اینکه امروز در دنیا مدلی از پیوند کلیه از افراد غیرفامیل را به نام ایرانیان و «مدل ایرانی پیوند کلیه» می شناسند واقعا یک دستاورد بزرگ در زمینه پزشکی برای کشورمان است و اوج افتخار به این نبوغ پزشکان وطنی را زمانی می توان دریافت که در سالهای اخیر بارها در کشوری مانند ایالات متحده امریکا، تجمع های اعتراضی و واکنش هایی از سوی شخصیت های مطرح این کشور و حتی برنده جایزه نوبل نسبت به لیست انتظار بلندبالا و مرگ 30 هزار بیمار کلیوی در انتظار پیوند این کشور انجام شده و خواهان اجرای مدل ایرانی پیوند در امریکا شده اند.
وقتی ما از بومی گرایی دانش و تولید علم و حتی اقتصاد مقاومتی سخن می گوییم، لزوما نباید این عرصه ها را در زمینه های تولیدی و صنعتی ببنیم بلکه همین ابداع و خلاقیت پزشکان ایرانی که منجر به نجات جان هزاران بیمار کلیوی در کشور شده را باید نمونه بارزی از تولید علم و اقتصاد مقاومتی در کشور بدانیم.
اما بخش تلخ ماجرا آنجاست که عده ای از همین ایرانیان و پزشکانی که منافعی در سبک دیالیز و نفی پیوند دارند، اقداماتی را برای ممنوعیت پیوند کلیه از غیرفامیل آغاز کرده اند و حتی در این مورد با جناب پاپ هم دیدار داشته و نظر مساعد او را برای پیشبرد اهداف خود جلب کرده اند تا بدین ترتیب برای منافع یک اقلیت کوچک و محض، هم دستاوردهای مدل ایرانی پیوند کلیه را بعد از دهها سال از بین ببرند و هم هزاران بیمار کیلوی در لیست انتظار کشورمان را با خطر مرگ و یا تبدیل کردن شان به مرده های متحرک مواجه کنند.
در واقع اپوزیسیون نهضت ملی پیوند کلیه از غیرفامیل ایرانی هم در خارج و هم در داخل تمام تمرکز خود را برای از میان برداشتن این به زعم آنها، مانع گذاشته اند و حتی درصدد هستند که با ارائه لایحه ای به مجلس شورای اسلامی و برخی مستمسک ها و استدلالهایی که فقط منافع آنان را تامین می کند، مجلس را مجاب به تصویب قانونی نمایند که بر اساس آن، پیوند کلیه از افراد غیرفامیل به بیماران کلیوی را ممنوع و بجای آن سبک دیالیز که عملا از بیمار کلیوی یک «مرده متحرک» می سازد را جایگزین کنند تا بدین ترتیب دستگاه های وارداتی دیالیز هم چرخشان بچرخد و ثروت و درآمدهای هنگفت را نصیب صاحبان این دستگاه کرده و فشاری عجیب و سنگین از نظر مالی را بر گرده بیماران کلیوی و خانواده های آنان تحمیل کند.
دکتر ناصر سیم فروش که پیشقراول پیوند کلیه غیرفامیلی در ایران است، در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، ابتکار پیوند کلیه را یکی از بزرگترین دستاوردهای پزشکی ایران می داند.
وی اظهار کرد: قبل انقلاب کمتر از 100 مورد عمل پیوند کلیه انجام شد و بخاطر اینکه بعضی از این کلیه ها حالت کهنه داشت و از خارج وارد شده بودند، نتایج موفقیت آمیزی در پی نداشت گرچه این عمل در آن سالها، عملی لوکس محسوب می شد.
این پزشک اظهار کرد: بعد از انقلاب و در زمان جنگ تحمیلی به دلیل اینکه وسایل دیالیز در ایران به اندازه کافی وجود نداشت،بسیاری از بیماران بشدت زیر دیالیز جانشان را از دست می دادند به همین دلیل تصمیم گرفتیم که پیوند کلیه را بصورت یک عمل معمولی و روتین از حالت لوکس به یک عمل جراحی روزمره و با هدف نجات جان بیمارانی در دستور کار قرار دهیم.
دکتر سیم فروش ادامه داد: ابتدا پیوند کلیه را از فامیل شروع کردیم آن هم در شرایطی که در آن زمان کار تیمی و پیوند از بیماران مرگ مغزی وجود نداشت، از اهدا کننده فامیل استفاده کردیم و با توجه به نتایج خیلی خوب، با حمایت های دولت وقت انگیزه بیشتری برای تداوم این کار پیدا کردم اما نکته این بود که دهنده فامیلی در آن روزگار محدود بود.
وی دلیل محدود بودن اهدا کنندگان فامیلی در آن زمان را اینگونه عنوان کرد که بسیاری از برادر و خواهرهایی که یک بیمار دیالیزی در خانواده داشتند و زمینه فامیلی از نظر ژنتیکی هم در آنها وجود داشت، حاضر به اهداء کلیه نبودند به همین دلیل کار درمان متوقف می شد و از روش دیالیز هم بخاطر کمبود وسایل، نمی شد استفاده کرد به همین خاطر برای اولین بار در خاورمیانه، برنامه پیوند کلیه از زنده غیر فامیل یعنی غیر ژنتیکی را با پیوند از یک خانم به همسرش آغاز کردیم.
این متخصص اورولوژی افزود: خوشبختانه این عمل پیوند کلیه خیلی خوب انجام شد و ترغیب شدیم که این کار را ادامه دهیم و با ثبت نتایج به این نتیجه رسیدیم که پیوند کلیه از غیر فامیل حتی نسبت به فامیل بهتر جواب می دهد و نسبت به وقوع مرگ مغزی بین 15 تا 20 درصد در درازمدت نتیجه بهتری دارد.
به گفته دکتر سیم فروش، زمانی که مسئولین نتایج موفقیت آمیز پیوندها را مشاهده کردند، تشویق شدند و در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی بنیاد بیماری های خاص فعالیتش را در این زمینه آغاز کرد و مقرر شد که مبلغ یک میلیون تومان به عنوان هدیه ایثار به کسانی که کلیه اهدا می کنند، تقدیم شود و با این تصمیم پیوند کلیه از زنده غیر فامیل بیشتر مورد تشویق قرار گرفت.
وی اظهار کرد: شیوه کار در مدل ایرانی پیوند کلیه از زنده غیرفامیل به این صورت است که ابتدا دهنده و گیرنده کلیه باید به انجمن بیماران کلیوی مراجعه و دهنده در آنجا ثبت نام کند؛ در این صورت اگر گروه خونی آنها با همدیگر مطابقت داشته باشد، هماهنگی های لازم انجام می شود و بعد از عمل نیز دهنده، هدیه ایثار را دریافت می کند به علاوه معمولا زیر نظر انجمن دیالیز مبلغ بیشتری به دهنده پرداخت می شود.
