ایالات متحده، ائتلاف‌هایی مانند آکوس (آمریکا، بریتانیا و استرالیا)، گروه چهار (استرالیا، هند، ژاپن و ایالات متحده)، و تقویت مشارکت‌های دوجانبه با هند و سایر شرکا از جمله ویتنام و اندونزی و مشارکت‌های استراتژیک جامع را در این چهار سال، طرح ریزی کرد.
به گزارش جماران؛ به نقل از اندیشکده دیپلمات، پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در 5 نوامبر، نظرسنجی‌ها از آسیایی‌ها نشان داد که ترجیح می‌دهد به همکاری جو بایدن، با متحدان و شرکا با جانبداری علیه رییس‌جمهوری جدید؛ دونالد ترامپ، ادامه دهد. این عدم تطابق در اولویت‌های آسیایی و نتایج رای‌گیری ایالات متحده، بر مشکلاتی برای دولت آینده ترامپ در رقابت منطقه‌ای با چین خواهد افزود.
بایدن چه کرد؟
در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری 2024، بایدن بارها دستاوردهای دولت خود را در چالش‌ها و جاه طلبی‌های پکن، که به ضرر ایالات متحده و بسیاری دیگر تمام می‌شود، برجسته کرد. دولت ایالات متحده مواضع قدرت را در داخل و خارج ایجاد کرد که بازدارندگی یکپارچه را فراهم کرد. بایدن ابزارهای قدرت ملی را با متحدان و شرکای خود هماهنگ کرد تا به طور قابل اعتمادی از تحکرت چین در قبال تایوان و منطقه دریای جنوبی جلوگیری کند و به طور فزاینده‌ای شرایطی را ایجاد کند که اقدامات پکن را بدون توسل ایالات متحده به نیروی نظامی، کنترل کند.
دستاوردهای داخلی بایدن، شامل تصویب صورت طرح‌هایی به ارزش ۲ تریلیون دلار (دو هزار میلیارد دلار) با هدف تقویت زیرساخت‌های ایالات متحده، توسعه ظرفیت فن‌آوری و تدارکات تغییرات آب و هوایی بود که همگی سیاست‌های چین را هدف گرفتند.
در هند و اقیانوس آرام، دولت بایدن برای پیشبرد اتحادهای دوجانبه از طریق افزایش قابلیت همکاری، تمرینات، و نوآوری‌های نهادی (مانند ایجاد ساختار فرماندهی جدید در ژاپن)، ایجاد چارچوب‌های کوچک‌مقیاس جدید در میان متحدان (مانند ژاپن-کره جنوبی) با موفقیت کار کرد.
ایالات متحده، ائتلاف‌هایی مانند آکوس (آمریکا، بریتانیا و استرالیا)، گروه چهار (استرالیا، هند، ژاپن و ایالات متحده)، و تقویت مشارکت‌های دوجانبه با هند و سایر شرکا از جمله ویتنام و اندونزی و مشارکت‌های استراتژیک جامع را در این چهار سال، طرح ریزی کرد.
نقطعه قوت آنکه، حمله روسیه به اوکراین در اوایل سال 2022 توجه ایالات متحده را از چین و آسیا منحرف نکرد. در عوض، دولت بایدن موفق شد به طور فزاینده‌ای ناتو، G7 و متحدان غربی به ویژه بریتانیا، کانادا، هلند، فرانسه و آلمان را با شرکای ایالات متحده در اقیانوس هند و اقیانوس آرام ادغام کند. این مشارکت‌ها جبهه‌های متحد مختلفی را برای مقابله با ارعاب نظامی و توسعه‌طلبی چین، سواستفاده‌های اقتصادی و جاه‌طلبی‌های فناوری بالا و همچنین سرکوب سیاسی پکن در داخل و حمایت از تجاوز روسیه در خارج از کشور تشکیل دادند و امروز استرالیا، ژاپن، نیوزلند و کره جنوبی فعالانه در مذاکرات ناتو شرکت می‌کنند.
تقابل پر جنب و جوش در واشنگتن بر سر مزایا و معایب سختگیری ایالات متحده علیه چین که با سفر نانسی پلوسی، رییس وقت مجلس نمایندگان آمریکا در آگوست 2022 به تایوان برانگیخته شد، پس از چند هفته با شدت یافتن تصمیم دولت بایدن و کنگره آمریکا مبنی بر تلاش برای حمایت از تایوان، با حمایت روزافزون متحدان منطقه‌ای و غربی پایان یافت.
