ماموریت وزیرخارجه آمریکا در عربستان چیست؟

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا  روز دوشنبه اعلام کرد که قصد دارد در این هفته در جریان سفر به عربستان سعودی با رهبران سعودی و دیگر مقامات کشورهای حاشیه خلیج فارس در مورد احتمال عادی سازی روابط این پادشاهی با اسرائیل گفتگو کند. به گفته بلینکن، دولت بایدن از چنین اقدامی حمایت می کند، اما نباید به قیمت عدم "پیشرفت بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها" و راه حل دو کشوری تمام شود.

آقای بلینکن در کنفرانسی در کمیته روابط عمومی آمریکا - اسرائیل  ( آیپک) گفت: «ایالات متحده منافع واقعی امنیت ملی در ترویج عادی سازی بین اسرائیل و عربستان سعودی دارد. ما معتقدیم که می‌توانیم و در واقع باید نقشی اساسی در پیشبرد آن ایفا کنیم. اکنون، ما هیچ توهمی نداریم که این کار را می توان به سرعت یا به راحتی انجام داد.

چرا تلاش آمریکا مهم است؟

بلینکن و دیگر دستیاران بایدن تلاش می کنند با رویکردها و سیاست‌هایی در اسرائیل، عربستان سعودی و ایالات متحده دست و پنجه نرم کنند که عادی سازی رابطه ریاض و تل‌آویو را دشوار کرده‌است.  مقامات آمریکایی همچنین باید با تحرکات محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی که می تواند بر روابط او با جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده فشار بیاورد و دیدگاه کنگره در مورد عربستان را بدتر کند، مقابله کنند. افزایش تنش‌هایی از این جنس می‌تواند مذاکرات بر سر شرایط عادی سازی را که عربستان سعودی می خواهد، مختل کند.

عربستان سعودی روز یکشنبه اعلام کرد که از ماه جولای تولید نفت خود را به میزان یک میلیون بشکه در روز کاهش می دهد تا تلاش کند قیمت نفت را افزایش دهد. این می تواند تورم جهانی را در زمانی که جو بایدن وارد سال انتخاباتی می شود بدتر کند. اقدام عربستان سعودی در اکتبر در هدایت کاهش هماهنگ تولید نفت، جو بایدن را به شدت عصبانی کرده‌بود.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، که در سرزمین های اشغالی و ایالات متحده به دلیل طرح‌هایی برای ایجاد مانع در تشکیل قوه قضائیه مستقل مورد انتقاد قرار گرفته است، با عادی سازی رابطه با سعودی از زیر یک فشار سنگین نجات پیدا خواهدکرد. اما ائتلاف راست افراطی که او رهبری می کند از اقداماتی حمایت کرده که به گفته منتقدان به خشونت بین فلسطینی ها و اسرائیلی ها دامن زده  و همین مساله حمایت از عادی سازی رابطه با اسرائیل را برای سعودی ها دشوارتر می کند.

دستیاران جو بایدن در تلاش هستند تا بررسی کنند که آیا شرایط محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان با منافع امنیتی ایالات متحده مطابقت دارد و توسط کنگره ای که از ولیعهد دل خوشی ندارد تایید می‌شود یا خیر.  خواسته های عربستان سعودی شامل تضمین های امنیتی از سوی واشنگتن است که به جلوگیری از حملات احتمالی ایران یا شرکای آن کمک می کند. حمایت ایالات متحده از راه اندازی یک برنامه انرژی هسته ای غیرنظامی در عربستان سعودی که شامل غنی سازی اورانیوم در این پادشاهی می شود و البته فروش بیشتر اسلحه به ریاض.

در دولت بایدن بر سر تحقق این شرایط اختلاف نظر وجود دارد و بسیاری از قانونگذاران دموکرات و برخی جمهوری خواهان می خواهند حمایت ایالات متحده از عربستان سعودی را محدود کنند. آنها نقض حقوق بشر در عربستان را مورد انتقاد قرار می دهند و به کشتار دسته جمعی غیرنظامیان در یمن توسط ارتش سعودی و با تسلیحات امریکایی و قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در سال 2018 توسط عوامل سعودی اشاره می کنند.

آنتونی بلینکن قصد دارد از سه شنبه تا پنج شنبه در عربستان سعودی جلساتی برگزار کند. دو مقام کاخ سفید، برت مک گورک و آموس هوچستاین، اخیراً به منطقه سفر کرده اند تا با مقامات در مورد عادی سازی صحبت کنند. باربارا لیف، مقام ارشد وزارت امور خارجه در خاورمیانه نیز همینطور است البته او هفته گذشته به سناتورهای آمریکایی گفت که «گزارش‌های نادرست زیادی در مورد عادی‌سازی بالقوه روابط ریاض و تل‌آویو در مطبوعات وجود دارد»

بلینکن روز دوشنبه گفت که وزارت امور خارجه در حال ایجاد موقعیت جدیدی برای «پیشرفت دیپلماسی و تعامل ما با دولت‌ها، بخش خصوصی، سازمان‌های غیردولتی است که همگی در جهت تامین صلح و ثبات بیشتر در منطقه با محوریت قرار دادن توافق ابراهیم و گسترش دامنه آن است.

لازم به ذکر است که این توافق‌ها توافق‌هایی هستند که توسط دولت دونالد ترامپ حمایت شده و به عادی‌سازی دیپلماتیک بین رژیم اسرائیل و چندین کشور در منطقه منجر شد.