تصمیم ایالات متحده و چندین تن از متحدانش برای اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از سلاح‌های خود در روسیه، نشان می‌دهد که نقش ایالات متحده در جنگ اوکراین چقدر می‌تواند قوی و اثرگذار باشد.
به گزارش جماران؛ رهبران گروه هفت (G7) روز پنجشنبه اعلام کردند که با طرحی برای ارسال 50 میلیارد دلار به اوکراین در ماه‌های آینده از طریق افزایش درآمدهای بهره از دارایی‌های روسیه که از فوریه 2022 در کشورهای غربی مسدود است، به توافق رسیده‌اند. همراه با اعلام یک توافق امنیتی دوجانبه با ایالات متحده، ولودیمیر زلنسکی؛ رییس جمهوری اوکراین، پیروزی‌های قابل توجهی از پیوستن به اجلاس سران کشورهای سنگین اقتصادی دموکراتیک جهان در امتداد سواحل آدریاتیک ایتالیا کسب کرد.
خزان پوتین
به دلیل اقدام اخیر بایدن، خبرهایی به نفع اوکراین از ایتالیا رسید. گروه 7 سرانجام با ابتکار مبتکرانه دیلیپ سینگ؛ معاون مشاور امنیت ملی آمریکا موافقت کرد تا به اوکراین در سال جاری وام 50 میلیارد دلاری با بهره پایین از دارایی‌های دولتی مسدود شده روسیه ارائه دهد. مداخله قوی جانت یل؛، وزیر خزانه داری آمریکا با شرکای G7 شامل فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، کانادا، انگلیس، به تبدیل این ابتکار به سیاست G7 کمک کرد، سیاستی که برای اوکراین در مبارزه با تشدید حملات روسیه به زیرساخت‌های انرژی خود بسیار مهم است.
خبرهای بهتر برای اوکراین ادامه دارد، اخیرا نیز بایدن اعلام کرد که اجازه استفاده از تسلیحات آمریکایی برای عملیات در خاک روسیه داده می‌شود. ارسال سریع تجهیزات جنگی ایالات متحده به اوکراین پس از تمدید، تصمیم ایالات متحده و چندین تن از متحدانش برای اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از سلاح‌های خود در روسیه، نشان می‌دهد که نقش ایالات متحده در جنگ اوکراین چقدر می‌تواند قوی و اثرگذار باشد.
این موارد، پیروزی‌های دیپلماتیکی است که در ماه‌های آینده نقش استراتژیک خود در جنگ اوکراین را نشان می‌دهد و بی شک شکستی برای روسیه و همچنین پیغامی برای چین است تا بداند تصمیم برای اشغال تایوان در ابتدا به یک جنگ فرسایشی و در مراحل بعدی به یک جنگ تهاجمی از سوی کشوری که مورد حمله قرار گرفته است، بدل می‌شود.
در مورد دیگر زمزمه‌های چراغ سبز غرب برای عضویت اوکراین در تانو به گوش می‌رسد.
پل عضویت اوکراین در ناتو در حال ساخته شدن است
روز 31 ماه مه، آنتونی بلینکن؛ وزیر امور خارجه ایالات متحده در یک کنفرانس مطبوعاتی در پراگ، وعده داد که نشست آتی ناتو در واشنگتن «پلی برای عضویت در ناتو» را برای اوکراین فراهم خواهد کرد. قبلا برای رسیدن به این نقطه راه طولانی طی شده است. ناتو برای اولین بار در سال 2008 اعلام کرد که قرار است اوکراین در آینده‌ای نزدیک به عضویت ناتو درآید. پوتین امان نداد و در سال 2014 شبه جزیره کریمه را اشغال و شرایط را به نفع خود تغییر داد.
شانزده سال بعد اما، عدم تحقق این تعهد برای اوکراین مایوس‌کننده بود و به اعتماد رییس‌جمهوری روسیه به ولادیمیر پوتین کمک کرد که می‌تواند اوکراین را مجددا تحت فرمان خود درآورد و این یک واقعیت تاسف بار است که ناتو امروز فاقد اجماع لازم برای عضویت اوکراین است.
در اجلاس سران ناتو در سال 2023 در ویلنیوس؛ پایتخت لیتوانی، زمانی که ایالات متحده و آلمان تلاش‌های متحدان برای صدور دعوتنامه عضویت برای کیف را مسدود کردند، این اجماع نادیده گرفته شد. با این وجود، این نشست به دلیل حمایت بی‌سابقه متحدان ناتو از آرمان استقلال اوکراین برای عضویت قابل توجه بود.
علاوه بر این، در بیانیه اجلاس ویلنیوس، اعضای ائتلاف مجددا تعهدی را که در اجلاس سال 2008 در بخارست مبنی بر اینکه اوکراین به عضویت ناتو پذیرفته شود را تایید کردند.
در حال حاضر گمانه‌زنی‌هایی در میان ناظران ناتو در مورد آنچه ممکن است در پل پیشنهادی بلینکن به ناتو برای اوکراین گنجانده شود، وجود دارد. یکی از احتمالات، تمرکز قوی‌تر بر الحاق در شورای ناتو و اوکراین است. دیگری این است که ائتلاف ناتو مسئولیت ایجاد و هماهنگی کمک‌های امنیتی به اوکراین را بر عهده دارد. مورد سوم گسترش نقش ناتو در آموزش سربازان اوکراینی است.
