با پیروزی اردوغان در انتخابات ژوئن، اپوزیسیون ترکیه به حاشیه رفت و احزاب مخالف اکنون بیش از حد درگیر کشمکش‌های داخلی و جناحی شده اند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، دویچه وله گزارش داد با سیستم جدید ریاست جمهوری در ترکیه، دامنه قدرت «رجب طیب اردوغان» بیشتر، و نقش مجلس کمرنگ تر شده است. اما پارلمان اینک از همان چیزی هم که در قانون اساسی جدید پیش بینی شده، ضعیف تر است. دلیل این امر فرسایش اپوزیسیون در رقابت ها و اختلافات داخلی است.
قبل از انتخابات 24 ژوئن (3 تیر)، اوضاع جور دیگری بود. احزاب مخالف دولت توانستند در برابر اردوغان متحد شوند و بدین ترتیب ائتلافی از سکولارها، ملی گرایان و محافظه کاران و حزب دمکراتیک خلق ها را شکل دهند؛ ائتلافی که بیش از هر چیز، اقتدارگرایی در سیستم جدید ریاست جمهوری را به چالش می کشید.
پیش بینی ها و نظرسنجی ها در ترکیه این بود که حزب حاکم «عدالت و توسعه» قدرت در پارلمان را در اختیار می گیرد و انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم می کشد. اما اردوغان در همان دور اول با کسب 52.6 درصد آرا برنده شد و اسلامگرایان و ملی گرایان افراطی (حرکت ملی) اکثریت کرسی های مجلس را تصاحب کردند. بعد از انتخابات، اتحاد مخالفان از هم پاشید و از آن زمان تاکنون اپوزیسیون ترکیه درگیر بحث ها و شکاف های داخلی است.
اکنون بزرگترین فراکسیون مخالف ترکیه به سکولارهای حزب جمهوری خواه خلق تعلق دارد اما این حزب درگیر کشمکشی بر سر تعیین دبیرکل شده است. حزب جمهوری خواه خلق در انتخابات پارلمانی 22.4 درصد آرا را کسب کرد و کاندیدایش «محرم اینچه» در انتخابات ریاست جمهوری 30 درصد رای آورد. بسیاری از اعضا خواهان کنار رفتن «کمال قلیچدار اوغلو» و جایگزینی اینچه در مقام رهبر حزب هستند.
واقعیت آن است که اینچه فقط امید حزبش نبود، بلکه همه مخالفان ترکیه به او به عنوان حریف قدرتمند اردوغان چشم دوخته بود. «یاشار توزون» نماینده حزب جمهوری خواه خلق در مجلس می گوید رقیب اردوغان حزب نیست بلکه اینچه است.
وی آراء 30 درصدی محرم اینچه را موفقیتی تمام عیار برای حزب طی 4 دهه گذشته می داند.
اینک دو ماه از انتخابات ترکیه می گذرد و کمال قلیچدار اوغلو دو وظیفه مهم پیش رو دارد: نخست بحث تعویض دبیرکل و دوم آماده سازی حزب برای انتخابات میان دوره ای در مارس 2019.
اعضای حزب جمهوری خواه خلق برای برگزاری کنگره، 569 امضا جمع کرده اند اما از نظر مقررات، تعداد امضاها باید از 630 تجاوز کند. در عین حال کمال قلیچدار اوغلو می گوید حزب در انتخابات نباخته و کناره گیری یا تشکیل کنگره در چنین حالتی بی مورد است.
یاشار توزون می‌گوید ممکن است انشعابی در حزب رخ دهد زیرا اعتماد بسیاری از اعضا به دلیل نادیده انگاشته شدن مطالبات شان مخدوش شده است.
مشابه همین چالش در حزب «خوب» هم دیده می شود.«مرال آکشنر» دبیرکل این حزب امید بزرگ سیاستمداران ملی گرای ترکیه بود. او از حزب حرکت ملی بیرون آمد تا حزب خوب را تاسیس کند. آکشنر تنها کاندیدای زن در انتخابات ریاست جمهوری نیز بود اما تنها 7 درصد آرا را کسب کرد.
این حزب به دلیل آن که نتوانست از حد نصاب 10 درصد عبور کند، در ائتلاف با حزب جمهوری خواه خلق توانست به مجلس راه یابد.
آکشنر مسئولیت شکست را شخصا بر عهده گرفته و بارها اعلام کرده که در کنگره حزب در 12 اوت (فردا) برای مقام دبیرکلی کاندیدا نمی شود اما اعضا هنوز با این تصمیم موافقت نکرده اند.
در حالی که گروهی در حزب خوب خواستار ابقای آکسنر هستند، گروه دیگری در حال ترک آن هستند و تاکنون نیمی از هیات موسس این حزب استعفا داده اند.
«یوسف حلاج اوغلو» یکی از آنهاست که می گوید ریزش اعضا در احزاب اپوزیسیون ترکیه رو به افزایش است.
در حزب دمکراتیک خلق ها نیز سکوت برقرار است. گرچه این حزب نزدیک به کردها از حد نصاب 10 درصد عبور کرد و توانست به پارلمان راه یابد، اما «صلاح الدین دمیرتاش» رهبر و بسیاری دیگر از مسئولان ارشد آن همچنان در زندان به سر می برند.
سخنگوی حزب دمکراتیک خلق ها می گوید چشم انداز بقای اپوزیسیون ترکیه تیره است: «ما در شرایطی تلاش می کنیم که آزادی عمل نداریم. سیاست در ترکیه فاقد ساختارهای دمکراتیک است.»
«یالچین کاراتپ» کارشناس علوم سیاسی از دانشگاه آنکارا معتقد است که اپوزیسیون ترکیه تجزیه شده است. او به خصوص از رفتار رهبران احزاب انتقاد می کند که در برابر هر تغییری مقاومت می کنند.
