی انگشت‌شمار و تنها چهار دستگاه است. آن هم در شرایطی که سال‌هاست بحث خروج خودروهای فرسوده، نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و حل بحران آلودگی هوا مطرح شده است، اما به نظر می‌رسد به دلایل متعدد از جمله پرداخت نشدن سهم دولت برای تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی این امر محقق نشده است. این در حالی است که به طور مثال طبق قانون باید دولت و شهرداری هر کدام نیمی از بودجه ساخت و توسعه مترو را پرداخت کنند، اما در 11سال اخیر مدیریت شهری همواره سهم قابل توجهی از ساخت مترو را تقبل کرده و برای نمونه نیز در سال94 دولت تنها 10درصد هزینه ساخت مترو را پرداخت و 90درصد آن توسط شهرداری تامین شده است.
*نبود انسجام در از رده خارج کردن خودروهای فرسوده
از سوی دیگر خروج خودروهای فرسوده درحالی سال‌هاست در دستور کار متولیان امر قرار دارد که به اعتقاد رییس فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس، هیچ انسجامی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده وجود ندارد. هیچ‌گونه اقدام موثری در این رابطه انجام نشده و برنامه منسجم و منظمی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده وجود نداشته است. نتیجه این شد که روند خروج این خودروها به کندی پیش می‌رود، آن هم در شرایطی که اتوبوس‌های شرکت واحد مهمترین و نخستین وسیله حمل‌ونقل شهری به‌شمار می‌رود.
*چشم انتظاری برای پرداخت سهم دولت
با این وجود اما ناوگان حمل‌ونقل عمومی همچنان با کمبود مواجه بود و چشم انتظار خرید دستگاه‌های جدید از جمله اتوبوس، واگن قطار از سوی دولت است. اما به‌نظر می‌رسد حداقل به زودی قرار نیست گره‌از مشکلات موجود برسر راه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی باز‌شود. زیرا طبق اظهارات مجتبی شاکری، عضو شورای اسلامی شهر تهران دولت کمترین توجهی به بخش حمل‌ونقل عمومی و ایمنی ندارد و حدود 17هزار میلیارد تومان به شهرداری بدهکار است و باید در راستای آرامش مردم تلاش بیشتری کند. چراکه ریشه بیش از 80درصد آلودگی هوای تهران ناشی از تردد خودروها و سوخت‌های فسیلی است. هرچند که سنندجی به فرسودگی حدود سه هزار اتوبوس اشاره کرده است، اما محسن پیرهادی، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران نیاز ناوگان اتوبوسرانی به 19هزار دستگاه اتوبوس جدید سخن گفته است. البته وی به این موضوع هم اشاره کرده است که بودجه مترو به‌سختی تأمین می‌شود و از سویی احداث هر کیلومتر خط مترو، 240میلیارد تومان هزینه نیاز دارد. بحثی که شاید در بردارنده این موضوع باشد که بودجه‌ای برای خرید و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی در دست مدیریت شهری نیست و هرآنچه در چنته دارد را در بخش قطارشهری هزینه می‌کند.
*اتوبوسرانی با 24درصد کمبود ناوگان مواجه است
نوسازی ناوگان اتوبوسرانی یک نیاز مبرم برای حمل و نقل عمومی و پایدار شهر تهران است، همچنین براساس آنچه که در برنامه پنج ساله دوم و طرح جامع حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران آمده است؛ تعداد اتوبوس‌های مورد نیاز تهران حدود هشت هزار و 253دستگاه بوده که این میزان در پایان برنامه پنج ساله یعنی سال97 باید 9هزار 53دستگاه باشد. براساس برنامه جامع حمل و نقل در افق 1404 ناوگان شرکت اتوبوسرانی تهران باید از 11هزار دستگاه اتوبوس بهره‌مند باشد تا بتواند در تحقق اهداف و ماموریت‌ها و نیز تحقق سهم 29درصدی در جابجایی مسافران موفق عمل کند. با این وجود مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران اعلام می‌کند؛ شرکت واحد اتوبوسرانی درسال جاری با 24درصد کمبود ناوگان مواجه است و در حالی به تهرانی‌ها خدمات رسانی می‌کند که نزدیک به نیمی از این وسایل نقلیه عمومی فرسوده هستند.
نکته دیگر اینکه طبق تبصره13 مصوبه هیات وزیران که در سال85 به تصویب رسیده است، برای نوسازی اتوبوس‌ها و خرید دستگاه‌های جدید دولیت باید 5/82 درصد از هزینه مورد نیاز را پرداخت کند. براین اساس با یک ضرب و تقسیم ساده سهم مدیریت شهری از این رقم تنها 5/17درصد خواهد بود. اما واقعیت مطابق آنچه در این مصوبه آمده است پیش نرفته است. به زبان ساده‌تر از سال89 تاکنون هیچ اتوبوسی از محل اعتبارات سالیانه دولت به شرکت واحد تحویل داده نشده، اوضاع و احوالی که سرانجام آن جابجایی شهروندان با اتوبوس‌های فرسوده و سهم اتوبوس‌ها در آلودگی هوا بوده است. البته شاید گفته شود درصد تولید ذرات آلاینده توسط این دسته از وسایل حمل و نقل عمومی چندان قابل توجه نباشد، اما اگر این دریچه به موضوع نگاه کنیم که تنها در پایتخت روزانه بیش از دومیلیون خودرو آمد و شد دارند که بیشتر آنها تک سرنشین هستند، ضمن اینکه به سرعت به تعداد آنها اضافه می‌شود؛ به این موضوع مهم پی خواهیم برد که درصورت تجهیز و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی به ویژه اتوبوس‌ها شاید سهم خودروهای تک سرنشین از آمار تردد در شهر کم و کمتر شود. به طبع نرخ تولید آلایندگی نیز به با همین روند کاهش خواهد یافت. البته نباید فراموش کرد اتوبوس‌ها نسبت به سواری‌های دیگر باید زودتر از رده خارج شوند. آنچه که اعتقاد علی اصغر رجبی، مدیر مرکز ملی هوا وتغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست نیز برآن تاکید دارد.
توجه داشته باشید؛ در کلان شهر تهران به‌منظور جابجایی بیش از چهار میلیون نفر مسافر در روز بیش از 6هزار دستگاه اتوبوس در حال خدمات‌رسانی هستند افزایش این آمار در صورت توجه مسئولان دولتی به پرداخت اعتبارات مورد نیاز نه تنها از بار ترافیک خواهد کاست بلکه همانطور که گفته شد آلودگی بصری و ... را نیز در سطح شهر کاهش خواهد داد. آنچه که باید مورد توجه دولت و مدیریت شهری قرار گیرد، پیش از اینکه خود به مشکلی در ناوگان حمل و نقل عمومی تبدیل شود.
*روزنامه حمایت*
تهرام/1109
کپی شد