دکتر سیم فروش گفت: براساس مطالعات انجام گرفته، معمولا دهنده و گیرنده از یک طبقه اجتماعی جامعه هستند و برخلاف ادعاهای مطرح شده که همیشه دهنده را به قشر ضعیف جامعه منتسب می کنند، معمولا از لحاظ مالی از یک طبقه اجتماعی مشابه هستند و اغلب هم ممکن است هر 2 نفر از اقشار ضعیف باشند چرا که این قشر بخاطر محدودیت ها و شرایط زندگی، بیشتر در معرض نارسایی های کلیه قرار بگیرند و اینگونه نیست که همیشه گیرنده ها از قشر متمول جامعه و دهنده ها از قشر ضعیف باشند.
وی در توضیح بیشتر این سبک، گفت: در این شیوه از پیوند کلیه، پرداخت هایی که انجام می گیرد، اغلب توسط خیرین و افراد دیگر تقبل می شود و اگر چه فروش کلیه وجود دارد اما تجارت نیست و فقط دهنده و گیرنده زیر نظر انجمن حمایت از بیماران کلیوی که گردانندگان این انجمن خود بیماران هستند، اداره می شود اما پای هیچ دلال و واسطه ای در کار نیست برخلاف کشورهایی چون هند، پاکستان و فیلیپین که موسسات و دلال های متعددی هستند که در این بخش فعالیت می کنند و افراد بیمار از کشورهای دیگر به آنجا میروند و با کمک دلال ها کلیه می گیرند. به گفته این پزشک متخصص پیوند کلیه، در این کشورها افرادی چون دلالان، پزشک ها، بیمارستان ها و ... منتفع می شوند ولی در ایران تمام پیوندها در بیمارستانهای دولتی و با تعرفه دولتی بسیار کم که ارزان تر از یک عمل پروستات در بخش خصوصی است، انجام می شود و در مساله اهداء به غیر از دهنده و گیرنده نیز کسی منتفع نمی شود.
وی ادامه داد: انجمن بیماران کلیوی هم بر روند پیوند کلیه نظارت دارد و این همان سیستمی است که در جهان به عنوان مدل ایرانی شناخته شده که در واقع یک شیوه برد - برد است چون نتیجه اش نجات جان یک انسان و زندگی بخشیدن است.
دکتر سیم فروش گفت: در مدل ایرانی به جای تجارت کلیه، شیوه پرداخت رعایت می شود و واسطه و دلالی هم نقشی ندارد و چون هدف غایی نجات جان انسانهاست، کاری با ارزش، اخلاقی و انسانی تلقی می شود.
وی پیوند کلیه در سبک ایرانی را شیوه ای پاک و قابل افتخار در سطح دنیا دانست که به عنوان یک شاخص در سطح بین المللی به آن نگریسته می شود.
به گفته دکتر سیم فروش، پیوند کلیه ایرانی یک مدل استثنایی است زیرا از ابتدا، تمام جوانب در آن لحاظ و مصوب شده است که هیچ ایرانی اجازه ندارد کلیه اش را به یک فرد خارجی بدهد یعنی یک شخص خارجی نمی تواند از ایرانی کلیه بگیرد و اگر بیمارستانی این عمل را انجام دهد، با آن بیمارستان برخورد قاطع می شود و حتی ممکن است که منجر به پلمپ آن بیمارستان شود کما اینکه در یک مورد تخلف که گیرنده از کشورهای عربی یک دهنده کلیه ایرانی را بعنوان هموطن خود معرفی کرده بود و کلیه از او دریافت کرده بود، بیمارستان خاطی به مدت 6 ماه تعطیل و تمام پیوندها برای افراد خارجی در ایران ممنوع شد.
دکتر سیم فروش ادامه داد: بنابراین در قانون مدل ایرانی فقط ایرانی می تواند به ایرانی کلیه اهدا کند برخلاف کشورهای پاکستان، هند، فیلیپین و... که افراد خارجی ها برای دریافت کلیه به آنجا می روند و بازار مکاره ای را شکل داده اند.
* روش پیوند از زنده غیر فامیل
وی در مورد روش پیوند از زنده غیر فامیل، گفت: دهنده با اختیار خود، کلیه اش را اهدا می کند در صورتی که در دهنده فامیل معمولا رودربایستی یا فشار نزدیکان و ... در اهدا کلیه نقش دارند و این احتمال وجود دارد که اهدا کننده برخلاف میل باطنی خود و تحت فشار و عرف های حاکم بر خانواده تن به انجام این کار بدهد.
دکتر سیم فروش افزود: متاسفانه در بعضی از مراکز شناسنامه خانواده را طلب می کنند تا اگر بیمار دارای خواهر یا برادری باشد، از آنها کلیه دریافت کنند و از غیر فامیل حق دریافت کلیه ندارد که این به چند دلیل اشتباه است؛ نخست اینکه در دهنده های فامیلی در آینده مشکل ساز می شود زیرا همان زمینه های بیماری که در گیرنده وجود داشته و نارسایی پیدا کرده است ممکن است در آینده برای خواهر و برادر کلیه دهنده هم ایجاد مشکل کند حال آنکه در غریبه این زمینه بیماری ارثی وجود ندارد.
وی افزود: همچنین اهدای اختیاری و داوطلبی در شیوه فامیلی کمتر است و بیم آن می رود که اهدا کننده تحت همان جبرها و فشارها تن به اهدا بدهد.
* مقایسه ایران با کشورهای دیگر؛ وقتی امریکایی ها خواهان اجرای الگوی ایرانی هستند
دکتر سیم فروش در پاسخ به سئوالی در خصوص وضعیت پیوند کلیه در ایران نسبت به کشورهای دیگر اظهار کرد: ایران کوتاه ترین لیست انتظار پیوند کلیه را در دنیا دارد این در حالیست که کشور امریکا یا کشورهای اروپایی لیست انتظار بسیار طولانی دارند به نحوی که امریکا 110هزار نفر در لیست انتظار هستند و بیمار باید هشت تا 12 سال در لیست انتظار بماند که همین وضع باعث شده که بیش از چهار هزار بیمار کلیوی در امریکا پیش از دریافت کلیه، بمیرند و همین مساله باعث شده که اختلاف شدیدی میان دانشمندان امریکایی برای اجرای مدل ایرانی پیوند کلیه در کشورشان ایجاد شود.
