ضربه های بزرگ توسط ایالات متحده آمریکا به عربستان وارد آمد. گزارش های ایالات متحده آمریکا، عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس را متهم به حمایت از تندروها در سوریه کرده اند و به اینها سخنان «دونالد ترامپ»رئیس جمهوری منتخب آمریکا طی تبلیغات انتخاباتی اش اضافه شد که خواستار آن شد که عربستان هزینه های هر گونه حمایت نظامی آمریکا در ریاض را در آینده متحمل شود. اما ضربه مهلک که تبدیل به شمشیر دو لبه شده است تصویب قانون«جاستا» توسط کنگره و مجلس نمایندگان آمریکاست که به آمریکایی ها اجازه می دهد علیه عربستان به دلیل دست داشتن شهورندان این کشور در انفجارهای 11 سپتامبر،شکایت کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه رأی الیوم در گزارشی به افول عربستان در عرصه منطقه ای و بین المللی در سال 2016 و ادامه آن در سال 2017 پرداخت و نوشت:عربستان بدترین سال دیپلماسی خود را طی سال 2016 ثبت کرد و به نظر می رسد که نشانه های 2017 نیز پس از آن که هم پیمانان خود به تدریج از دست می دهد و در ایجاد روابط به دور از «درآمد نفتی» که این کشور را در خرید موضع گیری های کشورهای کوچک و بزرگ از طریق قراردادهای سلاح متمایزش کرد، منفی است.
سال 2015 توافق هسته ای مشهور میان ایران و شش قدرت بزرگ را به خود شناخت اما عملی کردن آن در واقعیت سیاسی در سال 2016 آغاز شد و قدرت های غربی با توجه به ایمان شان به سودی که بازار ایران در آینده برای شان تامین می کند، شروع به دادن چراغ سبز به ایران کردند. ایران نیز در امضای دو قرارداد از بزرگترین قراردادها در تاریخ هوایپمایی با «ایرباس» و «بوئینگ» در سال 2016 موفق شد که ارزش آنها به 36 میلیارد دلار می رسد.
این توافقنامه فرش را از زیر پای عربستان کشید؛عربستانی که قراردادهای بزرگ را برای فشار بر کشورهای غربی به منظور اتخاذ سیاست های تند در قبال تهران به کار می گرفت. کشورهای غربی دیگر نه فقط به خواسته های عربستان گوش نمی دهند بلکه عربستان تبدیل به «کشور قانون شکن» در تحلیل های اطلاعاتی شده است.
آلمان شروع به متهم کردن عربستان در حمایت از افراط گرایی در جهان کرد و از این کشور خواست مراکز فرهنگی اش در آلمان را ببندد و این در عمل در شهرهایی که ریاض برای افتتاح مراکز جدید برنامه ریزی کرده، صورت گرفت.
اما ضربه های بزرگ توسط ایالات متحده آمریکا به عربستان وارد آمد. گزارش های ایالات متحده آمریکا، عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس را متهم به حمایت از تندروها در سوریه کرده اند و به اینها سخنان «دونالد ترامپ»رئیس جمهوری منتخب آمریکا طی تبلیغات انتخاباتی اش اضافه شد که خواستار آن شد که عربستان هزینه های هر گونه حمایت نظامی آمریکا در ریاض را در آینده متحمل شود. اما ضربه مهلک که تبدیل به شمشیر دو لبه شده است تصویب قانون«جاستا» توسط کنگره و مجلس نمایندگان آمریکاست که به آمریکایی ها اجازه می دهد علیه عربستان به دلیل دست داشتن شهروندان این کشور در انفجارهای 11 سپتامبر،شکایت کنند.
ضربه های دیپلماتیک قوی در جنگ عربستان علیه یمن با رهبری گروهی از کشورهای پادشاهی تحت عنوان«توفان قاطعیت» به طور مشخص از غرب آمد، انگلیس تنبیه اش کرد و پارلمان اروپا محکومش کرد و کانادا در اعتراض به قتل غیرنظامیان یمنی در جنگ، قراردادهای کلان فروش سلاح به عربستان را متوقف کرد.