در پاسخ، شی جین پینگ با دولت بایدن سازش کرد و از پیش شرط‌های طاقت فرسا را برای موافقت با درخواست‌های طولانی مدت دولت ایالات متحده برای مذاکره با چین برای ایجاد نرده‌های محافظ برای مدیریت تنش‌های فزاینده و اجتناب از جنگ کنار گذاشت.
علاوه بر انگیزه موفقیت ظاهری ایالات متحده در برابر چین، مشکلات جدی داخلی چین، پکن را به خود مشغول کرد. در مجموع، دولت بایدن، با حمایت گسترده اکثریت دو حزبی در کنگره، پیشرفت‌های سیستماتیک و پیوسته‌ای را در مقابله با چین تقویت کرد و پیش‌بینی کرد که سخت‌تر شدن این سیاست در آینده ادامه دارد. با این حال، جمهوری خواهان کنگره گاهی از گفتگوهای دولت بایدن با چین انتقاد می‌کردند، اما توافق گسترده دو حزبی در مورد تشدید سیاست ایالات متحده در قبال چین باقی ماند. تشدید درگیری در خاورمیانه به وضوح بایدن و دستیارانش را به خود مشغول کرد، اما ابتکارات قوی شامل فروش تسلیحات 2 میلیارد دلاری به تایوان، تعرفه‌های جدید بر کالاهای چین و محدودیت‌های سرمایه گذاری ایالات متحده در چین ادامه یافت.
بدبینی آسیا به ترامپ
در حالی که دولت‌های منطقه‌ای معمولا از جانبداری در انتخابات ایالات متحده اجتناب می‌کنند، دیدگاه‌های خصوصی و گاهی عمومی نخبگان آسیایی که توسط The Diplomat، East West Center و سایر رسانه‌ها گزارش شده‌اند در تمرکز بر پیامدهای منفی انتخاب مجدد ترامپ صریح بودند.
بر اساس تجربیات منفی ریاست جمهوری قبلی ترامپ، نخبگان منطقه در چندین کشور بزرگ با نگرانی قابل توجهی نسبت به انتخاب مجدد ترامپ واکنش نشان دادند. کشورهایی که بیشترین نگرانی را دارند همان کشورهایی هستند که با ایالات متحده در مواجهه با تهدیدات بزرگ تصور شده از سوی چین در حال رشد همسو بوده و به آن وابسته هستند.
تایوان و فیلیپین در صدر فهرست قرار دارند. متحدان و شرکای ایالات متحده عمیقا درگیر و وابسته به اقدامات متقابل دولت بایدن در برابر چالش‌های چین بودند و در برابر اقدامات احتمالی و جدی چین، بسیار آسیب پذیر هستند.
پس از آنها دو کشور کره جنوبی و تا حدی ژاپن قرار دارند. همه این کشورها نگران مخالفت ترامپ با استراتژی بایدن برای تکیه بر متحدان و شرکا هستند. ترامپ از این کشورها می‌خواهد که مازاد تجاری با ایالات متحده را کاهش دهند، حمایت نظامی واشنگتن را جبران کنند، هزینه‌های نظامی خود را افزایش دهند و مشورت محدود را بپذیرند.
اگرچه دولت تایوان به طور عمومی خوش بین بود، ناظران دولتی و غیردولتی به طور خصوصی رییس جمهوری منتخب؛ ترامپ را از نگاهی نگران دیدند. او تنها سیاستمدار برجسته در ایالات متحده است که بارها اهمیت و کمک تایوان در دفاع از خود را تحقیر و شی جین پینگ را تحسین می‌کند. ترامپ به طور گسترده تمایل دارد به دنبال توافق با چین حتی به قیمت از دست رفتن کارت تایوان باشد.
رییس جمهوری فیلیپین؛ فردیناند مارکوس جونیور، بیش از دو سال است که از قلدری پکن در دریای چین جنوبی سرپیچی کرده و از دولت بایدن حمایت قوی نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی دریافت کرده است. در برابر این پس زمینه، متخصصان فیلیپین نگرانند که حمایت ایالات متحده در دولت دوم ترامپ کاهش یابد و احتمال دستیابی ترامپ به توافق با چین که امنیت فیلیپین را به خطر می‌اندازد، در هفته‌های اخیر بارها مطرح شده است.