دکتر سیم فروش ادامه داد: برخی از پزشکان مشهور در امریکا مانند پرفسور «بهار باستانی» استاد برجسته نفرولوژی دانشگاه سنت لویز مقالات زیادی نوشته و در آن تاکید کرده اند که با وجود اینکه امریکا از لحاظ سیاسی با ایران اختلاف نظر دارد اما وقت آن رسیده که مسئولان امریکایی چشمهایشان را بر روی موفقیت ایرانی ها باز کنند و از تجربه جالب ایران در نجات بیماران کلیوی استفاده کنند تا هزاران شهروند امریکایی در سال جان خود را از دست ندهند همانطور که ایران با موفقیت توانسته است از مرگ بیش از 30 هزار نفر در 30 سال گذشته جلوگیری کند.
وی ادامه داد: همچنین خانم «فرایریور» حقوقدان و رئیس مرکز تحقیق برای راه حل های اخلاق پزشکی یکی از ایالت های امریکا، فیلمی 30 دقیقه ای از مدل پیوند کلیه ایرانی را تهیه کرده است که مزایای پیوند ایرانی را در آن بیان و پیشنهاد کرده که از مدل ایرانی استفاده کنند تا جان بیماران امریکایی را نجات دهند.
به گفته دکتر سیم فروش، «الون رات» برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 2012 که استاد دانشگاه هاروارد می باشد، نیز در جایی گفته است که باید شیوه پرداخت در قبال اهدای عضو انجام بگیرد تا مساله کمبود کلیه در امریکا حل شود؛ او حتی مبلغ پیشنهادی برای خرید هر کلیه را 15هزار دلار اعلام کرد.
به گفته این متخصص اورولوژی، بیشترین پیوندی که در امریکا ثبت شده، پیوند از زنده غیرفامیل است و در این کشور سبکی از پیوند کلیه وجود دارد که به عنوان دوست و در ازای دریافت پول اهدا می شود در واقع عمل پرداخت هم در آنجا انجام می شود و آنها همین مبادله را به یک اسم و قالب دیگر انجام می دهند اما موضوع پرداخت و دریافت پول را مانند ما علنی نکردند و چون در آنجا این عمل از لحاظ قانونی ممنوع است، بنابراین کلاه قانونی درست کردند!
* معایب دیالیز
دکتر سیم فروش معتقد است که دیالیز نوعی «مرگ تدریجی» است و بیمار دیالیزی مرده متحرک محسوب می شود که زندگی مشقت باری را تحمل می کند.
وی افزود: در تمام دنیا مسئولین به دنبال پیوند کلیه هستند تا دیالیز؛ که دلایل متعددی دارد.
وی، نخستین دلیل ترجیح پیوند بجای دیالیز را کیفیت زندگی بهتر بیماران اعلام کرد و افزود: در روش پیوند، لازم نیست بیمار هفته ای سه روز زیر دستگاه دیالیز برود.
مرگ و میر کمتر و تحمیل هزینه های پایین تر به دولت ها در شیوه پیوند نیز که به گفته او معادل یک چهارم هزینه های سبک دیالیز است نیز از دیگر دلایل برتری شیوه پیوند کلیه نسبت به دیالیز در کشورهای جهان است که دکتر سیم فروش به آنها اشاره کرد.
وی در خصوص مشکلات روش دیالیز، گفت: در این شیوه، بیمار باید هفته ای سه بار زیر دستگاه دیالیز برود و مدام باید در بندش هم سوزن فرو می رود که گاه بخاطر انجام دیالیز در برخی از موارد، رگ ها جواب نمی دهند و باید رگ مصنوعی گذاشته شود که مشکلاتی را برای بیمار ایجاد می کند.
وی ادامه داد: در دیالیز 10درصد سموم دفع می شود و 90 درصد در بدن باقی می ماند که این موضوع ایجاد مسمومیت های متعدد می کند و حتی ممکن است به مرگ بیمار نیز منجر شود.
* پیوند کلیه از منظر اعتقادی؛ پاپ یا مراجع تقلید؟
دیدگاهها و اختلاف نظرهایی در مورد اهدای کلیه از زنده غیر فامیل وجود دارد و موافقین و مخالفین این امر که هر کدام منطق خود را پیش می برند.
دکتر سیم فروش در این خصوص می گوید: متاسفانه عده ای از دوستان همکار با همراهی یک شخص امریکایی با پاپ ملاقات کردند و پاپ این عمل (پیوند از زنده غیرفامیل) را غیر اخلاقی دانسته است و آنها بعد از آمدن به کشور، سفیری برای پیشبرد اهداف عده ای سودجو که طرفدار دیالیز هستند، شده اند و خواستار وضع قانون و مصوبه ای هستند که پیوند از زنده غیر فامیل را متوقف کنند در صورتی که ما براساس فرهنگ و شریعت کشور خود، قانون وضع می کنیم و نظر پاپ برای ما حجت نیست.
وی اظهار کرد: براساس شریعت ما و نظر مراجع تقلید این عمل پیوند هیچ منع اخلاقی شرعی و قانونی در کشور ما ندارد و نه تنها غیر اخلاقی نیست بلکه یک امر پسندیده و زندگی بخش است.
* چارچوبی برای تعامل گیرنده و دهنده کلیه در ایران
دکتر بهزاد عین اللهی فوق تخصص بیماریهای کلیوی نیز از تمایز شیوه های اهدای عضو در فرهنگ ایرانی با کشورهای دیگر می گوید که به باور او در ایران این اقدام متاثر از یک کار بشردوستانه و نه با هدف انتفاع صورت می گیرد.
وی به خبرنگار ایرنا، گفت: اشخاصی به ما مراجعه می کنند که کوچکترین نیاز مالی ندارند و کلیه شان را اهدا می کنند.
وی اظهار کرد: باید نواقص موجود را برطرف کنیم؛ مثلا این آگهی های فروش کلیه که بر در و دیوار نصب می شود، منع قانونی دارد که با روح و ماهیت یک عمل پیوند برای نجات جان یک انسان منافات دارد از این رو لازم است به جای حل مساله، صورت مساله را پاک نکنیم.
به گفته این فوق تخصص بیماری های کلیوی، نباید فروش را اینقدر بزرگ و برجسته کنیم؛ «مگر این مبلغی که رد و بدل می شود آیا قیمت واقعی کلیه است؟ به باور من بخشی از این کار روحیه ایثارگری است.»
وی تاکید کرد که می توان رابطه دهنده و گیرنده کلیه را در چارچوب خاصی مثلا با ایجاد یک صندوق ویژه تعریف کرد به طوری که دهنده و گیرنده، اصلا همدیگر را نبینند.
