عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، در بحبوحه بحران عمیق اقتصادی در این کشور بسیار منفور شده بود اما جنگ در همسایگی غزه به او نقشی حیاتی در صحنه بین المللی داده است.
به گزارش جماران، نیویورک تایمز در گزارشی تفصیلی به بررسی وضعیت رئیس جمهور مصر در روز انتخابات سراسری در این کشور پرداخته و می نویسد: عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، صبح روز هفت اکتبر که از خواب بیدار شد از محبوبیت ناچیزی به عنوان کسی که برای سومین دوره ریاست‌جمهوری انتخاب می‌شودد و کشورش در آستانه یک فروپاشی اقتصادی با حرکت آهسته قرار گرفته، برخوردار بود. مجموع تحولاتی که پس از این تاریخ رخ داد همه این ناکامی ها و بدنامی ها را تحت الشعاع قرار داده و جنگ جایگزین نگرانی‌های مالی و گلایه های اقتصادی مصری ها بخصوص در رسانه های اجتماعی شده است. برای شرکای غربی و حامیان السیسی در خلیج فارس، این جنگ همچنین نقش حیاتی مصر را به عنوان مجرای کمک های بشردوستانه به غزه و میانجی بین اسرائیل و حماس، برجسته تر از پیش کرده است.
عبدالفتاح السیسی، ژنرال سابق با هنر فراوان در شکست‌های بی‌وقفه، اکنون با یک خوش شانسی و فرصت دیگری روبه رو شده است. فرصتی که به او این امکان را می‌دهد تا خود را به عنوان یک قهرمان آرمان فلسطین در داخل و یک رهبر منطقه‌ای مهم و سرنوشت ساز در خارج از کشور معرفی کند.
این روزها در قاهره، تحریم گسترده شرکت های غربی مرتبط با حمایت از اسرائیل، محصولات پپسی را شامل شده است. مصری‌هایی که پس از نزدیک به دو سال تورم بی‌سابقه در تلاش برای تامین نیازهای اولیه خود درمانده شده اند، برای کمک به مردم غزه دست به جیب شده اند. در کشوری که سالها تظاهرات در آن ممنوع بوده است، صدها نفر در همبستگی با فلسطینیان راهپیمایی کردند و بسیاری از آنها توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
انتظار می‌رود که رای‌گیری سه روزه ریاست‌جمهوری که از روز یکشنبه آغاز شد، به او برگ سبزی برای ادامه یک دوره شش ساله دیگر بدهد، البته که هیچ یک از سه رقیب او شانسی برای پیروزی بر او ندارند.
به گفته تحلیلگران و دیپلمات ها، با این وجود، رئیس جمهور باید با دقت مسیر پیش رو را ادامه دهد. بحران اقتصادی که به هاله آسیب‌ناپذیری السیسی رسوخ کرده، هنوز هم خانواده‌ها، شرکت‌ها و منابع مالی کشور را با دردسرهایی روبرو کرده است. با غزه یا بدون غزه، انتظار می رود مصر پس از انتخابات با کاهش ارزش پول خود روبه رو شود که این یک فشار مضاعف بر مردم خواهد بود.
در مسئله فلسطین، با توجه به حمایت عمومی از فلسطینی‌ها، مصری‌ها نسبت به هر نشانه‌ای که دولتشان را همراه با اسرائیل و مقصر در رنج کشیدن فلسطینی ها ببینند، حساس هستند. این همراهی خواه با پذیرش محدودیت‌های اسرائیل در مورد کمک‌های ارسالی از مصر به غزه باشد یا پذیرش کوچ اجباری فلسطینی ها به صحرای سینا که به طور گسترده در سراسر جهان عرب با آن مخالفت می شود.
هشام سالم، محقق جهان عرب در مرکز دموکراسی، توسعه و حکومت قانون استنفورد، گفت: «دولت قطعاً نمی‌خواهد صبر مردم مصر را بخصوص در مسئله فلسطین آزمایش کند.»
خلیل، 34 ساله، معلم خصوصی هنر در قاهره به نیویورک تایمز می گوید: « دیگر هیچ چیزی را قبل از بررسی منشأ آن با لیست های آنلاین مارک های غربی که به دلیل حمایت از اسرائیل در لیست سیاه قرار گرفته اند، خریداری نمی کند. بایکوت من فقط یک قطره در اقیانوس است، اما من تنها کاری را که می‌توانم انجام دهم، همین است. » او مانند بسیاری از مصریان دیگر این سوال را مطرح کرد که آیا دولت به اندازه کافی برای ارسال کمک به غزه تلاش می کند.
مصر اسرائیل را به خاطر محدود کردن کمک‌ها سرزنش می‌کند، اما درخواست‌ها برای پایان دادن به محاصره 16 ساله مشترک اسرائیل و مصر در غزه و پایان دادن به هماهنگی مصر با اسرائیل درباره گذرگاه رفح، در هفته‌های اخیر افزایش یافته است. با این حال، مصر نمی تواند به شراکت امنیتی قوی با اسرائیل پایان دهد و یا حامیان غربی خود را به ویژه در زمانی که به حمایت های مالی آنها نیاز دارد، ناراحت کند.