افکار عمومی کره جنوبی نیز، نسبت به ترامپ منفی است. برخی کارشناسان بر این باورند که کره جنوبی به خوبی با خواسته‌های دولت ترامپ برخورد کرده و می‌تواند دوباره این کار را انجام دهد، اما برخی دیگر مشکلات بزرگی را در زمینه تقسیم هزینه‌های دفاعی، کسری‌های تجاری و رایزنی‌های اندک با سئول در مورد تصمیمات ایالات متحده که بر کره جنوبی اثر می‌گذارد، پیش بینی می‌کنند.
توکیو به طور کلی خوش بین است که درست مانند دوره اول دولت ترامپ، می‌تواند بدون هزینه‌های عمده برای ژاپن، خواسته‌های ترامپ را مدیریت کند. اما چنین اعتمادی با ابتکار احتمالی ترامپ برای مذاکره با پکن که امنیت تایوان را به خطر می‌اندازد (یکی از اولویت‌های اصلی نگرانی ژاپن) یا تلاش مجدد ترامپ برای مذاکره درباره توافق صلح با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، خنثی می‌شود.
ناظران در ژاپن، و همچنین سنگاپور، استرالیا، تایوان، فیلیپین و کره جنوبی نگران این هستند که انتخاب ترامپ نشان دهنده مشغول شدن ایالات متحده به ناکارآمدی اجتماعی و دولتی داخلی، عدم مشارکت اقتصادی بین‌المللی و بحران‌های اروپا و خاورمیانه میانه باشد که تعهد ایالات متحده به رهبری در آسیا را تضعیف می‌کند.
با این حال، استرالیا کمتر نگران بازگشت ترامپ به قدرت است. دلایل آن عبارتند از موفقیت کانبرا (پایتخت استرالیا) در مدیریت روابط با دولت اول ترامپ، کسری تجاری استرالیا (نه مازاد) نسبت به ایالات متحده و هزینه‌های نظامی قوی و استقرار نیروی فعال آن که بار دفاعی را با واشنگتن تقسیم می‌کند. اما، برخی از تحلیل‌گران استرالیایی نگران هستند که AUKUS، شراکت تازه تاسیس بین استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده ممکن است در دوران ترامپ با بادهای مخالف جدیدی روبرو شود.
بیشتر کشورهای آسیای جنوب شرقی در روابط با ایالات متحده و چین به محافظت از خود متکی هستند. آنها از جانبداری اجتناب می‌کنند و در نتیجه اختلافات را با هر دو قدرت بزرگ کاهش می‌دهند. با این وجود، افزایش شدید تعرفه‌های پیش‌بینی شده ترامپ و سابقه تصمیمات ناگهانی که بر ثبات منطقه اثر منفی می‌گذارد، بر افکار منطقه برای تکیه بیشتر به چین نقش دارد.
به نوبه خود، دولت چین با هشیاری که از رهبری آن هم بعید نبود، از هیچ یک از نامزدها حمایت نکرد، در حالی که مفسران چینی در گفتمان عمومی محدود و در اظهارات خصوصی از هر دو نامزد ریاست جمهوری انتقاد کردند. گفته می‌شود پکن برای هر یک از این دو به خوبی آماده بود.
تاکید اخیر شی جین پینگ بر تثبیت روابط با ایالات متحده که موضوع مهم آخرین دیدار او با بایدن (دیدار اخیر) بود، توسط مذاکره کنندگان چینی نیز تکرار شد. با این حال، مفسران چینی از تضعیف رهبری ایالات متحده در آسیا در بحبوحه مشغله‌های داخلی و حمایت‌گرایی اقتصادی استقبال می‌کنند که راه را برای صعود منطقه‌ای چین باز می‌کند.
در نهایت، در آینده، مشخص نیست که دولت جدید ترامپ چگونه منافع خود، یا هزینه‌ها و منافع سیاست‌های ترجیحی در آسیا و هند و اقیانوسیه را محاسبه خواهد کرد. واضح است که نادیده گرفتن یا برهم زدن ویژگی‌های مثبت میراث بایدن و نادیده گرفتن یا تشدید شکاف بین دولت‌های آسیایی و ترامپ هزینه‌های جدی دارد که به نفع چینِ در حال رشد است.
