دو سرهنگ عضو گارد دولتی اوکراین که بر امنیت مقامات عالی نظارت داشتند، به ظن مشارکت در این طرح بازداشت شدهاند.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، سرویس اطلاعاتی اوکراین اعلام کرد که به جزئیات توطئهای برای طراحی قتل ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری این کشور دست یافته و آن را خنثی کرده است.
به ادعای مقامات اوکراینی، طراحان این توطئه در آستانه مراسم تحلیف پنجمین دوره ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین قصد اجرای آن را داشتند.
این مراسم روز سهشنبه برگزار شد تا ولادیمیر پوتین برای پنجمین بار رسما عهده دار سکان هدایت روسیه طی شش آینده شود.
سرویسهای اطلاعاتی اوکراین میگویند دو شهروند این کشور که در طراحی توطئه ترور ولودیمیر زلنسکی پیش از برپایی مراسم تحلیف ولادیمیر پوتین نقش داشتند، شناسایی و دستگیر شدند.
واسیل مالیوک، رئیس سرویس امنیت دولتی اوکراین در بیانیهای اعلام کرد که عوامل اطلاعاتی روسیه برای انجام این مامویت به دنبال افراد نزدیک به سرویس اطلاعات امنیت رئیس جمهوری در ارتش بودند.
به ادعای این مقام ارشد اطلاعاتی اوکراین، افراد به خدمت گرفته شده برای ماموریت قرار بود رئیس جمهوری را به گروگان گرفته و سپس او را به قتل برسانند.
به گزارش آسوشیتدپرس، دو سرهنگ عضو گارد دولتی اوکراین که بر امنیت مقامات عالی نظارت داشتند، به ظن مشارکت در این طرح بازداشت شدهاند.
گفته میشود که این افسران بلندپایه پیش از تهاجم نظامی تمامعیار روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به استخدام سرویسهای اطلاعاتی روسیه درآمده بودند.
به گزارش آسوشیتدپرس، دست زدن به جرم خیانت بر اساس قوانین کشور اوکراین مشمول مجازات حبس ابد است.
گفته می شود که مسکو هدایت این عملیات را برعهده داشته و سه جاسوس روس که از آنها به عنوان «همدست» یاد شده در طراحی و اجرای آن مشارکت داشتهاند.
بنا به برخی گزارشها، طرح دیگری نیز شامل شناسایی مکان دقیق حضور مقامات ارشد اوکراینی و هدف قرار دادن آنها ابتدا با راکت و سپس با موج دیگری از حملات پهپادهای و موشکی در دست بررسی و اجرا بوده است.
اوکراین پیشتر نیز مدعی شده بود که تلاشهایی هدایت شده از سوی روسیه برای کشتن رئیس جمهوری این کشور را شناسایی و خنثی کرده است.
ولودیمیر زلنسکی، خود نیز سال ۲۰۲۲ میلادی ادعا کرده بود که دست کم ۱۰ بار هدف سوقصد طراحی شده از سوی روسیه قرار گرفته است.
دادستانی در لهستان ماه گذشته اعلام کرد که یک تبعه کشورش به اتهام تدارک جاسوسی برای سرویس اطلاعات نظامی کرملین با هدف اجرای توطئه ترور رهبر اوکراین دستگیر و بازداشت شده است.
جاسوسان روسیه چگونه به حامیان اوکراین در خاک آمریکا و اروپا ضربه میزنند؟
مقامات اروپایی به تازگی نسبت به افزایش اقدامات خرابکارانه منتسب به روسیه در خاک کشورهای عضو ناتو هشدار دادهاند.
گزارش فایننشال تایمز در این خصوص که به تازگی منتشر شده توجه سایر رسانهها از جمله فرانس۲۴ را نیز به خود جلب کرده است.
کارشناسان اطلاعاتی که با فرانس۲۴ گفتگو کردهاند ضمن تایید مستندات ارائه شده از سوی فایننشال تایمز به این رسانه خبری فرانسه گفتهاند که شاهد افزایش قابل توجه اقدامات مخفی روسیه در اروپا بودهاند.