عربستان سعودی جهت نمای نهایی را در جنگ سوریه از دست داد. این کشور جبهه مخالف« بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه را به لحاظ نظامی و دیپلماتیک رهبری می کرد اما دیری نپایید که در این پرونده و پس از دخالت خرس روسی که به همراه ترکیه و ایران نقشه راه سوریه را برای چندین دهه ترسیم می کند، عربستان از دور خارج شد.
طی سال 2016 عربستان ترکیه و مصر را که دو بال مسلح خود به شمار می آورد، از دست داد. مصر استقلالش در تصمیم گیری سیاسی را بازیافت و آغوش اش را به روی سوریه باز کرد و حاضر به ورود به جنگ با یمن نشد، این در حالی است که ترکیه به طور مطلق عربستان را در پرونده سوریه به حاشیه راند.و اگر «رحیب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه فردا عربستان را متهم به حمایت مالی از داعش بکند، همانطور که ایالات متحده آمریکا را هفته گذشته و پس از آن که کشورش در معرض ضربات تروریستی زیادی قرار گرفت، متهم به حمایت از تروریسم کرد،افکار عمومی جهان شگفت زده نمی شود.
در ادامه سلسله خسارت ها و باخت های دیپلماتیک، سفارت عربستان سعودی در بیروت دیگر مرجع سیاسی برای اهل سنت و بخشی از مسیحی ها نیست. لبنانی ها بر سر «میشل عون» به عنوان رئیس جمهوری کشور به توافق رسیدند و این همان چیزی بود که ایران ، حزب الله و حتی سوریه به رغم برخی مشکلات آن را می خواستند و «سعد حریری» نیز از زیر عبای ریاض خارج شد.
ریاض در سال 2016 طرح های دیپلماتیک-نظامی کاریکاتوری از نظر برخی از کارشناسان ارائه کرد و آن کنفرانس فرماندهی ستادهای مشترک کشورهای اسلامی در ریاض در ماه مارس گذشته بود. «محمد بن سلمان» وزیر دفاع و جانشین ولیعهد عربستان تمایل به تاسیس پیمان ناتوی اسلامی از کشورهایی داشت که اکثر آنها به لحاظ نظامی ضعیف هستند و برخی کشورهای اسلامی دیگر نیز از اهداف و مقاصد نظامی عربستان به دور هستند.اکثر ناظران تأکید کردند که نشست موسسان اولین و آخرین نشست خواهد بود زیرا کنفرانس بیهود و رویایی بچگانه بود.
بیشتر گزارش های پژوهشی استراتژیک در این مساله اجماع دارند که دیپلماسی عربستان در سال 2016 ضربات قوی دریافت کرد که به ویژه پس از کاهش بهای نفت جایگاه بین المللی اش تضعیف شد. این مراکز نه فقط به کاهش جایگاه عربستان در خارج می پردازند بلکه بر اوضاع داخلی دشوار در نتیجه بحران اقتصادی تمرکز دارند؛ امری که ضعف ریاض در عرصه بین المللی را افزایش می دهد.
می توان کمرنگ شدن جایگاه عربستان در عرصه بین المللی را در خوانش شعارهای چالش برانگیزی خلاصه کرد که «عادل الجبیر» وزیر خارجه اش سر داد و تاثیر و پژواکی نداشت بلکه علیه خود ریاض منقلب شد و این کشور با اظهارات در هم و برهم شروع به تبری از آنها کرد و آنها شعار «بشار اسد با زور از قدرت کنار می رود»؛ اکنون این بشار اسد که در دمشق قوی تر شده و کشورهای غربی مایل هستند وی سالها در قدرت باقی بماند، شعار دوم این است که «دارایی های مان را در صورت تصویب قانون جاستا از ایالات متحده خارج می کنیم» و اکنون این عربستان است که از ترس رئیس جمهور جدید یعنی «دونالد ترامپ» که دو هفته دیگر بر مسند قدرت تکیه می زند، سکوت اختیار کرده است؛ ترامپ به چالش و عناد با چالش و عناد مضاعف جواب می دهد.