پلی برای عضویت تنها زمانی معتبر خواهد بود که شامل عناصری باشد که به طور ملموس و نهادی به ادغام اوکراین در ساختارهای ائتلاف کمک کند. به عقیده رئیس جمهوری اوکراین وعده‌های تکراری دیگر کافی نیست. ادغام نهادی، نه فقط مشارکت اضافی، بلکه کلید اعتبار بخشیدن به عضویت اوکراین در ناتو است.
در نشست آتی واشنگتن، ناتو می‌تواند سه تصمیم بگیرد که پل مورد اشاره بلینکن را برای عضویت، ملموس و قانع کننده می‌کند:
تصمیم اول
ابتدا ناتو باید تشخیص دهد که اوکراین الزامات عضویت در ناتو را برآورده می‌کند. ماده 10 پیمان آتلانتیک شمالی الزامات عضویت را به وضوح و به سادگی بیان می‌کند: «طرفین می‌توانند با توافق اتفاق آرا از هر کشور اروپایی دیگری که در موقعیتی برای پیشبرد اصول این معاهده و کمک به امنیت شمال منطقه آتلانتیک باشد دعوت کنند به این پیمان ملحق شود.»
اوکراین البته در اروپا واقع است. این یک دموکراسی مستقر با جامعه مدنی پر جنب و جوش است که بارها انتخابات آزاد و عادلانه برگزار کرده است. انعطاف‌پذیری دموکراتیک آن زمانی که برخی از آن انتخابات مجبور به مقاومت در برابر مداخله فعال روسیه بودند، برجسته شد.
به عیده حامیان غربی اوکراین، امروز هیچ کشوری بیشتر از اوکراین برای دفاع از امنیت منطقه اقیانوس اطلس شمالی کمک نکرده و خون بیشتری را قربانی نمی‌کند. وقتی متحدان ناتو این واقعیت‌ها را انکار می‌کنند و تاکید می‌کنند که اوکراین برای عضویت آماده نیست، به شدت اوکراین را ناامید می‌کند و اعتبار وعده‌های عضویت ائتلاف را تضعیف می‌کند. این می‌تواند در نظر روسیه به عنوان ضعف در تعهد ائتلاف به حمایت از اوکراین باشد.
با این حال، برخی ممکن است استدلال کنند که ترس از کشیده شدن مستقیم ناتو به جنگ، دلیل عدم اعطای عضویت به اوکراین باشد. اما این تردید به سختی با امتناع ناتو از به رسمیت شناختن صلاحیت‌های اوکراین پنهان می‌شود. درست یا نادرست، دور ماندن از جنگ، هدفی آشکارا برای رهبران ناتو است ولی بی شک، امتناع از به رسمیت شناختن و تحسین صلاحیت‌های اوکراین فقط بی اعتمادی و ناامیدی را در اوکراین به نفع پوتین دامن می زند.
تصمیم دوم
ائتلاف باید از اوکراین دعوت کند تا پرسنل نظامی و غیرنظامی را برای تصدی سمت (پست) در مقر، آژانس‌ها و ساختار فرماندهی نظامی ناتو تعیین کند. این امر اوکراین را قادر می‌سازد تا در فرهنگ سازمانی و رویه‌های ناتو تجربه کسب کند و روابط خود را با ناتو و کشورهای عضو آن تعمیق بخشد. مقامات اوکراینی تجربه، تخصص، و بینش ارزشمندی را برای ناتو به ارمغان خواهند آورد.
در واقع، امروز هیچ نیروی به اندازه نیروهای اوکراین از نحوه موثر مبارزه با ارتش و نیروهای نظامی روسیه تجربه ندارد و اوکراین احتمالا در این زمینه قابل اعتمادتر از دیگر متحدان است.
تصمیم سوم
ناتو باید آنچه را که به سایر کشورهای نامزد دعوت شده برای عبور از پل عضویت در ناتو اعطا کرده است؛ یعنی یک صندلی ناظر در شورای آتلانتیک شمالی (NAC)، نهاد تصمیم‌گیر اتحاد، را به اوکراین بدهد. در این مقام، اوکراین رای یا وتو روی میز نخواهد داشت، اما می‌تواند نظارت کند و در مذاکرات NAC مشارکت داشته باشد. واضح است که مقامات اوکراینی دیدگاه‌ها و تجربیاتی دارند که برای این بحث‌های سطح بالای ناتو در مورد نحوه بازدارندگی و دفاع در برابر تجاوز روسیه بسیار ارزشمند است.
در دهه‌های پس از جنگ سرد، لهستان، کشورهای حوزه بالتیک، رومانی و اخیرا فنلاند و سوئد پس از دعوت به عضویت در ناتو به عنوان عضو ناظر در NAC حضور داشتند. یک کرسی اوکراین در NAC یک نمایش نمادین بسیار از عزم اتحاد برای اعطای عضویت اوکراین خواهد بود. این به شدت در سراسر اوکراین طنین انداز می‌شود و اعتماد پوتین به توانایی او برای جلوگیری از الحاق اوکراین به ائتلاف را از بین می‌برد.
با این حال باید دید که رخدادهای آینده چگونه رقم می‌خورد و در بازی سیاست چه اثری را بر جای می‌گذارد. شاید تصمیمات اخیر رهبران غربی و متحدان آمریکا، تلاشی برای کشیدن جدی‌تر پای روسیه به مذارکات و تن دادن به آتش بس دائمی در سومین سال جنگ اوکراین باشد.
