عبدالباسط، پژوهشگر روابط بین الملل در سنگاپور، به نیویورک تایمز گفت: افزایش خشونت‌ها با بدتر شدن روابط پاکستان با طالبان مرتبط است. موج جدید خشونت همچنین به بهبود قابلیت های عملیاتی اسلام گراها و گروه های جدایی طلب بلوچ برای ضربه زدن به اهداف سخت در حملات هماهنگ اشاره دارد. هر دو گروه از بمب‌گذاران انتحاری استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده جذب مداوم نیروی انسانی در صفوف آنها است.»
به گزارش جماران، دولت نوپای پاکستان همزمان با دست و پنجه نرم کردن با مشکلات اقتصادی و انتقادها از انتخابات سراسری اخیر در این کشور با چند بحران امنیتی همزمان از رابطه با طالبان در افغانستان تا تلاش برای تخریب روابط اسلام آباد و پکن روبه رو شده است. در تازه ترین این تحولات، به گفته مقامات، پنج کارگر چینی و راننده محلی آنها روز سه‌شنبه در یک انفجار انتحاری در شمال غربی پاکستان کشته شدند . این حمله آخرین مورد از یک رشته حملات تروریستی است که ارتش و دولت این کشور می‌گویند هدف آن برهم زدن روابط نزدیک اسلام‌آباد با پکن است.
محمدعلی گنداپور، یکی از مقامات ارشد پلیس گفت که انفجار زمانی رخ داد که بمب‌گذار، خودرویی را در حالی که از پایتخت به سمت سد داسو، بزرگترین پروژه برق آبی کشور، در استان خیبر پختونخوا در حرکت بود، به کاروان کارگران کوبید.
این انفجار سومین جنایت در یک هفته اخیر است. پاکستان متحد استراتژیک چین و حلقه کلیدی ابتکار عمل کمربند و جاده شی جین پینگ، رئیس جمهور چین است. این حمله عملا چالش های امنیتی برای پروژه های چینی در این کشور ایجاد کرده است. هیچ گروهی مسئولیت انفجار روز سه‌شنبه را برعهده نگرفت، انفجاری که تقریباً سه سال پس از انفجار اتوبوسی رخ داد که باعث کشته شدن 13 نفر از جمله 9 کارگر چینی در راه رسیدن به سد شد. پاکستان از زمانی که طالبان قدرت را در افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی در سال 2021 به دست گرفتند، با افزایش خشونت از سوی گروه های شبه نظامی و تروریستی دست و پنجه نرم کرده است. طالبان پاکستانی هرگونه دست داشتن در انفجار روز سه شنبه را رد کردند.
چین حمله روز سه شنبه را به شدت محکوم کرد. وزارت خارجه چین روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: چین از پاکستان می‌خواهد تا در اسرع وقت این حادثه را به طور کامل بررسی و عاملان آن را تعقیب کند و آنها را به دست عدالت بسپارد.
شهباز شریف نخست وزیر پاکستان روز سه شنبه در جریان بازدید از سفارت چین در اسلام آباد و دیدار با سفیر پکن، درگذشت این اتباع چینی را تسلیت گفت. وزیر خارجه پاکستان نیز با محکوم کردن این حمله گفت: حمله توسط دشمنان دوستی پاکستان و چین سازماندهی شد. ما قاطعانه علیه همه این نیروها عمل کرده و آنها را شکست خواهیم داد.
انفجار روز سه‌شنبه به دنبال دو حمله اخیر شبه‌نظامیان در جنوب غربی پاکستان رخ داد، جایی که چین میلیاردها دلار در پروژه‌های زیربنایی سرمایه‌گذاری می‌کند.
ارتش آزادیبخش بلوچ (BLA)، مهم‌ترین گروه از چندین گروه جدایی‌طلب در استان ناآرام بلوچستان، مسئولیت حملات به پایگاه هوایی نیروی دریایی پاکستان و یک مجتمع دولتی در خارج از بندر استراتژیک گوادر را بر عهده گرفت. ارتش پاکستان در بیانیه ای اعلام کرد که هدف از این حملات بی ثبات کردن امنیت داخلی این کشور و روابط آن با چین است. در بیانیه ارتش پاکستان آمده بود: «پروژه‌های استراتژیک و مکان‌های حساس حیاتی برای پیشرفت اقتصادی پاکستان و رفاه مردم ، با هدف به تاخیر انداختن پیشرفت ما و ایجاد اختلاف بین پاکستان و متحدان استراتژیک و شرکای آن، به‌ویژه چین، مورد حمله قرار می‌گیرند». در بیانیه ارتش، بدون نام بردن از هیچ کشوری، "عناصر خارجی خاصی" به کمک و حمایت از تروریسم در پاکستان متهم شده اند.
پکن ده‌ها میلیارد دلار در کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) سرمایه‌گذاری کرده است، پروژه‌ای که در سال 2015 راه‌اندازی شد و منطقه غربی سین‌کیانگ چین را با شبکه‌ای از جاده‌ها، راه‌آهن به بندر گوادر پاکستان در دریای عرب متصل می‌کند.
