چگونه اسپانیا تاکنون از تروریسم مصون مانده بود؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، مجله آمریکایی آتلانتیک در گزارشی نوشت: در سال 2004 در حملات به قطار شهر «مادرید» در اسپانیا 192 نفر کشته، و بیش از 2000 نفر مجروح شدند. این حملات که القاعده مسئول آن اعلام شد، همچنان مرگبار ترین عملیات در خاک اروپا است. این حملات مقامات اسپانیایی را مجبور کرد تا وضعیت امنیتی داخلی خود را بازنگری کنند - فرایندی که شامل استخدام هزاران نفر می شد که شغلشان متوقف کردن یک حمله دیگر بود.

در طول 13 سال بعد از حملات مادرید، در حالی که تروریست ها شهرهای مختلف سراسر اروپا - لندن، پاریس، بروکسل، نیس و منچستر - را چندین بار هدف حملات خود قرار دادند، اسپانیا 700 نفر را بازداشت کرد، ده ها تن را محکوم کرد، 120 نفر را به دلیل جرائم مرتبط با تروریسم زندانی کرد و بسیاری از حملات را خنثی کرد. استراتژی اسپانیا تا پنجشنبه به نظر موثر می رسید. این زمانی بود که یک مرد مراکشی با ون مردم را زیر گرفت و 14 نفر را کشت و ده ها تن دیگر را زخمی کرد. در حادثه ای جداگانه، پلیس پنج مظنون را که هفت نفر با یک خودرو زیر گرفته و زخمی کرده بودند، در «کامبریلز» یک مجتمع ساحلی در نزدیکی بارسلون، کشت. مقامات گفتند که حملات با هم ارتباط داشته و عاملان برای انجام حملات گسترده تری برنامه ریزی کرده بودند اما هنگامی که کارخانه مشکوک آنها در شهر «آلکانار» منفجر شد، این توطئه آنها مختل شد. داعش مسئولیت حملات پنج شنبه را بر عهده گرفت. اما سوال کلیدی شاید این نیست که چرا مقامات اسپانیا نتوانستند از آنها جلوگیری کنند، بلکه این است که چگونه اسپانیا موفق به جلوگیری از دستیابی به این هدف برای چنین مدت طولانی شده بود.

روزنامه اسپانیایی ال پاییش در ماه ژوئن گزارش داد که بیش از هزار نفر تحت نظر پلیس اسپانیا هستند، 259 نفر مورد تحقیق قرار گرفته و 500 تلفن در ده ها مورد تحقیقات ضد تروریسم در سرتاسر کشور مورد شنود قرار گرفته اند. این روزنامه گزارش داد که «یک ارتش خاموش» با بیش از سه هزار افسر برای جلوگیری از حمله دیگری تلاش می کند. آنها از طریق حساب های رسانه های اجتماعی، رصد مساجد و گماشتن جاسوس ها عمل می کردند. نتیجه این تلاش ها این شد که یک حمله جدید اجتناب ناپذیر بود. در واقع، ال پاییس اشاره کرد که شهرهای «مادرید»، «بارسلونا»، «سئوته» و «ملیله» به خصوص آسیب پذیرند و گزارش داد که سازمان های اطلاعاتی در مورد حمله به مناطق پرتردد در مادرید و بارسلونا هشدار داده بودند. «لاس رامبلاس» خیابان مورذ هدف قرار کرفته در حمله روز پنج شنبه بارسلونا، شاید شلوغ ترین خیابان این شهر است که به طور یکسان محبوب گردشگران و مردم محلی است.

قبل از حملات سال 2004 در مادرید، نکاتی درباره مشکل بالقوه تروریسم جهادی ها وجود داشت. اسپانیا تاریخچه ای طولانی با تروریسم داشت، اما اکثریت خشونت ها گروه جدایی طلب باسک که در سال 2011 آتش بس کرد، انجام می گرفت. پیش از حمله القاعده در سال 2004، مقامات روی گروه های کوچک تر که در شمال آفریقا فعالیت می کردند و همچنین گروه های سلفی (که لزوما خشونت آمیز نبودند) که در مناطق روستایی و ساحلی کاتالونیا تاثیر گذار هستند، متمرکز شده بودند.

«لورنزو وینوو» مدیر برنامه های افراط گرایی در دانشگاه «جورج واشنگتن» به گاردین گفت: «جریان های مختلف سلفی وجود دارد. جریاناتی وجود دارد که بسیار محافظه کارانه هستند اما لزوما حامی خشونت نیستند. گفته می شود این شرایط، محیطی را ایجاد کرده است که برای افراطی گری مناسب است. این امر توضیح می دهد که چرا کاتالان رادیکالیزه تر از هر بخش دیگر اسپانیا است.»

در سال های اخیر توجه سازمان های امنیتی غربی از تندرو هایی که از افغانستان، بوسنی و چچن به افغانستان بازگشته اند، به سوی تندرو هایی که از سوریه و عراق باز می گردند، تغییر کرده است. اسپانیا همچون دیگر کشورها اتباع زیادی ندارد که برای جنگ در کنار داعش سفر کرده باشد و هیچ یک از مظنونان بازداشتی گفته نمی شود که ارتباطی با تروریسم داشته باشند. مشخص نیست که آیا مسئولان تروریست هایی که کشته شده اند را می شناخته یا خیر. در اینجا می توان نتیجه گرفت: مقامات امنیتی ممکن است ده ها مورد حمله تروریستی را خنثی کرده باشند، اما فقط یک بار شکست خورد؛ تقریبا غیرممکن است که کسی را که قصد حمله به غیرنظامیان را دارد، متوقف کرد، مخصوصا اگر او از یک سلاح با تکنولوژی پایین مانند یک ون استفاده کند؛ و بهترین پاسخ ها به حملات تروریستی تنها تا زمان وقوع حمله بعدی خوب است.