وی با تاکید بر لزوم برخورد با برخی متخلفان در حوزه خرید و فروش کلیه، اظهار کرد: متاسفانه اگر بهترین قانون را هم تصویب کنیم باز هم عده ای هستند که سرپیچی کنند و این بدان معنا این نیست که بخاطر تخلف عده ای ساختار شکن، اصل موضوع را نادیده بگیریم از این رو باید از روش پیوند ایرانی و مدل ایرانی پیوند کلیه حراست و حفاظت کرد.
* ترجیح پیوند بر دیالیز
دکتر عین اللهی اظهار کرد: به عنوان نفرولوژیست، منافع مادی ام در روش دیالیز است اما طرفدار پیوند کلیه هستم و بیشتر بیمارانم نیز پیوندی هستند.
وی گفت: در شیوه دیالیز برای پزشک منافع مالی بالاتری وجود دارد و در قبال کار کمتر نسبت به پیوند کلیه، درآمد بیشتری هم دارند و این را هم باید اضافه کنم که هرگاه یک بیمار پیوندی دچار مشکل می شود، استرس و زحمت بسیار بیشتری نسبت به شیوه دیالیز برای پزشک دارد اما باید تاکید کنم که دیالیز به نفع بیمار کلیوی نیست.
فرض کنیم یک قانون تصویب شود که بر اساس آن پیوند کلیه از افراد زنده ممنوع شود؛ چه اتفاقی می افتد؟ در این صورت پیوند کلیه در کشور به نصف تقلیل پیدا می کند به یکباره جایگاه ما در منطقه هم به نصف رتبه ای که اکنون داریم، تنزل می یابد در این حالت دشمنان کشور از این موضوع بهره برداری سیاسی می کنند.
دکتر عین اللهی اظهار کرد: دشمنان، علم ما را نشانه گرفته اند و باید مراقب دستاوردهای علمی مان از جمله همین مدل ایرانی پیوند کلیه باشیم که به تاراج نرود.
* نظر مقام معظم رهبری و برخی مراجع دیگر
سئوال: آیا جایز است انسان بعضی از اعضای بدنش (مثل کلیه) را به شخصی که به آن نیاز دارد، بفروشد؟
جواب: اگر آن عضو از اعضایی باشد که برداشتن آن از بدن خطر و یا ضرر قابل ملاحظه ای برای اهداء کننده عضو نداشته باشد، اشکال ندارد.
منبع: اجوبة الاستفتائات، سؤال 1518
* امام خمینی (ره) اهداء کلیه برای نجات جان انسانی دیگر را کار پسندیده ای دانسته و توصیه کردند که ضمن دریافت پول در مقابل آن جایز است.
* آیت الله نوری همدانی: دریافت پول در ازای بعضی از اعضاء مانند کلیه مانعی ندارد.
* طبق نظر آیت الله سیستانی نیز اهداء کننده عضو مثل کلیه با فرض رضایت صاحبش و سلامت کلیه مقابل جایز است و گرفتن پولی به ازای آن نیز جایز است.
* مواضع وزیر بهداشت
دکتر سید حسن هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مهر سال گذشته و در آیین جشن نفس با هدف بزرگداشت اهداکنندگان عضو، گفته بود که پیشرفت‌های علمی در حوزه پیوند عضو باعث شده که در دنیا بسیاری از افراد زنده بمانند و امروز برخی از اندام‌هایی که حیات انسان منوط به آنهاست، در جهان پیوند می‌شوند و در ایران نیز با وقفه‌ای از سال 63 به بعد با همت اساتید کشور، کار پیوند عضو آغاز شد و افتخار می‌کنیم که امروز جزو کشورهای سرآمد در این حوزه هستیم و در منطقه نیز از نظر فراهم‌آوری اعضا و پیوند عضو، پیشرفته‌ترین کشور محسوب می‌شویم.
هاشمی با بیان اینکه در ایران پیوند عضو برای کبد، کلیه، ریه، لوزالمعده، قلب و روده انجام می‌شود، ادامه داد: باید به وجود پزشکانی که این اقدام را انجام می‌دهند و سرمایه‌های ملی گران قیمتی هستند، افتخار کنیم چرا که به برکت وجود آنهاست که به این توانمندی دست یافته‌ایم.
وزیر بهداشت اظهار کرد که تاکنون در کشور 43 هزار پیوند کلیه انجام شده است.
هاشمی با بیان اینکه غیر از ایران در کشورهای اسلامی مجوز اهدای عضو را داده نشده و این رویه را مدیون امام راحل هستیم که با همت بلندشان در این زمینه صف‌شکنی کردند و در دوران دفاع مقدس فتوای اهدای عضو را صادر کردند ضمن اینکه نظر و ایده های مقام معظم رهبری نیز در این زمینه راهگشا بوده است؛ چرا که برخی کشورها از وضعیت پیوند در کشورشان گلایه دارند به طوری که از سوی برخی کشورها اعضایی در اختیارشان قرار داده می‌شد که موفقیت پیوند را به حداقل می‌رساند.
وزیر بهداشت با اشاره به پیوند کلیه در کشور، گفت: اگر بتوانیم در ایران در حوزه پیوند اعضا به ویژه در زمینه پیوند کلیه، فرهنگ سازی کنیم اقدامی بسیار مناسب است زیرا تعداد افراد منتظر در لیست‌های پیوند کلیه بسیار زیاد است و ما می‌توانیم 10 درصد افراد لیست انتظار را پیوند کنیم؛ یعنی در حالیکه تجهیزات عالی و متخصصین پرشماری داریم اما به دلیل ضعف فرهنگ اهدای عضو شاهد اقبال عمومی قابل توجهی نیستیم.
* نتیجه گیری
به نظر می رسد که توجه نکردن به مرگ و میر هزاران بیمار دیالیزی در صورت ممنوع شدن پیوند زنده غیر فامیل یک خطای بزرگ و تاریخی می باشد که یکی از مهمترین دستاوردهای عرصه پزشکی ایرانیان را برای همیشه به بایگانی تاریخ می سپارد و کسانی که باعث ممنوع شدن پیوند کلیه از زنده غیر فامیل شوند نیز باید بدانند که مسئولیت تعطیل شدن پیوند کلیه در ایران باعث می شود مرگ به نیمی از بیماران کلیوی کشور بسیار نزدیک شود.
دکتر سیم فروش امیدوار است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی هرگز اجازه چنین اتفاقی را ندهند و بر خلاف فتاوای مراجع تقلید نیز هیچ مصوبه ای که باعث تعطیلی مدل ایرانی پیوند کلیه باشد را امضاء نمی کنند.
