تهاجم اوکراین به روسیه نشان داد که میتوان از قرمزترین خطوط قرمز روسیه بدون جرقه جنگ جهانی سوم عبور کرد
به گزارش جماران؛ به نقل از شورای آتلانتیک، از زمانی که حمله اوکراین به روسیه برای اولین بار در 6 آگوست آغاز شد، تیتر اخبار بینالمللی را به خود اختصاص داد و همه جا، به جز خود روسیه از اخبار برتر در سراسر جهان بود. در حالی که مطبوعات جهانی بدون نفس از اولین حمله به روسیه پس از جنگ جهانی دوم گزارش میکنند، به رسانههای روسی تحت کنترل کرملین دستور داده شده است که اهمیت حمله اوکراین را به حداقل برسانند و مخاطبان داخلی را متقاعد کنند که حضور نیروهای اوکراینی در داخل مرزهای روسیه یک مسئله است. «عادی اما جدید» است.
این استراتژی در طول دو هفته گذشته در شبکههای تلویزیونی فدرال روسیه کاملا مشهود و با پوشش نسبتا کمی از عملیات فرامرزی اوکراین و ذکر مطالبی با ارجاعات خوشایند مثل «وضعیت» یا «رویدادهای منطقه کورسک» همراه بوده است.
واکنش مبلغان سیاسی روس که رهبری خود را از شخص پوتین میگیرند به تعداد انگشت شماری از بیانیههای عمومی محدود شده است. قابل توجه است که هیچ تلاشی برای گردهمایی مردم روسیه علیه این مهاجم و یا شرکت کارزار بسیج برای دفاع از این مناطق، صورت نگرفته است. برعکس، پوتین رویکرد دست کم گرفتن است تهاجم را انتخاب کرده است. پوتین در ابتدا این تهاجم را «تحریکی در مقیاس بزرگ» نامید و از آن زمان پیشروی ارتش اوکراین را با «تروریستها» مقایسه کرد.
در روزهای اخیر، پوتین با آغاز یک سری سفرهای معمولی تلاش کرده است تا بر عدم نگرانی آشکار خود از حمله به روسیه تاکید کند. او ابتدا برای یک سفر دو روزه به آذربایجان رفت که بر تقویت روابط تجاری دوجانبه متمرکز بود. سپس، او بعد از سیزده سال برای اولین بار از چچن بازدید کرد و هیچ یک از این سفرها به هیچ وجه به تهاجم جاری اوکراین مرتبط نبود.
علیرغم این نمایش بسیار عمدی بیتفاوتی، نشانههای متعددی وجود دارد که نشان میدهد پوتین در واقع به شدت تحت تاثیر حمله اوکراین قرار گرفته است. تحقیر آشکار او طی دو هفته گذشته در هنگام گوش دادن به فرماندهان نظامی روسی که پیروزیهای جعلی در میدان جنگ را گزارش میکردند، الهامبخش شبهات متعددی بود.
این رفتار چیز جدیدی نیست. در واقع، پوتین مدتهاست که در زمان بحرانهای ملی بدنام بوده و با اقدامات ناپدید شده متعدد در طول تهاجم به اوکراین، به این شهرت ناخواسته افزوده است. با این وجود، ماهیت بیسابقه تهاجم متقابل خود اوکراین، موضع اخیر او را به صورت ویژه آشکار میسازد.
پاسخ قاطع حاکم روسیه به حمله به کورسک توسط اوکراین را میتوان حداقل تا حدی با شوک واقعی او از اتفاقی کاملا غیرمنتظره توضیح داد. مهمتر از همه، او همچنین ممکن است به این نتیجه رسیده باشد که وضعیت نظامی فعلی برای او انتخاب کمی باقی میگذارد.
