تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین اثری دگرگون کننده بر افکار عمومی اروپا داشت که به اتحاد این قاره حول ارزشهای دفاع در برابر اقتدارگرایی کمک کرده است. این روند ناتو را احیا کرده و منجر به گسترش این ائتلاف شد که با پیوستن فنلاند در سال 2023 و سوئد در ماههای آینده، این روند سرعت بالاتری به خود میگیرد.
به گزارش جماران؛ از نگاه رهبران ناتو در اروپا، آشکارترین کمک اوکراین به امنیت اروپا، نقش این کشور به عنوان اولین خط دفاعی اروپا در برابر روسیه است.
ولادیمیر پوتین؛ رهبر روسیه و دیگر مقامات ارشد کرملین اغلب جنگ کنونی را درگیری علیه کل جهان غرب تعریف میکنند. با این حال، ارتش اوکراین تاکنون از پیشروی بیشتر روسیه و وارد شدن به درگیری مستقیم با اروپا جلوگیری کرده است و تا زمانی که ارتش روسیه به طور کامل در اوکراین حضور داشته باشد، اکثر تحلیلگران معتقدند که بعید است مسکو تهاجمات بیشتری را آغاز کند.
مهمتر از همه، روسیه قبلا متحمل خسارات فاجعه باری در اوکراین شده است که به طور جدی بر توانایی پوتین برای به راه انداختن یک جنگ بزرگ برای سالهای آینده در اروپا اثر میگذارد. بر اساس برآوردهای مستقل و دادههای منبع باز، صدها هزار سرباز روسی در اوکراین کشته یا زخمی شدهاند، در حالی که ارتش روسیه هزاران تانک، صدها هواپیما و تعداد قابل توجهی کشتی جنگی را نیز از دست داده است و این مسئله در بلند مدت اثرات جبران ناپذیری بر اقتصاد این کشور بر جای میگذارد که بی شک بر معیشت و قدرت خرید مردم روسیه نیز اثر گذار است.
موفقیت ارتش اوکراین همچنین اطلاعات حیاتی را در اختیار فرماندهان نظامی اروپایی قرار میدهد که به آنها کمک میکند تا برای جنگ احتمالی آینده در برابر روسیه آماده شوند. آنها قادرند تسلیحات جدید را در شرایط جنگی آزمایش کنند، در حالی که واقعیتهای میدان نبرد مدرن و نقشی که عناصر نسبتا جدید از جمله هواپیماهای بدون سرنشین و جنگ الکترونیک بدون نیاز به استقرار نیروی نظامی ایفا میکنند، نیزبه شدت بر این جنگ اثرگذار است.
شکست در حمله رعدآسای اولیه روسیه در بهار 2022 به رهبران اروپایی فضای حیاتی برای احیای قابلیتهای دفاعی نادیده گرفته شده خود، داده است. اگرچه این روند مطمئنا آنطور که بسیاری در کیف میخواستند سریع نبوده است، اما امروز نتایج آن به بار نشسته است.
بر اساس گزارش به دست آمده از اختصاص بودجه کشورهای اروپایی به تولید صنایع دفاعی، انتظار میرود که تولید تسلیحات در سراسر اروپا در سال 2024 افزایش قابل توجهی داشته باشد، که این امر تلاشهای جنگی اوکراین را تقویت میکند و در عین حال توانایی اروپا برای دفاع از خود را نیز افزایش میدهد.
علاوه بر این، تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین اثری دگرگون کننده بر افکار عمومی اروپا داشت که به اتحاد این قاره حول ارزشهای دفاع در برابر اقتدارگرایی کمک کرده است. این روند ناتو را احیا کرده و منجر به گسترش این ائتلاف شد که با پیوستن فنلاند در سال 2023 و سوئد در ماههای آینده، این روند سرعت بالاتری به خود میگیرد.
با این حال، از آنجایی که روسیه دیگر قادر به پنهان کردن خصومت خود با کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده نیست، دولتهای اروپایی نیز هرچند با تاخیر شروع به تقابل با جریانهای پروپاگاندای کرملین نمودهاند. این موضوع شامل حذف پلتفرمهای تبلیغاتی روسیه از فضای اطلاعاتی و اخراج جاسوسان روسی است که در سراسر اروپا تحت پوشش دیپلماتیک فعالیت میکنند. همچنین، حمایت روسیه از احزاب افراطی و جنبشهای اعتراضی در اتحادیه اروپا نیز تحت نظارت بیسابقهای قرار گرفته است.
مقاومت دور از انتظار اوکراین در برابر روسیه به عنوان زنگ خطری عمل کرد که اروپا را تشویق کرد تا از نظر اقتصادی خود را از روسیه جدا کند و از نفوذ روسیه بکاهد. در طول چند دهه گذشته، بسیاری از کشورهای اروپایی سیاستهای وابستگی عمیق به منابع انرژی روسیه را دنبال کردهاند. این همکاری همچنین به طیف گستردهای از بخشهای دیگر از جمله فناوری گسترش یافت.
حمله روسیه به اوکراین باعث شد که سیاستمداران در سراسر اروپا در روابط با روسیه تجدید نظر کنند و تصمیمات سیاسی برای به حداقل رساندن روابط با مسکو اتخاذ کنند. این واقعیت را نمیتوان کتمان کرد که اگر اوکراین ظرف چند روز سقوط میکرد، بدون شک رهبران اروپایی با واقعیتهای جدید ژئوپلیتیک کنار آمده و به تجارت با روسیه ادامه دهند.
بسیاری از رهبران نظامی جهان و متفکرین حوزه قدرت معتقداند، یک روسیه احیاگر و تجدیدنظرطلب بزرگترین تهدید امنیتی برای اروپا برای آینده است. اوکراین در حال حاضر خط مقدم یک رویارویی مستقیم با روسیه است و اوکراینیها نقشی محوری در امنیت این قاره دارند. حمایت از ارتش اوکراین نیازمند منابع مالی و اراده سیاسی قابل توجهی از سوی متحدان اروپایی این کشور است. با این حال، اگر اوکراین شکست بخورد، هزینه مقابله با تهدید روسیه به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت.
با نزدیک شدن به پایان دومین سال از تهاجم روسیه به خاک اوکراین، رهبران سراسر اروپا به طور فزایندهای از اهمیت اوکراین برای آینده امنیت اروپا آگاه هستند. در هفتههای اخیر، بیانیههای برلین، پاریس، لندن و سایر پایتختهای اروپایی حاکی از عزم فزاینده برای گسترش حمایت از ارتش اوکراین است. اجلاس داووس نیز نشان داد که اروپا عزمی جدی برای کاهش تهدید روسیه برای آینده این قاره دارد. امانوئل ماکرون؛ رییسجمهوری فرانسه، اخیرا زمانی که از فرانسه خواست به سمت اقتصاد دوران جنگ حرکت کند و با صراحت گفت: «پیروزی روسیه به معنای پایان امنیت اروپا خواهد بود.»
در نهایت تا زمانی که پوتین در اوکراین متوقف نشود، اروپاییهای بیشتری از این واقعیت آگاه میشوند که به زودی باید با روسیه مقابله کنند.