وی اظهار کرد که متاسفانه در فضای رسانه ای بعضی از همکاران ژست اخلاقی می گیرند و عمل پیوند زنده غیرفامیل را با این توجیه که این پدیده باعث می شود افراد متمول جامعه از افراد ضعیف از لحاظ مالی کلیه دریافت کنند و این عمل به نوعی استثمار افراد ضعیف است، زیر سئوال می برند و تلاش می کنند عمل پیوند زنده غیر فامیل را غیراخلاقی معرفی کنند.
گزارش از یحیی معماری - انتشار دهنده: محسن فتاحی
تهرام/6539**1625
انتهای پیام وقتی ما از بومی گرایی دانش و تولید علم و حتی اقتصاد مقاومتی سخن می گوییم، لزوما نباید این عرصه ها را در زمینه های تولیدی و صنعتی ببنیم بلکه همین ابداع و خلاقیت پزشکان ایرانی که منجر به نجات جان هزاران بیمار کلیوی در کشور شده را باید نمونه بارزی از تولید علم و اقتصاد مقاومتی در کشور بدانیم.
اما بخش تلخ ماجرا آنجاست که عده ای از همین ایرانیان و پزشکانی که منافعی در سبک دیالیز و نفی پیوند دارند، اقداماتی را برای ممنوعیت پیوند کلیه از غیرفامیل آغاز کرده اند و حتی در این مورد با جناب پاپ هم دیدار داشته و نظر مساعد او را برای پیشبرد اهداف خود جلب کرده اند تا بدین ترتیب برای منافع یک اقلیت کوچک و محض، هم دستاوردهای مدل ایرانی پیوند کلیه را بعد از دهها سال از بین ببرند و هم هزاران بیمار کیلوی در لیست انتظار کشورمان را با خطر مرگ و یا تبدیل کردن شان به مرده های متحرک مواجه کنند.
در واقع اپوزیسیون نهضت ملی پیوند کلیه از غیرفامیل ایرانی هم در خارج و هم در داخل تمام تمرکز خود را برای از میان برداشتن این به زعم آنها، مانع گذاشته اند و حتی درصدد هستند که با ارائه لایحه ای به مجلس شورای اسلامی و برخی مستمسک ها و استدلالهایی که فقط منافع آنان را تامین می کند، مجلس را مجاب به تصویب قانونی نمایند که بر اساس آن، پیوند کلیه از افراد غیرفامیل به بیماران کلیوی را ممنوع و بجای آن سبک دیالیز که عملا از بیمار کلیوی یک «مرده متحرک» می سازد را جایگزین کنند تا بدین ترتیب دستگاه های وارداتی دیالیز هم چرخشان بچرخد و ثروت و درآمدهای هنگفت را نصیب صاحبان این دستگاه کرده و فشاری عجیب و سنگین از نظر مالی را بر گرده بیماران کلیوی و خانواده های آنان تحمیل کند.
دکتر ناصر سیم فروش که پیشقراول پیوند کلیه غیرفامیلی در ایران است، در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، ابتکار پیوند کلیه را یکی از بزرگترین دستاوردهای پزشکی ایران می داند.
وی اظهار کرد: قبل انقلاب کمتر از 100 مورد عمل پیوند کلیه انجام شد و بخاطر اینکه بعضی از این کلیه ها حالت کهنه داشت و از خارج وارد شده بودند، نتایج موفقیت آمیزی در پی نداشت گرچه این عمل در آن سالها، عملی لوکس محسوب می شد.
این پزشک اظهار کرد: بعد از انقلاب و در زمان جنگ تحمیلی به دلیل اینکه وسایل دیالیز در ایران به اندازه کافی وجود نداشت،بسیاری از بیماران بشدت زیر دیالیز جانشان را از دست می دادند به همین دلیل تصمیم گرفتیم که پیوند کلیه را بصورت یک عمل معمولی و روتین از حالت لوکس به یک عمل جراحی روزمره و با هدف نجات جان بیمارانی در دستور کار قرار دهیم.
دکتر سیم فروش ادامه داد: ابتدا پیوند کلیه را از فامیل شروع کردیم آن هم در شرایطی که در آن زمان کار تیمی و پیوند از بیماران مرگ مغزی وجود نداشت، از اهدا کننده فامیل استفاده کردیم و با توجه به نتایج خیلی خوب، با حمایت های دولت وقت انگیزه بیشتری برای تداوم این کار پیدا کردم اما نکته این بود که دهنده فامیلی در آن روزگار محدود بود.
وی دلیل محدود بودن اهدا کنندگان فامیلی در آن زمان را اینگونه عنوان کرد که بسیاری از برادر و خواهرهایی که یک بیمار دیالیزی در خانواده داشتند و زمینه فامیلی از نظر ژنتیکی هم در آنها وجود داشت، حاضر به اهداء کلیه نبودند به همین دلیل کار درمان متوقف می شد و از روش دیالیز هم بخاطر کمبود وسایل، نمی شد استفاده کرد به همین خاطر برای اولین بار در خاورمیانه، برنامه پیوند کلیه از زنده غیر فامیل یعنی غیر ژنتیکی را با پیوند از یک خانم به همسرش آغاز کردیم.
این متخصص اورولوژی افزود: خوشبختانه این عمل پیوند کلیه خیلی خوب انجام شد و ترغیب شدیم که این کار را ادامه دهیم و با ثبت نتایج به این نتیجه رسیدیم که پیوند کلیه از غیر فامیل حتی نسبت به فامیل بهتر جواب می دهد و نسبت به وقوع مرگ مغزی بین 15 تا 20 درصد در درازمدت نتیجه بهتری دارد.
به گفته دکتر سیم فروش، زمانی که مسئولین نتایج موفقیت آمیز پیوندها را مشاهده کردند، تشویق شدند و در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی بنیاد بیماری های خاص فعالیتش را در این زمینه آغاز کرد و مقرر شد که مبلغ یک میلیون تومان به عنوان هدیه ایثار به کسانی که کلیه اهدا می کنند، تقدیم شود و با این تصمیم پیوند کلیه از زنده غیر فامیل بیشتر مورد تشویق قرار گرفت.
وی اظهار کرد: شیوه کار در مدل ایرانی پیوند کلیه از زنده غیرفامیل به این صورت است که ابتدا دهنده و گیرنده کلیه باید به انجمن بیماران کلیوی مراجعه و دهنده در آنجا ثبت نام کند؛ در این صورت اگر گروه خونی آنها با همدیگر مطابقت داشته باشد، هماهنگی های لازم انجام می شود و بعد از عمل نیز دهنده، هدیه ایثار را دریافت می کند به علاوه معمولا زیر نظر انجمن دیالیز مبلغ بیشتری به دهنده پرداخت می شود.