تهاجم مداوم اوکراین، ارتش روسیه را به طور خطرناکی تحت فشار قرار داده است. پوتین با توجه به تعهد کامل و پیشروی با هزینههای گزاف در شرق اوکراین، ذخایر قابل توجهی ندارد و عمیقا تمایلی به خروج بهترین واحدهای خود برای محافظت از استان کورسک ندارد. در عوض، او تلاش میکند این شکاف را با مجموعهای از سربازان وظیفه که از سراسر فدراسیون روسیه جمع آوری شدهاند، پر کند. در مواجهه با انتخاب بین فتح اوکراین یا دفاع از روسیه، به طور فزایندهای آشکار شد که پوتین نمیتواند هر دو را انجام دهد.
در شرایط فعلی، رییس جمهور روسیه ممکن است احساس کند، بهترین گزینه او این است که تهاجم اوکراین را به سطح درگیری مرزی کاهش دهد و وانمود کند که جای نگرانی نیست و با کمک ماشین تبلیغاتی، این رویکرد ممکن است در واقع از گسترش هراس در داخل روسیه جلوگیری کند. با این حال، نمیتوان از این واقعیت گریز داشت که اوکراین با اشغال بیش از هزار کیلومتر مربع از خاک روسیه ضربه جدی به وجهه مرد قدرتمند روسیه وارد کرد و ادعاهای روسیه را در مورد وضعیت ابرقدرت نظامی به سخره گرفت.
از زمان شروع تهاجم تمام عیار روسیه در فوریه 2022، پوتین به طرز ماهرانهای از باج خواهی هستهای همراه با هشدارهای مکرر خطوط قرمز روسیه برای جلوگیری از حمایت غرب از اوکراین استفاده کرده است. رویکرد او بسیار مؤثر بود، چراکه رهبران غربی به طور مداوم تصمیمگیری در مورد بستههای جدید کمک نظامی به کیف را به تاخیر میاندازند و محدودیتهایی بر توانایی اوکراین برای استفاده از سلاحهای غربی در داخل روسیه اعمال میکنند. با این حال، این موضوع ممکن است در حال تغییر باشد. تهاجم اوکراین به روسیه نشان داد که میتوان از قرمزترین خطوط قرمز روسیه بدون جرقه جنگ جهانی سوم عبور کرد.
همچنین، ولودیمیر زلنسکی؛ رییس جمهوری اوکراینی، از واکنش ضعیف کرملین به تهاجم متقابل خود استفاده کرده است. او امروز استدلال میکند که زمان آن رسیده است که مفهوم مدیریت تشدید را به طور کامل کنار گذاشته و از متحدان کیف میخواهد که همه محدودیتها را برای حملات در داخل روسیه لغو کنند. زلنسکی سه روز پیش در 20 آگوست با اشاره به بزرگترین شهر استان کورسک روسیه که در حال حاضر تحت کنترل اوکراین است، اظهار داشت: «کل مفهوم ساده لوحانه و توهمی خطوط قرمز به اصطلاح در مورد روسیه، که بر ارزیابی جنگ توسط برخی از شرکا حاکم بود، این روزها در نزدیکی فرو ریختن است.
در حال حاضر، ایالات متحده و سایر متحدان کلیدی خود هنوز محدودیتهای تسلیحاتی موجود را بازبینی نکرده یا هرگونه ارتقاء در تحویل تسلیحات به اوکراین را اعلام نکردهاند. اما اگر پوتین به کم اهمیت جلوه دادن تهاجم به روسیه ادامه میدهد و در عین حال نتوانسته به شیوهای مناسب با ادعاهای ابر قدرت کشورش مقابله کند، توجیه احتیاط بیش از حدی که واکنش بینالمللی به جنگ روسیه را شکل داده است، به طور فزایندهای دشوار خواهد بود. پوتین تقریبا دو سال و نیم موفق شد غرب را از حمایت اساسی اوکراین دور نگاه دارد، اما امروز اوکراین با حمله به مناطق غربی روسیه تابوی هراس از روسیه را شکسته است