سی ان ان در گزارشی در این باره می نویسد: پروژه‌هایی که از سوی چین تامین مالی می‌شوند، خشم مردم محلی در بخش‌هایی از پاکستان را برانگیخته است که می‌گویند از این تحولات سود چندانی نبرده‌اند. احساسات ضد چینی به ویژه در میان گروه های جدایی طلب در بلوچستان قوی است.
در نوامبر 2018، ارتش آزادیبخش بلوچ مسئولیت حمله به کنسولگری چین در شهر کراچی را بر عهده گرفت که در آن چهار نفر کشته شدند. شش ماه بعد، یک گروه جدایی طلب به یک هتل مجلل در گوادر حمله کردند که اغلب توسط اتباع چینی شاغل در بندر استفاده می شد. در ژوئن 2020، ارتش آزادیبخش بلوچ اعلام کرد که مسئول حمله مرگبار دیگری در بورس اوراق بهادار پاکستان است، جایی که شرکت‌های چینی مالک 40 درصد سهام هستند.
نیویورک تایمز در گزارشی در این باره می نویسد: کامران بخاری، مدیر ارشد بخش امنیت اوراسیا در یک موسسه تحقیقاتی در واشنگتن در این باره می گوید: «این حمله اخیر به اتباع چینی در پاکستان نگرانی‌های پکن را در مورد آینده تیره سرمایه‌گذاری ده‌ها میلیاردی آن در این کشور افزایش می‌دهد. چین شاهد عینی فروپاشی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی پاکستان است و از این وضعیت هم آسیب بسیاری می بیند. آنچه در پاکستان در کنار وضعیت افغانستان پس از خروج آمریکا از این کشور در حال رخدادن است، یک تهدید جدی برای منافع چین در مناطق وسیع‌تر جنوب و آسیای مرکزی است.»
حملات هفته گذشته بخشی از خشونت رو به افزایش گروه های شبه نظامی و تروریستی در پاکستان بود که از زمان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در سال 2021 و به دست گرفتن قدرت توسط طالبان، فعال تر و خشونت آمیزتر شده اند.بیشتر خشونت ها توسط طالبان پاکستان، متحد ایدئولوژیک و همزاد طالبان در افغانستان، و همچنین ارتش آزادیبخش بلوچستان انجام شده است. جدایی طلبان بلوچ در سال های اخیر کارگران چینی را هدف قرار داده اند و ادعا می کنند که آنها منابع طبیعی مانند طلا و دسترسی به دریا را که منحصراً باید متعلق به مردم بلوچستان باشد، غارت می کنند.
طالبان پاکستانی روابط نزدیکی با یک گروه شبه نظامی موسوم به جنبش اسلامی ترکستان شرقی دارد که به دنبال استقلال مسلمانان اویغور در چین است. برهمین اساس طالبان پاکستان در واکنش به رفتار پکن با اویغورها حملاتی را علیه منافع چین در پاکستان انجام داده است.
یک گزارش نظارتی سازمان ملل در ژانویه به نگرانی‌ها در مورد همکاری نزدیک‌تر جنبش اسلامی ترکستان شرقی با طالبان پاکستان در ماه‌های اخیر «در استخدام، آموزش، برنامه‌ریزی حملات و ایجاد یک تهدید منطقه‌ای» اشاره کرد.
افزایش اخیر خشونت های شبه نظامیان در پاکستان بر بحران های سیاسی و اقتصادی این کشور در دو سال گذشته افزوده است. همچنین باعث تنش در رابطه پاکستان با طالبان افغانستان شده که مقامات پاکستانی آنها را به ارائه پناهگاه امن به شبه نظامیانی که حملات را در پاکستان انجام می دهند، متهم کرده اند. مقامات طالبان افغانستان این ادعاها را رد کرده اند.
تنش ها بین دو کشور در ماه های اخیر به اوج رسیده است. در ماه سپتامبر، مقامات پاکستانی سیاست جدیدی را با هدف اخراج حدود 1.7 میلیون افغانی که به طور غیرقانونی در این کشور زندگی می کنند، اعلام کردند. در اوایل ماه جاری، پاکستان نیز برای اولین بار در نزدیک به دو سال گذشته، اهداف طالبان پاکستانی را در داخل افغانستان بمباران کرد.
عبدالباسط، پژوهشگر روابط بین الملل در سنگاپور، به نیویورک تایمز گفت: افزایش خشونت‌ها با بدتر شدن روابط پاکستان با طالبان مرتبط است. موج جدید خشونت همچنین به بهبود قابلیت های عملیاتی اسلام گراها و گروه های جدایی طلب بلوچ برای ضربه زدن به اهداف سخت در حملات هماهنگ اشاره دارد. هر دو گروه از بمب‌گذاران انتحاری استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده جذب مداوم نیروی انسانی در صفوف آنها است.»