دکتر سیم فروش گفت: براساس مطالعات انجام گرفته، معمولا دهنده و گیرنده از یک طبقه اجتماعی جامعه هستند و برخلاف ادعاهای مطرح شده که همیشه دهنده را به قشر ضعیف جامعه منتسب می کنند، معمولا از لحاظ مالی از یک طبقه اجتماعی مشابه هستند و اغلب هم ممکن است هر 2 نفر از اقشار ضعیف باشند چرا که این قشر بخاطر محدودیت ها و شرایط زندگی، بیشتر در معرض نارسایی های کلیه قرار بگیرند و اینگونه نیست که همیشه گیرنده ها از قشر متمول جامعه و دهنده ها از قشر ضعیف باشند.
وی در توضیح بیشتر این سبک، گفت: در این شیوه از پیوند کلیه، پرداخت هایی که انجام می گیرد، اغلب توسط خیرین و افراد دیگر تقبل می شود و اگر چه فروش کلیه وجود دارد اما تجارت نیست و فقط دهنده و گیرنده زیر نظر انجمن حمایت از بیماران کلیوی که گردانندگان این انجمن خود بیماران هستند، اداره می شود اما پای هیچ دلال و واسطه ای در کار نیست برخلاف کشورهایی چون هند، پاکستان و فیلیپین که موسسات و دلال های متعددی هستند که در این بخش فعالیت می کنند و افراد بیمار از کشورهای دیگر به آنجا میروند و با کمک دلال ها کلیه می گیرند. به گفته این پزشک متخصص پیوند کلیه، در این کشورها افرادی چون دلالان، پزشک ها، بیمارستان ها و ... منتفع می شوند ولی در ایران تمام پیوندها در بیمارستانهای دولتی و با تعرفه دولتی بسیار کم که ارزان تر از یک عمل پروستات در بخش خصوصی است، انجام می شود و در مساله اهداء به غیر از دهنده و گیرنده نیز کسی منتفع نمی شود.
وی ادامه داد: انجمن بیماران کلیوی هم بر روند پیوند کلیه نظارت دارد و این همان سیستمی است که در جهان به عنوان مدل ایرانی شناخته شده که در واقع یک شیوه برد - برد است چون نتیجه اش نجات جان یک انسان و زندگی بخشیدن است.
دکتر سیم فروش گفت: در مدل ایرانی به جای تجارت کلیه، شیوه پرداخت رعایت می شود و واسطه و دلالی هم نقشی ندارد و چون هدف غایی نجات جان انسانهاست، کاری با ارزش، اخلاقی و انسانی تلقی می شود.
وی پیوند کلیه در سبک ایرانی را شیوه ای پاک و قابل افتخار در سطح دنیا دانست که به عنوان یک شاخص در سطح بین المللی به آن نگریسته می شود.
به گفته دکتر سیم فروش، پیوند کلیه ایرانی یک مدل استثنایی است زیرا از ابتدا، تمام جوانب در آن لحاظ و مصوب شده است که هیچ ایرانی اجازه ندارد کلیه اش را به یک فرد خارجی بدهد یعنی یک شخص خارجی نمی تواند از ایرانی کلیه بگیرد و اگر بیمارستانی این عمل را انجام دهد، با آن بیمارستان برخورد قاطع می شود و حتی ممکن است که منجر به پلمپ آن بیمارستان شود کما اینکه در یک مورد تخلف که گیرنده از کشورهای عربی یک دهنده کلیه ایرانی را بعنوان هموطن خود معرفی کرده بود و کلیه از او دریافت کرده بود، بیمارستان خاطی به مدت 6 ماه تعطیل و تمام پیوندها برای افراد خارجی در ایران ممنوع شد.
دکتر سیم فروش ادامه داد: بنابراین در قانون مدل ایرانی فقط ایرانی می تواند به ایرانی کلیه اهدا کند برخلاف کشورهای پاکستان، هند، فیلیپین و... که افراد خارجی ها برای دریافت کلیه به آنجا می روند و بازار مکاره ای را شکل داده اند.
* روش پیوند از زنده غیر فامیل
وی در مورد روش پیوند از زنده غیر فامیل، گفت: دهنده با اختیار خود، کلیه اش را اهدا می کند در صورتی که در دهنده فامیل معمولا رودربایستی یا فشار نزدیکان و ... در اهدا کلیه نقش دارند و این احتمال وجود دارد که اهدا کننده برخلاف میل باطنی خود و تحت فشار و عرف های حاکم بر خانواده تن به انجام این کار بدهد.
دکتر سیم فروش افزود: متاسفانه در بعضی از مراکز شناسنامه خانواده را طلب می کنند تا اگر بیمار دارای خواهر یا برادری باشد، از آنها کلیه دریافت کنند و از غیر فامیل حق دریافت کلیه ندارد که این به چند دلیل اشتباه است؛ نخست اینکه در دهنده های فامیلی در آینده مشکل ساز می شود زیرا همان زمینه های بیماری که در گیرنده وجود داشته و نارسایی پیدا کرده است ممکن است در آینده برای خواهر و برادر کلیه دهنده هم ایجاد مشکل کند حال آنکه در غریبه این زمینه بیماری ارثی وجود ندارد.
وی افزود: همچنین اهدای اختیاری و داوطلبی در شیوه فامیلی کمتر است و بیم آن می رود که اهدا کننده تحت همان جبرها و فشارها تن به اهدا بدهد.
* مقایسه ایران با کشورهای دیگر؛ وقتی امریکایی ها خواهان اجرای الگوی ایرانی هستند
دکتر سیم فروش در پاسخ به سئوالی در خصوص وضعیت پیوند کلیه در ایران نسبت به کشورهای دیگر اظهار کرد: ایران کوتاه ترین لیست انتظار پیوند کلیه را در دنیا دارد این در حالیست که کشور امریکا یا کشورهای اروپایی لیست انتظار بسیار طولانی دارند به نحوی که امریکا 110هزار نفر در لیست انتظار هستند و بیمار باید هشت تا 12 سال در لیست انتظار بماند که همین وضع باعث شده که بیش از چهار هزار بیمار کلیوی در امریکا پیش از دریافت کلیه، بمیرند و همین مساله باعث شده که اختلاف شدیدی میان دانشمندان امریکایی برای اجرای مدل ایرانی پیوند کلیه در کشورشان ایجاد شود.
دکتر سیم فروش ادامه داد: برخی از پزشکان مشهور در امریکا مانند پرفسور «بهار باستانی» استاد برجسته نفرولوژی دانشگاه سنت لویز مقالات زیادی نوشته و در آن تاکید کرده اند که با وجود اینکه امریکا از لحاظ سیاسی با ایران اختلاف نظر دارد اما وقت آن رسیده که مسئولان امریکایی چشمهایشان را بر روی موفقیت ایرانی ها باز کنند و از تجربه جالب ایران در نجات بیماران کلیوی استفاده کنند تا هزاران شهروند امریکایی در سال جان خود را از دست ندهند همانطور که ایران با موفقیت توانسته است از مرگ بیش از 30 هزار نفر در 30 سال گذشته جلوگیری کند.
