بحران قطر دوشنبه به اوج خود می رسد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه آمریکایی هافینگتن پست در گزارشی نوشت: بحران خلیج فارس که عربستان سعودی و امارات متحده عربی را در برابر قطر قرار داده است، قرار است تشدید شود زیرا دوحه مهلت مقرر در روز دوشنبه برای پذیرش شروط عربستان را نادیده می گیرد.

چهار هفته پس از آغاز این بحران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواسته های خود را غیر قابل مذاکره اعلام کرده اند و قطر نیز این شروط را توهین آمیز قلمداد کرده است.

ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی - امارات متحده عربی علیه قطر احتمالا پس از پایان مهلت دوشنبه تحریم ها علیه قطر را افزایش می دهند. با این حال پیش بینی «انور قرقاش» وزیر خارجه امارات متحده عربی مبنی بر جدا شدن راه ها که در نهایت می تواند به خروج قطر از شورای همکاری خلیج فارس منجر شود، نه این بحران را کاهش می دهد و نه به آن پایان می دهد. همچنین ممکن است تلاش هایی برای تعلیق عضویت قطر در اتحادیه عرب صورت گیرد.

برداشتی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی از سیاست های قطر به عنوان یک تهدید برای بقای رژیم هایشان دارند، با جدایی این کشور از این بلوک ها تامین نخواهد شد. این دیدگاه ها این دو کشور را واداشت تا بازی مجموع-صفر خود را اجرا کنند. علاوه بر این، قطر که قادر به استقلال از همسایگان قدرتمندش است.

درس های هفته های گذشته این است که قطر می تواند با کمک کشورهایی مانند ترکیه و ایران تحریم ها را تاب بیاورد.

عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر تاکنون نفت و گاز را از درگیری های خود مستثنی کرده اند. قطر همچنان به صادرت گاز طبیعی به امارات متحده عربی ادامه می دهد. دبی 40 درصد از گاز خود را از قطر تامین می کند.

به طور مشابه عربستان سعودی مراقب بوده است که بازار تانکر را مختل نکند و صادرات انرژی قطر را با مسدود کردن بارهای کشتی مشترک پیچیده نکند. چنین حرکتی چالش های تدارکاتی نه تنها برای قطر بلکه برای مشتریان این پادشاهی که مجبور به تغییر ده ها تن از بارها هستند، ایجاد خواهد کرد. چنین اقدامی همچنین می تواند تعداد کشتی های موجود را کاهش، و هزینه حمل و نقل را افزایش دهد.

قطر امیدوار است که توانایی آن برای جلوگیری از تحریم، عربستان سعودی و امارات متحده عربی را مجبور کند که تحریم را به طرزی پیش پا افتاده به پیش ببرد. به طور بالقوه این کار اتفاق می افتد اگر که عربستان سعودی و امارات متحده عربی شرکای تجاری خود را با رویکرد «یا با ما یا علیه ما» تهدید کنند. این کار توانایی عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای تحمیل اراده خود به دیگران را خواهد آزمود.

تا کنون این اقدامات برای عربستان سعودی و امارات متحده عربی آسان نبوده است. قطر حاضر به تسلیم نیست. اکثر کشورهای اسلامی تمایلی به پیروی از رهبری عربستان سعودی ندارند و بسیاری از مردم در جامعه بین المللی با رویکرد دو کشور که مسیر مبارزه با داعش را تهدید می کند، ناپایداری در بازارهای انرژی را تشدید می کند و بی ثباتی را در آنچه در حال حاضر ناامن ترین منطقه جهان است افزایش می دهد، مخالفند.

با این حال اگر قطر ثابت کند که قادر به دور زدن تحریم ها برای مدت زمان طولانی است، موضع گیری عربستان سعودی و امارات به سمت تقویت محیطی است که به تغییر رژیم این کشور کمک کند.

رسانه های تحت کنترل دولت در عربستان و امارات در تلاش برای تضعیف موقعیت شیخ تمیم هستند. حالتی همچون به قدرت رساندن «عبدالفتاح السیسی» در مصر می تواند در قطر تکرار شود.

با این حال تاکتیک های عربستان و امارات متحده عربی در کنار برخی از خواسته ها از جمله توقف پشتیبانی از اسلام گراها، تعطیلی پایگاه نظامی ارتش ترکیه در خلیج فارس، کاهش روابط با ایران و تعطیلی رسانه های حمایت شده از جانب قطر، از جمله شبکه تلویزیونی جنجال برانگیز الجزیره می تواند یک شمشیر دو لبه باشد.

عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی با اشاره به اتهامات بی اساسی که قطر از حوثی ها پشتیبانی می کند، احتمالا در حال حرکت به سمت تغییر افکار عمومی قطر علیه آنها است.

در خصوص حوثی ها احتمال می رود قطر تماس با آنها را حفظ کند و در عین حال به تلاش برای میانجی گری میان آنها و دولت تحت حمایت عربستان در یمن ادامه دهد. قطر از سال 2004 در چندین مورد به میانجیگری میان دولت یمن و حوثی ها پرداخته که هر بار به دلیل حمایت های عربستان به مشکل برخورده است.

تمامی این موارد امیدها برای مذاکرات در جهت یافتن راه حل سیاسی برای بحران خلیج فارس را افزایش می دهد. تداوم تحریم های قطر در دستور کار عربستان و امارات نیست. تداوم این بحران نه تنها برای کشورهای حوزه خلیج فارس، بلکه برای جامعه بین المللی خطرناک است.