گزارشها حاکی از آن است که این اقدامات خرابکارانه شامل حملات سایبری، انفجارهای فیزیکی و اقدامات مختلکننده علیه زیرساختهای حیاتی مانند شبکههای برق و خطوط لوله گاز بوده است.
مقامات اروپایی معتقدند که این اقدامات تلاشی از سوی روسیه برای تضعیف ثبات و ایجاد ترس در میان کشورهای عضو ناتو است.
فایننشال تایمز نیز در گزارش یکشنبه ۵ مه خود آورده است که علاوه بر خرابکاری، مقامات اروپایی از افزایش آتشسوزیهای عمدی و سایر اقدامات خشونتآمیز توسط سرویسهای اطلاعاتی روسیه در خاک اروپا و کشورهای عضو ناتو نیز خبر میدهند.
توماس هالدن وانگ، رئیس اداره حفاظت از قانون اساسی (اطلاعات داخلی) فدرال آلمان پیشتر در جریان یک کنفرانس امنیتی که ماه آوریل در کشورش برگزار شد، خاطرنشان کرد: «ارزیابیهای ما نشان میدهد که خطر اقدامات خرابکارانه تحت حمایت دولت (روسیه) به طور قابل توجهی افزایش یافته است.»
اظهارات مقام ارشد اطلاعاتی آلمان بازتابدهنده نگرانیهای فزاینده مقامات اروپایی در مورد اقدامات تهاجمی روسیه است.
چندین کشور اروپایی طی ماههای اخیر در راستای تهدیدهای موجود نسبت به فعالیتهای جاسوسی و خرابکارانه اقدام به اخراج دیپلماتهای روس کردهاند.
آتشسوزیها و تلاشهای خرابکارانه
این یافتهها توسط آژانسهای اطلاعاتی سه کشوری که یافتههای خود را در اختیار فایننشال تایمز قرار دادهاند، به اشتراک گذاشته شده است.
به گفته یک مقام سیاسی اروپایی که خواست نامش فاش نشود، «اطلاعات روشن و قانعکنندهای از دسیسههای روسیه» توسط سرویسهای امنیتی ناتو جمعآوری شده است.
این در حالی است که دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین روز دوشنبه ششم مه، اتهامات مطرح از سوی مقامات اروپایی و مسئولان ناتو را در این خصوص «بی اساس» و «غیر جدی» توصیف کرد.
هشدار مقامهای اطلاعاتی اروپا و ناتو در واقع در پی اطلاعات بدست آمده از منشا رویدادها و حوادثی مشکوک است که پیشتر در سراسر اروپا و حتی فراتر از آن روی داده است.
بر اساس این اطلاعات، گمان میرود که سرویسهای اطلاعاتی روسیه عامل آتش سوزی ۲۱ مارس گذشته در انبار متعلق به یک تاجر اوکراینی در لندن بودهاند.
یک ماه پس از این حادثه، در ۱۵ آوریل گذشته نیز انفجاری در بریتانیا، کارخانه غول دفاعی بریتانیا BAE را هدف قرار داد که در آن سلاح هایی برای اوکراین ساخته می شد.
چند روز پس از این حادثه، پلیس لهستان افرادی را که مظنون به جمع آوری اطلاعات در مورد فرودگاه «رزسزاوشو» برای روسیه بودند، دستگیر کرد.
در همان روز، دو تبعه آلمانی-روسی دستگیر و به اتهام برنامه ریزی برای عملیات خرابکارانه در خاک آلمان متهم شدند.
گفته می شود جاسوسان روس در اواسط آوریل یک کارخانه مهمات را نیز در ایالات متحده آتش زدهاند.
«غرب پلید»
جنی ماترز، متخصص و کارشناس آشنا به سرویسهای اطلاعاتی روسیه در دانشگاه آبریستویث میگوید: «احتمالا شاهد شتاب گرفتن روندی هستیم که بیش از یک سال پیش آغاز شده و شامل افزایش اقدامات پنهانی در خاک کشورهای ناتو است.»
مقامات چک ماه آوریل نسبت به تلاش ماموران روسیه برای خرابکاری در شبکه ریلی اروپا از بهار ۲۰۲۳ هشدار داده بودند.