وی ادامه داد: همچنین خانم «فرایریور» حقوقدان و رئیس مرکز تحقیق برای راه حل های اخلاق پزشکی یکی از ایالت های امریکا، فیلمی 30 دقیقه ای از مدل پیوند کلیه ایرانی را تهیه کرده است که مزایای پیوند ایرانی را در آن بیان و پیشنهاد کرده که از مدل ایرانی استفاده کنند تا جان بیماران امریکایی را نجات دهند.
به گفته دکتر سیم فروش، «الون رات» برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 2012 که استاد دانشگاه هاروارد می باشد، نیز در جایی گفته است که باید شیوه پرداخت در قبال اهدای عضو انجام بگیرد تا مساله کمبود کلیه در امریکا حل شود؛ او حتی مبلغ پیشنهادی برای خرید هر کلیه را 15هزار دلار اعلام کرد.
به گفته این متخصص اورولوژی، بیشترین پیوندی که در امریکا ثبت شده، پیوند از زنده غیرفامیل است و در این کشور سبکی از پیوند کلیه وجود دارد که به عنوان دوست و در ازای دریافت پول اهدا می شود در واقع عمل پرداخت هم در آنجا انجام می شود و آنها همین مبادله را به یک اسم و قالب دیگر انجام می دهند اما موضوع پرداخت و دریافت پول را مانند ما علنی نکردند و چون در آنجا این عمل از لحاظ قانونی ممنوع است، بنابراین کلاه قانونی درست کردند!
* معایب دیالیز
دکتر سیم فروش معتقد است که دیالیز نوعی «مرگ تدریجی» است و بیمار دیالیزی مرده متحرک محسوب می شود که زندگی مشقت باری را تحمل می کند.
وی افزود: در تمام دنیا مسئولین به دنبال پیوند کلیه هستند تا دیالیز؛ که دلایل متعددی دارد.
وی، نخستین دلیل ترجیح پیوند بجای دیالیز را کیفیت زندگی بهتر بیماران اعلام کرد و افزود: در روش پیوند، لازم نیست بیمار هفته ای سه روز زیر دستگاه دیالیز برود.
مرگ و میر کمتر و تحمیل هزینه های پایین تر به دولت ها در شیوه پیوند نیز که به گفته او معادل یک چهارم هزینه های سبک دیالیز است نیز از دیگر دلایل برتری شیوه پیوند کلیه نسبت به دیالیز در کشورهای جهان است که دکتر سیم فروش به آنها اشاره کرد.
وی در خصوص مشکلات روش دیالیز، گفت: در این شیوه، بیمار باید هفته ای سه بار زیر دستگاه دیالیز برود و مدام باید در بندش هم سوزن فرو می رود که گاه بخاطر انجام دیالیز در برخی از موارد، رگ ها جواب نمی دهند و باید رگ مصنوعی گذاشته شود که مشکلاتی را برای بیمار ایجاد می کند.
وی ادامه داد: در دیالیز 10درصد سموم دفع می شود و 90 درصد در بدن باقی می ماند که این موضوع ایجاد مسمومیت های متعدد می کند و حتی ممکن است به مرگ بیمار نیز منجر شود.
* پیوند کلیه از منظر اعتقادی؛ پاپ یا مراجع تقلید؟
دیدگاهها و اختلاف نظرهایی در مورد اهدای کلیه از زنده غیر فامیل وجود دارد و موافقین و مخالفین این امر که هر کدام منطق خود را پیش می برند.
دکتر سیم فروش در این خصوص می گوید: متاسفانه عده ای از دوستان همکار با همراهی یک شخص امریکایی با پاپ ملاقات کردند و پاپ این عمل (پیوند از زنده غیرفامیل) را غیر اخلاقی دانسته است و آنها بعد از آمدن به کشور، سفیری برای پیشبرد اهداف عده ای سودجو که طرفدار دیالیز هستند، شده اند و خواستار وضع قانون و مصوبه ای هستند که پیوند از زنده غیر فامیل را متوقف کنند در صورتی که ما براساس فرهنگ و شریعت کشور خود، قانون وضع می کنیم و نظر پاپ برای ما حجت نیست.
وی اظهار کرد: براساس شریعت ما و نظر مراجع تقلید این عمل پیوند هیچ منع اخلاقی شرعی و قانونی در کشور ما ندارد و نه تنها غیر اخلاقی نیست بلکه یک امر پسندیده و زندگی بخش است.
* چارچوبی برای تعامل گیرنده و دهنده کلیه در ایران
دکتر بهزاد عین اللهی فوق تخصص بیماریهای کلیوی نیز از تمایز شیوه های اهدای عضو در فرهنگ ایرانی با کشورهای دیگر می گوید که به باور او در ایران این اقدام متاثر از یک کار بشردوستانه و نه با هدف انتفاع صورت می گیرد.
وی به خبرنگار ایرنا، گفت: اشخاصی به ما مراجعه می کنند که کوچکترین نیاز مالی ندارند و کلیه شان را اهدا می کنند.
وی اظهار کرد: باید نواقص موجود را برطرف کنیم؛ مثلا این آگهی های فروش کلیه که بر در و دیوار نصب می شود، منع قانونی دارد که با روح و ماهیت یک عمل پیوند برای نجات جان یک انسان منافات دارد از این رو لازم است به جای حل مساله، صورت مساله را پاک نکنیم.
به گفته این فوق تخصص بیماری های کلیوی، نباید فروش را اینقدر بزرگ و برجسته کنیم؛ «مگر این مبلغی که رد و بدل می شود آیا قیمت واقعی کلیه است؟ به باور من بخشی از این کار روحیه ایثارگری است.»
وی تاکید کرد که می توان رابطه دهنده و گیرنده کلیه را در چارچوب خاصی مثلا با ایجاد یک صندوق ویژه تعریف کرد به طوری که دهنده و گیرنده، اصلا همدیگر را نبینند.
وی با تاکید بر لزوم برخورد با برخی متخلفان در حوزه خرید و فروش کلیه، اظهار کرد: متاسفانه اگر بهترین قانون را هم تصویب کنیم باز هم عده ای هستند که سرپیچی کنند و این بدان معنا این نیست که بخاطر تخلف عده ای ساختار شکن، اصل موضوع را نادیده بگیریم از این رو باید از روش پیوند ایرانی و مدل ایرانی پیوند کلیه حراست و حفاظت کرد.
