عربستان یکی از مهمترین برگه برنده های خود را از دست می دهد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور  عرب در تحلیلی نوشت: گزارشی که روزنامه مشهور «فایننشال تایمز» انگلیس منتشر کرد و عنوانی جنجالی دارد که می گوید« کارگران خارجی در  تعداد بی سابقه ای عربستان سعودی را به دلیل سیاست های«السعوده»(سعودی سازی) که حکومت در پیش گرفته و نیز به دلیل عوارض بالا و مبالغ هنگفتی که بر خارجی ها و خانواده های شان تحمیل کرده و نیز به دلیل رکود اقتصادی و گرانی معیشت،ترک می کنند»ما را شگفت زده و غافلگیر نکرد.

آمارهای رسمی عربستان می گوید که 677 هزار کارگر خارجی فقط در سال گذشته عربستان سعودی را ترک کرده اند و کارشناسان تأکید می کنند که این تعداد تا پایان سال کنونی یعنی 2018 دو برابر می شود. حکومت عوارض بسیار بالایی بر خارجی ها تحمیل می کند و هر نان آور خانواده باید 27 دلا برای هر کدام از اعضای خانواده اش بپردازد و این رقم در سال 2020 به 106 دلار می رسد.این به علاوه عوارض خروج و بازگشت است که سه برابر شده است. عوارض تمدید اقامت ، گواهینامه ، مجوز ماشین ، لغو سوبسید کالاهای اساسی و تحمیل مالیات پنهانی مانند مالیات بر ارزش افزوده را نیز باید اضافه کنیم.

یکی از کارگران اردنی در عربستان  در تماسی تلفنی به روزنامه رأی الیوم  گفت که وی همه اعضای خانواده اش را به اردن فرستاد و در ریاض تنها مانده است و چه بسا به زودی به آنها ملحق شود زیرا وی دیگر قادر به پرداخت اجاره خانه نیست و نمی تواند با گرانی معیشت مقابله کند و نمی تواند نزدیک به 35 هزار ریال(ده هزار دلار) در سال برای تمدید اقامت خودش و خانواده اش، علاوه بر عوارض دیگر، اقساط هزینه های تحصیل پسرانش در مدرسه های خصوصی و تامین اجتماعی را بپردازد زیرا حکومت عربستان بیشتر خارجی را از تدریس در مدارس دولتی و درمان در بیمارستانی دولتی به شکل مجانی منع می کند.

کارگران خارجی نقش مهمی در اقتصاد عربستان در طول دهه های گذشته به ویژه در بخش های آموزش، مسکن، بهداشت و پیمان کاری و فناوری بازی کردند. کارگران خارجی یک سوم جمعیت 33 میلیون نفری عربستان را شکل می هند و 80 درصد از کارها را در بخش خصوصی  به خود اختصاص داده بودند.

بارزترین بندهای چشم انداز 2030 که شاهزاده «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی اعلام کرد بر کاهش کارگران خارجی و گشودن آغوش بخش خصوصی به روی عربستانی ها و ایجاد 1.2 میلیون فرصت شغلی برای آنها تمرکز دارد به امید آن که میانگین بیکاری در صفوف عربستانی ها را از 13 درصد کنونی به نزدیک به 9 درصد در سال 2020 کاهش دهد لیکن کارشناساسن اقتصادی درباره توان حاکمیت برای تحقق این استراتژی خوشبین نیستند. پژوهش ها برای ارزیابی این مساله تأکید می کند که سعودی ها نمی توانند مکان های خالی ناشی از خروج کارگران خارجی در بخش خصوصی را پر کنند، مضاف بر این لغو محدودیت های مشارکت زنان عربستانی برای به دست آوردن فرصت های شغلی چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی میزان بیکاری در میان عربستانی ها را حداقل در کوتاه مدت بالا می برد.

53 درصد از کارگران خارجی فعال در عربستان سعودی ماهیانه در حدود 3هزار ریال یعنی معادل نزدیک به 800 دلار دریافت می کنند و این حقوق پایین است و نمی تواند اقامتی با رفاه برای این کارگران و خانواده های شان تأمین کند به ویژه آن که حکومت عربستان همچنان «سیستم کفیل» را به اجرا در می آورد و به اینها اقامت دائمی یا ملیت نمی دهد حتی اگر هزار سال در این کشور زندگی کنند.