آنها حتی بیش از یک هزار مورد تلاش برای هک این زیرساختهای حیاتی را که زمینه انتقال تجهیزات غربی به اوکراین را فراهم میکند، به ثبت رسانده بودند.
کوین ریله، متخصص سرویسهای اطلاعاتی در دانشگاه برونل لندن میگوید تشدید تنشهای اخیر در شرایطی رخ می دهد که مقامات روسی به طور فزاینده ای از «جنگ علیه غرب» سخن میگویندد و مدعی هستند که مسکو باید در برابر تهدیدهای «غرب پلید» از خود دفاع کند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در همین راستا روز ۲۸ مارس گذشته طی سخنانی، پایگاه های نظامی ناتو در اروپا را به عنوان «اهداف مشروع» در جنگ اوکراین معرفی کرد.
مارک گالئوتی، مدیر شرکت مشاوره اطلاعات «مایاک» و نویسنده کتاب «جنگهای پوتین؛ از چچن تا اوکراین» معتقد است: «هرچه روسیه بیشتر این تصور را داشته باشد که غرب حامی نظامی اوکراین است و مسکو را تحت فشار قرار میدهد، بیشتر باید منتظر واکنش مسکو باشیم.»
به اعتقاد این متخصص مسائل امنیتی روسیه «افزایش عملیات مخفیانه روسیه همزمان با شدت گرفتن حملات اوکراین به خاک روسیه تعجبآور نیست. برای مسکو، کی یف فقط یک عروسک در دست ناتو است، به این معنی که مقامات روسی غرب را به طور مستقیم مسئول این حملات در روسیه می دانند. این امر انجام عملیات خشونت آمیز را برای آنها بسیار مشروع تر می کند.»
ارتش از یک سو، جاسوسان از سوی دیگر
سرویسهای اطلاعاتی روسیه معتقدند که اکنون زمان مناسبی برای افزایش فشار بر کشورهای اروپایی است.
دانیل لومس، متخصص سرویسهای اطلاعاتی در دانشگاه ناتینگهام که در حال حاضر روی موضوع «استفاده روسیه از ابزار جاسوسی پس از آغاز جنگ اوکراین» تحقیق می کند، معتقد است که بحثهای پارلمانی اخیر در ایالات متحده در خصوص ارسال تسلیحات بیشتر به اوکراین نشان داد که «بخشی از مردم از حمایت از اوکراین خسته شدهاند. حمله به خاک اروپا به آنها یادآوری می کند که این حمایت هزینه امنیتی دارد و این امر می تواند تردیدها را در بین افراد شکاک و بدگمان افزایش دهد.»
دامن زدن به افزایش اختلافات و ایجاد تفرقه در افکار عمومی غرب دقیقاً همان چیزی است که روسیه میخواهد. به خصوص که ارتش این کشور در حال حاضر در تلاش برای شکستن خطوط دفاعی اوکراین است.
جنی ماترز معتقد است: «اگر سرویس های اطلاعاتی بتوانند با ایجاد تردید در بین کشورهای اروپایی در مورد ارسال تسلیحات به اوکراین، سرعت ارسال این تسلیحات را کاهش دهند، این امر از نظر نظامی نیز یک پیروزی استراتژیک خواهد بود.»
این متخصص مسائل امنیتی میافزاید: «این اقدامات علاوه بر تأثیر روانی، خسارات مادی نیز به بار میآورند.»
اکثر اهداف اقدامات یا تلاشهای خرابکارانهای که به جاسوسان روسی نسبت داده میشود، انبارهایی از مهمات در نظر گرفته شده برای ارسال به اوکراین و یا زیرساختهای زنجیره تامین و تحویل این تجهیزات (شامل شبکههای ریلی یا فرودگاهها) هستند.
دانیل لومس در این خصوص میگوید: «آژانسهای اطلاعاتی روسی به شدت در تلاش هستند تا در روند ارسال تجهیزات به اوکراین اخلال ایجاد کنند.»
جنی ماترز نیز ضمن تایید این دیدگاه معتقد است: «این امر نشان دهنده هماهنگی واقعی بین ارتش و سرویسهای اطلاعاتی روسیه است.»