* ترجیح پیوند بر دیالیز
دکتر عین اللهی اظهار کرد: به عنوان نفرولوژیست، منافع مادی ام در روش دیالیز است اما طرفدار پیوند کلیه هستم و بیشتر بیمارانم نیز پیوندی هستند.
وی گفت: در شیوه دیالیز برای پزشک منافع مالی بالاتری وجود دارد و در قبال کار کمتر نسبت به پیوند کلیه، درآمد بیشتری هم دارند و این را هم باید اضافه کنم که هرگاه یک بیمار پیوندی دچار مشکل می شود، استرس و زحمت بسیار بیشتری نسبت به شیوه دیالیز برای پزشک دارد اما باید تاکید کنم که دیالیز به نفع بیمار کلیوی نیست.
فرض کنیم یک قانون تصویب شود که بر اساس آن پیوند کلیه از افراد زنده ممنوع شود؛ چه اتفاقی می افتد؟ در این صورت پیوند کلیه در کشور به نصف تقلیل پیدا می کند به یکباره جایگاه ما در منطقه هم به نصف رتبه ای که اکنون داریم، تنزل می یابد در این حالت دشمنان کشور از این موضوع بهره برداری سیاسی می کنند.
دکتر عین اللهی اظهار کرد: دشمنان، علم ما را نشانه گرفته اند و باید مراقب دستاوردهای علمی مان از جمله همین مدل ایرانی پیوند کلیه باشیم که به تاراج نرود.
* نظر مقام معظم رهبری و برخی مراجع دیگر
سئوال: آیا جایز است انسان بعضی از اعضای بدنش (مثل کلیه) را به شخصی که به آن نیاز دارد، بفروشد؟
جواب: اگر آن عضو از اعضایی باشد که برداشتن آن از بدن خطر و یا ضرر قابل ملاحظه ای برای اهداء کننده عضو نداشته باشد، اشکال ندارد.
منبع: اجوبة الاستفتائات، سؤال 1518
* امام خمینی (ره) اهداء کلیه برای نجات جان انسانی دیگر را کار پسندیده ای دانسته و توصیه کردند که ضمن دریافت پول در مقابل آن جایز است.
* آیت الله نوری همدانی: دریافت پول در ازای بعضی از اعضاء مانند کلیه مانعی ندارد.
* طبق نظر آیت الله سیستانی نیز اهداء کننده عضو مثل کلیه با فرض رضایت صاحبش و سلامت کلیه مقابل جایز است و گرفتن پولی به ازای آن نیز جایز است.
* مواضع وزیر بهداشت
دکتر سید حسن هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مهر سال گذشته و در آیین جشن نفس با هدف بزرگداشت اهداکنندگان عضو، گفته بود که پیشرفت‌های علمی در حوزه پیوند عضو باعث شده که در دنیا بسیاری از افراد زنده بمانند و امروز برخی از اندام‌هایی که حیات انسان منوط به آنهاست، در جهان پیوند می‌شوند و در ایران نیز با وقفه‌ای از سال 63 به بعد با همت اساتید کشور، کار پیوند عضو آغاز شد و افتخار می‌کنیم که امروز جزو کشورهای سرآمد در این حوزه هستیم و در منطقه نیز از نظر فراهم‌آوری اعضا و پیوند عضو، پیشرفته‌ترین کشور محسوب می‌شویم.
هاشمی با بیان اینکه در ایران پیوند عضو برای کبد، کلیه، ریه، لوزالمعده، قلب و روده انجام می‌شود، ادامه داد: باید به وجود پزشکانی که این اقدام را انجام می‌دهند و سرمایه‌های ملی گران قیمتی هستند، افتخار کنیم چرا که به برکت وجود آنهاست که به این توانمندی دست یافته‌ایم.
وزیر بهداشت اظهار کرد که تاکنون در کشور 43 هزار پیوند کلیه انجام شده است.
هاشمی با بیان اینکه غیر از ایران در کشورهای اسلامی مجوز اهدای عضو را داده نشده و این رویه را مدیون امام راحل هستیم که با همت بلندشان در این زمینه صف‌شکنی کردند و در دوران دفاع مقدس فتوای اهدای عضو را صادر کردند ضمن اینکه نظر و ایده های مقام معظم رهبری نیز در این زمینه راهگشا بوده است؛ چرا که برخی کشورها از وضعیت پیوند در کشورشان گلایه دارند به طوری که از سوی برخی کشورها اعضایی در اختیارشان قرار داده می‌شد که موفقیت پیوند را به حداقل می‌رساند.
وزیر بهداشت با اشاره به پیوند کلیه در کشور، گفت: اگر بتوانیم در ایران در حوزه پیوند اعضا به ویژه در زمینه پیوند کلیه، فرهنگ سازی کنیم اقدامی بسیار مناسب است زیرا تعداد افراد منتظر در لیست‌های پیوند کلیه بسیار زیاد است و ما می‌توانیم 10 درصد افراد لیست انتظار را پیوند کنیم؛ یعنی در حالیکه تجهیزات عالی و متخصصین پرشماری داریم اما به دلیل ضعف فرهنگ اهدای عضو شاهد اقبال عمومی قابل توجهی نیستیم.
* نتیجه گیری
به نظر می رسد که توجه نکردن به مرگ و میر هزاران بیمار دیالیزی در صورت ممنوع شدن پیوند زنده غیر فامیل یک خطای بزرگ و تاریخی می باشد که یکی از مهمترین دستاوردهای عرصه پزشکی ایرانیان را برای همیشه به بایگانی تاریخ می سپارد و کسانی که باعث ممنوع شدن پیوند کلیه از زنده غیر فامیل شوند نیز باید بدانند که مسئولیت تعطیل شدن پیوند کلیه در ایران باعث می شود مرگ به نیمی از بیماران کلیوی کشور بسیار نزدیک شود.
دکتر سیم فروش امیدوار است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی هرگز اجازه چنین اتفاقی را ندهند و بر خلاف فتاوای مراجع تقلید نیز هیچ مصوبه ای که باعث تعطیلی مدل ایرانی پیوند کلیه باشد را امضاء نمی کنند.
وی اظهار کرد که متاسفانه در فضای رسانه ای بعضی از همکاران ژست اخلاقی می گیرند و عمل پیوند زنده غیرفامیل را با این توجیه که این پدیده باعث می شود افراد متمول جامعه از افراد ضعیف از لحاظ مالی کلیه دریافت کنند و این عمل به نوعی استثمار افراد ضعیف است، زیر سئوال می برند و تلاش می کنند عمل پیوند زنده غیر فامیل را غیراخلاقی معرفی کنند.
گزارش از یحیی معماری - انتشار دهنده: محسن فتاحی
تهرام/6539**1625
کپی شد