شاهزاده بن سلمان در یکی از مصاحبه های تلویزیونی خود در دو سال پیش گفته بود که امکان اجرای سیستم آمریکایی درباره کارگران خارجی وجود دارد و می توان به برخی از آنها اقامت دائمی یا کارت سبز داد؛ امری که موجی از خوش بینی در میان این کارگران به وجود آورد به ویژه آنانی که به مدت بیش از نیم قرن در عربستان زندگی کردند اما هرگز به این وعده خود عمل نکرد و به نظر می رسد از این ایده به طور کامل عقب نشینی کرده است.

اقتصاد عربستان پس از کاهش رشد در سال گذشته به دلیل کاهش بهای نفت بار دیگر شاهد رشد شد و در یک چهارم نخست سال جاری شاهد رشد نزدیک به 2.4 درصدی شد اما پس از بازداشت نزدیک به 350 تاجر برجسته به اتهام فساد و استرداد نزدیک به صد میلیارد دلار از دارایی ها و سهام آنها، اعتماد به اقتصاد عربستان به لرزه در آمد و حجم سرمایه گذاری ها کاهش یافت. این را یک کارشناس اقتصادی عربستانی برجسته که در لندن زندگی می کند به ما گفت.

درست است که نشانه های جدیدی مبنی بر کاهش تدابیر«السعوده»(سعودی سازی) که حکومت عربستان طی پنج سال گذشته دنبال و اخیرا آن را تشدید کرد وجود دارد مانند کاهش محدودیت ها برای به عهده گرفتن کارهایی که برای کارگران خارجی ممنوع بود و فقط محدود به عربستانی ها شد و درست است که برخی کاشناسان عربستان آثار و پیامدهای مهاجرت برعکس کارگران خارجی را کم اهمیت جلوه می دهند و می گویند این یک مرحله انتقالی است و طبیعی است که کشور با مشکلاتی مواجه شود لیکن اوضاع در طولانی مدت بهبود پیدا می کند اما واقعیت ها روی زمین کاملا مغایر با این هاست.

کارگران خارجی «برگه برنده دو لبه» بود : اینکه باعث بهبود اقتصاد کشورهای اصلی با انتقال پول به آنها و کاهش بیکاری دراین کشورهای می شد اما همچنین یک برگه برنده فشار سیاسی در دست عربستان سعودی بر دولت های کشورهایی بود که از آن جا آمده اند مانند اردن، مصر، لبنان،فلسطین، سودان و یمن.این کشورها تلاش می کردند که عربستان سعودی را از بیم اخراج این کارگران عصبانی نکنند و تلاش می کردند این کارگران به کارشان به عنوان یک مرغی که تخم طلایی به نام پول های انتقالی از عربستان، ادامه دهند.

پدیده بارز این روزها فقط بازگشت دوباره این کارگران از عربستان و بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس به کشورهای خود نیست بلکه مهاجرت به کشورهای اروپایی،آمریکایی و کاناداست که به شدت به مهارت و به آنها نیاز دارند و به همین دلیل صف های دراز در برابر سفارتخانه ها و کنسولگری های کانادا و آمریکا و کشورهای اسکاندیناوی این روزها بیشتر می شود.

عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس با در پیش گرفتن سیاست «رم دادن» کارگران خارجی به ویژه کارگران خارجی نتایج برعکسی می گیرند آن هم با توجه به تنش هایی که منطقه اکنون در آن به سر می برد تنش هایی که بارزترین آنها احتمال اقدامات ضد ایرانی آمریکاست.

به این کارگران باید به خاطر خدماتی که ارائه کردند پاداش داده شود حتی اگر پرداخت شده باشد و این مساله ای است که نمی توان انکار کرد و نباید مجبورشان کرد که از کشورهایی که خودشان و فرزندان شان غیر از آنها را نمی شناسند و سرود ملی شان را هر روز صبح در مدارس می خوانند و به پرچم های آنها احترام می گذارند و آهنگ های خوانندگان شان را می خواهند.