با افزایش تدابیر ایالات متحده برای محدود کردن عرضه تراشه به چین، پکن تلاشهای خود را برای بومیسازی تولید تراشههای حافظه و ایجاد قابلیتهای داخلی در تولید تراشه تشدید کرده است.
به گزارش جماران، در کشمکشهای تکنولوژیکی میان ایالات متحده و چین بر سر صنعت نیمه هادیها، برخی تحریمهای ایالات متحده باعث ایجاد اختلالات گسترده در زنجیره تامین تراشههای نیمه هادی چین شده است. هدف اصلی روشن است. ایالات متحده باید اطمینان حاصل کند در حالی که جهان پیشرفت میکند، چین نتواند از آمریکا پیشی بگیرد.
تولید تراشههای داخلی چین در مجموع تنها 16 درصد از صنعت نیمه هادی جهان را تشکیل میدهد و از نظر تراشههای حافظه با دسترسی تصادفی پویا، سهم چین در تولید جهانی، 21 درصد است. تحریمهای کنترلی صادرات فناوری واشنگتن در ماه اکتبر 2022، تواناییهای خرید و تولید شرکتهای چینیِ «Hi Silicon»، «Yangtze Memory» و «Semiconductor Manufacturing» را به شدت با محدودیت روبرو ساخته است. همچنین متحدان ایالات متحده از جمله سازندگان تراشههای بزرگ مانند ژاپن، تایوان و هلند به طور غیررسمی، صادرات بخشی ار فناوری خود را به شرکتهای چینی ممنوع کردهاند و به نظر میرسد یکی از مهمترین موضوعات اجلاس سران «جی7» که اخیرا در ژاپن برگزار شد جلوگیری از استفاده شرکتهای فناوری چین از دانش و تکنولوژی شرکتهای آمریکایی و متحدان آن بود.
با افزایش تدابیر ایالات متحده برای محدود کردن عرضه تراشه به چین، پکن تلاشهای خود را برای بومیسازی تولید تراشههای حافظه و ایجاد قابلیتهای داخلی در تولید تراشه تشدید کرده و در اولین اقدام تلافی جویانه خود که ممکن است ماهیت جنگ چیپ (تراشهها) را تغییر دهد، بزرگترین سازنده تراشههای حافظه ایالات متحده «میکرون» را از فروش محصولات به اپراتورهای زیرساخت ملی حیاتی در چین محدود کرده است.
این اقدام پس گزارش اداره فضای سایبری چین «CAC» در مورد خطرات امنیتی زنجیره تامین زیرساختهای اطلاعاتی-حیاتی چین انجام شد که مستقیما به شرکت آمریکایی Micron اشاره میکند. همچنین همزمان با راه اندازی کاوشگر آمریکایی میکرون در ماه مارس سال جاری میلادی، سیاست گذاران چینی طرحی را برای تزریق 1.9 میلیارد دلار به شرکت فناوری حافظه یانگ تسه (YMTC) که بزرگترین سازنده تراشههای حافظه چین است را تسویب کردند و با این بودجه به نظر میرسد، شرکت یانگ تسه به سامسونگ؛ رقیب کرهای خود نزدیک شود.
تحریمهای «هواوی» و «زد تی ای» در سال 2019 در بخش مخابرات زمینه برنامههای چین در جهت بازدارندگی و کاهش وابستگی به فناوری غربی را طرح ریزی کرد و در حال حاضر با رمزگشایی استراتژیهای در حال تغییر چین در بخش تراشههای نیمه هادی از طریق برنامههای عظیم تحت حمایت دولت مانند طرح «صندوق بزرگ» و «سند شماره 8 شورای دولتی» واضح است که برنامههای چین برای کاهش و قطع اتکا به ایالات متحده از آن زمان در حال افزایش است.
برنده یا بازنده؟
برای خنثی کردن اثرات جنگ تراشههای آمریکا علیه چین، یکی از استراتژیهای مهم چین افزایش وابستگی کشورهای خارجی به بازار تراشه چین است. تولیدکنندگان چینی بهترین مقصد برای هر سازنده تراشهای هستند که تجارت میکنند. اخراج آشکار یک شرکت خارجی از بازار چین در بخش تراشههای حافظه به دو دلیل به نفع پکن است. اول، پاسخ تلافی جویانه پکن، برخی شرکتهای خارجی را تهدید میکند که علیه منافع چین اقدام نکنند. دوم، حذف فروشندگان خارجی از بازار داخلی، فضایی را برای شرکتهای بزرگ نوظهور داخلی در بخشهای تراشههای حافظه ایجاد میکند. در حالی که تولیدکنندگانی مانند «SK Hynix» و «Samsung» به شدت به بازارهایی مانند چین وابسته هستند و گویا بازار داخلی چین به اندازه کافی بزرگ است که شرکت های نوظهور تولید تراشه داخلی را در خود جای دهد.
پیچیدگیهای جنگ تراشهها
استراتژی فعلی چین برای دستیابی به خوداتکایی بر حافظه و تراشههای قدیمی متمرکز است، چراکه این کشور برای تولید تراشههای سطح بالا به تولیدکننده تراشه هلندی ASML به شدت وابسته است. بنابراین، تمایل چین به تشدید جنگ تراشهها به آن بخشهایی محدود میماند که در آن تراشهسازان چینی به طور فزایندهای به خود متکی میشوند. با این حال، اقدامات سریعی که توسط حکومت چین تسهیل میشود، نشاندهنده گسترش دامنه فناوری در حال تکامل چین است.
تاکتیک اخیر چین بدون شک موقعیت مسلط واشنگتن در جنگ فناوری را به چالش میکشد و نشان میدهد که ایالات متحده به طور یکجانبه انجماد و آب شدن روابط را هدایت نمیکند. با این حال، باید دید که اقدامات محافظه کارانه آمریکا و متحدان آن برای جلوگیری از پیشی گرفتن فناوری تولید تراشههای چینی در کوتاه مدت و بلند مدت چه اثرای بر اقتصاد بازار آزاد و سرمایهگذاری شرکتهای فناوری این کشورها میگذارد، اما آنچه که به خوبی مشهود است این است که چین برای باقی ماندن در صحنه رقابت قدرت جهانی مجبور است که فناوری و دانش خود را ارتقا داده تا بتواند بازارهای جهانی را برای مشغول به کار ماندن جمعیت و نیروی انسانی بالای چین به سمت خود جلب کند.