بسیاری از مصری ها از وضعیت اقتصادی وخیم ناامید شده اند و ماه به ماه فقط برای پرداخت هزینه های اولیه وام می گیرند. قیمت شکر اخیراً در برخی نقاط دو برابر شده است و انتظار می‌رود در صورت کاهش ارزش پول توسط دولت، تورم که در حال حاضر بیش از 35 درصد در سال بود، بدتر شود. قبل از حمله حماس به سرزمین های اشغالی، نشانه‌هایی از عدم محبوبیت رو به فزونی السیسی غیرقابل انکار بود.
احمد الطنطاوی، سیاستمدار مصری و عضو سابق مجلس نمایندگان مصر هرچند که یک رقیب تازه کار بود اما با انتقادهایی از رئیس جمهور مستقر در سراسر مصر مورد حمایت قرار می گرفت. فعالان حوزه سیاسی و لیبرال ها از سقوط نهایی آقای السیسی صحبت می کردند.
در خارج از کشور، صندوق بین‌المللی پول و کاسه صبر خیرین ثروتمند خلیج فارس که در این سالها به مصر کمک کرده بودند لبریز شده بود و انتظار داشتند که مصر به وعده‌هایش مبنی بر اصلاحات اقتصادی عمل کند . همزمان هیچ ماشین حسابی نمی‌توانست محاسبه کند که چگونه این کشور از پرداخت 165 میلیارد دلار بدهی خارجی خودداری می کند. در واشنگتن به دلیل اتهاماتی مبنی بر اینکه مصر به یک سناتور ارشد آمریکایی رشوه داده غوغا شده بود و همین مسئله باعث شد کنگره از کمک نظامی اضافی 235 میلیون دلاری به دولت سیسی جلوگیری کند.
با این حال، چند روز پس از حمله رژیم اسرائیل به غزه در تلافی حملات 7 اکتبر، به نظر می رسید که وضعیت السیسی در همان سطح نه چندان خوب متوقف مانده است.
صلاح علی، یک مهندس ساکن جنوب مصر به نیویورک تایمز می گوید: هر جنگی که پیش می‌آید، فرصت خوبی برای السیسی است تا آن را بهانه‌ای برای توجیه بحران اقتصادی کند.
او با طرح این پرسش که منظور شما از انتخابات چیست؟ با طعنه میگوید که نتیجه از پیش تعیین‌شده است. به هر حال سه رقیب السیسی که توانستند به مرحله آخر برسند چندان شناخته شده نیستند.
تحلیلگران می گویند مصر نتوانسته شرایط 3 میلیارد دلاری صندوق بین المللی پول را اجرایی کند اما به هرحال مدیر این صندوق می گوید با توجه به جنگ، بسیار محتمل است که این وام پرداخت شود. اتحادیه اروپا از ترس یک بحران مهاجرت دیگر، به همین ترتیب حدود 10 میلیارد دلار کمک مالی به مصر را تسریع می کند.
پس از آغاز جنگ غزه، فعالان لیبرال، حامیان سیسی و بسیاری از مردم خود را در یک لحظه نادر از اتحاد ملی یافتند: محاصره و بمباران غزه توسط اسرائیل را محکوم کردند اما همزمان با ایده کوچاندن اجباری مردم غزه به صحرای سینا هم مخالفت کردند. بسیاری بیم آن دارند که چنین جابجایی به این معنی باشد که فلسطینی ها سرزمین خود را برای همیشه از دست بدهند و حماس را به بخشی از مصر و در نهایت مصر را به جنگ با اسرائیل بکشانند.
السیسی بلافاصله متوجه وخامت اوضاع شد و در یک کنفرانس خبری مشترک با صدراعظم آلمان گفت: «هدف از محاصره خفه‌کننده نوار غزه، قطع آب و برق و جلوگیری از ورود کمک‌ها، سوق دادن فلسطینی‌ها به سمت مصر است. ما انحلال آرمان فلسطین و آوارگی اجباری در سینا را رد می کنیم.»
در 20 اکتبر، گروه های نزدیک به دولت، تظاهرات سراسری یک روزه در طرفداری از فلسطین را ترتیب دادند که به گفته دولت صدها هزار نفر در آن شرکت کردند. این تظاهرات که به طور گسترده در رسانه های دولتی پوشش داده شد، با بنرهایی که شامل عکس السیسی در کنار تصاویری از مسجد الاقصی بود نمایش داده شد.
ردا سعد، 42 ساله، کارمند شرکت دولتی گاز مصر که چهار فرزندش را به این راهپیمایی آورده بود، در پاسخ به این سوال که چگونه مدیریت بحران را ارزیابی می کند، گفت هنوز از فروپاشی اقتصادی مصر «عصبانی» است، اما در مواجهه با رنج غزه آن اختلاف را کنار گذاشته است.
اما ده‌ها نفر که در راهپیمایی‌های جداگانه در همان روز شعارهایی علیه سیسی سر می‌دادند تا روشن کنند که تلاش‌های دولت برای هدایت احساسات طرفدار فلسطین به سمت حمایت از رئیس جمهور مشروعیت ندارد، بازداشت شدند.
